USD 2.7573
EUR 3.0518
RUB 3.2415
Tbilisi
ლაშა გოგოხია- აშშ-ში მცხოვრები ქართველი ექიმი
Date:  852
მედიცინის მიმართ ენთუზიაზმი ღრმა ბავშვობიდან მქონდა, ისევე, როგორც ბევრ ჩემს კოლეგას. ჯვარში დავიბადე და გავიზარდე, წალენჯიხის რაიონში. ვიცოდი, რომ წარმატებისთვის ბევრი უნდა მებრძოლა. ჩემი ოჯახი ყოველთვის გვერდში მედგა, რომ არც ერთი მნიშნელოვანი თუ უმნიშვნელო შესაძლებლობა ხელიდან არ გამეშვა. არასდროს მქონია ინტერესი სხვა პროფესიის მიმართ. ყოველთვის ვიცოდი, რა მინდოდა და ვთვლი, ჩემი წარმატების ძირითადი საფუძველი ეს იყო. მიუხედავად სირთულეებისა, დღემდე ჩემს მიზნებს ვემსახურები და ახლა რომ ვიწყებდე კარიერას, საკუთარ თავს მხოლოდ ერთ რჩევას მივცემდი : „შეუძლებელი არაფერია, გააგრძელე ის, რასაც აკეთებ”.
 
სამედიცინო უნივერსიტეტში სწავლამ მომიტანა ურთიერთობები ისეთ ადამიანებთან, რომელთაც დაინახეს ჩემი ენთუზიაზმი და მაჩვენეს სწორი გზა, მეკეთებინა უფრო მეტი, ვიდრე რასაც ვაკეთებდი. თავდაპირველად ამერიკაში ჩამოვედი, როგორც გაცვლითი სტუდენტი. ვმუშაობდი ტეხასის ტექნიკურ უნივერსიტეტში, შემდეგ იუტას უნივერსიტეტსა და ნიუ იორკის ვეილ კორნელის სამედიცინო უნივერსიტეტში სამეცნიერო და კლინიკურ პოსტ-დოქტორანტად, ადიუნქტ პროფესორად და ასისტენტ პროფესორად პათოლოგიის, შინაგანი მედიცინის და გასტროენტეროლოგიის განყოფილებებში. სხვადასხვა დროს ვასწავლიდი მედიცინის სტუდენტებს მიკრობიოლოგიას, იმუნოლოგიას და ინფექციურ დაავადებებს.
 
ჩემი ცხოვრების ამ ეტაპზე მხოლოდ კლინიკური მედიცინით ვარ დაკავებული და ვმუშაობ კონექტიკუტში, სენტ მერის საავადმყოფოს შინაგანი მედიცინის განყოფილებაში, რომელიც იელის უნივერსიტეტის აფილირებული საავადმყოფოა. მომდევნო წლიდან მუშაობას ნიუ იორკ ვეილ კორნელის საავადმყოფოში, სლოუნ კეტერინგის კიბოს მემორიალურ ცენტრში და სპეციალური ქირურგიის საავადმყოფოს გასტროენტეროლოგიის განყოფილებაში გავაგრძელებ, რომელიც მსოფლიოში უმაღლესი დონის კლინიკური ცენტრია.
 
