USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
«The Economist» : „პუტინი, როგორც დღეს ჩანს, უკრაინის წინააღმდეგ ომში იმარჯვებს“
Date:  168

ბრიტანული ჟურნალის „ეკონომისტის“ (The Economist) 2-8 დეკემბრის ნომერში გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „პუტინი, როგორც დღეს ჩანს, უკრაინის წინააღმდეგ ომში იმარჯვებს“.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

პირველად მას შემდეგ, რაც ვლადიმერ პუტინის არმია უკრაინაში შეიჭრა, რუსეთის პრეზიდენტი ამაყად გამოიყურება და იმედი აქვს, რომ უკრაინაზე გამარჯვებას შეძლებს. მართლაცდა, კრემლმა ქვეყანა სამხედრო რელსებზე გადაიყვანა. პრეზიდენტმა თავისი ხელისუფლება განიმტკიცა. დასავლეთის სანქციების მიუხედავად, ვლადიმერ პუტინმა იპოვა გზები და საზღვარგარეთ სამხედრო საჭურველი შეისყიდა, მისმა საგარეო პოლიტიკამ  გლობალური სამხრეთის ქვეყნები აშშ-ის წინააღმდეგ განაწყო და რაც მთავარია, კრემლი ძირს უთხრის დასავლეთის რწმენას, რომ უკრაინას შეუძლია ომიდან გამარჯვებული გამოვიდეს, ევროპული დემოკრატიული სახელმწიფოს სახით.

დასავლეთს ბევრის გაკეთება შეეძლო ვლადიმერ პუტინის განწყობის გასაუარესებლად.  დასავლეთს რომ მოენდომებინა, მას რუსეთზე უკეთესად შეეძლო თავისი სამრეწველო და საფინანსო რესურსების მობილიზება, მაგრამ მას ხელს უშლის ფატალიზმი, თვითდამშვიდება და სტრატეგიული ხედვის არასებობა, განსაკუთრებით ევროპაში. დასავლეთი უკრაინისათვის და საკუთარი თავისთვისაც, ლეთარგიული ძილისაგან უნდა გამოფხიზლდეს.

მიზეზი, რომლის გამოც ვლადიმერ პუტინის გამარჯვება შესაძლებელია, გამოიხატება არა იმდენად ტერიტორიის ხელში ჩაგდებაში, რამდენადაც გამძლეობაში. არცერთ არმიას - არც უკრაინულს და არც რუსულს - ერთმანეთის უკუგდება არ შეუძლიათ იმ ტერიტორიიდან, რომლებიც ამჟამად აქვთ დაკავებულები. უკრაინის არმიის კონტრშეტევა შეჩერდა. შემტევი ბრძოლები დღეს ძირითადად თავდაცვით, პოზიციურ ბრძოლებად გადაიქცა, რაც იმას მიანიშნებს, რომ ომი შეიძლება წლების განმავლობაში გაგრძელდეს. 

მაგრამ ისიც ცხადია, რომ ბრძოლის ველზე შექმნილი არასახარბიელო სიტუაცია პოლიტიკაზე ნეგატიურ გავლენას ახდენს. თუ იმპულსი იკლებს, მასთან ერთად მცირდება საბრძოლო სულისკვეთებაც, მატულობს გულგატეხილობა. თუ უკრაინა უკან დაიხევს, კიევში სულ უფრო გაფართოვდება ხელისუფლების მიმართ ნეგატიური განწყობა. დასავლეთის ხმამაღალი განცხადებები უკრაინისადმი მხარდაჭერაზე, სამწუხაროდ, რეალური დახმარების გაფართოებით არ არის განმტკიცებული. ამის შემხედვარე ვლადიმერ პუტინი სულ უფრო მეტ თანხებს ხარჯავს ომისათვის, იგი მზადაა ფრონტის ხაზზე მეტი ჯარისკაცი გაგზავნოს.

დღეისათვის რუსეთის პოზიციები უფრო მტკიცედ გამოიყურება. კრემლმა თავი დააღწია დასავლეთის მიერ შექმნილ იზოლაციას და ეკონომიკის განვითარებისთვის საჭირო ტექნოლოგიებს და მოწყობილობებს მესამე ქვეყნებზე ტრანზიტის მეშვეობით იღებს. რუსეთმა ევროკავშირისაგან უარყოფილ თავის ნავთობს და გაზს ახალი ბაზარი მოუნახა, მათი ფასები ისეთია, რომ რუსულ ხაზინას სტაბილური შემოსავლები აქვს. კრემლმა შეძლო თავისი არმიის უზრუნველყოფა საბრძოლო მასალებითაც...

