USD 2.6760
EUR 2.8713
RUB 2.9096
თბილისი
სოფიო პატარაია-ნიდერლანდებში მოღვაწე ქართველი მეცნიერი
თარიღი:  726
90-იანების თბილისში სამყაროს გამოკვლევაზე ვოცნებობდი. მაშინ ეს შეუძლებელი იყო, თუმცა მე დღეს აქ ვარ, ევროპის კოსმოსურ სააგენტოში. მართალია, აქამდე მოსასვლელად გრძელი და რთული გზა გავიარე, მაგრამ ეს ჩემთვის უფრო საინტერესო იყო. მიღებულმა გამოცდილებამ მასწავლა, რომ შეუძლებელი არაფერია.
 
2006-2009 წლებში გერმანიაში, მაქს-პლანკის ინსტიტუტში და მიუნხენის ტექნიკურ უნივერსიტეტში დოქტორის ხარისხი მივიღე. სწავლის პარალელურად მუშაობა CERN-ში, ბირთვული კვლევების ევროპულ ცენტრში დავიწყე. ვიყავი სტატისტიკური კომიტეტის წევრი. ჩემს მოვალეობაში შედიოდა ATLAS კოლაბორაციისთვის (3000-მდე წევრია კოლაბორაციაში) სტატიების შემოწმება, გამართვა და რეკომენდაციების მიცემა, ასევე სტატისტიკური ანალიზის software კორდინაცია. ცამეტი წლის განმავლობაში CERN-ში ოცდაათამდე სტატია დავწერე. ვიკვლევდი ფიზიკის ნიშნებს, “სტანდარტ მოდელს” და მის ორ ყველაზე მასიურ წარმომადგენელს Top Quark-ს და Higgs Boson-ს. ამ წლების განმავლობაში სუპერსიმეტრიის, შავი მატერიის და ეგზოტიკური ახალი ნაწილაკების აღმოჩენას ვცდილობდი.
სამი წელია რაც ევროპის კოსმოსურ სააგენტოში( ESA), ძალიან საინტერესო პროექტზე ( research and development of Atomic clocks for Galileo satelites) ვმუშაობ.
 
CERN და ESA, მეცნიერული და ტექნოლოგიური განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი კერებია. აქ ხდება მსოფლიო კაპიტალის მოზიდვა ისეთი პროექტების განხორციელების მიზნით, როგორიც არის დიდი ჰადრონული ამაჩქარებელი, გეგმები მთვარესა და მარსზე.
 
დღეს, კოსმოსური კვლევები მსოფლიო მასშტაბით ახალ მარათონში ებმევა (New Space Race), რადგან გაჩნდა ტექნოლოგიური მზაობა, რომ ყველა მდიდარმა სახელმწიფომ თამამი ამბიციები დაისახოს კოსმოსში დასამკვიდრებლად. ჩვენს სფეროში საჭიროა მუდმივი განვითარება, რადგან ტექნოლოგიები დიდი სისწრაფით ვითარდება და მრავალი სამეცნიერო დარგის ერთმანეთთან დაკავშირება ხდება. საჭიროა მუდმივი ძიება, ბრძოლა მიზნისთვის და გამძლეობა, რომ მარცხის შემთხვევაში ყველაფერი თავიდან დაიწყო.
 
როგორც მთელ მსოფლიოში, ასევე საქართველოში, მეცნიერების და ტექნოლოგიების განვითარებისთვის საჭიროა სტაბილურობა, სწრაფვა განათლებისა და განვითარებისკენ.
 
ახალგაზრდა მეცნიერებს მინდა ვუთხრა, რომ დღეს თუ რამე არ გამოგივიდათ, არ დანებდეთ, ხვალ ის შეიძლება უკეთესად შეძლოთ. მთავარია გამძლეობა და მუდმივი სწავლა!
სპორტი
გრიგალაშვილი ევროპის ჩემპიონია - შავდათუაშვილმა ბრინჯაოს მედალი მოიგო

ხორვატიის დედაქალაქ ზაგრებში ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატის მეორე საშეჯიბრო დღეს საქართველოს სახელით ტატამზე 6 ქართველი ძიუდოისტი წარდგა. მათგან ფინალურ ბლოკში ლაშა შავდათუაშვილი (-73 კგ) და ტატო გრიგალაშვილი (-81 კგ) ვიხილეთ. გრიგალაშვილმა ფინალში ფრანკ დე ვიტი დაამარცხა და ევროპის ჩემპიონი კარიერაში მესამედ მოიგო, ხოლო შავდათუაშვილმა ბრინჯაოსთვის ბრძოლაში მოლდოველ ადილ ოსმანოვს აჯობა.

ტატომ ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ფრანგ ომარ ჯალოს სძლია, მესამე წრეში სერბეთის სახელით მოასპარეზე ისლამ სოგენოვი დამატებით დროში დაამარცხა, მეოთხედფინალში უნგრელ ატილა უნგვარს აჯობა, ნახევარფინალში კი იტალიელი ანტონიო ესპოსიტო დაამარცხა.

შავდათუაშვილმა ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ხორვატ რობერტ კლაჩარს სძლია, შემდეგ ეტაპზე კი ფინეთის სახელით მოასპარეზე ტურპალ დუკაევს აჯობა. სამწუხაროდ, ლაშა მეოთხედფინალში შიდოებით დანიელ ლავრენტევთან დამარცხდა, რეპეშაჟში კი ბულგარელ მარკ ჰრისტოვს სძლია.

შეგახსენებთ, ამ მომენტში საქართველოს ნაკრების ანგარიშზე ორი ოქროს და ორი ბრინჯაოს მედალია.

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.