USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
თამთა ჩხიკვაძე-ამერიკაში მცხოვრები ექიმი
თარიღი:  435
ამერიკის სალიცენზიო გამოცდების ჩასაბარებლად საქართველოში ზოგადი და ბავშვთა ქირურგიის ტრენინგის დროს დავიწყე მომზადება. 2014 წელს, ჩემს ორ გოგონასთან ერთად, ჩამოვედი დიდი ხნის იმიგრირებულ დედასთან.
 
მიუხედავად იმისა, რომ არასდროს შემიწყვეტია პროფესიული სწრაფვა, აქ თვითგადარჩენის ინსტიქტი და საკუთარი შვილების მინიმალური ცხოვრებისეული საჭიროების უზრუნველყოფა იყო ყოველთვის მთავარი და გადამწყვეტი ფაქტორი. 9 წლის განმავლობაში, 4 სხვადასხვა საავადმყოფოში მუშაობის შემდეგ, ამჟამად გასტროენტეროლოგიის followship-ზე ვარ.
 
კოვიდის დროს, ნიუ-იორკში ჰოსპიტალისტად 4 წელი ვიმუშავე, რამაც ძალიან დიდი სიამაყე შემძინა როგორც პროფესიულად, ასევე პერსონალურად.
 
მიუხედავად იმისა, რომ ეს ქვეყანა ექიმებისთვის ერთ-ერთი საუკეთესო ადგილია, რეალობა საკმაოდ განსხვავებულია. თვითონ ამერიკელებს ძალიან რთული ფინანსური და ცხოვრებისეული გზის გავლა უწევთ, სანამ სამედიცინო სკოლას და ტრენინგებს დაასრულებენ. ბევრს უჭირს მუშაობა, ბევრი დეპრესიაშია, არ არიან ბედნიერები, გადაღლა და სუიციდი ძირითადი თემაა ხოლმე ექიმებს შორის განხილვისას. ეს პროფესია მუდმივ განვითარებას მოითხოვს. რეზიდენტებთან თუ მუშაობ, დამატებითი პასუხისმგებლობა გემატება მათი განვითარებისთვის. დიდი შრომის და ენერგიის ჩადება გიწევს. თუ ემოციურად სტაბილური არ ხარ, ძნელია პირად პრობლემებთან გამკლავება და პროფესიონალურად განვითარება.
 
ტრენინგის დროს, მიუხედავად ყველაფრისა, ყოველ დილას უნდა გაიღვიძო დილას 5-6 საათზე და წახვიდე სამსახურში, იმუშაო ზოგჯერ 9 საათამდე ან უფრო გვიანობამდე. მუდმივად უნდა ააგო და შეინარჩუნო რეპუტაცია.
 
ოჯახს როდესაც სჭირდება შენი დახმარება, ამისთვის დრო არ გაქვს. ზოგჯერ ტელეფონზე პასუხის გაცემას ვერ ახერხებ თუ ვინმეს რაიმე გადაუდებელი პრობლემა არ აქვს. თუმცა, ტრენინგები და რთული პერიოდები დროებითია. თუ ჩააბარებ გამოცდებს და მიიღებ ლიცენზიას, ქვეყანა მიგიღებს, როგორც ამერიკელს. სხვა ქვეყნებში ეს ასე ადვილად არ ხდება. ყოველწლიურად იზრდება ქართველი ექიმების რიცხვი ამერიკაში. მათ გარეშე მე გამიჭირდებოდა აქ კარიერის დაწყება. ჩემი უახლოესი მეგობრის, ბექა ბახტაძის წიგნის გარეშე გამოცდის ჩაბარებასაც ვერ მოვახერხებდი. თუ ხარ კარგი ექიმი, ეს ნიშნავს იმას, რომ კარგი ადამიანი ხარ. არ აქვს მნიშვნელობა, რა უნარებით ჩააბარებ მისაღებ გამოცდებს, მთავარია როგორი მუშაობის ეთიკა გაქვს და როგორ შეძლებ ყოველდღიურად განვითარდე ისე, რომ ექიმობის მოტივაცია და ხალისი არ დაკარგო. გამოცდებისთვის როგორ მოემზადები, ამის გარკვევაში დიდი დრო იკარგება. იმედია, უფრო მეტი და მეტი თაობა გაუზიარებს მომავალ კოლეგებს, მარტივად როგორ მოემზადონ. თუ სხვა ქვეყანაში გაქვს დამთავრებული სამედიცინო სკოლა, აქ სხვა თვალით გიყურებენ, მაგრამ დიდი სიამაყის გრძნობაა, როცა შენი ცოდნით ამერიკელების გვერდით განაგრძობ მუშაობას. ყველას გვაქვს ჩვენი ინდივიდუალური შანსი და უამრავი მაგალითია იმის, რომ უცხო ქვეყნიდან ჩამოსული ექიმები უფრო მოტივირებული და ბედნიერები არიან თავის საქმით, მიეკუთვნებიან ყველაზე წარმატებულ ექიმთა რიცხვს სხვადასხვა დარგში.
 
