USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
დრონი და ადამიანები - საბჭოთა ეპოქის სახელმწიფო მოხელეები 1950-90 წწ.
თარიღი:  1194

ნებისმიერი ქვეყანა თავისი განვითარების  ყველა ეტაპზე სახელმწიფოებრივად მოაზროვნე პიროვნებებზე დგას, მით უფრო ჩვენი ტიპის ქვეყნები, სადაც პიროვნებას  განსაკუთრებული  როლი აქვს. 

 ჩვენი ისტორია სავსეა ღირსეული ადამიანებით, რომლებიც   ქართული სახელმწიფოს იდენტობას და ერის გენეტიკურ მეხსიერებას ქმნიდნენ.

სწორედ ამ ადამიანების მოსაგონად და მათი ღვაწლის შთამომავლობისთვის გასაცნობად „თბილისი პოსტი“ იწყებს რუბრიკას „დრონი და ადამიანები.“ რუბრიკის ფარგლებში შემოგთავაზებთ  ამონარიდებს ბ-ნი გია ჩაჩანიძის ამავე სახელწოდების წიგნიდან. ბატონმა გიამ შეკრიბა 1950-1990-იან წლებში მოღვაწე  სახელმწიფო მოხელეების - ცენტრალური კომიტეტის მდივნების, განყოფილების გამგეების, საქალაქო თუ რაიონული კომიტეტების პირველი პირების, მინისტრთა საბჭოს, უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის, პროფსაბჭოსა და კომკავშირის ცენტრალური კომიტეტის ხელმძღვანელების, მინისტრების, სახელმწიფო კომიტეტის თავმჯდომარეების, მთავარი სამმართველოს უფროსების ბიოგრაფიები და ერთ საინტერესო გამოცემაში გააერთიანა.

ჩვენს მკითხველებს ვთხოვთ თუ მათ ექნებათ შენიშვნები და დამატებები, მოგვაწოდონ ინფორმაცია და ჩვენ შევიტანთ შესწორებებს მათთვის საინტერესო პიროვნებების ბიოგრაფიებში.

წლებში იყო საბჭოთა მეურნეობის დირექტორი, 1936-40 წლებში  ულიანოვკის მტს-ს დირექტორი. 1940 წლის მაისში დაინიშნა საქართველოს სსრ მიწათმოქმედების სახალხო კომისრის მოადგილედ, ხოლო 1941 წლის მარტში საქართველოს კომპარტიის სიღნაღის რა- იკომის პირველ მდივნად, სადაც მუშაობდა 50-იანი წლების პირველ ნახევრამდე.

ალავიძე გიორგი არტემის ძე

დაიბადა 1902 წელს ფოთში.

დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრონომიის ფაკულტეტი სწავლული მებაღე-აგრონომის სპეციალობით.

აქტიური პედაგოგიური მოღვაწეობა სრულიად ახალგაზრდამ დაიწყო. 1927 წელს ცხაკაიას რაიონის სოფ. ფოცხოს გლეხი-ახალგაზრდობის სკოლის გამგედ, შემდეგ მასწავლებლად მუშაობდა იმავე რაიონის სოფ. მარნის სკოლაში, ასწავლიდა სუბ- ტროპიკულ კულტურებს და ბიოლოგიურ საგნებს ცხაკაიას სოფლის მეურნეობის ტექნიკუმში.

1931 წელს დაინიშნა სსრ კავშირის მიწათმოქმედების სახალხო კომისარიატის ქობულეთის სუბტროპიკული ტექნიკუმის დირექტორის მოადგილედ სასწავლო ნაწილში; 1932 წელს  ქობულეთის „ლიმონტრესტის” სუბტროპიკული სასწავლო-საბჭოთა მეურნეობის დირექტორად, ამავე დროს იყო „ლიმონტრესტის” სისტემის საბჭოთა მეურნეობების ქობულეთის ჯგუფის აგრონომ-ინსპექტორი.

