USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
„უოლ სთრით ჯორნელი“ (The Wall Street Journal) : „ერთადერთი ამერიკელი კანონმდებელი, რომელიც წარმოშობით უკრაინელია, სკეპტიკურად არის განწყობილი კიევისათვის დამატებითი დახმარების გაწევის მიმართ“
თარიღი:  199

ამერიკული გაზეთი „უოლ სთრით ჯორნელი“ (The Wall Street Journal) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ერთადერთი ამერიკელი კანონმდებელი, რომელიც წარმოშობით უკრაინელია, სკეპტიკურად არის განწყობილი კიევისათვის დამატებითი დახმარების გაწევის მიმართ“ (ავტორი - ქეით ფერეკი).

„რატომ გამოდის უკრაინაში დაბადებულ-გაზრდილი ამერიკელი კონგრესვუმენი კიევის დახმარების წინააღმდეგ? ვიქტორია სპარტცი საუბრობს რუსების მიერ ჩადენილი მხეცობის შესახებ უკრაინაში, რომლის მოწმენი მისი მეგობრები და ნათესავები გახდნენ, მაგრამ იმავდროულად იგი იმასაც ამბობს, რომ ხმას არ მისცემს კიევისადმი დახმარებას 60 მილიარდი დოლარის ოდენობით. კონგრესვუმენი დარწმუნებულია, რომ ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციამ, უკრაინის პარალელურად, მეტი ყურადღება აშშ-ის საშინაო პრობლემების მოგვარებასაც უნდა დაუთმოს“, - ნათქვამია პუბლიკაციაში.

გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:

აშშ-ის კონგრესის წარმომადგენლების პალატის წევრი ვიქტორია სპარტცი ძალზე ემოციურად ჰყვება იმ საშინელებებზე, რომლებიც მისმა უკრაინელმა მეგობრებმა და ნათესავებმა გადაიტანეს მას შემდეგ, რაც რუსეთმა ორი წლის წინ ომი დაიწყო  უკრაინის წინააღმდეგ. თუმცა იგი იმავდროულად ძალიან სკეპტიკურად და კრიტიკულადაა განწყობილი იმ დახმარების მიმართ, რომელსაც ვაშინგტონი კიევს უგზავნის.

ვიქტორია სპარტცი წარმომადგენლების პალატის რესპუბლიკელი წევრია ინდიანას შტატიდან, რომელიც დეპუტატთა შორის ერთ-ერთი ყველაზე კოლორიტულ პიროვნებას წარმოადგენს. მისი თქმით, იგი მხარს არ უჭერს უკრაინისადმი დახმარებას 60 მილიარდი დოლარის ოდენობით. ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის მიერ შემუშავებული ეს კანონპროექტი დიდი ხანია სადაოა რესპუბლიკელებსა და დემოკრატებს შორის, თუმცა მოსალოდნელია, რომ აპრილის მეორე ნახევარში დოკუმენტი მაინც გაიტანონ განსახილველად.

უკრაინისადმი დახმარების გაწევის საკითხი, რასაკვირველია, 45 წლის ვიქტორია სპარტცისთვისაც მნიშვნელოვანია. თავის მრავალრიცხოვან ინტერვიუებში იგი ცდილობს არგუმენტირებულად დაამტკიცოს, რომ აშშ-ის ადმინისტრაციამ, უკრაინისათვის გაწეულ მრავალმილიარდიან დახმარების პარალელურად, ყურადღება უნდა დაუთმოს ქვეყნის საშინაო პრობლემების მოგვარებას. იმავდროულად აუცილებელია უკრაინისადმი დახმარების მიმართ განხორციელდეს მკაცრი კონტროლი და მოხდეს ანგარიშგება. ამასთან, საბოლოო ჯამში უკრაინას დახმარება უანგაროდ (საჩუქრად) კი არ უნდა გადაეცეს, არამედ მხოლოდ კრედიტების (სესხების) სახით.

„მე ძალიან კარგად მესმის ამ ომის მნიშვნელობა და ვაცნობიერებ იმ შედეგებს, თუ რა მოჰყვება რუსეთის სავარაუდო გამარჯვებას. ამასთან, გულუბრყვილო ნამდვილად არ ვარ. თუ ჩვენ ჩვენივე თანხებიზე კონტროლი და ზედამხედველობა არ გავაძლიერებთ, ცვენ ისე მიზანს ვერ მივღწევთ. ამერიკას არ შეუძლია დაუსრულებლად დაეხმაროს უკრაინას. ამერიკას თავისი პრობლემებიც ბევრი უგროვდება, რომლებიც უნდა მოგვარდეს“, - ამბობს ვიქტორია სპარტცი. კონგრესვუმენის თქმით, მის საარჩევნო ოლქში, ინდიანაპოლისში, ამომრჩევლები უკრაინისათვის გაწეული დახმარების წინააღმდეგ გამოდიან სხვადასხვა მიზეზების გამო.