აქ რეზიდენტურის დასაწყებად ჩამოვედი და ჩემი მეგობრის facebook შეტყობინებით მივედი ინტერვიუზე, მაგრამ მაშინ სამუშაო ვიზა არ მქონდა და ვერ დავიწყე მუშაობა, თუმცა ინტერვიუ და შეხვედრა იმდენად მნიშვნელოვანი იყო, რომ მაინც ამიყვანეს ამავე რეზიდენტურაში მეორე წელს.
თავიდან ვფიქრობდი ქირურგიის რეზიდენტურის გავლას, მაგრამ ეს საკმაოდ რთული გზა იყო უცხოელი სამედიცინო სკოლადამთავრებულებისთვის, ისევე როგორც მეტ ფინანსურ საჭიროებას მოითხოვდა ჩემგან, რომლის საშუალებაც მე არ მქონდა. საკუთარი შვილების მოვლას ვერ მოვახერხებდი, უსასრულო კვლევისა და გაუთავებელი რეზიდენტურის წლები რომ თავიდან დამეწყო. ამ ეტაპზე, გასტროენტეროლოგიაში ბევრი ძალიან საინტერესო და ინოვაციური ქირურგიული პროცედურა კეთდება ენდოსკოპიურად. ღვიძლის, პანკრეასის სიმსივნეების სტენტირებები, ნაღვლის ბუშტის და პანკრეასის ცისტის ენდოსკოპიური დრენირებები, ენდოსონოგრაფიული ბიოფსიები, პალიატრიული მკურნალობები, ენდოსკოპიური ბარიატრიული პროცედურები. როცა ლიცენზირებული გასტროენტეროლოგი გავხდები, სხვადასხვა დარგის ქართველ ექიმებთან ერთად, ვგეგმავ საქართველოში ჩასვლას და ამ ინოვაციური პროცედურების
ჩატარებას, ცოდნისა და გამოცდილების გაზიარებას.
 
სტუდენტები და სხვა კოლეგები, ვინც ფიქრობთ ამერიკაში ჩამოსვლას, არასდროს არ არის გვიან. ჩემმა ყოფილმა პროგრამის დირექტორმა, რომელიც ცნობილი პროფესორია, 60 წლის უცხოელი აიყვანა ინტერნად.
 
სოციალური ქსლები ბევრს ეხმარება კარგი კონტაქტების დამყარებაში. გააქტიურდით ტვიტერზე და მიჰყევით თქვენთვის საინტერესო ექიმებს, მკვლევარებს. ყველას გაუგზავნეთ წერილი, პირადად დაუკავშირდით ქართველ ექიმებს უცხოეთში, სთხოვეთ დახმარება, გადახედონ თქვენს რეზიუმეს, გაგიწიონ რეკომენდაცია. ექიმობა ბევრად მეტია, ვიდრე ფინანსური და სოციალური სტატუსი, გარკვეული სახით ცხოვრების არსი და წესი ბევრი ქართველისთვის , ეს არის რაც გამოგვარჩევს და განაპირობებს წარმატებას. . ამერიკა ექიმებისთვის საუკეთესო ადგილია. თუ მოინდომებთ და ბევრს იშრომებთ, აქ ყველაფერს მიაღწევთ, რასაც მიზნად დაისახავთ.
 
მშვიდი, წყნარი ყოველდღიური შრომით ყველაფრის მიღწევა შეიძლება. ბედნიერი და იღბლიანი ვარ, რომ ჩემი მშობლებისა და მათი კოლეგებისგან გამომყვა საავადმყოფოს და პაციენტების დახმარების სიყვარული.
 
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.