USD 2.7242
EUR 3.1925
RUB 3.4779
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 28 ივნისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  448
- ღამით უკრაინელებმა სარაკეტო იერიში მიიტანეს ზაპორიჟიას ოლქის ოკუპირებულ ქალაქებში მდგომ რუსულ ნაწილებზე მელიტოპოლში, ბერდიანსკში, პრიმორსკსა და ტოკმაკში. მელიტოპოლის შემთხვევაში სამიზნე იარაღის საწყობი იყო, რომლის აფეთქებამაც შემდგომი დეტონაციაც გამოიწვია. ჭურვების დეფიციტის შექმნა მნიშვნელოვანი უპირატესობის წინაპირობა გახდება.
 
- გამთენიიდან უკრაინელები ბომბავენ ოკუპირებულ დონეცკთან მომიჯნავედ მდებარე იასინუვატას, რომელშიც 2014 წლიდან რუსული იარაღის საწყობები და სამხედრო ბაზებია განთავსებული. როგორც კი ადგილის აღმოჩენა ხდება იწყება საარტილერიო დაბომბვა, რომელიც სიახლოვიდან გამომდინარე ძალიან ეფექტურია მოწინააღმდეგის გასანადგურებლად.
 
- ბახმუტთან უკრაინელები ინტენსიურად უტევენ კლიშჩიივკასა და კურდიუმივკას. კლიშჩიივკაში ბევრია რუსი ტყვეც. შეტევა რამდენიმე მიმართულებიდან ვითარდება და თუკი მიზანს მიაღწია და რუსებმა ევაკუაცია არ მოახდინეს, სავარაუდოა, რომ რუსები იქ ალყაშიც შეიძლება აღმოჩნდნენ. ამასთან, რუსებმა შესაძლოა ბახმუტიდანაც კი მოხსნან რეზერვები დასახლების შესანარჩუნებლად. მაგრამ, თავის მხრივ, ეს გამოიწვევს ამ მიმართულების მოშიშვლებას.
 
- დონეცკის ოლქში, სამხრეთში, ზაპორიჟიას ოლქის სიახლვოვეს, რუსული თავდაცვის მთავარი ზღუდის მომიჯნავედ, უკრაინელები რუსულ პოზიციებს სტარომაიორსკესთან უტევენ. მოწინავე სპეციალური რაზმები კი კვლავ ჩანან უფრო სამხრეთით, სტარომლინივკასთან. სავარაუდოა, რომ რუსები სწორედ სტარომლინივკასთან შეეცდებიან სიტუაციის დასტაბილურებას. ეს მონაკვეთი ველიკა ნოვოსილკას სამხრეთით, მარიუპოლისაკენ მიმავალ გზაზე მდებარეობს. ზოგადად, საკმაოდ მწირი ინფორმაცია ვრცელდება უკრაინელთა მხრიდან. თუკი უკრაინელებმა სტარომლინივკას მონაკვეთზე რუსული თავდაცვა გაარღვიეს შემდგომ, მარიუპოლის გზაზე დიდი დასახლებები ნაკლებადაა წარმოდგენილი, ხოლო სოფლები ერთმანეთისაგან დაახლოებით 3-დან 6 კილომეტრამდე მონაკვეთში მდებარეობს. ამასთან, გზად პატარა მდინარე მოკრი იალი მიუყვება, რომლის დატბორვაც რუსებმა უკვე სცადეს.
 
- საინტერესო განცხადება გააკეთა ჩინეთის წარმომადგენელმა ევროკავშირში. მან აღნიშნა, რომ ჩინეთს არავითარი საფუძველი არ აქვს მხარი არ დაუჭიროს უკრაინის 1991 წლის საზღვარს და რომ საერთოდაც ჩინეთი ემხრობა სხვა ქვეყნების ტერიტორიულ მთლიანობასაც.
 
- "ვაგნერის" შესახებ პუტინმა უკმაყოფილოდ აღნიშნა, რომ რუსეთის მხრიდან ორგანიზაციას 1 მილიარდი დოლარი დაახარჯა (ეს ოფიციალურად). ეს არადა ძალიან უცნაური განცხადებაა, რადგან ამ შემთხვევაში პუტინი ირიბად პასუხისმგებელი გამოდის ყველა იმ მხეცურ დანაშაულზე, რაც "ვაგნერის" მიერ იქნა ჩადენილი მსოფლიოს სხვადასხვა სახელმწიფოში.
 
- "ვაგნერი" თავისი ნაწილებით ბელარუსში განთავსდება და ლუკაშენკას დაცვის უმთავრეს წყაროდ გადაიქცევა. "ვაგნერი" ესვრის ყველას, რადგან მათ მხოლოდ ერთ რამესთან აქვთ ლოიალობა - ფულთან. რეალურად, ლუკაშენკას სურს საკუთარი პრეტორიანული გვარდია შექმნას, მაგრამ იდეაში პუტინისათვისაც როსგვარდიასთან ერთად "ვაგნერი" იყო ერთ-ერთი ასეთი დასაყრდენი, მაგრამ როგორც ვხედავთ არ გაამართლა.
ბელარუსში "ვაგნერის" განთავსება პოლონეთისათვის საკმაოდ საგანგაშო სიგნალია. ამიტომაა, რომ პოლონეთის ხელისუფლება განსაკუთრებულ ზომებს მიიღებს საზღვრის გამაგრების საკითხთან მიმართებით და აქტიური დაკვირვების რეჟიმზე იქნება გადასული. პოლონეთისათვის ბელარუსის მოქმედი ხელისუფლება ყველაზე არასანდო და თაღლითური ინსტიტუციაა მთელს აღმოსავლეთ ევროპაში, ხოლო როდესაც ამ ყველაფერს "ვაგნერიც" ემატება იქ საფრთხეების ანალიზი სხვა დონეზე ავა.
 
- დღეს დღის განმავლობაში ვრცელდებოდა დაუდასტურებელი ინფორმაცია რომ უკრაინაში რუსული საოკუპაციო არმიის ყოფილი ხელმძღვანელი და სირიის ყასბად წოდებული სუროვიკინი დაკავებულია. მას შესაძლოა გადატრიალებაში თანამონაწილეობას ან გადატრიალების წინასწარ ცოდნას ედავებოდნენ (დასავლური მედია ამას განიხილავს). თუკი ეს ამბავი მომდევნო დღეებში (ან საერთოდაც) დადასტურდა, გამოდის რომ ჯარის შიგნით წმენდა დაიწყო. თუმცა წმენდა რომც არ იყოს დაწყებული, უკვე ერთმანეთისადმი ნდობის არარსებობა და ეჭვი თავისას იზამს.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).

გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:

 „ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა,  ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.

„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.

ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.

„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.

„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.

პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.