USD 2.7236
EUR 3.0431
RUB 2.9300
თბილისი
მსოფლიოში პირველი საწვავზე მომუშავე თვითმავალი ეტლი კარდენახელმა თავადმა შექმნა
თარიღი:  865
ქვემოთ ფოტოზე: თავადი ირაკლი ბებურო-ვაჩნაძე თავის გამოგონილ ეტლში, ეტლს სიჩქარის მაჩვენებელი და საყვირიც კი ჰქონდა მიმაგრებული.ის საწვავის საშუალებით საათში 20 ვერსს გადიოდა - ვერსი კილომეტრზე ოდნავ მეტი მანძილია, ეს იმ დროს, როცა პირველი მანქანებისთვის 16 ვერსის გავლაც კი საუკეთესო შედეგად ითვლებოდა.
 
ამ ამბავმა ისტორიკოს გიორგი საითიძის ყურადღება ეროვნული ბიბლიოთეკის არქივში 1912 წლის "სახალხო გაზეთიდან" მიიპყრო, სადაც თავისივე შექმნილ ეტლში ამაყად მჯდომი ქართველი თავადის ფოტო იყო და მისი გამოგონების შესახებ წერდნენ: "თავადი ირაკლი ვასილის ძე ბებურო-ვაჩნაძის მიერ გამოგონილი თვითმოძრავი სავარძელი ამას წინათ მოსკოვში სცადეს და კარგი გამოდგა (საათში 20 ვერსი გაუვლია). ამ სავარძლის დამზადება გამომგონებლის ნების დაურთველად არავის შეუძლიან. მოსკოვში უკვე შემდგარა ამხანაგობა, რომელიც სათანადო ქარხანას აშენებს და შესაფერისი მანქანები დაუკვეთნია".
ვაჩნაძეები თავიანთ სახელებს იმ წინაპრის სახელებს ამატებდნენ, ვისი შთამომავლებიც იყვნენ. მაგალითად, ანანიას შთამომავლები ანანია-ვაჩნაძეებად იწოდებოდნენ, ბებუროს შთამომავლები კი ბებურო-ვაჩნაძეებად. ირაკლი ბებუროს შთამომავალი იყო, სიღნაღში გაიზარდა, შემდგომ კი ნიჟეგოროდის დრაგუნთა პოლკში მსახურობდა ოფიცრად. სამხედრო სამსახურის შემდეგ თბილისში დაბრუნდა, სადაც გამომგონებლის ნიჭმა ჩვეულებრივად ცხოვრების ნება არ მისცა. ერთხელაც, როგორც თვითონ წერს, ტფილისში, გოლოვინის პროსპექტზე, დაუძლურებული თავადი დაინახა, რომელსაც მოსამსახურე ურიკის მსგავსი მოწყობილობით მიაგორებდა და სწორედ მაშინ გადაწყვიტა, ასეთი ადამიანებისთვის შვება მიენიჭებინა. მოკლედ, დაჯდა, დახაზა, მუყაოსაგან მოდელი გამოჭრა და სპონსორს დაუწყო ძებნა.
 
სპონსორიც მოიძებნა - ერთ-ერთმა ბიზნესმენმა გამოგონების ხორცშესასხმელად 300 მანეთი აჩუქა, რაც იმდროისთვის დიდი ფული იყო.
მოსკოვის ფაბრიკამ,რომელსაც ინგლისელები აშენებდნენ, ეტლი გამოუშვა თუმცა,მოგებით ვაჩნაძე ვეღარ ისარგებლებდა, რადგან ჯერ პირველი მსოფლიო ომი, შემდგომ კი ბოლშევიკური რევოლუცია მოხდა, ინგლისელი ბიზნესმენები მოსკოვიდან გაიკრიფნენ და თან წაიღეს ვაჩნაძის გამოგონებაც, რასაც ქართველი თავადი ვეღარ მოძებნიდა. ასე დარჩა ევროპას შშმ პირთა პირველი სპორტული ეტლი, რომლის მრავალი სახეობა დღეს უკვე ფართოდ არის მსოფლიოში გავრცელებული.
 
