USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
Tbilisi
«Mitteldeutsche Zeitung» (გერმანია): „დიქტატურის ტურიზმის სიმბოლო: სტალინის მუზეუმი გორში“
Date:  765

გაზეთ „მიტელდოიჩე ცაიტუნგში“, რომელიც გერმანიის საქსონია-ანჰალტის მხარეში გამოდის, გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „დიქტატურის ტურიზმის სიმბოლო: სტალინის მუზეუმი გორში“  (ავტორი - ულფ მაუდერი).

ვრცელ სტატიაში გადმოცემულია შთაბეჭდილებები გორში მდებარე იოსებ სტალინის სახლ-მუზეუმის მონახულების შემდეგ. პუბლიკაციის დასაწყისში ავტორი აღნიშნავს, რომ ფართო საზოგადოებისათვის დღემდე უცხნობია, თუ სად არის შენახული კომუნისტური ბელადისა და საბჭოთა დიქტატორის ექვსმეტრიანი ძეგლი, რომელიც ქალაქის ცენტრალურ მოედანზე 2010 წლამდე იდგა.

„გორი ბელადის ბრინჯაოს ექვსმეტრიანი ძეგლის გარეშეც საყოველთაოდ არის ცნობილი - ამ ქალაქში მდებარე მუზეუმი ათწლეულების განმავლობაში ითვლება მთავარ ღირსშესანიშნაობად, რომელიც ყოველწლიურად საზღვარგარეთიდან ათობით ათას უცხოელ ტურისტს მასპინძლობს. გორი საქართველოს დედაქალაქიდან - თბილისიდან - დაახლოებით ერთი საათის სავალზეა, მისი სტუმრები არიან ძირითადად გერმანელები, ფრანგები და სხვა დასავლეთევროპული ქვეყნებიდან ჩამოსულები, აგრეთვე ირანელები და ჩინელები. მაგრამ პირველ ადგილს გორში არსებული მუზეუმის მნახველთა შორის... რუსები იკავებენ.

„ჩვენ მუდმივად გვეკითხებიან: „გიყვართ თუ არა სტალინი თქვენ, მუზეუმის თანამშრომლებსო“. მაგრამ ასეთი კითხვა ნონსენსია. იმიტომ, რომ ამ შემთხვევაში საქმე ეხება ისტორიის შენახვა-შენარჩუნებას. ჩემმა ოჯახმა (და არამარტო ჩემმა) იოსებ სტალინის მმართველობის დროს, მისი პოლიტიკური კურსის შედეგად უამრავი ტანჯვა-წამება გამოიარა. ჩვენ ამას ყოველთვის ვამბობთ“, - აღნიშნავს მუზეუმის ფონდის დირექტორი ქეთევან ახობაძე.

(...)

დღეს საქართველოს ჩრდილოელ მეზობელ რუსეთში სტალინის კულტი აღორძინებას განიცდის. გამოკითხვებით დასტურდება, რომ იქ პოპულარობის მიხედვით, იგი მესამე ადგილს იკავებს - პეტრე პირველისა და ეკატერინე მეორის შემდეგ.

რუსეთში არ სურთ იოსებ სტალინის როგორც საბჭოთა დიქტატორის მიერ ჩადენილი დანაშაულობები გაიხსენონ - მისი მმართველობის დროს გატარებული მკაცრი პოლიტიკის შედეგად  მილიონობით საბჭოთა მოქალაქე დაიღუპა. რუსეთში განსაკუთრებით ხაზს უსვამენ იოსებ სტალინის დამსახურებებს, რომ მან პირველ კომუნისტურ იმპერიაში - დედამიწის უდიდეს სახელმწიფოში - ინდუსტრიალიზაცია განახორციელა და მეორე მსოფლიო ომის დროს საბჭოთა წითელი არმია ნაცისტური გერმანიის დედაქალაქში ტრიუმფით მიიყვანა. სხვათა შორის, გორის მუზეუმის არსებობის საფუძველიც ამაში გამოიხატება.

(...)

სტალინის გარდაცვალებიდან 70 წელი გავიდა, მაგრამ ამ ისტორიული პიროვნების გამო საქართველოსა და ქართველებისადმი საერთაშორისო ინტერესი ძალიან დიდია. არსად მსოფლიოში არ არსებობს ასეთი მასშტაბის მუზეუმი, რომელიც დიქტატორის ხსოვნისადმია მიძღვნილი.  „ჩვენი ფონდი 43 ათას ექსპონატს ითვლის, რომელთაგან მხოლოდ მესამედს ვაჩვენებთ, თუმცა ექსპონატებს ხშირად ვცვლით ხოლმე“, - ამბობს მუზეუმის გიდი ოლღა.

1930-იანი წლების დიდი ტერორის პერიოდში, იოსებ სტალინის ხელმძღვანელობითა და მითითებებით, საპყრობილეებში უამრავი ადამიანი იქნა დახვრეტილი და გადასახლებული საბჭოთა ქვეყნის სხვადასხვა მკაცრ ადგილებში (იმიერპოლარეთში, ციმბირში, შორეულ აღმოსავლეთში, მაგადანში...). პატიმართა შრომითი სასიკვდილო ექსპლოატაცია ე.წ. გამასწორებით ბანაკებში ხდებოდა, რომლებიც „გულაგის“ („გლავნოე უპრავლენიე ლაგერეი“) სისტემაში არსებობდნენ. სხვათა შორის, მუზეუმში არის სტალინური ციხის საკნის ამსახველი ექსპონატიც.

მაგრამ ისინი, ვინც კომუნისტური ქვეყნის ბელადის მიერ ჩადენილი დანაშაულების გახსნას ელოდებიან, იმედგაცრუებულნი დარჩებიან: „მე მომწონს, რომ მუზეუმში ამ ადამიანისა და პოლიტიკოსის ცხოვრების ბევრ ასპექტს ვეცნობი“, - ამბობს მოსკოველი ტურისტი, რომელიც ოჯახთან ერთად ისვენებს საქართველოში.

რუსეთთან გადატანილი ომის მიუხედავად, რომელიც 2008 წლის აგვისტოში მოხდა და რომლის შედეგად საქართველომ თავის რეგიონებზე - აფხაზეთსა და „სამხრეთ ოსეთზე“ კონტროლი დაკარგა, ჩრდილოელი ქვეყნიდან ჩასულ ტურისტებს სამხრეთკავკასიური სახელმწიფო მაინც მიესალმება.

იყო დრო, როცა მუზეუმი რუსეთის აგრესიის ამსახველ ექსპოზიციად უნდა გადაექციათ, მაგრამ ასეთი გეგმა წარუმატებელი აღმოჩნდა - ალბათ, იმიტომ, რომ საქართველოში ტურისტების დიდი რაოდენობა უცხოეთიდან სწორედ სტალინის მუზეუმის სანახავად ჩამოდის: მიმდინარე წლის პირველ ნახევარში, ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის მონაცემებით, საქართველო 1,9 მილიონმა ტურისტმა მოინახულა.

ზოგიერთი მნახველის აზრით, სახელმწიფო მუზეუმს, ალბათ, მოდერნიზაცია მართლაც ჭირდება, მაგრამ ამ მხრივ მისი 50 თანამშრომელი თავშეკავებულია: „ბოლოსდაბოლოს, აქ ხალხი იმიტომ მოდის, რომ საბჭოური ეპოქის ავ-კარგი დაათვალიეროს და განიცადოს. ამიტომ მისი გადაკეთება თანამედროვე სტანდარტებით არასასურველი იქნებოდა“, - ამბობს ფონდის აღმასრულებელი დირექტორი ქეთევან ახობაძე.

წყარო: https://www.mz.de/leben/reisen/denkwurdiger-diktator-tourismus-das-stalin-museum-in-gori-3706672

 

analytics
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way