1934 წელს დაინიშნა სსრ კავშირის მიწათმოქმედების სახალხო კომისარიატის „ლიმონტრესტის” ცენტრალურ აპარატში უფროსი აგრონომის თანამდებობაზე. იმავე წელს მთავრობის დავალებით გაიგზავნა აშშ-ში ციტრუსების აგროტექნიკის წარმოების, გადამუშავე- ბისა და რეალიზაციის საკითხების შესასწავლად.

1938 წლიდან იყო საქართველოს სსრ მიწათმოქმედების სახალხო კომისრის მოადგილე, 1945 წლიდან  საქართველოს ტექნიკური კულტურების სახალხო კომისარი, 1947 წლიდან საქართველოს სსრ სოფლის მეურნეობის მინისტრი, შემდეგ ტექნიკური კულტურების მინისტრი, საქართველოს სსრ საბჭოთა მეურნეობების მინისტრი, ხოლო 1957 წლიდან კვლავ საქართველ;ოს სსრ სოფლის მეურნეობის მინისტრად დაინიშნა. 1958 წელს მთავრობის გადაწყვეტილებით მიავლინეს იტალიაში ლიმონისა და ფორთოხლის პერსპექტიული ჯიშების შესასწავლად.

1959 წლიდან გ. ე. ალავიძე ხელმძღვანელობდა საქართველოს ნიადაგმცოდნეობის, აგროქიმიისა და მელიორაციის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს. მისი მეთაურობით დამუშავდა და წარმოებაში დაინერგა ნიადაგების გაკულტურების, წყლისმიერი და ქარისმიერი ეროზიის წინააღმდეგ ბრძოლისა და სხვა ღონისძიებები.

 

ალავიძე გიორგი ერმალოზის ძე

დაიბადა 1903 წელს ორჯონიკიძის (ხარაგაული) რაიონის სოფ. იგოეთში. ზესტაფონის ტექნიკური სასწავლებლის დამთავრების შემდეგ, 1924 წლიდან მუშაობდა მასწავლებლად, შემდეგ გადაიყვანეს კომკავშირულ და პარტიულ სამუშაოზე.

1929 წელს საქართველოს კომპარტიის ცენტრალურმა კომიტეტმა სასწავლებლად მიავლინა მოსკოვის წყალთა მეურნეობის საინჟინრო ინსტიტუტში, რომლის დამთავრების შემდეგ მუშაობა დაიწყო „თბილჰიდროპროექტში” ჯერ მთავარი ინჟინრის მოადგილედ, შემდეგ დირექტორის მოადგილედ და დირექტორად.

1941-55 წლებში იყო საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის მდივანი სათბობისა და ენერგეტიკული მრეწველობის დარგში, საქართველოს სსრ კომუნალური მეურნეობის სახალხო კომისარი, საგეგმო კომიტეტის თავმჯდომარე, კვების მრეწველობის მინისტრი, ეკავა ხელმძღვანელი თანამდებობები საქართველოს სსრ ხორცისა და რძის მრეწველობის, საშენ მასალათა მრეწველობის სამინისტროებში.

1955 წლიდან მუშაობდა „საქჰიდროენერგომშენის” სისტემაში, იყო „ხრამჰეს 2”-ის მშენებლობის უფროსი, თბილისის სამრეწველო საწარმოთა კომბინატის დირექტორი, პენსიაში გასვლამდე კი ეკავა ხელმძღვანელი თანამდებობა „საქჰიდროენერგომშენის” ტრესტში.

