USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 9 ივნისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  382

- ზაპორიჟიას ოლქში უკრაინული შეტევა გრძელდება. მიმართულებები უცვლელია - მდინარე დნეპრის სიახლოვეს - ლობკოვეს მონაკვეთზე, ორიხივი-ტოკმაკის გზაზე - რობოტინეს სიახლოვეს, ტოკმაკი-პოლოჰის გზაზე და ველიკა ნოვოსილკას სამხრეთით რამდენიმე პოზიციაზე ერთდროულად. უკრაინელთა მხრიდან საბრძოლო მოქმედებების შესახებ ინფორმაცია პრაქტიკულად არ არსებობს ან მხოლოდ რამდენიმე ძალიან ზოგადი ვიდეოთი შემოიფარგლება. ეს ამ ეტაპზე სრულიად ლოგიკურია, რადგან რამდენიმე მონაკვეთზე ვითარდება კონტრშეტევა და ისიც სულ რამდენიმე დღეა. ახლა ნებისმიერი ინფორმაციის გაჟღერება მხოლოდ მათ პოზიციებსა და მდგომარეობას გაამხელს, რაც არასასურველია. ამასთან, რაიმე წერტილის აღების დაანონსება და შემდგომ მისი ვერ გათავისუფლება დემორალიზებასაც შეუწყობს ხელს. ამიტომაა, რომ იერიში მიმდინარეობს მრავალ ნაცნობ თუ უცნობ მონაკვეთზე - სხვადასხვა მასშტაბით (თუმცა ჯერჯერობით არცერთია განსაკუთრებით დიდი - ძალების დივერსიფიკაცია მნიშვნელოვანია).

რა ვიცით რუსული წყაროების მიხედვით?

ლობკოვე, რომელიც გუშინ უკრაინელებმა გაათავისუფლეს, წუხელ რუსული კონტრშეტევის შემდეგ კვლავ საბრძოლო მოქმედების ზონად იქცა. თუ ვინ აკონტროლებს დასახლებას - უცნობია. სავარაუდოდ, ისევ შეტაკებები მიმდინარეობს იქ.

რუსები ამბობენ რომ რობოტინეს სიახლოვეს და მალა ტოკმაჩკასთან უკრაინული ტექნიკა დაბომბეს. მათ შორის "ლეოპარდ 2" ტანკები და "ბრედლი" საბრძოლო მანქანა. სავარაუდოდ, სამხედროები გადარჩნენ. ტექნიკის ნაწილი განადგურდა, ნაწილი გარემონტებას ექვემდებარება. რა ოდენობაზე გვაქვს საუბარი? 1-4-მდე Leopard 2 ტანკზე, 4-6-მდე Bradley-ზე. არაფერი საგანგაშო ამ ტექნიკის დაკარგვაში არ არის. მთავარია მოწინააღმდეგის თავდაცვის სამშრიანი ზღუდის გარღვევა მოხდეს. რეალურად არც Leopard 2 არ არის გარდამტეხი და კრიტიკული მნიშვნელობის ტანკი და არც Bradley-ს საბრძოლო მანქანა ე.წ. "საოცარი იარაღი". მათი დაკარგვა ჩვეული მოვლენაა. ომია და ხან ტანკს დაკარგავ და ხან საბრძოლო მანქანას - მით უფრო თუკი ცოცხალი ძალა რჩება ცოცხალი. ერთადერთი პრობლემა ისაა, რომ ამ ეტაპზე ცოტა აქვთ ასეთი დასავლური შეიარაღება უკრაინელებს. მაგრამ აუფეთქებელი ტანკი არ არსებობს, ისევე როგორც გადაულახავი წინააღმდეგობა.

სხვა მხრივ თავად რუსი პროპაგანდისტებიც სიტუაციის შესაფასებლად იყენებენ ტერმინებს "რთული", "სერიოზული" და "პრობლემური". ამასთან, საინტერესოა რომ რუსები თავდაცვის პირველივე ხაზის შენარჩუნებაზე ძალიან დიდ ფსონს დებენ. ელიტური რაზმებიდან დაწყებული მობილიზებულებით დასრულებული იქ არიან განთავსებულნი. ამასთან, ვიცით ისიც, რომ რუსული თავდაცვის ზღუდეების შენარჩუნებაში არამხოლოდ არტილერია და ნაღმები, არამედ საბრძოლო შვეულმფრენებიც აქტიურად მონაწილეობენ. ეს კი მართლაც გამოწვევაა ამ ეტაპზე.

უკრაინელებისაგან მხოლოდ ის ვიცით, რომ წარმატებულად ვითარდება შეტევა ველიკა ნოვოსილკას სამხრეთით, სადაც რუსებმა პოზიციები მიატოვეს და გაიქცნენ.

