USD 2.6984
EUR 2.9939
RUB 2.9708
Тбилиси
რეზო ჩელებაძე: სომხეთის „გმირი“ ვარ, „არარატთან“ ცარიელ კარებში ავაცილე და 75 ათასი სომეხი გადავარჩინე სიკვდილს
дата:  1614

რეზო ჩელებაძე ქართული ფეხბურთის გამორჩეული მოთამაშეა - საფეხბურთო  რეგალიები და ტიტულები ნამდვილად არ აკლია, თუმცა ქართული ფეხბურთის გულშემატკივრისთვის ის დარჩა ჩელედ - პენალტების უბადლო ოსტატად, რომელმაც  თავის სპორტულ კარიერაში იმაზე მეტი გოლი გაიტანა, ვიდრე  წარმატებულ ბომბარდირს შეიძლებოდა  ეოცნება და დარჩა ფეხბურთის ისტორიაში, როგორც  წარმომადგენელი ვარსკვალავური  თაობის, რომელმაც  ქართული ფეხბურთის ლეგენდა შექმნა..  

- ბატონო რეზო, როგორი იყო თქვენი ემოციები ჩვენი საფეხბურთო ნაკრების წარმატებულ გამოსვლაზე  ევროპის ჩემპიონატზე  და როგორც პროფესიონალი, როგორ შეაფასებთ ჩვენი ფეხბურთელების თამაშს?

- სიტყვებით ვერ გამოვხატავ იმ განცდებს, რაც მქონდა იმ დღეებში. გულში აღარ ეტეოდა სიხარული, ლამის გამისკდა გული. განსაკუთრებით  ბედნიერი ვიყავი იმით, რომ ქვეყანაში ფეხბურთი გაცოცხლდა. 1981 წელს, როდესაც თბილისის „დინამომ“  თასი ჩამოვიტანეთ ევროპიდან, ყველას ახსოვს ის საყოველთაო სიხარული და ზეიმი, რაც ამ გამარჯვებას ახლდა. ამის შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ქვეყანა გახდა დამოუკიდებელი, თავისუფალი, გადავიდა ახალ რელსებზე, ახალ გზაზე, ეს თითქოს  იყო გამოძახილი იმ დიდი სიხარულისა, რაც მოგვყვებოდა წარსულიდან, რადგან მგონია, რომ იმ გამარჯვებით არის ის, რომ ასე მოდის ქართული ფეხბურთი. მართალია მაშინ გამარჯვება თბილისის „დინამომ“ მოიპოვა, მაგრამ მაშინდელი თბილისის „დინამო“ საქართველოს ნაკრები იყო,  ეს არის ნამდვილი, დამოუკიდებელი ქვეყნის ეროვნული ნაკრები და მისი დიდი წარმატება  ევროპის ჩემპიონატზე.  ხუმრობით ვამბობდი, კიდევ კარგი ესპანელებმა მოგვიგეს, თორემ ნახევარ საქართველოს გული გაუსკდებოდა ბედნიერებისა და სიხარულისგან (იცინის)  ჩვენ ევროპის ჩემპიონატზე წავედით, რომ ჩემპიონატში მონაწილეობა მიგვეღო და არა თუ მხოლოდ მერვედფინალამდე მივედით, ძალიან კარგი ფეხბურთი ვაჩვენეთ. წავაგეთ უდიდეს გუნდთან, რომელიც დამსახურებულად გახდა ევროპის ჩემპიონი. თურქეთის გუნდივით, ჩვენც რომ  ავსტრია შეგვხვედროდა, ჩვენი გუნდი ისეთ „დუხზე“ იყო, ჩვენც გადავლახავდით ამ  ბარიერს, მაგრამ ესპანეთი  საოცარი გუნდია - ისე ლამაზად სწორად თამაშობენ, დაფრინავენ ეს პატარა ბავშვები, ასეთ გუნდთან თამაში იოლი არაა, თუმცა რაღაც შანსი მაინც გვქონდა. ანგარიში 1-0  იყო, როდესაც  დაიმტვრა კიტეიშვილი, სწორედ ამ დროს გავიდა გოლი თამაშგარე მდგომარეობიდან. მსაჯს რომ ის გოლი არ ჩაეთვალა, ამ ანგარიშით შევდიოდით გასახდელში და ვინ იცის, მეორე ტაიმში რა სასწაული  მოხდებოდა?!

original

- გჯერათ სპორტული იღბალის და ასეთი სასწაულების საფეხბურთო მოედანზე?

-  როგორ არ მჯერა. ჩვენი ბიჭები ყველა თამაშში ომობდნენ, ბოლომდე იბრძოდნენ, სული და გული ჩადეს თამაშში, რისთვისაც მინდა მათ გადავუხადო  უდიდესი მადლობა. იყო გუნდში ერთი ვარსკვლავი, ხვიჩა კვარაცხელია და მეორე ვარსკვლავი, მეკარე გიორგი მამარდაშვილი, რომელიც ლომივით იდგა კარში. ბრწყინვალე და შეუდარებელი იყო ქოჩორაშვილი, ბიჭი თავის თავს გადაახტა. ეს იყო  ნამდვილი მეომარი მოედანზე.  ძალიან კმაყოფილი ვარ მიქაუტაძის თამაშით, მას კიდევ უნდა ბევრი შრომა და მისი სახით საქართველოს უძლიერესი ცენტრფორვარდი ეყოლება.  დანარჩენებიც, ყველა კარგად თამაშობდა, კაცს უკან დასახევი გზა რომ არ გაქვს, იცი,  რომ უკან ოჯახია, ცოლ-შვილი, სამშობლო. ასეთი მოტივით იყო გასული გუნდი მოედანზე და შეუძლებელი შეძლეს. ნახეთ, რა კლუბებში თამაშობენ ისინი და ორი -სამი გამონაკლისის კვარაცხელიას, მამარდაშვილის, კიტეიშვილის გარდა, სად თამაშობენ  ჩვენები. რაც შეეხება საფეხბურთო ფორტუნას, როგორ არ არსებობს, ხომ შეიძლებოდა ოთარ კიტეიშვილი, რომელიც ავსტრიის საუკეთესო მოთამაშედ აღიარეს, ტრავმირებული არ  შეხვედროდა  ამ ჩემპიონატს? როგორ დაალაგა თამაში პორტუგალიასთან, გამოვიდა და ქოჩორაშვილთან ერთად ჩაკეტა ყველაფერი. ფეხბურთში კლასი  რა თქმა უნდა გადამწყვეტი და მნიშვნელოვანია, მაგრამ ფეხბურთი ფორტუნის და ყისმათის გარეშეც არ არსებობს. შეიძლება მთელი 90 წუთი „მიახრჩო“ გუნდი, ბოლოს მოგიტრიალდება, ერთ გოლს გაგიტანს და დაგიმთავრებს თამაშს. ჩეხებთან ღმერთმა და მამარდაშვილის ბრწყინვალე თამაშმა დაგვიფარა, თორემ ჩვენ ვერ გავიდოდით ფლეიოფში.  მეკარემ 7 ისეთი ბურთი აიღო, მინიმუმ 4 ასპროცენტიანი გოლი უნდა ყოფილიყო.  

