USD 2.7061
EUR 3.0936
RUB 3.3761
Tbilisi
«The New York Times» (აშშ): „ამერიკა - მსოფლიოს ბოროტი გენია? კრემლი - რუსებს: „ნუ ვიჩქარებთ შეფასებებში“
Date:  350

„როგორც კი პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა რუსეთისაკენ გადახრა დაიწყო, კრემლის პროპაგანდისტულმა მანქანამაც ტონალობა შეცვალა“, - ნათქვამია აშშ-ის გაზეთ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულ სტატიაში, რომლის სათაურია „ამერიკა - მსოფლიოს ბოროტი გენია? კრემლი - რუსებს: „ნუ ვიჩქარებთ შეფასებებში“. ავტორი ანტონ ტროიანოვსკი, რომელიც მოსკოვის ბიუროს ხელმძღვანელია, აანალიზებს აშშ-ის მიმართ რუსეთის ხელისუფლებაში და რუსულ საზოგადოებაში ბოლო დროს მომხდარ ცვლილებებს.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„იანვრის ბოლოს, რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი სერგეი ლავროვი შაბლონური სიტყვით გამოვიდა და „კოლექტიური დასავლეთი“ გააკრიტიკა, რომელიც აშშ-ის ხელმძღვანელობით „ჰეგემონისტურ და ეგოისტურ პოლიტიკას ატარებს“. თუმცა არ გასულა 5 კვირა და მსოფლიო დიპლომატიის 74 წლის ვეტერანის რიტორიკა თავბრუდამხვევად შეიცვალა.

რუსეთის სახელმწიფო ტელეარხისადმი მიცემულ ინტერვიუში კვირას, ორ მარტს სერგეი ლავროვმა ჩამოთვალა ის უბედურებები და საშინელებები, რომლებიც მსოფლიოს თურმე ამერიკამ კი არა, არამედ... ევროპამ მოუტანა. მინისტრისთვის რომ მოგესმინათ, ალბათ, ისეთი შთაბეჭდილება დაგრჩებოდათ, რომ ამერიკა ბოროტი გენიიდან უწყინარ დამკვირვებლად გადაიქცა: „კოლონიზაციები, ომები, ჯვაროსნები, ყირიმის ომი, ნაპოლეონი, პირვეი მსოფლიო ომი, ადოლფ ჰიტლერი... თუ ისტორიას რეტროსპექტულად გადავხედავთ, ამ უბედურებებში ამერიკელებს არავითარი წამქეზებლური და მით უმეტეს, არანაირი ცეცხლგამჩენი როლი არ შეუსრულებიათ“, - განაცხადა რუსეთის მთავარმა დიპლომატმა.

დონალდ ტრამპი ამერიკის საგარეო პოლიტიკაში „რევოლუციურ გადატრიალებას“ აწყობს - ყველაფერს 180 გრადუსით ცვლის, მაგრამ არანაკლები გადატრიალება ხდება რუსულ დიპლომატიაშიც -  თანაც არამარტო უშუალოდ კრემლში, არამედ სახელმწიფო ტელევიზიაშიც. ახალი გზავნილი ასეთია: „აშშ, როგორც ჩანს, არც ისე ცუდი ქვეყანაა“.

პრაქტიკულად, როლები ელვისებურად შეიცვალა და ახლა ანტირუსული პოლიტიკის მთავარ გამტარებელ-წამქეზებლად, რუსული რიტორიკის თანახმად, ევროპა გახდა, ამერიკამ კი უკანა პლანზე გადაინაცვლა. თავის ყოველკვირეულ გადაცემაში, რომელიც ტელეარხ „როსია-1“-ის ეთერში გადის, წამყვანმა დიმიტრი კისელევმა განაცხადა, რომ ევროპის „ომის პარტია“ თავის ძირგამომთხრელ პოლიტიკას ვეღარ გაატარებს: ჰორიზონტზე მოჩანს „დიდი სამეული“ - აშშ, რუსეთი და ჩინეთი. სწორედ მათ შეუძლიათ მსოფლიოს ახალი კონსტრუქციის შექმნა“.

ათწლეულზე მეტი ხნის განმავლობაში კრემლის პროპაგანდისტული მანქანა ამერიკის შეერთებულ შტატებს რუსეთისათვის მთავარ საფრთხობელად წარმოსახავდა - მას ხან „ჰეგემონად“ ნათლავდნენ, ხან „ოკეანისგაღმელ უფროსად“... კრემლი შთააგონებდა მოსახლეობას: ამერიკას რუსეთი სძულს და მოსკოვის წინააღმდეგ ამხედრებს ხან ევროპელებს, ხან უკრაინელებს, ხანაც ყველა ჯურის ტერორისტებს.

თეთრ სახლში დონალდ ტრამპის დაბრუნების შემდეგ რუსეთის ოფიციალურმა პირებმა თავდაპირველად განაცხადეს, რომ მაინცდამაინც დიდი არაფერი შეიცვლება: „განსხვავება ჯო ბაიდენისა და დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციებს შორის მხოლოდ ტერმინოლოგიურად იქნება გამოხატული“, - განაცხადა სერგეი ლავროვმა 30 იანვარს.