გიორგი საითიძე შეეცადა ირაკლი ვაჩნაძის შთამომავლები მოეძებნა და იპოვნა კიდეც მაგრამ ვაჩნაძეების ნაცვლად უკვე კეთილაშვილებად იწერებოდნენ: ''მითხრეს, რომ ეს საოცარი კაცი ბავშვობიდანვე ოცნებობდა ისეთი მოწყობილობის შექმნაზე, რომელიც ერთდროულად კიდეც იცურებდა, კიდეც იფრენდა და მიწაზეც იმოძრავებდა.ვინ იცის, იქნებ ეს გაეკეთებინა კიდეც, ხელშეწყობა რომ ჰქონოდა. საბჭოთა მთავრობა მას ორი მიზეზით სდევნიდა - გვარისა და ქაქუცა ჩოლოყაშვილთან მეგობრობისთვის, თუმცა ნიჭიერი კაცი არ ეთმობოდათ, ამიტომ გვარის შეცვლა შესთავაზეს - მხოლოდ ამ შემთხვევაში დაგიფინანსებთ გამოგონებებსო.
 
1930-იანი წლების ბოლოს უკვე გაზეთი "კომუნისტი" აქვეყნებს ცნობას ვინმე ირაკლი კეთილაშვილის შესახებ, რომელმაც წყალგაუმტარი ტანსაცმელი გამოიგონა და მტკვარზე უკვე გამოსცადა.მოკლედ, ცხოვრება სხვა გზით წავიდა, ვიდრე ამ ნიჭიერ კაცს უნდოდა, თუმცაღა მას ერთი სურვილი მაინც შეუსრულდა - სამუდამოდ ჩრდილში ყოფნის საფასურად სამშობლოსთან განშორება არ მოუხდა.''
 
წყარო: კვირის პალიტრა
ავტორი: ეთერ ერაძე
რეგიონი
გორში, 12 ჰექტარზე გაშენებული ცენტრალური პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქცია დასრულდა
ქალაქ გორის ცენტრალური პარკის რეკონსტრუქცია-რეაბილიტაცია დასრულდა
 
განახლებული პარკით უკვე სარგებლობენ ქალაქის მაცხოვრებლები და მისი სტუმრები
 
პარკის ტერიტორია დაიყო სხვადასხვა ტიპის - სპორტულ, კულტურულ და რეკრეაციულ ზონებად. შეიქმნა ისეთი ახალი სივრცეები, რომელიც ბევრად უფრო კომფორტულს ხდის პარკში დასვენებას და დროის გატარებას ახალგაზრდებისთვის, ბავშვებისა თუ მათი მშობლებისათვის
 
რეაბილიტაცია ჩაუტარდა პარკში არსებულ ხელოვნურ ტბასა და 2 შადრევანს, შენობა-ნაგებობებს და საზოგადოებრივ საპირფარეშოებს; მოეწყო ახალი საფეხმავლო ბილიკები, ფანჩატურები, სივრცეები ღია კაფეებისთვის, სკეიტპარკი, ფამფტრეკი და საბავშვო ატრაქციონები
 
„12 ჰექტარზე გაშენებული გორის ცენტრალური პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქცია დასრულდა. პარკმა მოგვცა ყველა ასაკის ადამიანისთვის საინტერესო, სხვადასხვა დანიშნულების სივრცეების მოწყობის შესაძლებლობა. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ პარკში შეიქმნა ინფრასტრუქტურა, რომელიც იმართება კერძო სექტორის ჩართულობით. განახლებული პარკით გორს უკვე აქვს დიდი და საინტერესო რეკრეაციული სივრცე, რაც მნიშნელოვანია ყველა ქალაქისთვის,”-ამის შესახებ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრმა, ირაკლი ქარსელაძემ გორის ახლად რეაბილიტირებული ცენტრალური პარკის მონახულების შემდეგ განაცხადა
 
პარკის გამწვანებისათვის, 46,793 კვმ ტერიტორიაზე დაირგო ბალახი, 237 ხე და 10,649 მცენარე, დამონტაჟდა საინჟინრო ქსელები კანალიზაციის, წყალმომარაგების და საირიგაციო ავტომატიზებული სისტემებისთვის. თანამედროვე პარკების ანალოგიურად, ტერიტორიაზე ცალკე მოეწყო ძაღლების სასეირნო სპეციალური სივრცე
 
გორის ცენტრალური პარკის განახლებული ინფრასტრუქტურა სრულად ადაპტირებულია შეზღუდული შესაძლებლობის პირებისა და ბავშვის ეტლით მოსარგებლე მშობლებისთვის
 
გორის პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქციის სამუშაოები მსოფლიო ბანკისგან მიღებული სესხის ფარგლებში, 12.2 მილიონ ლარზე მეტით დაფინანსდა.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.