1980 წელს საბჭოთა კავშირის ნაკრები, რომელშიც ჩვენი ბიჭებიდან ჩივაძე, სულაქველიძე თამაშობდნენ,  მოსკოვის ოლიმპიადაზე დავმარცხდით გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის გუნდთან  ანგარიშით 1 -0, მაშინ როდესაც ჩვენს გუნდს მოგებული გვქონდა ბრაზილიის, საფრანგეთის: პლატინის, ჟირესის, ტიგანას ნაკრებებთან, მოვუგეთ შვეციის დიდ ნაკრებს 5 -1 ანგარიშით და უცებ, გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის გუნდმა ნახევარფინალში დაგვამარცხა ერთი გოლით. ოქროს მედალი დავკარგეთ, თორემ გელა კეტაშვილივით კიდევ  სამი ოლიმპიური ჩემპიონი გვეყოლებოდა, ჩემი, ჩივაძის და სულაქველიძის სახით.  ფორტუნა იყო აბა რა იყო!  

- ოლიმპიური ჩემპიონობა შეიძლება ვერ გამოგივიდათ, თუმცა ქართული ფეხბურთის ისტორიაში შეხვედით, როგორც საუკეთესო პენალტისტი. თქვენი ისტორიის  დასაწყისი „ფეოლას“ პერსონაჟების ისტორიას ჰგავს. თამაშობდით კალათბურთს და გახდით ფეხბურთელი ერთი  თამაშის წყალობით, როდესაც ბიძებმა სოფლის სპორტული ღირსების დაცვა გთხოვეს.    

- კი, ეს ასე იყო.  ეს იყო ჩემი ბედისწერა. ოჩხამურში დაიწყო ყველაფერი (იცინის) ფიზკულტურის ინსტიტუტში თითქმის უკვე მოწყობილი ვიყავი და ალბათ ვიქნებოდი კარგი კალათბურთის, ფიზკულტურის მასწავლებელი, რომ არა ჩემი ბიძების დაჟინება. მამაჩემის ძმამ  და ბიძაშვილმა  მთხოვეს, ფეხბურთის სათამაშოდ გავყოლოდი სოფლის ღირსების დასაცავად.   

ჩვენი სოფლის კვირიკეს გუნდი მონაწილეობას იღებდა რაიონულ ჩემპიონატში,  გამოგვადექიო-მთხოვეს. ორივე ბიძა ფეხბურთის გიჟები იყვნენ, ხათრი ვერ გავუტეხე და წავყევი. ოჩხამურში სოფელ ალამბარის გუნდს ვეთამაშეთ და 11 – 0 მოვუგეთ, 7 გოლი მე გავიტანე. ფეხბურთს ბავშვობაში კი ვთამაშობდი, მაგრამ მაშინ რას  წარმოვიდგენდი, რომ მე ფეხბურთს ვითამაშებდი და სლავა მეტრევლის, მიშა მესხის, იამანიძის, ბარქაიას, დათუნაშვილის თბილისის „დინამოში“ მოვხვდებოდი.  რაიონულ ჩემპიონატში ყველა თამაში მოვიგეთ და მივედით ფინალამდე. ფინალში ოჩხამურმა მოგვიგო 3-0. დღემდე მახსოვს ეგ დღე და თამაში. ანგარიში 2-0 იყო,  ოჩხამურის კარებში პენალტი დაინიშნა. რადგან გუნდის ლიდერი ვიყავი და ყველა თამაშში 2 გოლი მაინც მქონდა გატანილი, მოვკიდე ბურთს ხელი, დავდე და დავარტყი. კარში ოჩხამურის უბნის ინსპექტორი იდგა და არ ამიღო პენალტი?!  რას ვერ აიღებდა, პირდაპირ მუცელში გავარტყი (იცინის)  ასე დაიწყო ჩემი პენალტების  ისტორია, მაგრამ  ეს პირველი პენალტი რომ გავაფუჭე და ოჩხამურის მილიციელმა ამიღო, ეგ არ მავიწყდება. წაგების მიუხედავად, ყველა, პირველ რიგში ბიძაჩემი ბიჭიკო მიხვდა, რომ ფეხბურთს კარგად ვითამაშებდი და მთხოვა, დაანებე თავი ფიზკულტურის ინსტიტუტს, სამი წელი მაჩუქე, ჯარში არ გავაშვებინებ შენს თავს, ითამაშე ფეხბურთი, თუ სამ წელიწადში შენ „დინამოში“ არ წახვალ და მეოთხე წელიწადს ნაკრებში არ ითამაშებ, სიტყვას გაძლევ, მე თვითონ ჩაგაბარებინებ   ნებისმიერ ინსტიტუტში, სადაც მეტყვიო. ქობულეთის „შუქურაში“ დავიწყე თამაში,  მწვრთნელმა ბიძას ხათრი ვერ გაუტეხა, თორემ  ძალიან კი არ მოვწონდი. „შუქურადან“ ერთ წელიწადში გადავედი ბათუმის „დინამოში“, 1976 წელს უკვე თბილისის „დინამოში“ ვიყავი, 1977 წელს საბჭოთა კავშირის ნაკრებში, ბიძაჩემის ყველა სიტყვა ახდა, ვადებში აცდა მხოლოდ, ისიც  ნახევარ წელში (იცინის) 

- თქვენი განსაკუთრებული პენალტები ახსოვს ყველა იმ თაობის ფეხბურთის მოყვარულს, ვისაც თქვენი თამაშისთვის უყურებია. რა იყო თქვენი საფირმო პენალტების „საიდუმლო“?

- არაფერი განსაკუთრებული. ცენტრ ფორვარდი ვიყავი, მიყვარდა გოლების გატანა, თერთმეტმეტრიანი კი გოლების გატანის საუკეთესო საშუალებაა.  ვარჯიშის დროს პენალტის დარტყმა ადვილია, თამაშის დროს ძნელი. ვარჯიშის დროს კარს გახედავ და 7 მეტრიანია, აქ როგორ ვერ უნდა გავიტანოო, ფიქრობ, თამაშის დროს  კარი  თითქოს „პატარავდება“ და 3 -4  მეტრიანი ხდება. ერთხელ ვარჯიშის დროს დავით  გოგიას ხუთი დარტყმიდან ხუთივეჯერ მოვატყუე, ასე დაარტყი თამაშის დროსო - მითხრა. გაგიჟდი, ასე თამაშში რა დამარტყმევინებს მეთქი.  ხელს შეგიწყობო, მითხრა. ყველა ვარჯიშის შემდეგ დგებოდა  ხოლმე კარში და 20  - 25 პენალტს ვარტყავდი. დათო გოგიას დონის მეკარეს 25 დარტყმიდან 20-ს რომ გაუტან, ეს ბევრს ნიშნავს.  თამაშში ვურტყავდი ერთ პენალტს, მაქსიმუმ ორს. მეკარე,  გინდა არ გინდა, როდესაც ფეხბურთელს  ფეხს მოიქნევს, მოძრაობას იწყებს ერთ კუთხეში.  გამორბენის დროს მე ბურთს არ ვუყურებდი ხოლმე, თვალებით ვუყურებდი მეკარეს. ფეხის მოქნევის დროს, ის ირჩევდა ერთ კუთხეს და მე ბურთს მეორე კუხეში ვუშვებდი. თუ ადრე იცვლიდა მეკარე მდგომარეობას და ადრე გადახტებოდა, აი მაშინ იყო კარგი, გორავ -გორავით შედიოდა ბურთი კარში, თუ მეკარე მელოდებოდა და ბოლო მომენტში აიწეოდა, იქ უკვე ძლიერად ვარტყამდი.