ალავიძე ვილენ ისიდორეს ძე

დაიბადა 1937 წელს. დაამთავრა საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტი. 1960 წლიდან მუშაობდა სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკის სახელმწიფო სპეციალური საკონსტრუქტორო ბიუროს ინჟინერ-კონსტრუქტორად, უფროს ინჟინრად. 1963 წელს აირჩიეს კომკავშირის თბილისის ოქტომბრის რაიკომის პირველ მდივნად; შემდგომ წლებში იყო კომკავშირის თბილისის საქალაქო კომიტეტის მდივანი, მეორე მდივანი; 1971-72 წლებში — პირველი მდივანი. 1972 წელს სამუშაოდ გადაიყვანეს საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ორგანიზაციულ-პარტიული მუშაობის განყოფილების ინსპექტორად. 1973-75 წლებში იყო საქართველოს კომპარტიის თბილისის ლენინის რაიკომის პირველი მდივანი; 1975 წლიდან  სსრ კავშირის კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ინსტრუქტორი. 1979 წელს დაბრუნდა საქართველოში და დაინიშნა საქართველოს კომპარტიის აფხაზეთის საოლქო კომიტეტის მეორე მდივნად. 1985 წლიდან გადავიდა საქართველოს კომპარტიის ცენტრალურ კომიტეტში ორგანიზაციულ-პარტიული მუშაობის განყოფილების გამგედ. 1986 წლიდან იყო საქართველოს კომპარტიის თბილისის საქალაქო კომიტეტის პირველი მდივანი; 1988 წლიდან  საქართველოს სსრ მინისტრთა საბჭოსთან არსებული მატერიალურ-ტექნიკური მომარაგების სახელმწიფო კომიტეტის თავმჯდომარე, ხოლო 1989-90 წლებში სახელმწიფო-საგეგმო კომიტეტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილე.

 

ალანია სოკრატ ნიკოლოზის ძე

დაიბადა 1910 წელს გუდაუთის რაიონის სოფ. ლიხნში. იქვე დაამთავრა დაწყებითი სკოლა, სოხუმში  საშუალო სკოლა, ხოლო 1934 წელს  თბილისში სუბტროპიკული კულტურების სრულიად საკავშირო ინსტიტუტი.

1932-35 წლებში იმყოფებოდა კომკავშირულ სამუშაოზე იყო სუბტროპიკული კულტურების სრულიად საკავშირო ინსტიტუტის კომკავშირული ორგანიზაციის მდივანი, საქართველოს კომკავშირის ოჩამჩირის რაიკომის მდივანი, საქართველოს ალკკ აფხაზეთის სა ოლქო კომიტეტის ინსტრუქტორი სოფლის მეურნეობის დარგში. 1935-54 წლებში მუშაობდა აფხაზეთის მიწათმოქმედების ორგანოებში, ხოლო 1954 წლიდან იყო აფხაზეთის ასსრ მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე და აფხაზეთის ასსრ სახელმწიფო-საგეგმო კომისიის თავმჯდომარე, საქართველოს კომპარტიის ოჩამჩირის რაიკომის პირველი მდივანი, საქართველოს კომპარტიის აფხაზეთის საოლქო კომიტეტის მდივანი. 1958 წლიდან ს. ნ. ალანია მუშაობდა საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის პარტიული ორგანოების განყოფილების პასუხისმგებელ ორგანიზატორად, აფხაზეთის ასსრ მინისტრთა საბჭოს დამზადების სამმართველოს უფროსად, სოხუმის კოლმეურნეობებისა და საბჭოთა მეურნეობების ტერიტორიული სამმართველოს უფროსად, ოჩამჩირის კოლმეურნეობებისა და საბჭოთა მეურნეობების საწარმოო სამმართველოს უფროსად, 1965 წლიდან საქართველოს კომპარტიის გუდაუთის რაიკომის პირველ მდივნად, ხოლო 1967 წლიდან იყო საქართველოს კომპარტიის აფხაზეთის საოლქო კომიტეტის სოფლის მეურნეობის განყოფილების გამგე.

 

ალახვერდიევი აჯიბაგირ აჯი-ოღლი

დაიბადა 1947 წელს.

დაამთავრა აზერბაიჯანის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი ინჟინერ-მექანიკოსის სპეციალობით.

