USD 2.7264
EUR 2.9595
RUB 2.7843
თბილისი
დღეს იმ ფეხბურთელის დაბადების დღეა, რომელიც უსაზღვროდ მიყვარს, მაგრამ ამავდროულად ძალიან მეზიზღება - ნიკა შოშიტაიშვილი
თარიღი:  

დღეს იმ ფეხბურთელის დაბადების დღეა, რომელიც უსაზღვროდ მიყვარს, მაგრამ ამავდროულად ძალიან მეზიზღება.

ჩვენი თაობის ბარსელონას გულშემატკივრისთვის, ნეიმარი ყველაზე წინააღმდეგობრივი პერსონაჟია. ერთი მხრივ ის არის ფეხბურთელი, რომელმაც ბარსელონას უამრავი ტკბილი მოგონება აჩუქა, მეორე მხრივ კი არის ადამიანი, რომელმაც თავისი ნიჭი და პოტენციალი ყველაზე უაზროდ გაანიავა.
2013 წელს, მთელი მსოფლიო იბრძოდა ბრაზილიური „სანტოსის“ ახალგაზრდა ვარსკვლავისთვის, საბოლოოდ კი სამხრეთ ამერიკული ფეხბურთის ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავი კატალონიის დედაქალაქში აღმოჩნდა. ბარსელონას და ბრაზილიელების ურთიერთობა კი მთელი საფეხბურთო სამყაროსთვისაა ცნობილი.
პირველი სეზონი ძალიან არაერთფეროვანი გამოვიდა. მადრიდის „ატლეტიკოსთან“ ნეიმარის გოლით მოგებული სუპერკოპა, თუმცა წარუმატებელი სეზონი ლა ლიგაში და „ატლეტიკოსთვის“ დათმობილი ტიტული, ხოლო ჩემპიონთა ლიგაზე მეოთხედფინალში იმავე „ატლეტიკოსთან“ გამოვარდნა, სადაც ნეიმარმა ასევე ერთი გოლი გაიტანა, თუმცა ეს საკმარისი არ გამოდგა მადრიდელების დასამარცხებლად.
სადებიუტო, გუნდისთვის არც თუ ისე წარმატებულ სეზონს მოჰყვა 2014/15 წლის ბარსელონა. მესისთან საერთო ენის გამონახვა ნეის პირველივე სეზონში არ გასჭირვებია, სუარესის გადმოსვლის შემდეგ კი ფეხბურთის ქომაგებმა მივიღეთ ისტორიაში ერთ-ერთი საუკეთესო, თუ არა საუკეთესო შემტევი ტრიო. „MSN“, მესი, სუარესი, ნეიმარი. არგენტინა, ურუგვაი, ბრაზილია. ამ სამხრეთ ამერიკულმა ტრიომ, რომლებიც ერთად ბარსელონაში შეიკრიბნენ, ერთად ტრიპლეტი მოიგეს, დაძაბულ ბრძოლაში მოგებული ლა ლიგა, ესპანეთის თასი და ჩემპიონთა ლიგა, რომლის ფინალშიც „იუვენტუსის“ წინააღმდეგ გოლი ბოლო წუთზე სწორედ ნეიმარმა გაიტანა, ამით მან თავისი ბავშვობის ოცნება აიხდინა და ჯანლუიჯი ბუფონის კარში გაიტანა გოლი, რითაც საბოლოო ანგარიში 3-1 დააფიქსირა.
2015 წლის პირველ ნახევარში, იმ დროს მსოფლიოს საუკეთესო ფეხბურთელი, ლიონელ მესი „ლას პალმასთან“ შეხვედრაში იღებს ტრავმას და 2 თვით ემშვიდობება მწვანე მინდორს. შეიძლება იმ მომენტში ბარსელონა ჩემპიონთა ლიგის მოქმედი გამარჯვებული იყო, თუმცა გუნდი არც თუ ისე კარგ ფორმაში იყო. „ლას პალსმასთან“ მატჩამდე ერთი ტურით ადრე კატალონიელებმა გასვლაზე ვიგოში ადგილობრივ „სელტასთან“ 4-1 დამარცხდნენ, სადაც ერთად ერთი გოლი სწორედ ნეიმ გაიტანა. ამ ყველაფერს გასვლაზე „სევილიასთანაც“ 2-1 მარცხი მოყვა, სიტუაციას კი ამძაფრებდა ის ფაქტი, რომ ლეო მესი „ელ კლასიკოსთვის“ დაბრუნებას ვერ ასწრებდა.