როდესაც  „ზარიასთან“ თამაშში პირველი პენალტი ისე დავარტყი, მეკარე ტკაჩენკო  საერთოდ „დაიკარგა“ კარებიდან, დარასელიამ  გაოცებულმა მითხრა, ეს რა  დაარტყი, ეს რა გააკეთეო. მეორე თამაში ალმა -  ათას „ყაირათთან“ 88 წუთზე დაინიშნა პენალტი,  წამებში გამიარა ფიქრმა, დავარტყა ასე თუ არ დავარტყა, დავარტყი და მოვატყუე, მეკარე ისევ   „დაიკარგა“  კარში.  მერე უკვე ფსიქოლოგიურადაც გავმაგრდი, წავიდა და წავიდა პენალტები.

scale_1200

- თბილისის „დინამოს“ გამორჩეულ თაობაში მოგიწიათ თამაში,  როგორ გახსოვთ დღეს ის წლები, თქვენი თანაგუნდელები? 

- ეს იყო საუკეთესო წლები პირადად ჩემთვის და რა თქმა უნდა ქართული ფეხბურთის ისტორიაში. ის ადამიანები, ვისთან ერთადაც ფეხბურთს ვთამაშობდი იყვნენ ძალიან ძლიერი, ჭკვიანი, დიდი მოთამაშეები. გაგვიმართლა რომ გვყავდა  ნოდარ ახალკაცი - უდიდესი  ადამიანი, საუკეთესო მწვრთნელი. მოხდა ისე, რომ   ქვეყნის მასშტაბით ერთად შეიკრიბა ფეხბურთის ყველა ვარსკვლავი. 14-15 ფეხბურთელმა ვითამაშეთ საბჭოთა კავშირის პირველ ნაკრებში, ვიღაცამ ბევრი, ვიღაცამ -ნაკლები, მაგრამ ყველა პოზიციაზე მოთამაშე ფეხბურთელი ვიყავით საბჭოთა კავშირის პირველ ნაკრებში. წარმოიდგინეთ, 270 მილიონიანი ქვეყნის საფეხბურთო ნაკრებში ჩვენი თაობის  15 ფეხბურთელი  თამაშობდა, გაბელია, ჩივაძე, დარასელია, გუცაევი, მე, ყიფიანი,  ხიზანიშვილი, ხინჩაგაშვილი, მუჯირი, მანუჩარ მაჩაიძე, შენგელია, ჩივაძე, ქორიძე. ნოდარ ახალკაცს ლომის წილი ჰქონდა გუნდის წარმატებაში, მან მიიღო ასეთი გადაწყვეტილება: მარტო საბჭოთა  კავშირის ჩემპიონატით ვერაფერს მივაღწევთ და საერთაშორისო ტურნირები ხშირად უნდა დავგეგმოთო, გვყავდა იმპრესარიო, რომელიც ახერხებდა თავისი კავშირებით, რომ  თბილისის „დინამო“ გასულიყო  კლუბურ შეხვედრებზე.  ძალიან წარმატებული თამაშები გვქონდა. კარგად მახსოვს ჩვენი თამაშები  სპარტაკიადებზეც. მაშინ „დინამოს“ ძალიან მაღალი რეპუტაცია ჰქონდა. გულშემატკივრები თავისი გუნდის შემდეგ ჩვენ, თბილისის „დინამოს“ „გვბალეშჩიკობდნენ“, ჩვენს თამაშებზე ანშლაგი იყო, გადაჭედილი იყო სტადიონები. ყიფიანის, დარასელიას, მაჩაიძის, გუცაევის, შენგელიას თამაშის საყურებლად მოდიოდა და მოდიოდა გულშემატკივარი.   

- განსაკუთრებით რომელი თამაში გახსოვთ თქვენი პროფესიული კარიერიდან?

- ეს იყო 1976 წელს საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატზე თამაში ერევანში, ერევნის „არარატთან“. მე სომხეთის გმირი ვარ, ცარიელ კარებში ავაცილე  და 75 ათასი სომეხი გადავარჩინე სიკვდილს (იცინის)  სომხები ერთით ნოლს გვიგებდნენ,  85  -ე წუთზე გავათანაბრე ანგარიში,  87 - ე წუთზე ერთი-ერთზე გასულს ამიღო აბრამიანმა, 90 -ე წუთზე ცენტრიდან დავიძარი,  აბრამიანმა ფეხი ააცილა, ცენტრში მოვატყუე,  ცარიელ კარში დავარტყი და ავაცილე - ჩავუქროლე კარებს გვერდით. მთელი საქართველო დედას მაგინებდა, სომხები მლოცავდენენ, დამწუხრებული, ატირებული მოვდიოდი თბილისში, თვალზე ცრემლი არ შემშრობია. ერევნის „არარატთან“ ყოველთვის დაძაბული თამაში გვქონდა ხოლმე. ისე კი ვართ მეგობრები, მაგრამ თამაშში ვჭამდით ერთმანეთს. ხომ იცით მეზობლების ამბავი, უკეთესი რომ უნდა იყო მეზობელზე, ეს ყველგან და ყველაფერში არსებობს. როგორც გუნდი, ჩვენ უფრო  ძლიერი ვიყავით, თუმცა მათაც კარგი ფეხბურთელები ჰყავდათ. 1974 წელს ერევანი საბჭოთა კავშირის  ჩემპიონი გახდა, თასიც კი აიღო.  ჩვენ 1978 წელს მოვიპოვეთ საბჭოთა კავშირის ჩემპიონების ტიტული.     

- განსაკუთრებული დამოკიდებულება რომელი ქვეყნის გუნდთან გქონდათ?

