USD 2.6753
EUR 2.8473
RUB 2.8348
Tbilisi
გურამ დოჩანაშვილის ოჯახის დიდი ტრაგედია: „ირაკლი გაახსენდა... პალატაში, სიკვდილის სარეცელზე მწოლიარე შვილი...“
Date:  1044

ოლგა ჟღენტი, რომელიც ახლახან გარდაცვლილი ცნობილი ქართველი მწერლის, გურამ დოჩანაშვილის შვილის კურსელი გახლდათ, იხსენებს დოჩანაშვილების ოჯახურ ტრაგედიას, რომლის შესახებაც საზოგადოებას ასე ვრცლად არასდროს სმენია.

გთავაზობთ ამ სტატუსს:

„საქართველო  შეძრა გურამ დოჩანაშვილის ამ ქვეყნიდან წასვლამ… დაუსრულებლად ციტირებენ და იხსენებენ  ფრაზებს  თანამედროვე  ლიტერატურიდან, რომელიც ჯერ კიდევ მწერლის სიცოცხლეში კლასიკად იქცა…

მაგრამ ეს მთელი დღეა, მე  ირაკლი დოჩანაშვილი  მახსენდება… (ყოველთვის მოვიხსენიებ შაბათის ლოცვებში, დღეს უკვე, მამასთან ერთად)…

ჯგუფელები ვიყავით (სულ ორი ბიჭი  გვყავდა ხელოვნებათმცოდნეობის ჯგუფში). ირაკლისთან ახლოს ვიყავი, მაგრამ უფრო მეტად  ნათელასთან – ირაკლის დედასთან ვმეგობრობდით გოგოები…  განსაკუთრები ე. წ. სტუდენტურ პრაქტიკებზე   დავმეგობრდით…

მახსოვს, მოსკოვსა  და ლენინგრადში, ირაკლის, როგორც პატარა ბავშვს, ისე  “დასდევდა” ნათელა…  სულ წუხდა, ფორიაქობდა, ხან ყელი არ გაუცივდესო და კაშნეს გაკეთებას აიძულებდა, ქალაქგარეთ გასვლისას,  ჩანთიდან ამოღებულ, ხელსახოცში გახვეულ  ბუტერბროდებს მოგვაწოდებდა,  მშიერი არ დარჩეთო.

დიდი ცისფერი თვალები ჰქონდა  ირაკლის,  სქელი, ხუჭუჭა თმებით მამას ჰგავდა, ყველაზე მაღალი იყო ჯგუფში, ხმელი, სუსტი აღნაგობის, სულ წუხდა ნათელა, არაფერს ჭამს და სული როგორ  უდგასო … ახლაც  თვალწინ წარმომიდგება, მართლაც,   სული იყო ირაკლი,  უხორცო, ცარიელი სული… ისე დადიოდა, თითქოს, მიწას არ ეხებოდა…   ლაპარაკი არ უყვარდა, ზედმეტად სიტყვაძუნწი იყო, ხმას იშვიათად გაიღებდა, მაგრამ, საოცარი იუმორი  ჰქონდა, თუ რამეს იტყოდა, სიცილით დაგვხოცავდა…  უზომოდ ნიჭიერი იყო, მაგრამ საკუთარ ცოდნას არასოდეს ამჟღავნებდა…  თავისი  დიდი, სუფთა, სევდიანი  ცისფერი თვალებით უყურებდა სამყაროს…

ერთ დღეს  უნივერსიტეტის კომკავშირის სამდივნოში  მოულოდნელად  აღმოაჩინეს, რომ… მეორეკურსელი ირაკლი დოჩანაშვილი არ იყო კომკავშირელი!!!  (პერესტროიკის დროს  კომკავშირის მანდატი ჯერ კიდევ აქტიურად  მოქმედებდა), ატყდა ერთი ჩოჩქოლი, აწრიალდა თსუ-ს დეკანატი,  პანიკამ შეიპყრო რექტორატი, დაიბარეს ირაკლი კრებაზე, დატუქსეს, გაკიცხეს, კედელთან მიაყენეს… ირაკლიც იდგა მორცხვად, მაღალი, ხმელი, აწოწილი, და ზემოდან,   ირონიული ღიმილით  დაჰყურებდა აქტივისტებს… მერე ამაზე დიდხანს და ბევრი ვიცინეთ,  ჩვენს თვალში, რა თქმა უნდა, ირაკლი მაშინ  ნამდვილი გმირი იყო…