ამ დროს მართვის სადავეები ბრაზილიელის ხელში გადადის. მადრიდში გამგზავრებამდე ბარსელონამ ფორმაში შესვლა მოახერხა, „რეალთან“ მატჩამდე ერთი ტურით ადრე ნოუ კამპზე სათამაშოდ „ვილიარეალი“ ჩამოვიდა, ეს სურათიც იმ მატჩიდანაა აღებული, როდესაც ლუის სუარესის ფლანგიდან ჩაწოდებული ბურთი, ნეიმ მიიღო, ერთი შეხებით ხაუმე კოშტას ბურთი თავზე გადაუგდო და ბარსელონას ისტორიაში ერთ-ერთი საუკეთესო გოლი გაიტანა, იმ მატჩში ნეიმარმა დუბლი შეასრულა. ამას მოჰყვა კლასიკო, სანტიაგო ბერნაბეუზე განადგურებული მადრიდის რეალი, ნეიმარმა იმ მატჩში ანდრეს ინიესტას ასისტით ანგარიში 2-0 გახადა, მეორე ტაიმში კი იდეალური ქუსლით პასით ანდრესს ვალი დაუბრუნდა და საგოლე გადაცემა გაუკეთა. იმ მომენტში, ნეიმარი გუნდის აშკარა ლიდერი და მსოფლიოს საუკეთესო ფეხბურთელი იყო. შემდეგ მოედანს მესი დაუბრუნდა, ნეიმარმა კი გოლების გატანას ლუის სუარესის საგოლე პასებით მომარაგება არჩია და „ელ პისტოლეროს“ პიჩიჩის მოგებაში დაეხმარა, თავად ბრაზილიელმა იმ სეზონში „ლა ლიგაში“ 24 გოლი და 16 ასისტი მიითვალა.
2017 წლის მთავარი ბარსელონური მოგონება „რემონტადაა“. როდესაც ნოუ კამპზე ჩამოსული პარი სენ-ჟერმენი ბარსელონამ 6-1 გაანადგურა და ფეხბურთის ისტორიაში ერთ-ერთი მთავარი ქამბექი შემოგვთავაზა, მატჩის მთავარი გმირი სწორედ ნეიმარი იყო, რომელმაც თავის ანგარიშზე ორი გოლი, მოპოვებული პენალტი და სერხი რობერტოს გამარჯვების გოლზე ასისტი მიითვალა. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ იმ მატჩში გუნდი შემდეგ ეტაპზე ნეიმარმა გაიყვანა, თუმცა მეორე დღეს, სოციალური ქსელი აჭრელებული იყო ლიონელ მესის ფოტოთი ბარსელონას გულშემატკივრებთან (რომელიც სხვათა შორის მეც დავაყენე პროფილის სურათზე). თუმცა იმ დღის მთავარი გმირი ნეიმარი იყო, მაგრამ ამ გამარჯვების სახე ისევ ლიონელ მესი გახდა.
არ მინდა იმის დაჯერება, რომ 2017 წლის ზაფხულში პარისში გადასვლა მხოლოდ ფულთან არის კავშირში. მინდა მჯეროდეს, რომ ნეიმარმა, თავისი საშინელი საახლობლო წრით, რომელიც ახასიათებთ ბრაზილიელ ფეხბურთელებს, მიიღო თავისი კარიერისთვის დამანგრეველი გადაწყვეტილება, გაცვალა ბარსელონა პარიზში.
საფრანგეთში ნეიმარი თავისიანი პარიზული კარიერის ბოლომდე ვერ გახდება, იქნება ჭორები ბარსელონაში დაბრუნებაზე, შემდეგ კიდე სასამართლოები ბარსელონას წინააღმდეგ. ბარსელონაში კი მასზე წყენა ჯერ კიდევ გულშემატკივარშია დარჩენილი. დღეს, ნეიმარი 32 წლის გახდა. ვინ იფიქრებდა 2015 წელს, რომ ნეიმარს 32 წლამდე არც ერთი ოქროს ბურთი არ ექნებოდა მოგებული კი არა, ახლოსაც არ იქნებოდა მის მოგებასთან. თუმცა უამრავმა არასწორმა ცხოვრებისეულმა გადაწყვეტილებებმა ნეიმარი მიიყვანა იქამდე, რომ 32 წლის ასაკში ოქროს ბურთისთვის ბრძოლის ნაცვლად, ის საუდის არაბეთის ლიგაში თამაშობს.
ნეიმარი ყოველთვის დარჩება ჩემს საყვარელ ფეხბურთელად ერთი დაბალი არგენტინელი ათიანის შემდეგ.

მისი ისტორია ჰგავს წიგნს, რომლის წერაც ნიჭიერმა ავტორმა მთელი მხატვრული სილამაზით დაიწყო, თუმცა იმ დროს როდესაც კვანძები უნდა გაეხსნა, მოტივაცია დაკარგა და უემოციო, უღიმღამო და უგულო ფინალით დაასრულა.

ავტორი - ნიკა შოშიტაშვილი

დამატებითი დრო

ანალიტიკა
«The Christian Science Monitor» (აშშ): „პუტინი რუსეთს უკვე მეოთხედი საუკუნის განმავლობაში მართავს: როგორ გაძლო მან ამდენ ხანს პრეზიდენტის თანამდებობაზე?“

ამერიკული გაზეთი „ქრისჩენ საიენს მონითორი“ (The Christian Science Monitor) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „პუტინი რუსეთს უკვე მეოთხედი საუკუნის განმავლობაში მართავს. როგორ გაძლო მან ამდენ ხანს პრეზიდენტის თანამდებობაზე?“ (ავტორი - ფრედ უეირი), რომელშიც გაანალიზებულია რუსეთის ლიდერის ხანგრძლივი მმართველობის („პუტინური ეპოქის“) მიზეზები და გარემოებები.

მეოთხედი საუკუნის წინათ, როცა რუსეთის პრეზიდენტმა ბორის ელცინმა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრად ვლადიმერ პუტინი დანიშნა, ძალიან ბევრს ეგონა, რომ იგი მთავრობის თავმჯდომარის თანამდებობაზე სულ რაღაც რამდენიმე კვირას თუ გაძლებდა - ფართო საზოგადოებისათვის უცნობი პიროვნება, „კაგებეს“ ჩვეულებრივი ყოფილი თანამშრომელი ვერ დაძლევდა პრობლემებს და იმ უიღბლო პრემიერების ჯაჭვის კიდევ ერთი რგოლი იქნებოდა, რომლებიც მანამდეც ბევრნი იყვნენ.. მაგრამ „ურწმუნოები“ მწარედ მოტყუვდნენ - არავინ არ ელოდებოდა იმას, რაც შემდეგ მოხდა.

მოკლედ, ვლადიმერ პუტინმა კრიზისებს გაუძლო. მისი მმართველობის წლებში მთელი თაობა გაიზარდა, რომელიც, პუტინის გარდა, სხვა ლიდერის მომსწრე არ არის. მიმდინარე წლის დასაწყისში მისი უფლებამოსილება ექვსწლიანი ვადით გაგრძელდა. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ კრემლის ბინადარი არასოდეს ისე დამარწმუნებლად არ ფლობდა ხელისუფლებას და დამაჯერებლად არ აკონტროლებდა სიტუაციას, როგორც ამჟამად.

თუმცა ის, თუ როგორ მოახერხა ვლადიმერ პუტინმა რუსული დათვის ესოდენ იოლად მორჯულება, ან მისი პოლიტიკური დღეგრძელობის მიზეზები, დღემდე ბოლომდე ცნობილი არ არის.

რუსული საზოგადოება, მთლიანობაში, კმაყოფილია იმით, თუ როგორ შეიცვალა ქვეყანა 25 პუტინური წლის განმავლობაში. მაგრამ რუსი ექპერტების აზრით, ეს მოხდა არა იმდენად პრეზიდენტის, როგორც ლიდერის, რაღაც უნიკალური თვისებების გამო, არამედ უფრო ისტორიული ეპოქისა და კულტურის ძალით.

ვლადიმერ პუტინის მომხრეებიც კი იშვიათად ლაპარაკობენ, რომ მას რაღაც უჩვეულო და უნიკალური უნარები აქვს - ვთქვათ, ქარიზმა, შეუმცდარობა ან სიბრძნე. ისინი თავს აარიდებენ ამგვარ ქება-დიდებას და უფრო მეტად ისინი იმაზე დაიწყებენ საუბარს, თუ როგორ შეიცვალა და გარდაიქმნა რუსეთი ორ ათეულ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში: არასტაბილური და უბედური პოსტსაბჭოური ნანგრევებიდან და ბანდიტური ქვეყნიდან  დისციპლინირებულ და შედარებით აყვავებულ საზოგადოებად, სადაც ადამიანები გულწრფელად ამაყოვენ იმით, რომ ისინი რუსები არიან. რეფორმების უმრავლესობა, რომლებმაც რუსეთი შეცვალა, ვლადიმერ პუტინს არ დაუწყია, მაგრამ მათ სწორედ პუტინის მმართველობის დროს მიაღწიეს მიზანს.

ამისკარგი მაგალითია კერძო საკუთრება მიწაზე, რომელიც ამჟამად საყოველთაო უფლებას წარმოადგენს. ბოლო 15 წლის განმავლობაში მიწით სარგებლობამ და გაყიდვამ სხვადასხვა საჭიროებისდა მიხედვით გამოიწვია ის, რომ რუსული მეგაპოლისების ირგვლივ მსხვილი ფერმერული მეურნეობები შეიქმნა (ისევე როგორც აშშ-ში 1950-იან წლებში), დაიწყო სასოფლო-სამეურნეო ბუმი. შესაძლოა დასავლეთის მოსახლეობისათვის ეს შთამბეჭდავი არ იყოს, მაგრამ რუსეთში მილიონობით მიწისმფლობელის არსებობა - უფრო მეტის, ვიდრე ათასი წლის წინ იყო (მეფის პერიოდის გამოკლებით), უჩვეულოა. დღეს ქალქისა და სოფლის მცხოვრებთ შეუძლიათ მიწასთან მიგიყვანონ და თქვან - „ეს ჩემი საკუთრებაა და რაც მინდა, იმას გავაკეთებ“.

„ჩვენ არ ვსვამთ კითხვას - რატომაა ვლადიმერ პუტინი პოპულარული. თვითონ კითხვა არ იქნება სწორი“, - ამბობს ალექსი მუხინი, მოსკოვის პოლიტიკური ინფორმაციის დამოუკიდებელი ცენტრის დირექტორი, - ჩვენ უფრო მეტად ირგვლივ არსებულ ცხოვრებას ვაკვირდებით. მე პირადად მეჩვენება, რომ ცხოვრება უფრო კარგად მიდის მაშინ, როცა სახელმწიფო და საზოგადოება  თითოეული თავის სფეროთია დაკავებული და ერთმანეთს ხელს არ უშლიან. მეც და მოსახლეობას ისეთი შეგრძნება გვაქვს, რომ ვლადიმერ პუტინმა იპოვა ფორმულა, რომელიც მუშაობს - ყოველ შემთხვევაში, ამ ეტაპზე მაინც“.

უკეთესია, ვიდრე 1990-იანებში...

ვლადიმერ პუტინმა მთელი რიგი მკაცრი გამოცდა გადაიტანა, რომელთაგან ნებისმიერი შეიძლებოდა ბევრი პოლიტიკოსისთვის კარიერის დამანგრეველი ყოფილიყო. მათ შორისაა ატომური წყალქვეშა ნავის „კურსკის“ ტრაგიკული დაღუპვა მისი პრეზიდენტობის პირველივე წელს, ფინანსური კრიზისები, კავშირების გაწყვეტა დასავლეთთან და არნახული პოლიტიკურ-ეკონომიკური სანქცია-ემბარგოების „გრიგალი“. მან გადაიტანა სამხედრო ამბოხება და დღემდე აგრძელებს ძვირადღირებულ ომს უკრაინასთან, რომელიც, როგორც ამბობენ, ისე დაიწყო ორი წლინახევრის წინ, რომ თავისი ბევრი ახლო მრჩეველისთვისაც არაფერი უკითხავს.

ამ ხნის განმავლობაში ვლადიმერ პუტინის რეიტინგი იშვიათად თუ ჩამოსცილებია 60%-იან ნიშნულს, ამჟამად კი მისი პოპულარობა 80%-ს აღწევს.