- ყველაზე კარგი ურთიერთობა გვქონდა უკრაინელ ფეხბურთელებთან, კიევის „დინამოს“ მაგარი ფეხბურთელები ჰყავდა,  ბევრ მათგანთან ცხონებულ ბალთან,  ბესონოვთან, ბელანოვთან, ბურიაკთან  ახლო ურთიერთობა მქონდა.  დღემდე კვირა არ გავა, ერთმანეთს არ დაველაპარაკოთ, ძალიან გულნატკენები არიან დღევანდელ ცხოვრებაზე,  ყველაფერზე, რაც უკრაინაში ხდება.  1976 მსოფლიო ჩემპიონატზე გაემგზავრა საბჭოთა კავშირის ნაკრები, სადაც ფეხბურთელების უმეტესობა უკრაინელები იყვნენ, ჩვენგან გუნდში მიწვეული იყვნენ საშა ჩივაძე და თენგიზ სულაქველიძე.  ჩერნობილის ტრაგედია ახალი მომხდარი იყო.  ერთ დღეს დამირეკა  ვოვა ბესონოვმა და მთხოვა, სანამ ჩვენ  მექსიკაში მსოფლიო ჩემპიონატზე ვიქნებით, იქნებ ჩვენი ოჯახები ქობულეთში მიიღო, გამოვარიდებთ აქაურობასო.  რასაკვირველია უარს არ ვეტყოდი. ჩამოვიდნენ  ვლადიმერ ბესონოვის მეუღლე ორი ბავშვით, ანდრეი ბალის მეუღლე  სვეტა, რომელიც ფეხმძიმედ იყო,  კიდევ ორი ფეხბურთელის ცოლ-შვილი. ოთხ ოჯახს ვუმასპინძლე ორი თვე, სანამ მათი ქმრები  დაბრუნდებოდნენ  მსოფლიო ჩემპიონატიდან. ბალის მეუღლეს,  რიტას ვუთხარი, თუ ბიჭი დაიბადება, ნათლია მე ვიქნები მეთქი, აგვისტოში დაიბადა დანილა, რომლის ნათლია მე ვარ. გავიდა 2-3 თვეა და ოქტომბერში გვქონდა თამაში კიევის „დინამოსთან“, რომელიც  ევროპის თასის მფლობელი გუნდია, სასწაულად თამაშობენ.  ისეთ ფორმაში არიან სასწაული. თამაშის წინა დღეს დუბლის თამაშზე წავედით ბიჭები.  ჩემთან ერთად არიან უკრაინელი ფეხბურთელები, ანდრეი ბალი და სხვები. ანდრეის  ვუთხარი: აგერ რამდენიმე დღეში ბავშვს გინათლავ და  რა იქნება ფრე გვეთამაშეთ მეთქი. გაგიჟდიო - მითხრა, დაგვხოცავენ, ევროპის თასის მფლობელები ვართ, ფრე როგორ გეთამაშოთო. მაშინ მე ვუთხარი, ერთით ნოლი თუ იყო ვთამაშობთ, ორით ნოლი თუ იყო, გაჩერდით და სადღაც თამაშის მიწურულს ერთ პენალტს შევაგდებ მეთქი. კარგიო, დამეთანხმა. იქვე მათი მოთამაშე იყო, ორმეტრიანი მცველი კუზნეცოვი, სასწაული ძალის პატრონი იყო. ანდრეის ვთხოვე,  კუზნეცოვს უთხარი,  ფეხი არ მომარტყას, ლამაზად მეთამაშოს, ეკლესიაში კოჭლი ხომ არ შემოვალ-მეთქი. ანდრეიმ დაუძახა კუზნეცოვს და უთხრა: თამაშში ამას  რამე რომ დაუშავო,  მოგკლავო. კარგიო დაეთანხმა ისიც და მართლაც ნარნარით მეთამაშა.  3-1 მოვიგეთ ის თამაში, ორი გოლი გავიტანე. რატომ არ მოგტეხა კუზნეცოვმა ის ფეხიო, ხუმრობდა  ანდრეი  ( იცინის)

rZxik7-MBsM

-  თქვენი ბიოგრაფიის ერთი მნიშვნელოვანი ეპიზოდი მინდა გაგახსენოთ, როდესაც თქვენ ვერ მოხვდით გუნდში, რომელმაც  1981 წელს დიუსელდორფში დიდი გამარჯვება მოიპოვა. როგორ მოხდა ეს ამბავი?

- ეს ჩემი ცხოვრების უმძიმესი მოგონებაა. ამ ამბავმა გული სამუდამოდ მატკინა.  უკვე ავტობუსში ავდიოდი ჩანთით, გამაჩერა გივი ნოდიამ და მითხრა: ჩვენ ვრჩებითო.  ბიჭები გაოგნებულები დარჩნენ, ვერ მიხვდნენ, მე რატომ არ მივდიოდი მათთან ერთად. 2 წლის ბავშვივით ვიტირე. მოგვიანებით გავიგე, რომ ცხონებული კახი ასათიანის პირადი გადაწყვეტილება იყო ეს, თუმცა არასდროს არაფერი მითქვამს მისთვის.  ნოდარ ახალკაცი  უკვე მოსკოვში იყო, იქ ელოდებოდა „დინამოს“ ჩასვლას, მან  არ იცოდა, რომ მე არ  მივდიოდი და ჩემს ნაცვლად ჟვანია ჩასვეს, პირიქით,  მოსკოვში მეც  მელოდა.  მოგვაინებით გავიგე რაც მოხდა. იყო ერთი კაცი, ქართლოს სვანიძე, „ბელადოს“ ეძახდნენ. კიროვის პარკში, გულშემატკივართა ჯგუფს ხელმძღვანელობდა. თურმე ის მისულა კახისთან  და უხვეწნია, ჩელე მაინც არ თამაშობს ძირითადში და მაგის ნაცვლად  ჟვანია წაიყვანე, მაინც ჩვენებური კაციაო. ცოტა ჩემი ბრალი იყო. ტრავმის გამო მთელი წელი ფორმაში ვერ ვიყავი, თუმცა დიუსელდორფისთვის უკვე კარგად ვიყავი მომზადებული. ქართლოს სვანიძის დამსახურებით  მოხდა ეს ამბავი. ყველას შეუნდოს უფალმა, თუმცა მე ამის გახსენება დღემდე ისევ  გულს მტკენს.   

- ამას მოჰყვა ის ამბავი, გუნდიდან წასვლას და ხილ -ბოსტნის   სამმართველოს უფროსობას რომ აპირებდით?

- ხილ-ბოსტნის ამბავი არ გამახსენოთ. იყო ასეთი ამბავი ოღონდ სხვა დროს, მაგრამ საბოლოოდ მაინც  ფეხბურთმა გადაწონა. ხილ-ბოსტნის დირექტორები მიდიან და მოდიან, ფეხბურთი კი რჩება  (იცინის)  მაშინ ბათუმის „დინამოში“ ვთამაშობდი, რატომღაც  ვფიქრობდი, რომ უნდა დამესრულებინა კარიერა, თუმცა ის ბოლო ტური აუცილებლად უნდა მეთამაშა. ვთხოვე უფროსობას, ამ სეზონს ჩავამთავრებ და   ერთი კარგი სამსახური მიშოვეთ მეთქი. მთავარი იყო  ჩვენი გუნდი მოხვედრილიყო გუნდების  ექვსეულში, თუ ვერ მოვხვდებოდი, წლის ბოლომდე უნდა დავრჩენილიყავი, რომ გუნდი არ გავარდნილიყო. ყველა თამაში მოვიგეთ,  7 ქულა ავიღეთ. მე გავიტანე გოლები და ჩემი სიტყვა შევასრულე,  დადგა პირობის შესრულების დრო. ერთი კი შემომთავაზეს, ხომ არ გააგრძელებდი ფეხბურთსო, არა მე  პირობა შევასრულე, გუნდი გავიყვანე, ახლა ჯერი თქვენზეა მეთქი, ვუთხარი უფროსობას. აჭარის ხილ-ბოსტანის სამმართველოს დირექტორად უნდა დავინიშნო, მაგრამ სად მე და სად ხილ-ბოსტანი, ამიტომაც სხვა დირექტორები უნდა დამეხმარონ და  საქმიანობა შემასწავლონ.  უკვე ყველაფერი გადაწყვეტილია და რეკავს ტელეფონი, ცხონებული კახი ასათიანი მკითხულობს - ჩელე ჩაალაგე შენი ბარგი, დილას ლესელიძეში უნდა იყოო. ნოდარ ახალკაცი დაბრუნდა „დინამოში“ და შენც უნდა დაბრუნდე, გადაწყვეტილია ეს ამბავიო. მე ვუთხარი, რას ამბობ, ხილ-ბოსტნის მმართველად  დამნიშნეს - მეთქი. გაგიჟდი, შენ მანდ რა გინდა, დაგიჭერენ, შე საწყალოო - მითხრა შალვოვიჩმა, ასე დამაბრუნა „დინამოში“, მეორე დილას უკვე ლესელიძეში ვიყავი  (იცინის)   

-  რა გენატრებათ წარსულიდან და რა დაგიტოვათ ფეხბურთში გატარებულმა წლებმა?