1973-80 წლებში მუშაობდა აზერბაიჯანში, 1980 წლიდან  საქართველოს მელიორაციისა და წყალთა მეურნეობის სამინისტროს ავტოსატრანსპორტო საწარმოს მექანიკოსად, საქართველოს სასოფლო მშენებლობის სამინისტროს „საქსოფლმშენინდუს ტრიის” ტრესტის საწარმოო-ტექნიკური განყოფილების უფროსად, შემდეგ  ავტოსატრანსპორტო საწარმოს დირექტორად; 1985 წლიდან პარტიის მარნეულის საქალაქო კომიტეტის მრეწველობისა და ტრანსპორტის განყოფილების გამგედ.

1986-87 წლებში იყო საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ტრანსპორტისა და კავშირგაბმულობის განყოფილების ინსტრუქტორი, 1987-88 წლებში  საქართველოს ნავთობპროდუქტების სახელმწიფო კომიტეტის თავმჯდომარე.

ალექსიძე ალექსანდრე დიმიტრის ძე

დაიბადა 1937 წელს. დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი. ფილოლოგიურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი.

1963 წლიდან მუშაობდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მასწავლებლად, დოცენტად, კომკავშირის კომიტეტის მდივნად. 1969-71 წლებში იმყოფებოდა საფრანგეთში, სტრასბურგის უნივერსიტეტში კითხულობდა საბჭოთა კავშირის ხალხთა კულტურის, ქართული ცივილიზაციის ისტორიის კურსს.

1973 წლიდან ა. დ. ალექსიძე იყო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პარტკომის მდივანი, 1974 წლიდან  თბილისის უცხო ენების ინსტიტუტის რექტორი, 1976-81 წლებში საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის კულტურის განყოფილების გამგე.

1981 წლიდან მუშაობდა საქართველოს მშვიდობის დაცვის რესპუბლიკური კომიტეტის თავმჯდომარედ. იყო მშვიდობის დაცვის საბჭოთა კომიტეტის პრეზიდიუმის წევრი.

 

ანანიაშვილი ფარნაოზ ანანიას ძე

დაიბადა 1924 წელს თბილისში.

1942-45 წლებში იმყოფებოდა საბჭოთა არმიის რიგებში, მონაწილეობდა სამამულო ომში.

1947 წლიდან მუშაობდა საფინანსო ორგანოებში, მიიღო უმაღლესი ეკონომიკური განათლება, გახდა ეკონომიკურ მეცნიერებათა კანდიდატი. იმყოფებოდა საპასუხისმგებლო თანამდებობებზე, 1956 წლიდან იყო საქართველოს სსრ ფინანსთა სამინისტროს სახელმწიფო შემოსავლების სამმართველოს უფროსის მოადგილე. 1962 წელს გადაიყვანეს საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის სავაჭრო-საფინანსო და საგეგმო ორგანოების განყოფილების ინსტრუქტორად, ხოლო 1963 წლის იანვარში  საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტისა და საქართველოს სსრ მინისტრთა საბჭოს პარტიულ- სახელმწიფო კონტროლის კომიტეტში, სადაც თავდაპირველად მუშაობდა საგეგმო და საფინანსო ორგანოთა განყოფილების გამგის მოადგილედ, ხოლო შემდეგ  იმავე განყოფილების გამგედ.

1965-68 წლებში ფ. ა. ანანიაშვილი იყო საქართველოს სსრ ფინანსთა მინისტრის მოადგილე, 1968-72 წლებში საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ვაჭრობის, საგეგმო და საფინანსო ორგანოების განყოფილების გამგის მოადგილე, განყოფილების გამგე; 1972-80 წლებში საქართველოს სსრ ფინანსთა მინისტრი.

პარტიული ცვლილებების შემდეგ, 1993 წელს იგი კვლავ დანიშნეს საქართველოს ფინანსთა მინისტრად, სადაც მუშაობდა მცირე ხნით.

ანდრიაძე ირაკლი ონისიმეს ძე

დაიბადა 1930 წელს.

დაამთავრა საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტი.

ტექნიკურ მეცნიერებათა კანდიდატი, დოცენტი.

1953 წელს დაამთავრა საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის სამშენებლო ფაკულტეტი.

