USD 2.7157
EUR 2.9273
RUB 2.8101
თბილისი
ზედა დიმის დიდებული ტაძრის და მისი წინამძღვრის მამა იოანე ყურაშვილის შესახებ
თარიღი:  343

ზედა დიმის წმინდა გიორგის სახელობის ტაძარში, მარიამობის წირვის დასრულების შემდეგ, ტაძრის წინამძღვარს მამა იოანე ყურაშვილს ინტერვიუზე შევუთანხმდი.

ძნელად წარმოსადგენია და უმრავლესობისთვის უცნობია დიმის ეკლესიის მშვენიერება და ეს ტაძარი გაცილებით დიდებულია, ვიდრე ნებისმიერი ერთი სოფლის ეკლესია შეიძლება იყოს. ასევე დიდებულია ტაძრის წინამძღვრის დიდი ოჯახის ამბავიც. ამიტომ , გულწრფელად შემიძლია ვთქვა, ინტერვიუს მოლოდინში , ჯერ კიდევ არ ვიცოდი პირველს რას ვკითხავდი მამა იოანეს.

ამ ფიქრებში თვალებციმციმა პატარა გოგონამ ჯერ წრე დამარტყა, კარგად შემათვალიერა და გამეცნო : - მე ანა მქვია  6 წლის ვარ. აბა გამოიცანი ჩემი დედიკო რა გვარია? " ჩამოვუთვალე რამდენიმე ადგილობრივი გვარი, უცებ რაც გამახსენდა და ბოლოს დავნებდი. ანას დედიკო აღმოჩნდა ყურაშვილი, მამა იოანეს შვილი. ანას ჩემი მიუხვედრელობა მაგრად გაუკვირდა და როგორც უცებ გაჩნდა, ისე უცებ გაქრა ტაძრის ეზოში, სოფლის სასაფლაოზე. მერე მესანთლის და ანას დედიკოს ხმა ისმოდა, ეძახდნენ, იპოვეს.

ამასობაში ინტერვიუც დავიწყეთ. 

-ინტერნეტში თითქმის არ მოიპოვება ინფორმაცია ზედა დიმის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესიის შესახებ. არადა, არც ისე უმნიშვნელო ტაძარია. როგორ მოხდა, რომ ასე სრულყოფილი, თითქმის პირვანდელი სახით მოაღწია ჩვენამდე ?

- ჩემი სოფლის მაცხოვრებლების ძალიან დიდი დამსახურებაა, რომ ფარეხად არ გადააქციეს, არც კინოთეატრად, ყველაზე ცუდ შემთხვევაში აქ ინახავდნენ სოფლის მეურნეობისთვის საჭირო, მაგალითად ვაზის შესაწამლ წამალს. არ იყო იავარყოფილი, შეინარჩუნა სოფელმა და მინდა კიდევ ერთხელ მადლობა ვუთხრა მათ. იმიტომ, რომ იმ პერიოდში უამრავი ტაძარი დაანგრიეს, შეურაცხყოფდნენ და უპატიოდ ეპყრობოდნენ და მადლობა ღმერთს, რომ ჩვენი ძვირფასი სოფლის მაცხოვრებლებმა ეს საუნჯე შეინარჩუნეს.

მამა იოანე ყურაშვილი

- როგორია თავად ტაძრის აგების ისტორია ?