- ძალიან მენატრება თამაში, მინდა მოედანზე ვიყო და პენალტები გამქონდეს.  იმ წლებმა დამიტოვა დიდი სიყვარული, სითბო, რასაც ვგრძნობ ყველა ფეხის ნაბიჯზე. იმ ბედნიერებას, რაც იმ წლებმა მოგვიტანა, დღემდე ვიმკით. ფეხბურთელები  განსაკუთრებით  ვუყვარდით ხალხს. როდესაც ფეხბურთს ჩამოვშორდი, 31 წლის ვიყავი. ძალიან მძიმედ გადავიტანე. მუხლის ტრავმა, რის გამოც თამაში ვეღარ გავაგრძელე, აქამდე მაქვს გამოყოლილი და დღესაც მაწუხებს.თავიდან ძალიან გამიჭირდა ფეხბურთის გარეშე ყოფნა, მაგრამ  ცხოვრება იმან შემაძლებინა რომ დავრჩი ფეხბურთში და დღემდე ვცოცხლობ ფეხბურთით. მიხარია, რომ დღეს  ჩემს ქალაქში არის ჩემი სახელობის სტადიონი, გახსნილია და მუშაობს საფეხბურთო აკადემია „ჩელე“, ვარ გუნდის დირექტორი.სამწუხაროდ, ჩვენმა გუნდმა ძალიან ცუდი პერიოდი გაიარა  ჩემი წინამორბედის ხელში, უმაღლეს ლიგაში მყოფ გუნდს საერთოდ აეკრძალა ფეხბურთის თამაში. ახლა ყველაფერი თავის ადგილზე ლაგდება. აჭარის მთავრობის მეთაურის გადაწყვეტილებით, მადლობა მას ამისთვის, მალე დაიწყება „ჩელე არენას“  სრული რეაბილიტაცია, გაკეთდება სამი მოედანი, რაც მომავალი თაობის გაზრდაში ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვთა ფეხბურთს  განვითარებისთვის გაღებული თანხები აუცილებლად მოგვიტანს შედეგს. დღეს ბავშვებში ფეხბურთის ბუმია, რაც ძალიან მახარებს. თუ მეტად არ განვითარდა ბავშთა ფეხბურთი, დიდ არენაზე გასვლა გაუჭირდებათ ჩვენს ახალგაზრდებს.მათ უნდა ითამაშონ მაგარ გუნდებში, რომ  საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს დაუბრუნდნენ, როგორც ვარსკვლავები. ჩვენ ყველამ დავინახეთ, რა სიხარულის მოტანა შეუძლია ფეხბურთს ჩვენი ხალხისთვის. ეს ტრადიცია უნდა გაგრძელდეს. სათამაშოდ წავედით ევროპაში და არა მოსაგებად,  და ლამის მოვიგეთ. რომ მოგვეგო ხომ წარმოგიდგენიათ რა მოხდებოდა ჩვენს ქვეყანაში (იცინის) 

თამუნა ნიჟარაძე  

ჩელე-1

Неизвестный Известный
მიხეილ რამიშვილი: მამას სიმღერები აკრძალული იყო, მახსოვს, როგორ ჩამოხსნეს მისი კონცერტის აფიშები

ადვოკატ  მიხეილ რამიშვილს საზოგადოება გახმაურებული საქმეებით იცნობს,  რომელთა  შორის განსაკუთრებით რეზონანსული სანდრო გირგვლიანის, თამარ ბაჩალეიშვილის და ე.წ, ცინიდის საქმეები იყო. ყველა ამ საქმემი მიხეილ რამიშვილი, როგორც ადვოკატი, დაზარალებულთა ინტერესებს იცავდა, თუმცა მის მიერ გაკეთებული თამამი სამოქალაქო განცხადებებით, მისი გზა  ადვოკატობიდან პოლიტიკამდე მივიდა. ახლახან ის პოლიტიკური პარტიის „ჩვენ“ წევრი გახდა და  საკუთარ ძალებს უკვე  პოლიტიკურ ასპარეზზე მოსინჯავს.  

მიხეილ რამიშვილი ცნობილი ქართველი მომღერლის ოთარ რამიშვილის შვილია. მუსიკა მის ცხოვრებაშიც მთავარი ისტორია  იყო, თუმცა ადვოკატის საქმემ, რომელიც 25 წლის ასაკში დაიწყო, პროფესიულ მუსიკას მაინც ჩამოაშორა. დღეს   რამიშვილების დინასტიას აგრძელებს მიხეილ რამიშვილის შვილი ლიზა რამიშვილი, რომელიც ძალიან ცნობილი ჩელისტია და წარმატებული მუსიკალური კარიერა აქვს.  

საყვარელი საქმის, მუსიკის და ოჯახური ისტორიებით მიხეილ რამიშვილი  „თბილისი პოსტის“ სტუმარია.    

მიხეილ რამიშვილი: გარემო, რომელშიც გავიზარდე, იყო ძალიან ტრადიციული. ეს ტრადიციები  მოგვყვებოდა ჩემი ბებია -ბაბუადან,  რომელთაც გამორჩეული ოჯახი ჰქონდათ. ბაბუა მიხეილ რამიშვილი იყო კარგი პოეტი, ბებია იყო მარი მაისურაძე. დიდი ბებია მაშო მაყაშვილი და ქაქუცა ჩოლოყაშვილი ალალი ბიძაშვილ-მამიდაშვილი იყვნენ. ბებია ულამაზესი ქალი იყო, ძალიან დახვეწილი, ჩვენს ოჯახში იმ პერიოდიდან არსებობდა სიმღერა, პოეზია. ბაბუა კომუნისტებმა 17 წლის ასაკში გადაასახლეს, მან გადასახლებაში შეისწავლა ვოკალი, როცა თბილისში დაბრუნდა, ისეთი მონაცემები ჰქონდა ოპერის მომღერლობა შესთავაზეს, თუმცა ბაბუა ამაზე არ დათანხმდათ. ის წლები იყო მთავარი ბანკის რევიზორი.  კავსაძეზე, სახლში  სადაც დაიბადნენ მამა და მამიდა, ყოველდღე იმართებოდა პოეზიის, მუსიკის საღამოები.  მათთან იკრიბებოდნენ ინტელიგენციის წარმომადგენლები, რომლებიც ქალაქში ურთიერთობების, გემოვნების, ქცევის წესებს ამკვიდრებდნენ.   ეს ყველაფერი ძალიან აისახა მამაჩემზე და მამიდაჩემზე. მამა ძალიან ცელქი ყოფილა, პატარა იყო,  დაავლებდა თურმე ხელს მამამისის გიტარას და ვაკის ქუჩებში, ეზოდან ეზოში გიტარით დადიოდა, მთელი უბანი მას ეძებდა თურმე.  როდესაც  სამამულო ომი  დაიწყო,  ძმებმა მამაჩემი  და ბაბუას ერთ-ერთი ძმისშვილი გურიაში გაუშვეს, თითო -თითო შვილი კი  აქ, თბილისში დაიტოვეს. მამა ჩოხატაურის რაიონის სოფელ ზემო ფარცხმაში იზრდებოდა. იქ დაწერა თავისი პირველი სიმღერა“ მითხარ რად ხარ მოწყენილი“, სიმღერა მიუძღვნა გოგოს, რომელიც იქ ძალიან შეჰყვარებია. ომის დასრულების შემდეგ  ბიჭები დაბრუნდნენ თბილისში, მამამ, ცელქი ხასიათის გამო გურიიდან წამოიღო მეტსახელი „კვაჭიჭო“ ასე დააარქვა ბიოლოგიის მასწავლებელმა, რომელიც თურმე ვერ აჩერებდა გაკვეთილებზე (იცინის)

