USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
«The Spectator»: „ევროპარლამენტის არჩევნების შედეგები უკრაინას უსიამოვნებებს უმზადებს“
თარიღი:  141

ბრიტანულ ჟურნალ „სფექთეითორში“ (The Spectator) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ევროპარლამენტის არჩევნების შედეგები უკრაინას უსიამოვნებებს უმზადებს“ (ავტორი - დელიბორ როხასი). პუბლიკაციაში გაანალიზებულია ის სავარაუდო სიტუაცია, რომელიც ევროპარლამენტის არჩევნების შედეგებს მოჰყვება როგორც ევროკავშირისათვის, ასევე კონკრეტულად საფრანგეთისთვის, გერმანიისათვის და უკრაინისათვის.

გთავაზობთ სტატიას მცირეოდენი შემოკლებით:

ახალი ამბების კაკაფონიაში ევროპული არჩევნების შესახებ, რომელიც ევროკავშირის წევრ 27 ქვეყანაში სამი დღის განმავლობაში ჩატარდა, მხოლოდ ერთი თემა დომინირებს: საფრანგეთისა და გერმანიის - ევროკავშირის უდიდესი წევრი სახელმწიფოების - მოქმედი ხელმძღვანელების დამარცხება. მართალია, მათი პარტიების დაბალი შედეგები პროგნოზებით სრულიად მოსალოდნელი იყო, მაგრამ ახლა, როცა რეალური შედეგები უკვე ცნობილია, პრობლემა ისაა, რომ მათი დასუსტებით ევროპაც დასუსტდება და უღონო გახდება რუსეთის წინაშე, რომელსაც უკრაინის წინააღმდეგ ომშია ჩაბმული.

საფრანგეთის პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონმა უკვე მოახდინა რეაგირება თავისი პარტიის „აღორძინების“ დაბალ შედეგებზე და 30 ივნისს ეროვნული კრების (პარლამენტის) ვადამდელი არჩევნები დანიშნა, რომელიც ნატოს ვაშინგტონის სამიტამდე ორი კვირით ადრე გაიმართება.

ფრანგი პრეზიდენტის გადაწყვეტილების ლოგიკა მარტივია: უკეთესი იქნება ჟორდან ბადრელის (მარინ ლე პენის) „ეროვნულ გაერთიანებას“ ახლა, საპარლამენტო არჩევნებში შეებრძოლოს, ვიდრე 2027 წელს საპრეზიდენტო არჩევნებში. იმის გამო, რომ ამომრჩევლების მონაწილეობის დონე მაღალია, ასევე ფრანგული საარჩევნო სისტემის თავისებურების მიზეზით, რომლის თანახმად, სკანდალური და ექსტრემისტულად განწყობილი კანდიდატები პოპულარობით არ სარგებლობენ, ემანუელ მაკრონი იმედოვნებს, რომ მისი ორი სავარაუდო სცენარიდან ერთ-ერთი მაინც გაამართლებს:

პირველი სცენარის მიხედვით, ყველა დაინახავს, რომ ნაციონალისტების ტრიუმფი მხოლოდ შემთხვევითი, ერთჯერადი მოვლენა იყო, მაგრამ არა კანონზომიერი მოვლენა, რომელიც შეიძლება საერთოეროვნულ არჩევნებშიც განმეორდეს.

მეორე სცენარის თანახმად, ნაციონალისტები საკუტარ არათანადროულ წარმატებას მსხვერპლად შეეწირებიან - მათ მოუწევთ მთავრობას უხელმძღვანელონ ან შევიდნენ მმართველ კოალიციაში ემანუელ მაკრონის ხელმძღვანელობით. ასეთ სიტუაციაში მათთვის რთული იქნება მონაწილეობა პრეზიდენტის წინააღმდეგ მიმართულ „დაბომბვაში“ და „ტერორში“, ან დაგმონ ემანუელ მაკრონის მემკვიდრეობა და მისი მოქმედება, როცა პრეზიდენტის პოსტიდან წასვლის დრო მოახლოვდება.

მაგრამ ეს გეგმა წინააღმდეგობაში მოდის ემანუელ მაკრონის სწრაფვასთან გახდეს საერთოევროპული ლიდერი ამ რთულ და სახიფათო დროში. უკეთეს შემთხვევაში მისი პარტია უზრუნველყოფს იმდენი ხმების მიღებას, რომლებიც აბსოლუტური უმრავლესობა კი არ იქნება პარლამენტში, არამედ იმდენი, რამდენიც ახლა აქვს. უარეს შემთხვევაში კი „ეროვნული გაერთიანების“ პოლიტიკოსები ხელმძღვანელ პოსტებს დაიკავებენ მეხუთე რესპუბლიკის ახალ მინისტრთა კაბინეტში. ალბათ, არსებობს შუალედური სცენარებიც, რომლებშიც გათვალისწინებულია ვაჭრობა და კომპრომისები იმ ძალებს შორის, რომლებსაც უკრაინის გამარჯვება სურთ და იმ ძალებს, რომლებიც დიდი ხანია რუსეთს ეთამაშებიან. მართალია, საფრანგეთის კონსტიტუცია პატივს სცემს და იცავს პრეზიდენტის უფლებამოსილებას საშინაო და საგარეო პოლიტიკის საკითხებში, მაგრამ თუ მას მმართველი უმრავლესობა არ ეყოლება, ეს ემანუელ მაკრონის პოზიციებს საერთაშორისო არენაზე დაასუსტებს.

გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის შედეგები (13,9% ანუ 14 ადგილი 96-დან, რომლებიც გერმანულ პარტიებს უკავიათ) მაინცდამაინც კატასტროფულად არ გამოიყურება, ვთქვათ, წინა, 2019 წლის არჩევნებთან შედარებით, როცა მას 16 ადგილი ჰქონდა, მაგრამ ცუდი ისაა, რომ აშკარად შეინიშნება მიღებული ადგილების კლებადი ტენდენცია: 2014 წლის არჩევნებში გერმანელ სოციალ-დემოკრატებს 27 ადგილი ჰქონდათ ევროკავშირის საკანონმდებლო ორგანოში. კიდევ უფრო შეუწყნარებელი და აღმაშფოთებელია ის გარემოება, რომ ოლაფ შოლცის პარტიის მიერ მიღებული ხმების რაოდენობა ჩამორჩა პარტია „ალტერნატივა გერმანიისათვის“ მიღებულ ხმებს, რომელსაც ექსტრემისტულად თვლიან - აბუ უფრო რადიკალურად, ვიდრე მარინ ლე პენის ფრანგულ „ეროვნულ გაერთიანებას“.

თუ გავითვალისწინებთ „მწვანეების“ კატასტროფულ მარცხს, რომლებიც ოლაფ შოლცის კოალიციურ მთავრობაში შედიან, მაშინ აშკარა ხდება, რომ ევროპარლამენტის არჩევნების შედეგებმა კანცლერ ოლაფ შოლცს „კოჭლი იხვის“ სტატუსი შესძინა უკვე ფედერალურ საპარლამენტო არჩევნებამდე, რომელიც 2025 წელს უნდა ჩატარდეს. როცა არჩევნები მოახლოვდება, იმ დროისათვის გერმანელი ქრისტიან-დემოკრატები სოციალ-დემოკრატებს „კისერს მოუგრეხენ“, განსაკუთრებით თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ქრისტიან-დემოკრატების ლიდერი ფრიდრიც მერცი მხოლოდ სიტყვით უჭერს მხარს ნატოს და უკრაინას. ვადამდელმა არჩევნებმა, საფრანგეთის მსგავსად, შეიძლება ატმოსფერო განმუხტოს, მაგრამ თუ გავითვალისწინებთ გერმანული პოლიტიკური კულტურის სპეციფიკას, მათი ჩატარება ნაკლებსავარაუდოა. ამრიგად, გერმანიის მთავრობა მომდევნო 16 თვის განმავლობაში მოსიარულე მკვდარი“ იქნება, უუნარო და უინიციატივო, რომ არაფერი ვტქვათ ქვეყნის შეიარაღებული ძალების განმტკიცებისკენ მიმართულ ნაბიჯებზე ახალ ეპოქაში, როცა ხისტი ძალა ისევ მნიშვნელოვანი ხდება.

რუსეთი სამჯერ მეტ საარტილერიო ჭურვებს ამზადებს, ვიდრე  დასავლეთის ყველა ქვეყანა, ერთად აღებული. არავის არ ჰქონდეს იმის იმედი, რომ ოლაფ შოლცი ან ამენაუელ მაკრონი შეძლებენ საკმარისი თანხების გამოყოფას შეიარაღებისა და საბრძოლო მასალების პრობლემის მოგვარებისათვის. აშშ-ის კონგრესის მიერ მიღებული კანონი უკრაინისათვის დამატებითი დახმარების გამოყოფის შესახებ (61 მლრდ. დოლარის ოდენობით), რა თქმა უნდა,  გარკვეულ შედეგს გამოიღებს, მაგრამ არ არის გამორიცხული, რომ ის აშშ-ის მიერ კიევისათვის გაწეულ უკანასკნელ დახმარებად იქცეს.

კიდევ უფრო უარესი იქნება დონალდ ტრამპის სავარაუდო გამარჯვება 2024 წლის ნოემბრის აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში, ყველაზე მნიშვნელოვანია სავარაუდო გარიგების დადება დონალდ ტრამპსა და ვლადიმერ პუტინს შორის, ევროეპელებისა და უკრაინელების გვერდის ავლით. გერმანელმა „მშვიდობის კანცლერმა“ ოლაფ შოლცმა ასეთ ნაბიჯს შეიძლება მხარიც კი დაუჭიროს. ემანუელ მაკრონი პრინციპული წინააღმდეგი იქნება, მაგრამ ვერაფერის გაკეთებას ვერ შეძლებს - იმიტომ, რომ მთავრობაში და პარლამენტში (ეროვნულ კრებაში) უმეტესობა ულტრამემარჯვენე „ეროვნული გაერთიანების“ წევრები იქნებიან.

ევროპული არჩევნების შედეგები ბევრმა შეიძლება მნიშვნელოვან მოვლენად არ ჩათვალოს - ბოლოსდაბოლოს, ევროკომისია იმავე ცენტრისტული ევროპული კოალიციის ხელში რჩება, რომელსაც, დიდი ალბათობით, ისევ ურსულა ფონ დელ ლაიენი უხელმძღვანელებს. მაგრამ ასეთი დასკვნა შეცდომა იქნებოდა. ევროკავშირის მოჩვენებითი სტაბილურობა მალავს მრავალრიცხოვან და ძალიან მნიშვნელოვან პერტურბაციებს ეროვნულ დონეზე. უპირველესად, ეს გამოიხატება ევროპული პოლიტიკის ორი მთავარი ლოკომოტივის - პარიზისა და ბერლინის - მკვეთრ დასუსტებაში. ევროპელებს და განსაკუთრებით უკრაინელებს მოსალოდნელი შედეგები ნამდვილად არ ესიამოვნებათ.

წყარო: https://www.spectator.co.uk/article/the-eu-election-earthquake-spells-trouble-for-ukraine/

ანალიტიკა
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.