- 1907 წელს დაიწყო მისი მშენებლობა და 1912 წელს დასრულდა. მშენებლები იყვნენ დაქირავებული ბერძნები , იოანე ბერძენის წინამძღოლობით და ადგილობრივი მოსახლეობაც მონაწილეობდა. მოგეხსენებათ, საქართველო იმ პერიოდში რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში იყო, ამის გათვალისწინებით დარბაზული ტაძარია ხის გუმბათით. სულ ადრე წმინდა გიორგის ეკლესია ყოფილა ცოტა ზემოთ, ის ტაძარი დანგრეულია და შემდეგ აქ გადაუწყვეტია მოსახლეობას აეშენებინა, კარგი ჰაეროვანი მზიანი ადგილია. ქვევრებიც არის აღმოჩენილი, ანუ ნამოსახლარი იყო ეს ადგილი. თავიდან ყოფილა საუბარი აგურის გამოყენებაზე, შემდეგ აქაური ქვით მოაპირკეთეს, ადგილობრივი ქვაა, ურმებითაა მოტანილი. ავალიანების გვარი ფიქგურირებს ძირითადად მშენებლობის საკითხებში. თუმცა, ყოველი გვარი, ვინც ამ სოფელში ცხოვრობს, მონაწილეობდა, ზოგი ხის ხელოსანი იყო, ზოგი ქვაზე მუშაობდა, სოფლის ერთიანობით აშენდა ეს ძვირფასი ტაძარი.

- დიდი იშვიათობაა, რომ კანკელი ასე ხელუხლებლად გადარჩა...

- მადლობა ღმერთს, კანკელის ხატები პირვანდელი სახითაა შენარჩუნებული. სოფელს მადლობა, რომ სახურავი დაზიანებული იყო და კომუნისტების პერიოდში მოახერხეს, დაიქირავეს ადამიანები და გადახურეს, რესტავრაცია ჩაუტარეს.

- როდის აღდგა ღვთისმსახურება ამ ტაძარში და თქვენ რამდენი წელია, რაც წინამძღვარი ხართ?

- 90 იან წლებში, ეროვნული მოძრაობის დროს მეუფე კალისტრატეს მიერ მოხდა აღდგინება. შემდეგ, 1996 წელს შეიქმნა ვანი - ბაღდათის ეპარქია. სივრცით ეს ტაძარი საკმაოდ დიდია და მეუფე ანტონი როდესაც ჩამობრძანდა ბაღდათში, ვიდრე საკათედრო ტაძარი აშენდებოდა, საკათედრო ტაძრად ჩვენი ეკლესია ამოირჩია. 1998 წლის გაზაფხულიდან აქ ვმსახურობ. ამ ტაძარში ვეკურთხე დიაკვნად, 1997 წლის 20 ივლისს და იმავე წლის 26 ოქტომბერს მღვდლად. რამდენიმე თვე ვიმსახურე როკითის ფერისცვალების ტაძარში და შემდეგ აქ ვარ.

ac5b14de-d4bc-41f7-a887-0d63b1f10db7

- თქვენ ხართ მრავალშვილიანი ოჯახიდან, 9 და - ძმა, აქედან 5 სასულიერო პირი გახდა. პირველი ეკლესიაში მივიდა უფროსი ძმა - მამა ანდრია ყურაშვილი, გამორჩეული საეკლესიო პირი, რომელიც 1993 წელს კამანში დახვრიტეს... საეკლესიო მოღვაწეობა ოჯახის სხვა წევრებმა ამის შემდეგ გადაწყვიტეთ?

- პირველ რიგში, მშობლებმა ითამაშეს გადამწყვეტი როლი ჩვენს არჩევანში. მამა გვასწავლიდა სამშობლოს სიყვარულს. მამამ შეუქმნა და დაუტოვა ბაღდათს ეთნოგრაფიული მუზეუმი. მივყავდით ნატაძრალებზე, ნაციხარებზე, ექსპონატების ჩამოტანაშიც ვმონაწილეობდით. მერე ეროვნული მოძრაობა რომ დაიწყო პაატა ( მამა ანდრია ) ყურაშვილი ჩაერთო. მამა ილია კარკაძემ სახარების შესახებ მოუთხრო. შემდეგ ახალი აღთქმა წაიკითხა და მის მერე სულიერ ყოფაზე გადაეწყო. რა თქმა უნდა, მისი დამსახურებაა, რომ ჩვენ გავყევით ამ გზას.

მე მღვდელი ვარ. მამა ელიზბარი, ჩემი უმცროსი ძმა, მარტყოფში მონასტრის იღუმენია. დედა შუშანიკი არის მაღლაკში, მეუფე ნიკოლოზთან და უმცროსი და ლეკასია არის ფერისცვალების მონასტერში. ცხრა დედმამიშვილი ვიყავით სულ, შვიდნი დავრჩით. მამას სიცოცხლე უყვარდა. თუ ბავშვობაში ჩიტს მოვკლავდით, ძალიან ღიზიანდებოდა. გვეუბნებოდა, რას ერჩით, სიცოცხლე უძვირფასესიაო. ხანდახან ლამაზ ხოჭოს მოგვიყვანდა, გვაჩვენებდა. აღიარებდა შემოქმედს და ბუნებას.ადამიანს, რომელსაც უფლის ქმნილების სიყვარული გააჩნია უფლამდეც მივა. პაატა სახელიც საკრალური იყო, მამამ დაარქვა და პაატამ სახელი გაამართლა - ზვარაკად შეეწირა სამშობლოს.

მე მაშინ 25 წლის ვიყავი, ის 27 ის, ტრაგიკული იყო, მაგრამ საამაყო, რაც მოხდა. ხაზის რადიო იყო ადრე და იქ მოისმინა მამამ, კამანშიო მოძღვარი დაუხვრეტიათო და ეს პირდაპირ დედაჩემს უთხრა. დედას გონი წაერთვა, 2-3 დღის მანძილზე ძალიან ცუდად იყო. მერე რომ მოეგო გონს, თვითონ გააცნობიერეს ჩემმა მშობლებმა , რომ ამისთვის აღზარდეს შვილი, თან სახელსაც დიდი მნიშვნელობა აქვს, მეოთხე შვილი იყო, მაგრამ უფროსი ვაჟი.

fb4cff45-316d-4dc5-b255-ed8b223f9c86

ყურაშვილების ოჯახი

- თქვენი და-ძმების სახელები რომ ჩამოგვითვალოთ ...

- ნონა ( ნონა გაფრინდაშვილის საპატივცემულოდ დაარქვა მამამ და ლექსიც დაუწერა ნონა გაფრინდაშვილს), ცირა, ლელა, პაატა - მამა ანდრია , ვარაზი - მე, გაგა, მაკა - შუშანიკი, იმედა - ელიზბარი, ნათია - კასია.

16be8376-dc16-455d-9cff-34fa1be94886 (1)

 

მამა ანდრია - პაატა ყურაშვილი

 

c1d1d8ad-f8dc-430b-9668-ec897b6c849a

მამა ელიზბარი - იმედა ყურაშვილი

 

d2be6a8b-6216-49bf-91ee-ca0a3a30cf93

მონაზონი დედა კასიანა, მამა ანდრიას ნაბოლარა და, რომელსაც ჯარის წერილებში პაატა სანთალიას ეძახის.

ავტორი: ესმა ონიანი

რეგიონი
რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენა-გაშენების მასშტაბური პროექტის განხორციელება იწყება

ქალაქ რუსთავის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი პროექტის, რუსთავის ჭალის ეკოსისტემის აღდგენა დავიწყეთ. პროექტი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად აკუმულირებული თანხებიდან დაფინანსდება, - ამის შესახებ გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის პრეზენტაციაზე განაცხადა.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეს არის პირველი პრეცედენტი მას შემდეგ, რაც ამოქმედდა გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის შესახებ ახალი კანონი, რომელმაც მოგვცა შესაძლებლობა და დანერგა ეს პრინციპი.

მისივე თქმით, ჭალის ტერიტორიის აღდგენა, ერთი მხრივ, დადებითად იმოქმედებს რუსთავის ჰაერის ხარისხზე, რაც ჩვენთვის პრიორიტეტულია და, ამავდროულად, რუსთაველებს და რუსთავის სტუმრებს ექნებათ ძალიან ლამაზი, მოწესრიგებული და მასშტაბური რეკრეაციული სივრცე.

სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, რუსთავის ჭალის ტერიტორიაზე, 160 ჰა ფართობზე მოეწყობა ტურისტულ-რეკრეაციული ინფრასტრუქტურა - საფეხმავლო და ველობილიკები, მოსასვენებელი სივრცეები, საგუშაგო კოტეჯები, საპრეზენტაციო სივრცე, დამონტაჟდება ფრინველებსა და ცხოველებზე დაკვირვების პროცესისთვის საჭირო ფოტოხაფანგები, მტკვარზე მოეწყობა მყარი ნარჩენებისგან წყლის გამწმენდი ბარიერი; 24 ჰა ფართობზე კი, 60 ათასი ხის ნერგი დაირგვება. პარკი ვიზიტორებს ფიზიკური აქტივობებისთვის უსაფრთხო და ხელსაყრელ გარემოს შესთავაზებს, სადაც საგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება გარემოს დაცვის საკითხებზე შემეცნებითი შეხვედრების მოწყობა.

პროექტის პრეზენტაციას რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე, საქართველოს პარლამენტის წევრები მაია ბითაძე და ირაკლი შატაკიშვილი ესწრებოდნენ.

რუსთავის მერმა სამოქალაქო აქტივისტებს, საქართველოს პარლამენტს და სამთავრობო გუნდს მადლობა გადაუხადა პროექტის მხარდაჭერისთვის და რუსთავის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვისთვის.

„ეს სივრცე ჩვენი ქალაქის ფილტვებია, რომელიც, სამწუხაროდ, 90-იან წლებში იყო განადგურებული. დღეს ჩვენს თაობას, ჩვენს გუნდს გვაქვს შესაძლებლობა, ყველამ ერთად მივიღოთ მონაწილეობა, აღვადგინოთ უნიკალური ჭალის ტყე, რომელიც გააჯანსაღებს და გააუმჯობესებს ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას. ეს არის უპრეცედენტო, ძალიან მასშტაბური პროექტი, რომელსაც რუსთაველები დიდი ხანია ველოდებით“, - აღნიშნა ნინო ლაცაბიძემ.

საქართველოს პარლამენტის წევრმა მაია ბითაძემ პროექტის მასშტაბურობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის განხორციელება ქალაქის რეკრეაციულ განვითარებას შეუწყობს ხელს, რომელიც მიმზიდველი იქნება როგორც ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, ასევე ტურისტებისთვის.

„გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და რუსთავის მერიის ერთობლივი ძალისხმევით აღდგება და განახლდება 160 ჰა რუსთავის ტყის ჭალების ტერიტორია. ეს არის უპრეცედენტო პროექტი, რომელიც გარემოს დაცვით ფონდში აკუმულირებული თანხებით განხორციელდება“, - განაცხადა მაია ბითაძემ.

„პროექტის განსახორციელებლად საჭირო თანხები გარემოსდაცვითი ფონდის ბიუჯეტიდან გამოიყო, რომელიც გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ფულადი ანაზღაურების შედეგად გადახდილი თანხებით შეიქმნა. გარემოსდაცვითი ფონდები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში არსებობს, თუმცა აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში საქართველო პირველია, რომელმაც მსგავსი ფონდი შექმნა. აღნიშნული ფონდის მიზანი გარემოს მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვა და განხორციელებაა. აღსანიშნავია, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტი გარემოსდაცვითი ფონდიდან დაფინანსებული პირველი პროექტია.

ჭალის ტყე ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის საზღვრებში, მტკვრის ორივე სანაპიროზე, ძველსა და ახალ ხიდს შორის არსებულ სივრცეში მდებარეობს. ჭალის ტყის განვითარების სტრატეგიის დოკუმენტის თანახმად, ამჟამად ეს მონაკვეთი გამოუყენებელ სივრცეს წარმოადგენს,სადაც ეკოსისტემა დეგრადირებულია და დაბინძურებულია სხვადასხვა ტიპის ნარჩენით“, - ნათქვამია სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.