- რა გავლენა მოახდინა მამამ თქვენს ცხოვრებაზე და რა განსაზღვრა იმან, რომ პოპულარული მომღერლის შვილი იყავით?

- ყველაზე მძაფრად რაც მახსოვს ადრეული ბავშვობიდან, არის სტუმრები ჩვენს ოჯახში. დღე-ღამის რა დროც არ უნდა ყოფილიყო, ჩვენთან სულ იყო სტუმარი, სიმღერა, ქეიფი. მამასთან  მოდიოდნენ საოცარი ადამიანები. მათგან ვსწავლობდი, როგორ უნდა გყვარებოდა ქვეყანა, როგორ  უნდა მოქცეულიყავი ქალთან, როგორი უნდა ყოფილიყავი მტერთან, როგორ უნდა გეცხოვრა თბილისში, როგორი უნდა ყოფილიყავი  რაიონში, თუ სტუმრად ჩახვიდოდი, როგორ უნდა გამოგეხატა პატივისცემა ადამიანების მიმართ. ეს იყო  ნამდვილი აკადემია, შესაძლებლობა  - მესწავლა  ყველაფერი, რაც აუცილებელი იყო ცხოვრებაში. იმის მიუხედავად, რომ მამა აკრძალული იყო ანტისაბჭოური  სიმღერების გამო, ჩვენთან  სახლში  იკრიბებოდნენ სხვადასხვა რანგის ადამიანები, ცეკას მდივნები, კანონიერი ქურდები, მეცნიერები, ხელოვანები, ზოგი არც იცნობდნენ ერთმანეთს,   ყველას ერთმანეთი პროფესორი ეგონათ (იცინის) კაგებეს ერთ-ერთი პოლკოვნიკი მოგვიანებით თავის მოგონებებში წერდა, რომ უშიშროების თანამშრომელს ინაურისთვის შეუტანია მამას სიმღერების კასეტა, რომელიც  არალეგალურად ვრცელდებოდა. უკითხავს ინაურისთვის, რა მოვუხერხოთ ამ კაცსო. ინაურს მოუსმენია კასეტა, მერე მაგიდის უჯრაში ჩაუდია და უთქვამს: რას ერჩით ამ კაცს, დაანებეთ თავიო. მამას სიმღერები დიდხანს იყო აკრძალული. პირველად კონცერტზე იმღერა 1982 წელს, როდესაც გიზო ნიშნიანიძის საღამო  „პაემანი ვერაზე“  გაიმართა, რაზედაც ძალიან იბრძოლეს თავად გიზო ნიშნიანიძემ და დორიან კიტიამ. კომუნისტების ლიდერები, თურმე თავს იკლავდნენ, ოთარის ასე საჯაროდ სცენაზე გამოყვანა  არ შეიძლებაო. მაგრამ მათ მაინც თავისი გაიტანეს.  მამას მაინც იცნობდა მთელი ქვეყანა. მამიდაჩემი მღეროდა ტრიოში, სადაც მათ გიტარით აკომპანიმენტს მამა უწევდათ, დადიოდნენ გასტროლებზე საბჭოთა კავშირის მასშტაბით.  1985 წელს დაგეგმილი იყო მამას სოლო კონცერტი, მაგრამ არც ეს კონცერტი არ შედგა. ჩემი თვალით მაქვს ნანახი, როგორ ჩამოხსნეს მამას კონცერტის  აფიშები.   

იმ დროს მე და ჩემი ორივე  ძმა პატარები ვიყავით, მაგრამ მაინც  ვგრძნობდით, რომ მამა განსხვავებული იყო, ხანდახან საუბრებსაც მოვკრავდით ხოლმე ყურს. მამას ცხოვრების გამო ყველასთვის მისაღებები არ ვიყავით, მაგრამ ეს არ იყო ჩვენთვის პრობლემა. ჩვენ ვაკეში გავიზარდეთ, სადაც მძიმე 90 იან წლებშიც კი, რომელიც გავიარეთ, სრულიად სხვა წესები იყო. ერთმანეთზე მტრად გადაკიდებული ადამიანებიც კი მარტივ წესებს იცადნენ, არ გაუსწორდებოდნენ დაპირისპირებულ ადამიანს, თუ ის ქალთან,  ბავშვთან, ოჯახთან  ერთად იყო. ეს არაა ლეგენდა. ეს იყო ცხოვრების წესი, რომელსაც ქმნიდნენ ქართლოს კასრაძე, ნიაზ დიასამიძე, სხვები და სხვები. მამაც დიდი დამცველი იყო ამ წესების, რომელიც მაშინ ახასიათებდა თბილისს, მაგრამ სამწუხაროდ, დღეს აღარ არსებობს. მაშინ არ არსებობდა ჭორაობა, არ უნდა დაგეჩაგრა ადამიანი, არ უნდა გაგეყიდა მეგობარი. ადამიანებს არ ჰქონდათ დაუსჯელობის სინდრომი, ყველამ იცოდა, რომ თუ არასწორად მოიქცეოდა და რამეს დააშავებდა,  ჯერ ერთი მარტო რჩებოდა და მეორეც, აუცილებლად მიიღებდა  პასუხს  ადამიანებისგან, რომელთაც სიტყვაც ეთქმოდათ და ავტორიტეტი ჰქონდათ. ყველამ იცოდა, რომ თავისი ქცევით იყო პასუხისმგებელი  თავის  ღირსებაზე და  მომავალზე.  

ოთარი პედაგოგიურ საქმიანობასაც ეწეოდა, მოდიოდნენ  ბავშვები ჩვენთან  მამებთან ერთად, თუმცა შემდეგ გაირკვეოდა ხოლმე  რომ ეს „ყურადღებიანი“  მამები ჩვენს სახლში მამაჩემის ცხოვრების შესასწავლად დადიოდნენ კაგებეს დავალებით, ზოგი თვითონაც კაგებეს თანამშრომელი იყო. მიდიოდა შესწავლა, თუ როგორ ვცხოვრობდით, როგორები ვიყავით, რაზე ველაპარაკებოდით ბავშვებს. წლები რომ გადიოდა ალალად გვიყვებოდნენ  რაც ხდებოდა. მამას ეს წინააღმდეგობები ვერ აჩერებდა. ვერ იტანდა უსამართლობას და სასტიკად ებრძოდა, უსამართლოდ დაჩაგრული ადამიანის დასაცავად ცხრა მთას გადაივლიდა, ყველაფერს გააკეთებდა, ყველას შეაწუხებდა და მაინც დაეხმარებოდა. პირდაპირ შემიძლია ვთქვა, რომ უსამართლობასთან შეუგუებლობა და ბრძოლა მამაჩემისგან გადმომეცა „მემკვიდრეობით“  

228083213_4639187999447956_8272943878168240914_n

- როდესაც პროფესიული არჩევანი იურისტის პროფესიაზე გააკეთეთ, მამას როგორი რეაქცია ჰქონდა?   