1953 წელს დაინიშნა თიანეთის რაისაბჭოს აღმასკომის მშენებლობის განყოფილების გამგედ.

1953-1967 წლებში მუშაობდა რუსთავსა და ჭიათურაში — საქართველოს მშენებლობის სამინისტროს სამშენებლო ტრესტ „ამიერკავკასმეტალურგმშენის“ სისტემაში, სამშენებლო გაერთიანება „მთავართბილმშენის“ რკინაბეტონის ქარხანაში, საქართველოს მშენებლობის სამინისტროს ტრესტ „საქმშენინდუსტრიის“ მთავარ ინჟინრად.

1967-1968 წლებში იყო საქართველოს სსრ სახალხო კონტროლის კომიტეტის ინდუსტრიული და კომუნალური განყოფილების გამგე. 1968-1972 წლებში იყო საქართველოს მშნებლობის სამინისტროს ტრესტ „მშენინდუსტრიის“ მთავარი ინჟინერი.

1972-1974 წლებში იყო თბილისის ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პრორექტორი უნივერსიტეტის პერსპექტიული განვითარების დარგში. 1974 წელს დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია თემაზე „საქართველოს ბუნებრივ ფენოვან შემავსებლებზე ელექტრო გახურებით დამზადებული მსუბუქი ბეტონების გამოკვლევა და დანერგვა“, შემდეგ — სადოქტორო დისერტაცია. მისი პრორექტორობის პერიოდში მიმდინარეობდა სახელმწიფო უნივერსიტეტის ახალი კომპლექსის მშენებლობა (მაღლივი კორპუსი, ბიბლიოთეკის კორპუსი და ცენტრალური ბიბლიოთეკა წიგნთსაცავებით), მისი ხელმძღვანელობა და კურატორობაც დაევალა.

1971-1985 წლებში კითხულობდა ლექციებს თბილისის ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში საინჟინრო-ეკონომიკურ ფაკულტეტზე და საქართველოს პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში. გამოქვეყნებულ აქვს სამეცნიერო შრომები და სამი სახელმძღვანელო სამშენებლო-საინჟინრო სპეციალობის სტუდენტებისათვის.

1974-1976 წლებში მუშაობდა საქართველოს კომუნისტური პარტიის ცენტრალურ კომიტეტსა და მინისტრთა საბჭოს საქმეთა მმართველის მოადგილედ და პირველ მოადგილედ, სამეურნეო სამმართველოს უფროსად.

1980-1985 წლებში იყო საქართველოს მინისტრთა საბჭოს მთავარი სამეურნეო სამმართველოს უფროსი.

1985-1987 წლებში იყო საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის საქმეთა მმართველი:

1987-1991 წლებში იყო თბილისის საქალაქო საბჭოს აღმასკომის თავმჯდომარე.

1991 წლიდან თბილისის პირველი პრეფექტი და პირველი მერი.

1992-2003 წლებში იყო სახელმწიფო საბჭოს საქმეთა მმართველი და სახელმწიფო უზრუნველყოფის სამსახურის უფროსი.

1992-1996 წლებში იყო საზღვარგარეთ ქართული წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თავმჯდომარე და პრეზიდიუმის წევრი. 1994 წელს ხელმძღვანელობდა თბილისში ზურაბ წერეთლის „წმინდა ნინოს“ მონუმენტის აღმართვას.

საქართველოს პატრიარქის, ილია II დავალებით ხელმძღვანელობდა წმინდა სამების საკათედრო ტაძრის მშენებლობას. საინჟინრო საქმიანობაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის საინჟინრო აკადემიის გადაწყვეტილებით მიღებული აქვს „XX საუკუნის გამოჩენილი ინჟინრის“ წოდება (2000), მედალი „თბილისის ერთგულება“, საქართველოს პრეზიდენტის სიგელი „ერის გამორჩეული მოღვაწე“ (2002).

წინა სტატია

გაგრძელება იქნება

კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.