ვლადიმერ პუტინი ომს იგებს იმითაც, რომ მან ქვეყნის შიგნით თავისი პოზიციები განიმტკიცა. ომი რიგით რუს მოქალაქეებს არ მოსწონთ, მაგრამ ისინი თანდათან შეეგუენ. ხელისუფლება ცდილობს, რომ ომში დაღუპულების ოჯახთა უკმაყოფილობა თავიდან აიცილოს და ამიტომ მათ საკმაოდ მოზრდილ თანხებს უხდიან კომპენსაციის სახით.

ამ ყველაფრის გათვალისწინებით კიევში განწყობები სულ უფრო უარესდება. ბოლო დროს საზოგადოებამ გამოიღვიძა, პოლიტიკური ცხოვრება გააქტიურდა. მოსახლეობა ჯარში გაწვევის პირობებს აპროტესტებს. პრეზიდენტი და გენერალი ერთმანეთს აკრიტიკებენ. გაისმის ხმები, რომ ხელისუფლებამ კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლა უნდა გააფართოვოს. მმართველი პარტიის რეიტინგი თანდათანობით კლებულობს.

თავის მხრივ, უკრაინისადმი სოლიდარობის გამოხატვაში პრობლემები უჩნდება დასავლეთსაც. რამდენიც არ უნდა იძახონ პოლიტიკურმა ლიდერებმა - უკრაინას მუდმივად მხარს ვუჭერთო, თუ ამ განცხადებებს რეალური და პრაქტიკული დახმარების გაწევა არ მოჰყვება, საზოგადოებაში გულგატეხილობა იმატებს. მეტი მხარდამჭერი გაუჩნდება მოლაპარაკების დაწყებას. მით უმეტეს, რომ დღეს უკვე შეიმჩნევა თვით დასავლეთის რიგებში არსებული განხეთქილებაც: უკრაინის მიმართ ევროკავშირში მოწინააღმდეგეთა რაოდენობა მატულობს - პოლონეთი, უნგრეთი, სლოვაკეთი... ამერიკაშიც დემოკრატებსა და რესპუბლიკელებს შორის აზრთა სხვადასხვაობაა უკრაინისათვის დახმარების გაწევაზე. აშშ-ში ახლოვდება 2024 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები და თუ მასში დონალდ ტრამპი გაიმარჯვებს, უკრაინისათვის სიტუაცია გაუარესდება.

რუსეთის უკრაინაზე გამარჯვება დასავლეთისათვის კატასტროფა იქნება. კრემლის გამარჯვების შემთხვევაში რუსეთის არმია ევროპაში და მთლიანად მსოფლიოშიც ყველაზე გამოცდილი და ბრძოლისუნარიანი გახდება.

ვლადიმერ პუტინის შეჩერების საუკეთესო საშუალებაა, რომ დასავლეთმა უკრაინას საუკეთესო და თანამედროვე იარაღი მიაწოდოს.  გასაგებია, რომ სამხედრო არსენალები ცარიელდება, შესაბამისად, საჭიროა მეტი ძალისხმევა იარაღის წარმოების დასაჩქარებლად. აუცილებელია სანქციების შესრულების კონტროლის გაძლიერებაც.

ევროპამ უნდა დააჩქაროს უკრაინის ინტეგრაცია ევროკავშირში. სამწუხაროდ, ევროპელმა ლიდერებმა ვერ გააცნობიერეს ამოცანის მასშტაბურობა და ბევრი ტავს არიდებს ინტგრაციისადმი ხელშეწყობას. ასეთლიდერებს შევახსენებთ ლევ ტროცკის გამონათქვამს: „შესაძლოა პოლიტიკოსები ომით დაინტერესებულები არ არიან, მაგრამ ომია მათით დაინტერესებული“.

წყარო: https://www.economist.com/leaders/2023/11/30/putin-seems-to-be-winning-the-war-in-ukraine-for-now

 

 

analytics
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way