- მე თავიდან  ნიჭიერთა ათწლედში ვსწავლობდი. ეს რა თქმა უნდა მამის გავლენაც იყო. ვიცოდი, რომ უნდა ვყოფილიყავი მუსიკოსი და შინაგანად დღესაც მუსიკოსი ვარ. ვწერ სიმღერებს, ლექსებსაც. 5 წლის ვიყავი, როდესაც უკვე გიტარაზე ვუკრავდი,  ფილარმონიაში გამიყვანეს კონცერტზე, რომელშიც მონაწილეობდნენ გიტარისტები საბჭოთა კავშირის სხვადასხვა რესპუბლიკებიდან.  შემდეგ ჩავაბარე კონსერვატორიაში, საკმაოდ კარგი პოტენციალი მქონდა, ალტისტი ვიყავი. 90 იან წლებში კონსერვატორიაში  გამოცდაზე ჩელოს ფუტლიარით რომ მივდიოდი, პოლიცია  მაჩერებდა და იწყებდა გამოკითხვას, რა მედო ჩელოს ფუტლიარში. ვეუბნებოდი, კაცო ალტი დევს, გამოცდაზე მივდივარ, რა ალტი,  სად შენ და სად  კონსერვატორია, ავტომატი ხომ არ გიდევსო, არ მანებებდნენ თავს (იცინის)   ცუდი დრო იყო. პირადად მეც მეგობრებთან მიმართებაში ბევრ უსამართლობას წავაწყდი, იყო უკანონო დაკავებები და ადამიანის უფლებების  დარღვევები.  იმის მიუხედავად, რომ სულ ვმალავდი ჩემს სახელ-გვარს და არ მინდოდა, რომ მამაჩემის სახელით მესარგებლა,  ხან რას ვიგონებდი, ხან -რას, რომ ჩემი  ვინაობა არ გამემჟრავნებინა, დადგა დრო, რომ უნდა მეთქვა ვინ ვიყავი. ვიფიქრე, რომ  უსამართლობასთან ბრძოლა უფრო კარგად შემეძლო, თუ გავხდებოდი იურისტი. ჩავაბარე უნივერსიტეტში, იურდიულზე. იქამდე  ვუკრავდი ვასო გოძიაშვილის  სახელობის გალა - ორკესტრში, ტელევიზიის ორკესტრში, კვარტეტში, მაგრამ დავანებე ყველაფერს თავი და გავხდი იურისტი. მამა მიხვდა, რატომ მივიღე ასეთი  გადაწყვეტილება და  რატომ გავაკეთე ეს არჩევანი. 2000 წლიდან დავიწყე მუშაობა ადვოკატად. მამას მოწონდა ჩემი საქმიანობა, ხშირად მეუბნებოდა ხოლმე ხუმრობით, დათესე თხილი ამოვა თხილი, რაც მამა არის, ის არის შვილიო, თუმცა მამაჩემი ბევრად მაგარი კაცი იყო, მე მისნაირი ვერასდროს ვერ ვიქნები (იცინის)

-კარიერის განმავლობაში რამდენიმე გახმაურებულ საქმეზე მოგიწიათ მუშაობა, პროფესიულად რას ნიშნავდა თქვენთვის სანდრო გირგვლიანის და თამარ ბაჩალეიშვილის საქმეებზე, ასევე ე.წ. ციანიდის საქმეზე მუშაობა? 

- ყველა ეს საქმე იყო უმძიმესი,  როგორც პირადად  ჩემთვის, ასევე - საზოგადოებისთვის. პირველი იყო, სანდრო გირგვლიანის საქმე,  მე პირველი ადვოკატი ვიყავი, ვინც ამ საქმეზე მუშაობა დაიწყო, ვიცავდი ირინა ენუქიძის ინტერესებს. როდესაც სტრასბურგიდან ჩამოვიდა გადაწყვეტილება, რომელმაც მთელი სისტემა ამხილა სანდრო გირგვლიანის სიკვდილის ჩაფარცხვაში, ეს აღმოჩნდა წინა ხელისუფლების დასასრული. ამ საქმის გამო აღმოვჩნდი დაპირისპირებული ხელისუფლებასთან, რომელმაც 2011 წელს დამაკავა, პროვოკაცია მომიწყვეს და გამიშვეს ციხეში. მამაჩემი ისე გარდაიცვალა და ისე  დაკრძალეს, პანაშვიდზეც კი არ გამომიყვანეს, რომ  მამას დავმშვიდობებოდი. დიდი ბრძოლის შემდეგ გამოვედი ციხიდან. მოვიდა ახალი ხელისუფლება, მერე იყო ციანიდის საქმე, რომლის გამოც  დავუპირისპირდი სუსს, გოგაშვილს. მთელი სისტემა იყო ჩართული ამ საქმეში, მათ შორის საპატრიარქო. დეკანოზს უსამართლოდ მიუსაჯეს  ცხრა წელი და დააინვალიდეს. ამის შემდეგ იყო თამარ ბაჩალეიშვილის ამბავი, ყოველთვის ვამბობ,  რომ  ის მოკლეს და ყველაფერი გააკეთეს, რომ  საქმე  არ გახსნილიყო. სტატისტიკურად იმხელა რესურსი ჩადეს ამ საქმის არგახსნაში, რომ არც ერთ საქმეში არ ყოფილა ჩადებული ამხელა რესურსი, რაც კი საქართველოში საგამოძიებო სისტემა არსებობს. ერთხელ ვუთხარი ირაკლი შოთაძეს, მე არ გელაპარაკებით როგორც ადვოკატი, გელაპარაკებით, როგორც მამობილი, რომელსაც შვილობილი მოუკალით-მეთქი. მართლაც ამ საქმის მიმართ განსაკუთრებული ემოციები მქონდა. მე არ ვიცნობდი ამ ოჯახს, როგორც კი მშობლებმა  მოაწყვეს აქცია, სადაც განაცხადეს, რომ  დაკარგულ შვილს ეძებდნენ, წავედი  აქციაზე, როგორც 27 წლის გოგოს და 18 წლის ბიჭის მშობელი. ბაჩალეიშვილებმა მთხოვეს დახმარება, როგორც კი მოხდა ამ საქმეში ჩემი ჩართვა, მეორე დღესვე  მიიყვანეს მანქანა იმ ადგილზე. თამარ ბაჩალეიშვილის საქმე იმდენად რეზონანსული გახდა, ხელისუფლება ყველაფერს აკეთებდა, რომ ჩემი დისკრედიტაცია მომხდარიყო. თვალთვალს და მიყურადებას მარტო ჩემზე კი არა, ჩემი ოჯახის წევრებზე, მეუღლეზე, შვილებზე, ძმებზეც კი  ახორციელებდნენ. ერთხელ ჩემმა შვილმა, ლიზიკომ მითხრა: მამა თეთრი „შკოდა“ მომაშორე, 5 დღეა დამდევსო, თუმცა არც ერთ ჩემი ოჯახის წევრს  თვალთვალის არ შეშინებია, ერთი საყვედური არ უთქვამთ ჩემთვის, პირიქით, ლიზა სულ მეუბნებოდა, მიდი მამა მიაწექიო (იცინის) საბოლოდ ისე გამოვიდა, არც ერთი ხელისუფლებისთვის არ აღმოვჩნდი  მისაღები ჩემი პოზიციის გამო.   

