,
ავტორი - ზურაბ ბატიაშვილი, რონდელის ფონდის მკვლევარი
2023 წლის 14 მაისს თურქეთში გაიმართება საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნები. ბევრ სხვა საკითხთან ერთად, ინტერესს იწვევს ის, თუ როგორია ოპოზიციის საგარეო-პოლიტიკური ხედვა და დაპირებები. 6 ოპოზიციურმა პარტიამ გამოაქვეყნა წინასაარჩევნო პროგრამა, სადაც ცალკე თავი დათმობილი აქვს საგარეო პოლიტიკას.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ საგარეო პოლიტიკაში თურქეთი იხელმძღვანელებს რესპუბლიკის დამაარსებლისა და პირველი პრეზიდენტის – მუსტაფა ქემალ ათათურქის პრინციპით: „მშვიდობა ქვეყანაში, მშვიდობა მსოფლიოში“.
ოპოზიცია აცხადებს, რომ ქვეყანა დაუახლოვდება დასავლეთს: განვითარდება ურთიერთობები აშშ-სთან და ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანება გახდება ერთ-ერთი პრიორიტეტი. დოკუმენტში ხაზგასმულია ნატოში წევრობის მნიშვნელობა. ოპოზიცია აცხადებს, რომ ქვეყანა დაბრუნდება F-35-ების შეძენის პროგრამაში (ეს პროგრამა ვაშინგტონმა შეწყვიტა, როცა ანკარამ რუსული საჰაერო თავდაცვის სისტემა S-400-ები შეიძენა). მაგრამ არაფერია ნათქვამი თავად ამ რუსული სისტემების შემდგომ ბედზე.
რუსეთთან დაკავშირებით დოკუმენტში ნათქვამია, რომ თურქეთ-რუსეთის ურთიერთობები დაეფუძნება „ბალანსირებულ და კონსტრუქციულ დიალოგს ინსტიტუციურ დონეზე“.
6 პოლიტიკური პარტიისგან შემდგარი ოპოზიციური ალიანსის ლიდერები
საბერძნეთსა და კვიპროსთან ურთიერთობებში უპირატესობა მიენიჭება დიპლომატიას და დიალოგს. ოღონდ იმ პირობით, რომ დაცული იქნება თურქეთის ეროვნული ინტერესები.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ გაძლიერდება ურთიერთობები აზერბაიჯანთან და, ზოგადად, მთელ თურქულ სამყაროსთან; მაგრამ ამავე დროს სურთ ურთიერთობების ნორმალიზაცია სომხეთთან.
სირიასთან დაკავშირებით დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ იმუშავებენ თურქეთში მცხოვრები მილიონობით სირიელი ლტოლვილის მაქსიმალურად მოკლე დროში სამშობლოში დასაბრუნებლად. იქვე საუბარია სირიის ტერიტორიული მთლიანობის პრინციპის მხარდაჭერისა და სირიის ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის დიალოგის წარმართვის აუცილებლობაზე. თუმცა, არაფერია ნათქვამი იმის შესახებ, თუ რას უპირებენ სირიელთა იმ სამხედრო შენაერთებს, რომლებსაც ანკარა უჭერს მხარს.
საგარეო-პოლიტიკური საკითხებზე ზემოხსენებული მსჯელობის მიუხედავად, დოკუმენტში არაფერი წერია ისეთ აქტუალური თემებზე, რომელიც ტრადიციულად მნიშვნელოვანია თურქეთის საგარეო პოლიტიკისთვის. მაგალითად, ოპოზიციის საპროგრამო დოკუმენტში ვერ მოხვდა თურქულენოვანი უიღურების თემა ჩინეთში; ლიბიაში მიმდინარე სამოქალაქო ომი; რუსეთ-უკრაინის ომი; შავი ზღვის უსაფრთხოების საკითხი; საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის თემა და ა.შ.
თუმცა, იქვე ხაზგასმითაა აღნიშნული, რომ ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვევაში, დიდ უფლებამოსილებას მიანიჭებენ ისეთ ძლიერ ინსტიტუტს, როგორიც არის თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო, სადაც, ტრადიციულად, ძალიან კარგად ფლობენ ამ საკითხებს.
სხვადასხვა სამუშაოების ჩატარების გამო 18 სექტებერს ელექტრომომარაგება დროებით შეიზღუდება
დიდუბის და ჩუღურეთის რაიონები
ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარ მეფის გამზირის, წერეთლის გამზირის (ნაწილობრივ), ნორიოს აღმართის, ცაბაძის (ნაწილობრივ), ფიფიების, ვორონინის, თევდორე მღვდლის, გორის, ბათუმის, ფოთის, ბაგრატიონის, ევდოშვილის, აბასთუმნის, ჩუბინაშვილის, ფოცხვერაშვილის, გოგოლის, გროზნოს, მამრაძის, დონდუას, ქინქლაძის, ჩიტაიას, ცხრა ძმა ხერხეულიძის, თვალჭრელიძის, ცოტნე დადიანის, ართვინის, კაპანაძის, ფარავნის, მამარდაშვილის, თეთნულდის, კიკვიძის, პალიასტომის, მარუაშვილის და ზაზიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.
გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: გარდაბნის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), ლოტკინის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), რეხის დასახლების, ხაჩატურიანის, რეხის, ენუქიძის, გაბისკირიას, ყუბანეიშვილის, ჟორდანიას, თამარ და აკაკი პაპავების, ჯინჭარაძე, ლოლაძის, მახათას, ცაიშის, დადიანი-ანჩაბაძის, აგიაშვილის, ივერთუბნის, ბარაკონის, კარტოზიას, ხორნაულის, ყანჩელის, დოლიძის, გაბუნიას, ბეთაშვილის, ალავერდის, ახალი რეხის, ვალერიან კანდელაკის, მახათას, თამარ მამულაშვილის, მარინე უთმელიძის, გურამ გაბისკირიას, რაულ ეშბას, ალოიზ მიზანდარის და ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთლის ქუჩების მოსახლეობას.
კრწანისის რაიონი
გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: რუსთავის გზატკეცილის (ნაწილობრივ), სოფელი ფონიჭალას, ფონიჭალის დასახლების, ქვემო ფონიჭალის დასახლების, ვაგზლის, გულიკო გოდოლაძის, ევსტათი მცხეთელის, შოთა ნიშნიანიძის და სადგურის ქუჩების მოსახლეობას.
ვაკის რაიონი
ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), მოსაშვილის, ბერძენიშვილის, დარიალის, კავსაძის და ფალიაშვილის ქუჩების მოსახლეობას.
გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 19:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), დიდიმ მირცხულავას, ირაკლი აბაშიძის, ფალიაშვილის, არაყიშვილის და ბაზალეთის ქუჩების მოსახლეობას.
