USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«The Economist» : არჩევნების მოახლოების კვალობაზე ვლადიმერ პუტინი ინფლაციას აკონტროლებს
дата:  218

ბრიტანული ჟურნალი „ეკონომისტი“ (The Economist) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „რუსულმა ეკონომიკამ კიდევ ერთხელ გააწბილა ისინი, ვინც მის „დასასრულს“ წინასწარმეტყველებდა: არჩევნების მოახლოების კვალობაზე ვლადიმერ პუტინი ინფლაციას აკონტროლებს“.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ორი წლის განმავლობაში, ვლადიმერ პუტინის არმიის უკრაინაში შეჭრიდან, რუსეთის ეკონომიკას მრავალჯერ უწინასწარმეტყველებდნენ კრიზისს, დანგრევას, ჩამოშლას, გაქრობას, მაგრამ „რუსეთის დასასრულის“ მომლოდინენი შეცდნენ. ფინანსური კოლაფსი, რომელსაც 2022 წლის გაზაფხულზე პროგნოზირებდნენ, არ მოხდა. მართალია, ეკონომიკა რეცესიაში მოექცა, მაგრამ ხანმოკლედ და სიტუაცია მალე გამოსწორდა. ერთადერთი საფრთხე ინფლაცია გახდა: ფასები გასულ წელს სწრაფად იზრდებოდა და ეკონომისტებს ეგონათ, რომ მთავრობა სიტუაციას ვერ გააკონტროლებდა. თვით პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინიც კი შეშფოთდა. თებერვალში მან ჩინოვნიკებს მოუწოდა „განსაკუთრებული ყურადღება“ დაეთმოთ ფასების ზრდისათვის.

მაგრამ, ამის მიუხედავად, რუსეთის ეკონომიკა, როგორც ჩანს, კიდევ ერთხელ ადასტურებს პესიმისტების შეცდომას. მოსალოდნელია, რომ მარტის თვის მონაცემებით, ფასების ზრდა შეწყდება, ინფლაციის ტემპი კი საკმაოდ შენელდა. ასე რომ, 15 მარტის საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგი წინასწარ უკვე გადაწყვეტილია. საერთოდ კი, ვლადიმერ პუტინს კონკურენტიც რომ ჰყოლოდა, ინფლაცია და ფასების ზრდა მაინც ვერაფერს დააკლებდა.

ასევე აღსანიშნავია, რომ რუსეთში უმუშევრობა რეკორდულად დაბალ დონეზე იმყოფება.

ვინ იმსახურებს ქება-დიდებას ასეთი მიღწევებისათვის? შეიძლება ითქვას, რომ რუსეთის ცენტრალურმა ბანკმა და ფინანსთა სამინისტრომ ყველაფერი გააკეთეს ეკონომიკის დასაცავად. თუმცა ცენტრობანკელების აზრით, ფინანსთა სამინისტრო არასწორად ახდენდა ჩარევას და მხოლოდ მათი, ანუ ბანკის ხელმძრვანელების ძალისხმევით გახდა შესაძლებელი ინფლაციის დამუხრუჭება. ალბათ, ცენტრობანკელები მართლები არიან. განაკვეთების მომატებამ რუსეთის მოქალაქეებს შემნახველი ანგარიშების გახსნისაკენ უბიძგა - ანუ დანაზოგებისაკენ, ვიდრე ფული ხარჯვისაკენ. ინფლაციის შესუსტებაში ფულად-საკრედიტო პოლიტიკის გამკაცრებამაც თავისი როლი შეასრულა.

რუსეთის ეკონომიკის მდგრადობა განპირობებულია წარსულში განხორციელებული მასტიმულირებელი ზომებითაც. ბოლო წლებში კორპორაციებმა და კომპანიებმა მნიშვნელოვანი თანხები დააგროვეს, რომლებსაც ინფლაციის დროსაც კი ხარჯავდნენ და დეფოლტს თავს არიდებდნენ.

სხვათა შორის, დასავლურმა სანქქციებმაც ერთგვარი პოზტიური როლი სეასრულა რუსული ეკონომიკის მდგრადობაში. როცა რუსეთიდან დასავლური კომპანიები წავიდნენ, ბუნებრივია, მათი მაღაზიების და საწარმოები დაიხურა, მოგვიანებით კი ისევ გაიხსნა, მაგრამ უკვე ახალი მფლობელების მიერ. რუსულმა კომპანიებმა გაააქტიურეს ნედლეულის ძიება მესამე ქვეყნებში და საიმედო მიწოდების გზები იპოვეს. რუსეთში იმპორტის ნახევარზე მეტი ჩინეთიდან და შუა აზიის ქვეყნების გავლით შედის, რაც ორჯერ მეტია, ვიდრე უკრაინაში შეჭრამდე იყო.

ახალი სავაჭრო ურთიერთობების დამყარების კვალობაზე, რუსი ექსპორტიორები გათამამდნენ და ფასები ასწიეს, ამით საკუთარი შემოსავლები და მოგება გაამყარეს. რუსები 2022 წელს ჩინეთს 10%-ით იაფ ნავთობს და გაზს აწვდიდნენ, ახლა კი მხოლოდ 5%-ით იაფია. საქმე მხოლოდ ენერგეტიკას არ ეხება. რუსულმა კომპანიებმა ჩინეთში თავიანთი პროდუქციის გატანა უფრო მეტად და აქტიურად დაიწყეს. ამას წინათ ვლადიმერ პუტინმა დაიტრაბახა, რომ რუსული ნაყინით მალე მთელ ჩინეთს დავფარავთო: „მე ჩემს მეგობარ სი ძინპინს რუსული ნაყინი გავასინჯე და ძალიან ესიამოვნაო“.

რასაკვირველია, რუსებმა კარგად იციან, რომ ინფლაციის ბოლომდე დამარცხება შეუზლებელია. ცენტრალური ბანკის ჩინოვნიკები შეშფოტებულები არიან იმით, ინფლაცია წლის ბოლომდე მაინც მოიმატებს. ყველაზე უფრო ცუდი ისაა, რომ რუბლი შეიძლება გაუფასურდეს ნავთობზე ფასების დაცემით, ან მორიგი სერიოზული სანქციების რაუნდით ან საერთოდ იმიტაც, თუ ჩინეთი რუსეთის მიმართ ინტერესს დაკარგავს, ანუ სი ძინპინი ვლადიმერ პუტინს მიატოვებს. ეს ყველაფერი ფინანსისტების სერიოზულ შიშს იწვევს. და მაინც, მსოფლიო ეკონომიკის ერთ-ერთი ნაწილი - გარიყული ქვეყნის ეკონომიკა თავის ნორმალურ კალაპოტს უბრუნდება.

წყარო: https://www.economist.com/finance-and-economics/2024/03/10/russias-economy-once-again-defies-the-doomsayers

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати