USD 2.7102
EUR 3.1127
RUB 3.3361
Tbilisi
ზურაბ ბატიაშვილი - როგორია თურქეთის ოპოზიციის საგარეო პოლიტიკური დაპირებები?
Date:  525

ავტორი - ზურაბ ბატიაშვილი, რონდელის ფონდის მკვლევარი

 2023 წლის 14 მაისს თურქეთში გაიმართება საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნები. ბევრ სხვა საკითხთან ერთად, ინტერესს იწვევს ის, თუ როგორია ოპოზიციის საგარეო-პოლიტიკური ხედვა და დაპირებები. 6 ოპოზიციურმა პარტიამ გამოაქვეყნა წინასაარჩევნო პროგრამა, სადაც ცალკე თავი დათმობილი აქვს საგარეო პოლიტიკას.

დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ საგარეო პოლიტიკაში თურქეთი იხელმძღვანელებს რესპუბლიკის დამაარსებლისა და პირველი პრეზიდენტის – მუსტაფა ქემალ ათათურქის პრინციპით: „მშვიდობა ქვეყანაში, მშვიდობა მსოფლიოში“.

ოპოზიცია აცხადებს, რომ ქვეყანა დაუახლოვდება დასავლეთს: განვითარდება ურთიერთობები აშშ-სთან და ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანება გახდება ერთ-ერთი პრიორიტეტი. დოკუმენტში ხაზგასმულია ნატოში წევრობის მნიშვნელობა. ოპოზიცია აცხადებს, რომ ქვეყანა დაბრუნდება F-35-ების შეძენის პროგრამაში (ეს პროგრამა ვაშინგტონმა შეწყვიტა, როცა ანკარამ რუსული საჰაერო თავდაცვის სისტემა S-400-ები შეიძენა). მაგრამ არაფერია ნათქვამი თავად ამ რუსული სისტემების შემდგომ ბედზე.

რუსეთთან დაკავშირებით დოკუმენტში ნათქვამია, რომ თურქეთ-რუსეთის ურთიერთობები დაეფუძნება „ბალანსირებულ და კონსტრუქციულ დიალოგს ინსტიტუციურ დონეზე“.

პოლიტიკური პარტიისგან შემდგარი ოპოზიციური ალიანსის ლიდერები

საბერძნეთსა და კვიპროსთან ურთიერთობებში უპირატესობა მიენიჭება დიპლომატიას და დიალოგს. ოღონდ იმ პირობით, რომ დაცული იქნება თურქეთის ეროვნული ინტერესები.

დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ გაძლიერდება ურთიერთობები აზერბაიჯანთან და, ზოგადად, მთელ თურქულ სამყაროსთან; მაგრამ ამავე დროს  სურთ ურთიერთობების ნორმალიზაცია სომხეთთან.

სირიასთან დაკავშირებით დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ იმუშავებენ თურქეთში მცხოვრები მილიონობით სირიელი ლტოლვილის მაქსიმალურად მოკლე დროში სამშობლოში დასაბრუნებლად. იქვე საუბარია სირიის ტერიტორიული მთლიანობის პრინციპის მხარდაჭერისა და სირიის ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის დიალოგის წარმართვის აუცილებლობაზე. თუმცა, არაფერია ნათქვამი იმის შესახებ, თუ რას უპირებენ სირიელთა იმ სამხედრო შენაერთებს, რომლებსაც ანკარა უჭერს მხარს.

საგარეო-პოლიტიკური საკითხებზე ზემოხსენებული მსჯელობის მიუხედავად, დოკუმენტში არაფერი წერია ისეთ აქტუალური თემებზე, რომელიც ტრადიციულად მნიშვნელოვანია თურქეთის საგარეო პოლიტიკისთვის. მაგალითად, ოპოზიციის საპროგრამო დოკუმენტში ვერ მოხვდა თურქულენოვანი უიღურების თემა ჩინეთში; ლიბიაში მიმდინარე სამოქალაქო ომი; რუსეთ-უკრაინის ომი; შავი ზღვის უსაფრთხოების საკითხი; საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის თემა და ა.შ.

თუმცა, იქვე ხაზგასმითაა აღნიშნული, რომ ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვევაში, დიდ უფლებამოსილებას მიანიჭებენ ისეთ ძლიერ ინსტიტუტს, როგორიც არის თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო, სადაც, ტრადიციულად, ძალიან კარგად ფლობენ ამ საკითხებს.

https://gfsis.org.ge

society
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way