„რუსულ საზოგადოებაში ქვეყნის ლიდერს მტკიცე მხარდაჭერა აქვს - დაახლოებით ორი მესამედი მიმდინარე პოლიტიკის მიმართ ლოიალურ განწყობას გამოხატავს“, - ამბობს ალექსი ლევინსონი, დამოუკიდებელი „ლევადა-ცენტრის“ ექსპერტი, - რეიტინგის ყველაზე დაბალი დონე - 60-62% - იყო ეკონომიკური სირთულეების პერიოდში, როცა მოსახლეობა უკმაყოფილებას ამჟღავნებდა, მაგრამ იმავდროულად, „იმპერიული პოლიტიკის წარმატებები“, მაგალითად, საქართველოსთან ომი 2008 წელს და ყირიმის მიერთება 2014 წელს - პირიქით, მხარდაჭერას 20%-ით ზრდიდა“.

მიუხედავად იმისა, მოქალაქეთა პოლიტიკური უფლებები შემცირდა, განსაკუთრებით კი  უკრაინასთან ომის დაწყებიდან, რუსეთის მოსახლეობის უმრავლესობის კერძო ცხოვრება მაინცდამაინც არ დაზარალებულა. 40 წელზე მეტი ასაკის მქონე რუსებისათვის ათვლის მთავარი წერტილი იყო და ახლაც არის 1990-ინი წლების კატასტროფა.

„როგორც ჩანს, ვლადიმერ პუტინს ნამდვილად კარგი გუნდი ჰყავს, რადგანაც მათ შეძლეს 1990-იანი წლების ყველა სირთულისა და მძიმე გადმონაშთების გადალახვა - უწესრიგობების, ქაოსისა და თავაშვებული ბანდიტიზმის ჩათვლით“, - ამბობს მარინა, მოსკოველი პენსიონერი, რომელიც მუშაობას აგრძელებს, - ძალიან კარგად გვახსოვს, თუ რა ხდებოდა იმ ავადსახსენებელ დროში, ამიტომაც გასაკვირი არ არის, რომ ვუფრთხილდებით სტაბილურობასა და სიმშვიდეს. ძნელია რუსეთის საჭესთან სხვა პიროვნების წარმოდგენა, ვლადიმერ პუტინის გარდა“.

პიტინი როგორც „სწორედ ის ადამიანი“

რუსი ოპოზიციონერებიც კი, რომელთა მნიშვნელოვანი ნაწილი ხელისუფლების დევნას საზღვარგარეთ გაექცა, ვერ თანხმდებიან ერთმანეთში ვლადიმერ პუტინის პოლიტიკური დღეგრძელობის წყაროების ძიების დროს. ერთნი ამას სახელმწიფო პროპგანდით ხსნიან, როცა დამოუკიდებელი ექსპერტებისა და ოპოზიციონერების ხმა ტელეეკრენიდან აღარ ისმის და ისინი ოფიციალური ეთერიდან გაძევებულები არიან. მეორენის თქმით, გაფართოებულმა რეპრესიებმა, რომელიც ანტიუკრაინულ „სპეცოპერაციას“ მოჰყვა, შიშის ატმოსფერო შექმნა, რომლის დროსაც „დიდი მესაჭის“ პოპულარობა და სიყვარული, პრინციპში, შეუძლებელია. მესამენი ხაზს უსვამენ ტრადიციულ რუსულ პოლიტიკურ კულტურას და ამბობენ, რომ ვლადიმერ პუტინი რუსეთის მეფის როლს ასრულებს, რომელსაც მოსახლეობა ყველანაირ დემოკრატიულ ღირებულებებზე მაღლა აყენებს.

პრეზიდენტის ყოფილი სპიჩრაიტერი, ამჟამად კი მისი კრიტიკოსი აბას გალიამოვი (იგი ქვეყნიდან არის გაძევებული) თვლის, რომ რუსეტის ლიდერმა დააკმაყოფილა საზოგადოების მოთხოვნილება „ძლიერ ხელზე“, რომელიც ესოდენ აკლდა ქვეყანას, როცა საზოგადოება დაიშალა, ეკონომიკა დაინგრა, ხოლო დემოკრატიული მართვის დანერგვის ყველა მცდელობა კრახით სრულდებოდა. „პუტინი აღმოჩნდა სწორედ ის ადამიანი, რომელიც ამ მოთხოვნას გამოეხმაურა და მხარი აუბა“, - ამბობს აბას გალიამოვი.