435211472_7782050445140472_7456057324438343252_n

- ცოტა ხნის წინ პოლიტიკური პარტიის წევრი გახდით. საბოლოოდ გადაწყვიტეთ პოლიტიკაში ჩართვა? როგორც მახსოვს, წლების წინ   თბილისის მერის არჩევნებშიც აპირებდით კენჭისყრას.

- 2017 წელს, როდესაც თბილისის მერის არჩევნები ტარდებოდა, მე შევხვდი შალვა ნათელაშვილს, სადაც  ოპოზიციური სპექტრიც იყო შეკრებილი. მითხრეს, რომ თუ  ჩემი სურვილიც იქნებოდა, ოპოზიცია  წამოაყენებდა ჩემს  კანდიდატურას და მე  მექნებოდა მათი მხარდაჭერა თბილისის მერის არჩევნებში. მაშინ „ციანიდის საქმეში“ ისე  ვიყავი ჩართული, საქმეს ვერ მივატოვებდი და უარი ვთქვი. ძალიან კარგად ვიცი ქართული პოლიტიკის კულისები. სულ ვამბობ,  რა ღირსებითაც ვცხოვრობ საჯარო სივრცეში, იგივენაირად ვიცხოვრებდი, პოლიტიკაში რომ ვიყო. ვერაფერი შემიცვლიდა ღირებულებებს. არის წესები, რომელსაც მე არ ვემორჩილები. რომ ამბობენ, პოლიტიკა ბინძურიაო, სიბინძურე ყველგან შეიძლება იყოს, მათ შორის პოლიტიკაშიც, მაგრამ პოლიტიკაც შეიძლება აკეთო სიბინძურის გარეშე. გააჩნია, შენ როგორ უდგები შენს  ცხოვრებას და შენს საქმეს. მამაჩემს ჰქონდა ერთი კარგი ნათქვამი, სანამ ქართველები მარტო საკუთარ თავზე ფიქრს და ზრუნვას  და თხასავით „ მეე მეეს“ ძახილს არ გადავეჩვევით, მანამდე  ჩვენი საშველი არ იქნებაო. მართლაც ასეა.

პარტიაში „ჩვენ“ რომლის წევრიც ცოტა ხნის წინ გავხდი პატიოსანი, წესიერი, ქვეყნის მოყვარული  ადამიანები შედიან. მრავალი  წელია,  დავით ქაცარავა დიდ საქვეყნო საქმეს აკეთებს  საოკუპაციო ხაზთან. ამისი არდანახვა  შეუძლებელია.  მინდა ჩემი მსოფლმხედველობა, გამოცდილება გამოვიყენო  ჩემი ქვეყანის სასიკეთოდ. ძალიან მინდა, რომ ჩემი ქვეყანა იყო  ძლიერი, მდიდარი, სამართლიანი,  ვხედავდე  ისეთ საქართველოს,  როგორიც იყო  წარსულში, როცა ადამიანებს ჰქონდათ ბედნიერი, გაღიმებული  სახეები, უხაროდათ სახლში სტუმარი და არ ეშინოდათ მასპინძლობის. მე ასეთი საქართველო მინდა და არა გაღორებული, კორუმპირებული ადამიანების მიერ გაღატაკებული ქვეყანა,  რომლებსაც მხოლოდ    საკუთარი  ოჯახები აინტერესებთ და ატყუებენ  საკუთარ ხალხს. ცდილობენ, დაამონონ, „დააჩმორონ“ ადამიანები,  წაართვან  ღირსება და თავმოყვარეობა. მათ არ იციან, რომ ყველაფერი არ იყიდება, მით უმეტეს სამშობლო არ იყიდება. დღეს არჩევანი დგას ასე - ან თავისუფლება, ან 1921 წელი. რომ გაიძახის ხელისუფლება ომი, ომიო, ვის უნდა ომი?  ომი არავის არ უნდა. ომი მხოლოდ იარაღით ხომ არ ხდება, ავტობანიდან რამდენ მეტრით არის დაშორებული ოკუპანტი, ხელისუფლების რომელიმე წევრი ჩასულა იქ და  უნახავს როგორ ცხოვრობს ხალხი საოკუპაციო ხალხთან?!  სამწუხაროდ, ასეთ მძიმე სიტუაციაში ვართ. არის წითელი ხაზები, რომელიც არ უნდა გადალახო - არც საქმეში და არც ცხოვრებაში, ეს წითელი ხაზები, სამწუხაროდ  ჩვენს ქვეყანაში ბევრმა გადალახა.

-  ოჯახზე მინდა გკითხოთ, თქვენი ქალიშვილი ლიზა რამიშვილი, რომელიც თქვენი ოჯახური ტრადიციის გამგრძელებელია.  

- როდესაც ოთარმა პატარა ლიზას მოუსმინა, მითხრა, დაიმახსოვრე, ლიზა ისეთი მუსიკოსი  დადგება, ყველა რამიშვილს გადაგვიჯოკრავსო. მაშინ ლიზას ახალი დაწყებული ჰქონდა ჩელოზე დაკვრა.15 წლის იყო ლიზა როდესაც გავუშვით  კრონბერგის  აკადემიაში და დამოუკიდებლად ავიდა იმ მწვერვალებზე. გერმანიიდან შვეიცარიაში გადავიდა, როდესაც ჟენევის კონსერვატორიიდან მიიღო მოწვევა. წლები იყო ესპანეთში, დღეს საქართველოში ცხოვრობს, აქედან დადის მოწვევით  კონცერტებზე და ფესტივალებზე  მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნებში. ლიზას  ისე უყვარს თავისი სამშობლო, სხვაგან  დიდხანს ცხოვრება,  ალბათ  გაუჭირდება. ჩვენი ოჯახის ყველა სიკეთე ლიზაზე  გადავიდა. ერთხელ გამომიცხადა, შენ აღარ ჩაერიო, ბაბუას შემოქმედებას მე მივხედავო და ყველაფერი გადაიბარა. მამაჩემის  90 წლისთავის გადახდას ვაპირებდით, მაგრამ როგორც ხდება ხოლმე, ვერ მოვიძიეთ კონცერტისთვის საჭირო რესურსები. დარწმუნებული ვარ, ლიზა მაინც მოაწყობს საოცარ საღამოს,  ეს არ იქნება მხოლოდ კონცერტი, ეს  იქნება ოთარის  საღამო და გახსენება, თუ  როგორ უნდა იცხოვრო სწორად და ღირსებით.   

თამუნა ნიჟარაძე   

1488687_770856473007661_3753533640783965303_n

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати