USD 2.7277
EUR 3.0441
RUB 2.9473
თბილისი
«Mitteldeutsche Zeitung» (გერმანია): „დიქტატურის ტურიზმის სიმბოლო: სტალინის მუზეუმი გორში“
თარიღი:  395

გაზეთ „მიტელდოიჩე ცაიტუნგში“, რომელიც გერმანიის საქსონია-ანჰალტის მხარეში გამოდის, გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „დიქტატურის ტურიზმის სიმბოლო: სტალინის მუზეუმი გორში“  (ავტორი - ულფ მაუდერი).

ვრცელ სტატიაში გადმოცემულია შთაბეჭდილებები გორში მდებარე იოსებ სტალინის სახლ-მუზეუმის მონახულების შემდეგ. პუბლიკაციის დასაწყისში ავტორი აღნიშნავს, რომ ფართო საზოგადოებისათვის დღემდე უცხნობია, თუ სად არის შენახული კომუნისტური ბელადისა და საბჭოთა დიქტატორის ექვსმეტრიანი ძეგლი, რომელიც ქალაქის ცენტრალურ მოედანზე 2010 წლამდე იდგა.

„გორი ბელადის ბრინჯაოს ექვსმეტრიანი ძეგლის გარეშეც საყოველთაოდ არის ცნობილი - ამ ქალაქში მდებარე მუზეუმი ათწლეულების განმავლობაში ითვლება მთავარ ღირსშესანიშნაობად, რომელიც ყოველწლიურად საზღვარგარეთიდან ათობით ათას უცხოელ ტურისტს მასპინძლობს. გორი საქართველოს დედაქალაქიდან - თბილისიდან - დაახლოებით ერთი საათის სავალზეა, მისი სტუმრები არიან ძირითადად გერმანელები, ფრანგები და სხვა დასავლეთევროპული ქვეყნებიდან ჩამოსულები, აგრეთვე ირანელები და ჩინელები. მაგრამ პირველ ადგილს გორში არსებული მუზეუმის მნახველთა შორის... რუსები იკავებენ.

„ჩვენ მუდმივად გვეკითხებიან: „გიყვართ თუ არა სტალინი თქვენ, მუზეუმის თანამშრომლებსო“. მაგრამ ასეთი კითხვა ნონსენსია. იმიტომ, რომ ამ შემთხვევაში საქმე ეხება ისტორიის შენახვა-შენარჩუნებას. ჩემმა ოჯახმა (და არამარტო ჩემმა) იოსებ სტალინის მმართველობის დროს, მისი პოლიტიკური კურსის შედეგად უამრავი ტანჯვა-წამება გამოიარა. ჩვენ ამას ყოველთვის ვამბობთ“, - აღნიშნავს მუზეუმის ფონდის დირექტორი ქეთევან ახობაძე.

(...)

დღეს საქართველოს ჩრდილოელ მეზობელ რუსეთში სტალინის კულტი აღორძინებას განიცდის. გამოკითხვებით დასტურდება, რომ იქ პოპულარობის მიხედვით, იგი მესამე ადგილს იკავებს - პეტრე პირველისა და ეკატერინე მეორის შემდეგ.

რუსეთში არ სურთ იოსებ სტალინის როგორც საბჭოთა დიქტატორის მიერ ჩადენილი დანაშაულობები გაიხსენონ - მისი მმართველობის დროს გატარებული მკაცრი პოლიტიკის შედეგად  მილიონობით საბჭოთა მოქალაქე დაიღუპა. რუსეთში განსაკუთრებით ხაზს უსვამენ იოსებ სტალინის დამსახურებებს, რომ მან პირველ კომუნისტურ იმპერიაში - დედამიწის უდიდეს სახელმწიფოში - ინდუსტრიალიზაცია განახორციელა და მეორე მსოფლიო ომის დროს საბჭოთა წითელი არმია ნაცისტური გერმანიის დედაქალაქში ტრიუმფით მიიყვანა. სხვათა შორის, გორის მუზეუმის არსებობის საფუძველიც ამაში გამოიხატება.

(...)

სტალინის გარდაცვალებიდან 70 წელი გავიდა, მაგრამ ამ ისტორიული პიროვნების გამო საქართველოსა და ქართველებისადმი საერთაშორისო ინტერესი ძალიან დიდია. არსად მსოფლიოში არ არსებობს ასეთი მასშტაბის მუზეუმი, რომელიც დიქტატორის ხსოვნისადმია მიძღვნილი.  „ჩვენი ფონდი 43 ათას ექსპონატს ითვლის, რომელთაგან მხოლოდ მესამედს ვაჩვენებთ, თუმცა ექსპონატებს ხშირად ვცვლით ხოლმე“, - ამბობს მუზეუმის გიდი ოლღა.

1930-იანი წლების დიდი ტერორის პერიოდში, იოსებ სტალინის ხელმძღვანელობითა და მითითებებით, საპყრობილეებში უამრავი ადამიანი იქნა დახვრეტილი და გადასახლებული საბჭოთა ქვეყნის სხვადასხვა მკაცრ ადგილებში (იმიერპოლარეთში, ციმბირში, შორეულ აღმოსავლეთში, მაგადანში...). პატიმართა შრომითი სასიკვდილო ექსპლოატაცია ე.წ. გამასწორებით ბანაკებში ხდებოდა, რომლებიც „გულაგის“ („გლავნოე უპრავლენიე ლაგერეი“) სისტემაში არსებობდნენ. სხვათა შორის, მუზეუმში არის სტალინური ციხის საკნის ამსახველი ექსპონატიც.

მაგრამ ისინი, ვინც კომუნისტური ქვეყნის ბელადის მიერ ჩადენილი დანაშაულების გახსნას ელოდებიან, იმედგაცრუებულნი დარჩებიან: „მე მომწონს, რომ მუზეუმში ამ ადამიანისა და პოლიტიკოსის ცხოვრების ბევრ ასპექტს ვეცნობი“, - ამბობს მოსკოველი ტურისტი, რომელიც ოჯახთან ერთად ისვენებს საქართველოში.

რუსეთთან გადატანილი ომის მიუხედავად, რომელიც 2008 წლის აგვისტოში მოხდა და რომლის შედეგად საქართველომ თავის რეგიონებზე - აფხაზეთსა და „სამხრეთ ოსეთზე“ კონტროლი დაკარგა, ჩრდილოელი ქვეყნიდან ჩასულ ტურისტებს სამხრეთკავკასიური სახელმწიფო მაინც მიესალმება.

იყო დრო, როცა მუზეუმი რუსეთის აგრესიის ამსახველ ექსპოზიციად უნდა გადაექციათ, მაგრამ ასეთი გეგმა წარუმატებელი აღმოჩნდა - ალბათ, იმიტომ, რომ საქართველოში ტურისტების დიდი რაოდენობა უცხოეთიდან სწორედ სტალინის მუზეუმის სანახავად ჩამოდის: მიმდინარე წლის პირველ ნახევარში, ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის მონაცემებით, საქართველო 1,9 მილიონმა ტურისტმა მოინახულა.

ზოგიერთი მნახველის აზრით, სახელმწიფო მუზეუმს, ალბათ, მოდერნიზაცია მართლაც ჭირდება, მაგრამ ამ მხრივ მისი 50 თანამშრომელი თავშეკავებულია: „ბოლოსდაბოლოს, აქ ხალხი იმიტომ მოდის, რომ საბჭოური ეპოქის ავ-კარგი დაათვალიეროს და განიცადოს. ამიტომ მისი გადაკეთება თანამედროვე სტანდარტებით არასასურველი იქნებოდა“, - ამბობს ფონდის აღმასრულებელი დირექტორი ქეთევან ახობაძე.

წყარო: https://www.mz.de/leben/reisen/denkwurdiger-diktator-tourismus-das-stalin-museum-in-gori-3706672

 

რეგიონი
სოფელ ოკამში 75 აღსაზრდელზე გათვლილი საბავშვო ბაღის მშენებლობა დასკვნით ეტაპზეა, შიდა ქართლში ამჟამად მიმდინარეობს 28 ბაღის მშენებლობა და რეაბილიტაცია.
შიდა ქართლის რეგიონში, კასპის მუნიციპალიტეტის სოფელ ოკამში 75 აღსაზრდელზე გათვლილი საბავშვო ბაღის მშენებლობა დასკვნით ეტაპზეა
 
დასრულებულია საბავშვო ბაღის შენობის კონსტრუქციული ნაწილის მშენებლობა, საინჟინრო სისტემების მონტაჟი და მოპირკეთების სამუშაოები
 
საბავშვო ბაღის ახალ შენობაში ეწყობა საძინებელი, სათამაშო, გამოსაცვლელი და ადმინისტრაციული ოთახები, სამზარეულო, სასადილო, სამრეცხაო, ლიფტი და საევაკუაციო კიბეები. ეზოებში მოეწყობა სათამაშო მოედნები
 
თანამედროვე სტანდარტებისა და დადგენილი ნორმების სრული დაცვით აშენებული ახალი საბავშვო ბაღის შენობა ადაპტირებულია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთათვის და სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროებების მქონე აღსაზრდელებისათვის
 
„სოფელ ოკამში 75 ბავშვზე გათვლილი ახალი საბავშვო ბაღის მშენებლობა დასკვნით ეტაპზეა. მალე დასრულდება დარჩენილი სამუშაოები და ეზოს აღჭურვა ატრაქციონებით. ბაღში სრულად მოეწყო საინჟინრო ქსელები, ფუნქციური ოთახები, დარბაზი შემოქმედებითი განვითარებისთვის, კვების ბლოკი და ყველა სხვა აუცილებელი ინფრასტრუქტურული ელემენტი,“-ამის შესახებ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრმა, ირაკლი ქარსელაძემ სოფელ ოკამის საბავშვო ბაღის მშენებლობის პროცესის მონახულების შემდეგ განაცხადა
 
პროექტს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მუნიციპალური განვითარების ფონდი სახელმწიფო ბიუჯეტის 1.8 მილიონი ლარის დაფინანსებით ახორციელებს
2024-2025 წლებში შიდა ქართლის რეგიონში დასრულდება 24 საბავშვო ბაღის მშენებლობა და 4 ბაღის რეაბილიტაცია. მათ შორისაა, 200 აღსაზრდელზე გათვლილი საბავშვო ბაღის მშენებლობა დაბა სურამში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.