გამოსაშვები საღამოს გამართვაც  ირაკლიმ თავისთან სახლში შემოგვთავაზა (სულ 10-მდე ვიქნებოდით ჯგუფში), მახსოვს, ნათელამ ლოჯში გაშალა სუფრა, მგონი, გურამი თბილისში არ იყო… სუფრას ირაკლი თამადობდა… სუფრას   ჩვენი ლექტორ-პროფესორებიც უსხდნენ: ირინა  არსენიშვილი, გურამ აბრამიშვილი… ისინი გაოცებულნი უსმენდნენ ირაკლის  სადღეგრძელოებს, ხუმრობდნენ, ირაკლი, 5 წელია, შენი ხმა არ გაგვიგია და ეს რა ენამჭევრი  ყოფილხარო…

1990 წლის ზაფხული იდგა, თბილისიდან გასული ვიყავი. მოულოდნელად ხმა გავარდა,  წყნეთში ირაკლი დოჩანაშვილი  დაიღუპა  ტრაგიკულად… ყველა ამ  ფატალურ შემთხვევაზე  ლაპარაკობდა… მაშინ თბილისში ჩასვლა ვერ შევძელი  და მოგვიანებით, ერთი თვის შემდეგ გადავწყვიტე  სამძიმარზე მისვლა, თუმცა, ისიც  მითხრეს, რომ ნათელა სამძიმარს არ იღებსო… ( შვილის სიკვდილს ვერ აცნობიერებსო)…

კარი ნათელამ გამიღო, თითქოს ჩვეულებრივ შემხვდა,  ღიმილით შემიპატიჟა,  სახეზე საშინლად  ფერმკრთალი ჩანდა,  მოტეხილი, თვალებით სადღაც  იყურებოდა… მომიკითხა… ჯგუფელებიც  მოიკითხა,  თან მაგრძნობინებდა, რომ, ყველაფერზე უნდა  მელაპარაკა,  გარდა ირაკლისა… ამ თემას არ უნდა შევხებოდით…  უცებ მეუბნება, შედი, გურამი ნახეო…  შესვლამდე ოთახის  კარზე  დააკაკუნა და გასძახა: “გურამ, ოლიკო მოვიდაო”… შევედი, სავარძელში იჯდა, პიჟამაში, ახალგაღვიძებული, უფრო სწორად უძინარი, სახეარეული,  თვალები ჩაწითლებული…

იმ დროს თბილისში უკვე მძიმდებოდა პოლიტიკური სიტუაცია  (1990 წლის შემოდგომა), მეც ძალაუნებურად ამ სიტუაციაზე ჩამოვუგდე ლაპარაკი…  გურამი  გამოცოცხლდა,   რამდენიმე პიროვნებას შეეხო, მათ შორის ზვიადსაც, მის ყოფილ თანაკლასელს… მეგობრები ვიყავითო, კარგად ვიცი მისი ხასიათიო, წუხდა… ნერვიულობდა, ფორიაქობდა, კრიტიკულიც იყო, გაბრაზებულიც… აღელვებდა ზოგადად ის, რაც ხდებოდა… უცებ საუბარი შეწყვიტა, შემომხედა  შეშინებულმა, და აცახცახებული ხმით  მეუბნება: „არ დამტოვოო, არ დამტოვოო, თვალებით მეუბნებოდა…” შევცბი,  ვიფიქრე, რას ამბობს-მეთქი, მერე მივხვდი, რომ, ირაკლი გაახსენდა… პალატაში, სიკვდილის სარეცელზე მწოლიარე შვილი… ჯერ აქვითინდა, ატირდა,  ძალიან უსუსური, უმწეო გახდა  იმ წუთებში… ვეცადე  სხვა რამეზე გადამეტანა მისი ყურადღება, ისევ ჩაერთო საუბარში, გამოცოცხლდა, ემოციური, მკაცრი  შეფასებები ჰქონდა, მერე ისევ გაჩერდა,  სადღაც წავიდა ფიქრებით, ისევ შემომხედა,  თითქოს რაღაც დააშავაო და ამბობს: “თვალებით მთხოვდა, არ დამტოვოო…” და ისევ ატირდა ბავშვივით…. ვეღარ გავჩერდი და გამოვედი… ნათელას  დავემშვიდობე, მივხვდი, რომ,  ირაკლის შემდეგ მისი მთავარი საზრუნავი  და  მოსავლელი “ბავშვი”, ახლა გურამი იყო…  დღემდე ასე იყო…

ასე მგონია, იმ საზარელი  ტრაგედიიდან მოყოლებული, გურამს არ დაუტოვებია ირაკლი,  მუდამ მასთან იყო, ოღონდ, სხვა, მის მიერ შექმნილ სამყაროში…  ის  თავის შვილთან იყო და ახლაც ერთად არიან…

დოჩანა!

ღმერთმა ნათელში ამყოფოს მათი სულები…

აღარ მინდა ნეკროლოგების  წერა…“

წყარო:https://fortuna.ge/f

culture
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way