მაგრამ შემდეგ, როცა 12 თებერვალს დონალდ ტრამპსა და ვლადიმერ პუტინს შორის სატელეფონო საუბარი გაიმართა, რასაც ერ-რიადში მოლაპარაკება მოჰყვა და ბოლოს - ეპოქალური ხმის მიცემა გაეროს უშიშროების საბჭოს რეზოლუციისადმი, როცა აშშ რუსეთის მხარეზე დადგა, მკაფიოდ გამოიკვეთა მოვლენათა „პრორუსული თანმიმდევრობა“... ამას დაემატა თეთრი სახლის ოვალურ კაბინეტში მომხდარი სკანდალი, როცა დონალდ ტრამპმა და ჯეიმს ვენსმა ვოლოდიმირ ზელენსკის „ყური აუწიეს“.

მოკლედ, თითზე ჩამოსათვლელ დღეებში ნათელი გახდა, რომ დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობის მეორე ვადის დროს ამერიკა, პირველთან შედარებით, უფრო პრორუსულ პოლიტიკას გაატარებს.

ცვლილებებს ტონი მისცა თვითონ ვლადიმერ პუტინმაც. ლიდერმა, რომელიც ცოტა ხნის წინათ დასავლეთს, აშშ-ის მეთაურობით, „რუსეთის დაშლისა და გაძარცვის“ მცდელობაში ადანაშაულებდა, გასულ კვირას თეთრ სახლს შესთავაზა ერთობლივად ისარგებლონ რუსეთის წიაღში არსებული იშვიათმიწა ლითონების საბადოებით, ერთად გააფართოვონ ალუმინის გამოდნობა ციმბირის ქარხნებში...

გასულ პარაკევს, სულ რაღაც რამდენიმე საათით ადრე თეთრ სახლში ვოლოდიმირ ზელენსკის დატუქსვამდე, ვლადიმერ პუტინმა თავისი ახალი პროამერიკული გზავნილი სრულიად მოულოდნელ ადგილზე გააჟღერა - რუსეთის უშიშროების ფედერალური სამსახურის ყოველწლიურ კრებაზე, ანუ იმ სპეცსამსახურისა, რომელიც დასავლეთთან მოსკოვის ფარული ბრძოლის წინა ხაზზე იმყოფება.

ვლადიმერ პუტინმა განაცხადა, რომ მოლაპარაკება ტრამპის ადმინისტრაციასთან  „საკმაოდ კეთილი იმედების შთამაგონებელია“, შეაქო აშშ-ის პრეზიდენტი პრაგმატიზმის გამოვლენისათვის და მოუწოდა კრების მონაწილეებს წინ აღუდგნენ იმ ადამიანებს, რომლებიც „ხელს შეუშლიან ან კომპრომეტაციას გაუწევენ დაწყებულ დიალოგს“.

ვაშინგტონთან დამოკიდებულებაში ასეთი რადიკალური შეტრიალება იმდენად მოულოდნელი და სწრაფი აღმოჩნდა, რომ როცა კვირას რუსეთის სახელმწიფო ტელევიზიის რეპორტიორმა კრემლის წარმომადგენელს დიმიტრი პესკოვს ჰკითხა, „როგორ შეიძლება ასე მოხდეს? თქვენ ხომ ახლახან აცხადებდით, რომ რუსეთი და ამერიკა პრაქტიკულად ერთმანეთის მტრები ვართო“, დიმიტრი პესკოვმა უპასუხა: „ამის განჭვრეტა მართლაც შეუძლებელი იყო. აშშ-ის ახალი ადმინისტრაცია სწრაფად ცვლის ყველა საგარეოპოლიტიკურ კონფიგურაციას... მისი მოქმედება ბევრად ემთხვევა ჩვენს ხედვებს“.

კრემლის იდეოლოგები და პროპაგანდისტები მთელი ძალებით ცდილობენ რუსების დახმარებას ამ ყველაფრის გააზრებაში. ზოგიერთი კომენტატორი ისტორიულ წიაღ-სვლებს აკეთებს მსგავსი ფაქტებისა და პრეცედენტების ძიებაში - დაწყებული ეკატერინე მეორის უარით დახმარებოდა დიდ ბრიტანეთს ამერიკული რევოლუციის - დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლის ჩახშობაში (1775-1783 წ.წ.). არიან ისეთებიც, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ შეიცვალა ამერიკელი ამომრჩეველი: „ამერიკელი ხალხი გლობალური იმპერიისაგან დაიღალა“, - განმარტა გასულ კვირას რეჟისორმა კარენ შახნაზაროვმა, რომელიც მუდმივად მონაწილეობს სახელმწიფო ტელევიზიის თოქ-შოუებში.