ასევე ვიცით, რომ რუსების მხრიდან ზაპორიჟიას ოლქში რამდენიმე ადგილას მიატოვეს ფრონტის ხაზი და ქაოტურად დაიხიეს უკან.

ასევე ვიცით ისიც, რომ ორიხივის დაჯგუფების წინააღმდეგ დაძრული რუსული ჯავშანტექნიკის კოლონა უკრაინული არტილერიის ცეცხლქვეშ მოჰყვა და უკუიქცა. პროცესში ორი ერთეული ტექნიკა იქნა განადგურებული.

სხვა ნებისმიერი ინფორმაცია არის ძალიან შეზღუდული და ბუნდოვანი. ამასთან, რუსების მხრიდან 10+ უკრაინული ჯავშანტექნიკის განადგურების ზეიმად გამოცხადება უმწიფრობა და არასერიოზულია. ტექნიკის დაუკარგავად საბრძოლო მოქმედებები არ არსებობს. ასობით კილომეტრზე გადაჭიმულ საბრძოლო მოქმედებების ზონაში შეტევაზე მყოფი ძალა ტექნიკას რომ დაკარგავს ამაში უცნაურობა არაფერია - დაუკარგავად რომ ვითარდებოდეს იერიში ეს უფრო საოცარი იქნებოდა.

საინტერესოა ისიც, რომ აშკარაა უკრაინელები ფსონს ერთ მონაკვეთზე არ დებენ და რამდენიმე ადგილს ირჩევენ იერიშისათვის. მაღალი ალბათობით მუშაობენ უკრაინული დივერსიული და სპეციალური დანაყოფებიც, რომლებსაც მტრის ზურგში სწრაფად შეეძლებათ გადაადგილება. და შესაძლებელია ისიც, რომ უკრაინელების მხრიდან ზაპორიჟია არ იყოს შეტევის ძირითადი მიმართულება.

ახლა მთავარია დაველოდოთ საინფორმაციო ბურუსის გაფანტვას და ვნახოთ გაირღვევა თუ არა რუსული თავდაცვის ხაზი ისე, რომ რუსებს უკუსვლა მოუწიოთ ტოკმაკისაკენ. ზოგადად ომში საინფორმაციო ბურუსი - ე.წ. "ომის ბურუსი" (Fog of War/Nebel des Krieges) - სრულიადაც არაა გასაკვირი.

- უფრო ნათელი სიტუაციაა ბახმუტის მიმართულებით. უკრაინელები ბახმუტის სამხრეთით კურდიუმივკასა და კლიშჩიივკას სიახლოვეს შეტევას აგრძელებენ. არის ვერსიაც, რომ უკრაინული ძალების მოწინავე ჯგუფები ქალაქის სამხრეთით, ოპიტნესთანაც გამოჩნდნენ. ზუსტი ადგილმდებარეობების დადგენა საკმაოდ ცვალებად ვითარებაში ძალიან რთულია, მაგრამ ცხადია, რომ ამ მიმართულებით უკრაინელებს ინიციატივა აქვთ მოპოვებული. ეს კი უმნიშვნელო რამ არ არის.

- ჰენიჩესკი ყირიმიდან გამოსასვლელ ერთ-ერთ მონაკვეთში მდებარეობს, ხერსონის ოლქში, აზოვის ზღვაზე. დღეს უკრაინული რამდენიმე რაკეტა მიფრინდა რუსულ პოზიციებზე. ჰენიჩესკი რუსული მომარაგების ერთ-ერთი წერტილია და მასთან დაკავშირება არამარტო საგზაო და სარკინიგზო ინფრასტრუქტურითაა შესაძლებელი, არამედ ზღვითაც. ამასთან, ჰენიჩესკი რუსებმა ხერსონის ოლქის დროებით დედაქალაქად გამოაცხადეს.

ამასთან, საინტერესოა რომ ჰენიჩესკის გარდა ხერსონის ოლქის იმ მონაკვეთებზე, სადაც აპრილში პუტინი იმყოფებოდა და სამეთაურო პუნქტები მოინახულა ახლა უკრაინელები ზუსტი დარტყმებით ანადგურებენ მათ.

- ინტენსიურად იბომბება ბელგოროდის ოლქი, ქალაქი შებეკინო და მისი შემოგარენი. აფეთქებებია ოლქის სხვადასხვა ტერიტორიაზე, მათ შორის უშუალოდ ბელგოროდშიც. დაიბომბა ვორონეჟიც.

- დახმარების ახალი პაკეტი მზადდება აშშ-ს მხრიდან. ივლისში მეტი დეტალი გახდება ცნობილი. ამჯერად აშშ საარტილერიო ამუნიციის სწრაფ შევსებაზეა ორიენტირებული.

მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე

მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.