ექიმის პროფესია იმიტომ არის საინტერესო, რომ მთელი ცხოვრება სწავლობ და ანვითარებ შენს უნარებს, რაც საბოლოოდ შენი პაციენტების კეთილდღეობასა და ჯანმრთელობაში იხარჯება. ჩემი ინტერესი ძირითადად დამიზნებითი იმუნოთერაპია და მცირედ ინვაზიური ტექნოლოგიებია, რომელიც დღეს საყლაპავის, კუჭნაწლავის, პანკრეასის და ღვიძლის დაავადებების დიაგნოსტიკის და მკურნალობის თანამედროვე მიმართულებებია. კლინიკურ მუშაობასთან ერთად, ჩემი კარიერის უმეტესი ნაწილი სამეცნიერო საქმიანობას დავუთმე. ჩემი ნაშრომები კუჭ-ნაწლავის აუტოიმუნურ (კრონის დაავადება, წყლულოვანი კოლიტი) და სიმსივნური დაავადებებს (წვრილი და მსხვილი ნაწლავის კიბო), მათ ინფექციურ გართულებებს და მართვას ეხება. ჩემი პუბლიკაციები ისეთ გავლენიან გამოცემებში არის დაბეჭდილი, როგორიც არის „Cell“, “Gastroenterology” და ასე შემდეგ. ჩემი კარიერისთვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა სამეცნიერო თუ კლინიკური სფეროს ექსპერტებთან ურთიერთობას, ჩემი ნაშრომის ფართო ასპარეზზე გამოტანას, საუბრის და მოხსენების უნარის ათვისებას, რომელიც წარმატებული კარიერის აუცილებელი პირობაა. წლების განმავლობაში სამეცნიერო, საქველმოქმედო და სამსახურეობრივი მისიით ვიყავი მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნაში (აშშ, კანადა, იაპონია, გერმანია, საფრანგეთი, კოლუმბია, თურქეთი, ისრაელი, ეთიოპია). ვარ სხვადასხვა ჯილდოს და გრანტის მიმღები, მათ შორის აშშ-ს ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტიდან (NIH), ამერიკის გასტროენტეროლოგთა ასოციაციიდან.
სამედიცინო განათლება ამერიკაში ძალიან ხანგრძლივი და შრომატევადი პროცესია. ექიმი სანამ კონკრეტულ სპეციალიზაციაში აიმაღლებს კვალიფიკაციას, წლების განმავლობაში სწავლობს შინაგანი დაავადების საფუძვლებს. შესაბამისად, სპეციალიზაციის მიუხედავად, ნებისმიერ ექიმს შეუძლია პაციენტის დახმარება და საჭიროების შემთხვევაში კონკრეტულ სპეციალისტთან მიმართვა. ამის საფუძველი არის კლინიკური უნარ-ჩვევების და პაციენტის მართვის განათლების ადრეულ ეტაპზე განვითარება.
 
სამწუხაროდ , საქართველოში ეს სისტემა არ არსებობს, სტუდენტების და რეზიდენტების უმრავლესობა მხოლოდ დამკვირვებლის როლშია, რის გამოც ისინი კარგავენ კლინიკური უნარების ადრეულად შეძენის შესაძლებლობას. ქართული ჯანდაცვის სისტემის რეფორმისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაბიჯი სამედიცინო განათლების სისტემის ფუნდამენტურად შეცვლაა, რაც იმედია , ერთ დროს საქართველოში მოხდება.
ექიმი რომ გახდე, აუცილებლად ბევრი უნდა ისწავლო. გქონდეს ადამიანებთან ურთიერთობის უნარი. პაციენტებს ცხოვრების ყველაზე პირადი ასპექტის, საკუთარი ჯანმრთელობის დეტალების ჩვენთვის გაზიარება უწევთ. შესაბამისად, ექიმის ვალი არის არა უბრალოდ მუცელზე ხელის დაჭერა და წამლის გამოწერა, არამედ პაციენტის მოსმენა, გაგება, და რაც მთავარია, დაავადების პროცესის და მოსალოდნელი შედეგების უბრალო ენით ახსნა. ახალგაზრდა ექიმებისთვის ჩემი რჩევა არის ძალიან მარტივი: გქონდეთ დასახული მიზანი და არ შეცვალოთ ეს მიზანი გარემოებების შესაბამისად. ყველას გარწმუნებთ, რომ ის რაც ძალიან გინდათ გააკეთოთ, აუციელებლად გამოგივათ. ისწავლეთ პაციენტებთან ურთიერთობა სტუდენტობის დროს, როდესაც უფრო მეტი დრო გაქვთ და ყველაზე წარმატებული ექიმი იქნებით.
culture
«Frankfurter Allgemeine Zeitung» (გერმანია): „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება: ტრადიციული სუფრის თავისებურებები“

„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.

ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...

ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.

ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.

„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...

ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.

რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.

ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.

მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს  სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.

თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way