ევგენი პოპოვმა, რუსეთის სახელმწიფო ტელევიზიის პოპულარული ყოველდღიური პოლიტიკური გადაცემის „60 წუთის“ წამყვანმა „ნიუ-იორკ თაიმსთან“ საუბარში ხაზი გაუსვა, რომ ლაპარაკი აშშ-სთან თანამშრომლობაზე რაიმე საკვირველებას არ წარმოადგენს - ყველასათვის ცნობილია, რომ ბევრი ამერიკული კომპანია მუშაობდა საბჭოთა კავშირის დროს, ჯერ კიდევ კომუნისტური ხელისუფლების პერიოდში. „ჩვენ სრულიად ნორმალური პროცესების მომსწრენი ვხდებით“, -  ამბობს ევგენი პოპოვი, - ჩვენ გვსურს მშვიდობიანი, კონსტრუქციუი და პრაგმატული  - და, რაც მთავარია - თანასწორი ურთიერთობები ამერიკასთან“.

(...)

აშშ-სთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისათვის ანაზდეულად გაჩენილმა პერსპექტივამ გაახარა რუსული საზოგადოება, რომელიც, სოციოლოგების თქმით, სულ უფრო იხრება უკრაინის ომის შეწყვეტისაკენ და თვლის, რომ ამ საკითხში აშშ-სთან მოლაპარაკება აუცილებელია.

სოციოლოგიური კვლევების „ლევადა-ცენტრმა“, არასამთავრობო ორგანიზაციამ შტაბ-ბინით მოსკოვში, გასულ თვეში გამოარკვია, რომ რუსების 75% მხარს უჭერს უკრაინაში საომარი მოქმედებების დაუყონებლივ შეჩერებას (რაც ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია 2023 წლიდან), ხოლო 85% იწონებს აშშ-სთან მოლაპარაკების დაწყებას. სხვათა შორის, ტრამპისა და პუტინის სატელეფონო საუბრების შემდეგ რუსეთის საფონდო ბაზრის რეიტინგი 10%-ით გაიზარდა, ამერიკული სანქციების შერბილებისა და ინვესტიციების დაბანდების იმედით.

მაგრამ არიან ისეთებიც, რომლებიც უკრაინასთან ომის გაგრძელების მომხრენი არიან და აშშ-სთან მოლაპარაკება მათთვის ქვეყნის ღალატს ნიშნავს: არ უნდა დავივიწყოთ, რომ იყო დრო, როცა ხელისუფლებაშიც ბევრი მსგავსად ლაპარაკობდა - რუსეთი უკრაინაში ირიბად ამერიკას ებრძვისო. „ტელეგრამ-არხის“ რუსმა ბლოგერებმა გაკვირვება გამოხატეს პუტინის წინადადებაზე ამერიკული კომპანიების მიმართ რუსეთის სასარგებლო წიაღისეულის ერთობლივი დამუშავების თაობაზე.

რუსული ნაციონალისტური ბლოგის „ორი მაიორის“ ავტორებმა გესლიანად აღნიშნეს: „გულახდილად ვიტყვით, რომ ჩვენ გამოგვეპარა მომენტი, როცა ამერიკელ „პინდოსებთან“ თანამშრომლობის სურვილი გაჩნდა. მათ რუსეთის რესურსების გაძარცვა სურთ, ჩვენ კი ამ საკითხში ნებაყოფლობით თანამშრომლობას ვთავაზობთ“.

და მაინც ვლადიმერ პუტინის შებრუნებაში ვაშინგტონისაკენ ჩანს თანმიმდევრულობის  გაზაფხულის გაელვება. საერთოდ, ყურადღება უნდა მივაქციოთ ერთ მნიშვნელოვან გარემოებას:  იგი, როგორც წესი, თავს არიდებდა ამერიკის რუსეთის მტრად გამოცხადებას.

როცა ვლადიმერ პუტინი აცხადებდა, რომ „დასავლური ნეოლიბერალური ელიტა რუსეთის განადგურებას ესწრაფვის და ცდილობს რუსეთის რუსეთის მოქალაქეებს თავისი უცნაური ფასეულობები ჩაუნერგოს“, იგი იმავდროულად ამერიკელ კონსერვატორებს რუსეთის მეგობრებად წარმოსახავდა. ეს საბჭოთა კავშირის პროპაგანდისტული მეთოდების ერთგვარ სარკისებურ არეკვლას წარმოადგენს, როცა მოსკოვის მოკავშირეებად ამერიკელი პროგრესისტები ითვლებოდნენ.

„სხვათა შორის, შეერთებულ შტატებში საკმაოდ ბევრია ისეთი ადამიანები, რომლებიც ტრადიციული ფასეულობების ერთგულნი არიან და ისინი ჩვენ მხარს გვიჭერენ. ჩვენ ეს ვიცით“, - განაცხადა ვლადიმერ პუტინმა ჯერ კიდევ 2022 წელს.

analytics
The Daily Telegraph - ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს

ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.

გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:

დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.

დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.

აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.

კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.

უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?

როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.

რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.

ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან)  ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.

არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.

იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.

ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.

თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way