USD 2.7247
EUR 2.9345
RUB 2.7873
თბილისი
წერილი მამას, გაბრიელ გარსია მარკესს!
თარიღი:  2126

კიდევ ერთხელ გავიდა 17 აპრილი, შენი გარდაცვალების დღე. სამყარომ კი დიდი ნაბიჯები გადადგა, ვხედავთ, ადამიანების ნაწილი დიად ბნელ საქმეებს ჩადის, ზოგიერთები სიკეთისთვის წირავენ თავს, ამ ორთა შორის მდგომნი კი თავის წილ საქმეებს ასრულებენ.

ერთი რამ კი ახალია - პანდემია. გამიგია, რომ მისი სათავე ბაზრიდან მოდის, სადაც პაციენტ ზეროს ვირუსი ცხოველისგან გადაედო. ერთი პატარა ნაბიჯი ვირუსისათვის და უზარმაზარი საფრთხე კაცობრიობისათვის. დაუჯერებელია, როგორ გარდაიქმნა მთელი სამყაროსთვის საშიშ მონსტრად ერთი უბრალო ვირუსი წარმოუდგენელ ვადებში.

დღე არ გავა, რომ შენი ნოველა „სიყვარული ქოლერას დროებაში“ არ გადავიკითხო. შენ ყოველთვის დაინტერესებული, შეიძლება  ითქვას შეპყრობილიც კი იყავი ეპიდემიებით  და კარგადაც იცნობდი მათ ბუნებას, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი მხოლოდ შენს წარმოსახვაში არსებობდა. ზუსტად იცოდი რა უნდა გეთქვა მათზე ხალხისთვის, რომ ისინი ამ ნათქვამს მუდამ და მუდამ დაბრუნებოდნენ თავიანთ ფიქრებში.

ჯერ დაბადებულიც კი არ იყავი, როცა მსოფლიო ესპანური გრიპის პანდემიამ მოიცვა, თუმცა კი ისეთ სახლში გაიზარდე, სადაც ისტორიები მოჩვენებებივით დაძრწოდნენ და ყველაფერი ისეთი რეალური იყო, ხელშესახებიც კი. ასეთი გარემო კი, მიუხედავად იმისა, რომ ათეისტი იყავი, მუდამ გარწმუნებდა იმაში, რომ ჩვენ ყველანი ერთი დიდი გეგმის ნაწილი ვართ, განსაცდელი კი ყველა გეგმაშია, მაგრამ ეს განსაცდელი გასავლელია და დასაძლევი.

ახლა კი, სწორედ ახლა გვიდგას მორიგი განსაცდელი. მიუხედავად ჩვენი მეცნიერების და ექიმების დაუღალავი მუშაობისა საუკეთესო თავდაცვა და ხსნა ახლა სახლისთვის თავის შეფარებაშია, ისე, თითქოს გამოქვაბულში ცეცხლის პირას ნადირს ვემალებოდეთ.

ყველაზე მძლავრი დარტყმა შენმა ორმა უსაყვარლესმა ქვეყანამ - იტალიამ და ესპანეთმა იგემა. დღევანდელი ბარსელონა, მადრიდი, მილანი  აღარაფრით ჰგვანან  იმ  ბედნიერ ქალაქებს, რომელიც შენ და მერსედესმა  ათწლეულების წინ მოინახულეთ.

ვიცი, გაგეხარდებოდა ის ამბავი, რომ შენი ძველი მეგობრები და თქვენი თაობის ადამიანები მედგრად დგანან და მამაცურად ხვდებიან ამ უბედურებას. იუმორიც არ დაუკარგავთ - მათი თქმით, უბრალოდ ვერ მისცემენ თავს  იმის უფლებას, რომ ადამიანები, რომლებიც კიბოს, ომებს და ქორწინებას გადაურჩნენ ახლა გრიპმა იმსხვერპლოს.  თანაც, ეს მხოლოდ სიკვდილის შიში როდია, ესაა შიში მარტოობაში აღსასრულის, ახლობლებთან დამშვიდობების გარეშე, გარემოცული სკაფანდრებით აღჭურვილი მედპერსონალით და ისევ შენნაირი უბედურებით სავსე ოთახში.

აქ რომ ყოფილიყავი, შენ კაცურად დაუხვდებოდი ამ ვერაგ მტერს. „კაცურად“ - ამ სიტყვას ვიყენებ არა იმისთვის, რომ პატრიარქატს მივაგო პატივი(რომელსაც შენ მთელი არსებით ეწინააღმდეგებოდი), არამედ იმისთვის, რომ ახალგაზრდებმა ამ სიტყვას თავისი მნიშვნელობა დაუბრუნონ და მიხვდნენ -  ეს სიტყვა უფრო მეტია, ვიდრე უბრალოდ სქესის განსაზღვრა.

ო, როგორი შთაგონებული იქნებოდი ფრონტის წინა ხაზზე მდგომთა გმირობით, რამდენ სიყვარულის ბალადას მიუძღვნიდი შეყვარებულებს, სიკვდილის რისკიც რომ ვერ აფრთხობთ და მაინც ერთად ყოფნას ლამობენ, გაბრაზდებოდი კიდეც და ამ ბრაზს ჩვენ ულამაზეს სიტყვებად წავიკითხვდით წიგნის ფურცლებზე.