თავდაპირველად პრეზიდენტმა გააცნობიერა დასავლეთთან რუსეთის ინტეგრირების აუცილებლობა, მაგრამ ცოტა მოგვიანებით მან აღმოაჩინა, რომ ნაციონალიზმის გაღვივება და რუსეთის ყველა უბედურებაში გარეშე მტრის დადანაშაულება უფრო უკეთეს ფორმულას წარმოადგენს. „როცა გარეშე დღის წესრიგი დომინირებს, ხელისუფლება უფრო პატრიოტულად გამოიყურება, ოპოზიცია  კი - სამშობლოს გამყიდველთა ხროვად“, - განმარტავს აბას გალიამოვი, - როცა ყურადღება მიპყრობილი აქვს საშინაო საკითხებს, ადამიანები ხელისუფლებას კორუმპირებულად თვლიან, რომელიც მხოლოდ საკუთარი ინტერესები ამოძრავებს... პრინციპი - „რუსეთი მტრებით არის გარშემორტყმული“ - წარსულშიც ყოველთვის კარგად მუშაობდა“.

„მეომარი“-„მზრუნველი“-„შემოქმედი“

ყველა ეთანხმება იმ აზრს, რომ ვლადიმერ პუტინი ბოლო წლებში შეიცვალა - ქვეყნისა და საზოგადოების განვითარების კვალობაზე

ამას წინათ მოსკოვში არსებული ანალიტიკური ჯგუფი „მინჩენკო კონსალტინგი“ შეეცადა გაერკვია, თუ როგორ იცვლებოდა ვლადიმერ პუტინის როლი რუსეთის საზოგადოებაში. როგორც გამოკვლევაშია ნათქვამი, ეყრდნობოდა რა რუსული რეალობის სტერეოტიპებს, პუტინი თავდაპირველად „მეომრის“ სახით გამოდიოდა, რომელმაც ქაოსით მოცულ ქვეყანაში წესრიგი აღადგინა, გაიმარჯვა ჩეჩნურ სეპარატიზმზე და 2000-იანების დასაწყისში ქვეყნიდან მზაკვარი ოლიგარქების გააძევა. შემდეგ ვლადიმერ პუტინი „მზრუნველი მმართველი“ გახდა, რომელმაც ქვეყანა საბაზრო ურთიერთობების აღმავლობამდე მიიყვანა და პირველად რუსეთის ისტორიაში კარგად აწყობილი სამომახმარებლო ეკონომიკა შექმნა. თავისი ბოლო გარდაქმნის შედეგად პუტინი გლობალურ „შემოქმედად“ არის წარმოდგენილი, ან ლიდერად, რომელიც ახალ მსოფლიო წესრიგს აყალიბებს და რომელშიც რუსეთი სრულიად ახალ როლს შეასრულებს.

რუსეთის სახელმწიფო ტელეარხმა „რაშა თუდეიმ“ ამასწინათ შექმნა საიტი, რომელშიც ვლადიმერ პუტინის მმართველობის 25 წელი სამ პერიოდად არის გაყოფილი, ხოლო მათთვის აუცილებელი თითოეული საკვანძო გამოსვლა, ხელოვნური ინტელექტის მიერ, გასაგებ ინგლისურ ენაზეა თარგმნილი.

„ასეა თუ ისე, ჯერ კიდევ საიდუმლოდ რჩება, თუ როგორ ამუშავდა ყველაფერი ვლადიმერ პუტინის ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ. რუსებს ეს ყველაფერი, როგორც ჩანს, აწყობთ. დიახ. ადამიანებს მისი ეშინიათ, მაგრამ ალტერნატივაც არ ჩანს. შესაძლოა, ეს ყველაფერი ალქიმიას ჰგავს, მაგრამ მასში ძალიან ბევრი ხედავს ნამდვილ რუს გმირს“, - ასკვნის ალექსი მუხინი

წყარო: https://www.csmonitor.com/World/Europe/2024/1031/vladimir-putin-russia-kremlin-25-years-ukraine-war

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.