მას შემდეგ, რაც სახლებში ჩავიკეტეთ, გამუდმებით ვფიქრობ, რა მოხდება, რა შეიცვლება, რას გვიმზადებს ბედი, მაგრამ ამ ამოცანის ამოხსნა ჩემ გონებას არ ძალულს. ადამიანების ნაწილი  დარწმუნებულია, რომ მსოფლიო  იგივე აღარასდროს იქნება. ჩვენ ყველანი შევიცვლებით, ზოგი მეტად, ზოგი კი ნაკლებად. მაგრამ იქნებ, იქნებ ამ ყველაფრის შემდეგ ჩვენ სიცოცხლით ტკბობა უფრო მეტად ვისწავლოთ, ეს ყველაფერი ხომ ხილული დასტურია იმისა, რომ სამყარო, რომელსაც, როგორც კუთვნილს, ისე ვიღებთ ერთ დღეს შეიძლება სრულიად მოულოდნელად ხელიდან გამოგვეცალოს. ამიტომაც იქნებ დავიწყოთ უმშვენიერესი მომენტებით ცხოვრება, არ გავუშვათ ხელიდან არც ერთი ღიმილი, არც ერთი ბედნიერების წამი და ყველამ ერთად ვიცეკვოთ, ვიცეკვოთ სიცოცხლისთვის.

 

როდრიგო გარსია

თარგმანი: ელენე ხვედელიძე

 

წყარო: nytimes.com

 

ანალიტიკა
«The Hill» (აშშ): „მკვდრეთით აღმდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“

ამერიკული გაზეთი „ჰილი“ (The Hill) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „მკვდრეთით აღმსდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“ (ავტორი - დერეკ ჰანტერი).

„სიტყვას „ისტორიული“ პოლიტიკაში ხშირად იყენებენ ხოლმე და მას ფეხბურთის ბურთივით ათამაშებენ, ზოგჯერ კი მიზანში ვერ ურტყამენ. დონალდ ტრამპთან მიმართებით კი ამ სიტყვის გამოყენება სამართლიანია. მისი მიღწევა მართლაც ისტორიულია. მან უდიდესი რევანში აიღო პოლიტიკაში.

დონალდ ტრამპი არამხოლოდ პოლიტიკური გვამი იყო, არამედ საერთოდ, „პერსონა ნონ-გრატა“ როგორც ვაშინგტონში, ასევე მშობლიურ ნიუ-იორკშიც. და როგორც ხდება ხოლმე პოლიტიკაში, მას საპყრობლეში გაგზავნითაც ემუქრებოდნენ... და ახლა იგი თეთრ სახლში ძლევამოსილად ბრუნდება - ისეთ თამაშში გამარჯვების შემდეგ, რომელიც მანამდე არავის უთამაშია.

აშშ-ის ისტორიაში დონალდ ტრამპამდე მისნაირად მხოლოდ 22-ე და 24-ე პრეზიდენტი გროვერ კლივლენდი იქნა არჩეული ორი ვადით („შუალედური შესვენებით“ 1885-1889 და 1893-1897 წლებში). მსგავსი შემთხვევა ჰქონდა რიჩარდ ნიქსონს, რომელმაც 1960 წელს საპრეზიდენტო არჩევნებიც წააგო, გუბერნატორის არჩევნებიც (1962 წელს) და განაცხადა - „მორჩა, მეგობრებო, რიჩარდ ნიქსონს ვეღარსად ვეღარ ნახავთ - იმიტომ, რომ ეს ჩემი ბოლო პრეს-კონფერენციაა“. ჩვენ მისი ნახვა მაინც მოგვიწია 1968 წელს, თეთრ სახლის ოვალურ კაბინეტში. თუ რითი დაასრულა მან თავისი პრეზიდენტობა, გვახსოვს („უოტერგეიტით“), მაგრამ ფაქტია, რომ მისი დაბრუნება იმ დროისათვის ძალზე შთამბეჭდავი იყო.

დონალდ ტრამპმა კი რიჩარდ ნიქსონსაც გადააჭარბა. იგი ფაქტიურად „დამარხული“ იყო  საკუთარი რესპუბლიკური პარტიის წევრების მხრიდანაც კი, სხვები კი მოთმინებით ელოდნენ, რომ იგი უბრალოდ გუდა-ნაბადს აიკრავდა და პოლიტიკიდან წავიდოდა. მაგრამ ასე არ მოხდა.

ამერიკელებმა თავისი პოზიცია გამოხატეს: მათ ცვლილებები სურდათ და კიდეც განახორციელეს. დონალდ ტრამპი ვერაფერმა ვერ შეაჩერა - ვერც ბრალდებებმა, ვერც თავდასხმებმა... ყველა მემარცხენე გაზეთი და ტელევიზია აკრიტიკებდა, ემუქრებოდა, აშინებდა, მაგრამ ისინი ყველა „ქაღალდის ვეფხვები“ აღმოჩნდნენ, დონალდ ტრამპმა ყველა „დაიკიდა“. რას იზამენ ახლა ტელეარხების MSNBC-სა და CNN-ის ხელმძღვანელები და მაყურებლები? ვინ აღმოჩნდა მარგინალი - ისინი თუ დონალდ ტრამპი? აღიარებენ თუ არა იმას,  რომ არასწორად იქცეოდნენ - როცა ყველას, ვინც დონალდ ტრამპის გვერდით იდგა, გიჟებად და  სულელებად თვლიდნენ?

მოკლედ, დონალდ ტრამპი „კონსტანტის“ (მუდმივის) განსახიერებაა: იგი იყო, არის და იქნება.

წყარო: https://thehill.com/opinion/campaign/4975713-donald-trump-greatest-comeback-since-lazarus/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.