ვიქტორია სპარტცი თავდაპირველად, როცა ომი დაიწყო, ემოციური გამოსვლებით მხარს უჭერდა კიევს, ჰყვებოდა იმ ნგრევაზე და სამოქალაქო მოსახლეობის გაჭირვებაზე, რაც უკრაინაში ხდებოდა და რასაც უკრაინელები გმირულად იტანდნენ. იგი აქტიურად აკრიტიკებდა ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციას და მეტი დახმარებისაკენ მოუწოდებდა, იმავდროულად ვლადიმერ პუტინის წინააღმდეგაც გამოდიოდა. მაგრამ ვიქტორია სპარტცი ასევე აკრიტიკებდა უკრაინის პრეზიდენტს ვოლოდიმირ ზელენსკის, რითაც კიევის საყვედურები და ამრეზული დამოკიდებულება გამოიწვია.

დღეს კონგრესვუმენი ამბობს, რომ უკრაინისადმი დახმარებას იგი უკვე ნაკლებ ყურადღებას უთმობს: „მე რაც შემეძლო, გავაკეთე. ყველაფრის განხორციელება არ შემიძლია. უკრაინაზეც ვფიქრობ, მაგრამ ვალდებული ვარ ამერიკაზე უფრო მეტი ვიდიქრო“, - ამბობს ვიქტორია სპარტცი და აცხადებს, რომ 60-მილიარდიან კანონპროექტს მხარს იმ შემთხვევაში დაუჭერს, თუ ჯო ბაიდენის ადმინისტრაცია თანხებს აშშ-ის საზღვრის გასამაგრებლადაც გამოყოფს მექსიკასთან.

სხვათა შორის, დემოკრატებს იმედი ჰქონდათ, რომ რესპუბლიკელი ვიქტორია სპარტცი, იმის გათვალისწინებით, რომ იგი წარმოშობით უკრაინელი იყო, განსაკუთრებით მტკიცე მომხრე იქნებოდა უკრაინისადმი დახმარების გაწევის საკითხის მიმართ, მაგრამ ისინი შეცდნენ.

„დიახ, მართლაც გვქონდა იმის შეგრძნება, რომ რესპუბლიკელი ვიქტორია სპარტცი რეალურად ჩვენს გვერდით დადგებოდა და მზად იქნებოდა ყოველნაირ რისკზე წასულიყო უკრაინისათვის მხარდასაჭერად“, - ამბობს წარმომადგენლების პალატის წევრი, დემოკრატი სარა ჯეიკობსი, რომელიც ვიქტორია სპარტცთან ერთად რამდენჯერმე იყო კიევში ჩასული, - სამწუხაროდ, მან არ ისარგებლა თავისი უკრაინული წარმომავლობით და ცოდნით, რათა თანაპარტიელები კიევის მხარდაჭერისათვის დაერაზმა“.

ვიქტორია სპარტცი იმ დროს, როცა უკრაინა დამოუკიდებელი გახდა, პატარა გოგონა იყო. იგი ქვეყნის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში მდებარე ქალაქ ნოსოვკაში დაიბადა. ბავშვობაში პაპამისი უყვებოდა ხოლმე, თუ როგორი შიმშილობა და გაჭირვება, რეპრესიები გადაიტანეს უკრაინელებმა საბჭოთა წყობილების დროს. თავისი მომავალი ქმარი ვიქტორიამ 1999 წელს გაიცნო, შემდეგ ამერიკაში გადავიდა საცხოვრებლად და უმაღლესი სასწავლებელი დაამთავრა ფინანსების აღრიცხვის დარგში, მუშაობაც დაიწყო. 2020 წელს ვიქტორია სპარტცი კონგრესის ქვედა სტრუქტურის - წარმომადგენლების პალატის წევრად აირჩიეს. დღეისათვის იგი ერთ-ერთია პალატის იმ წევრთაგან, რომლებიც ევროპაში არიან დაბადებულნი და ერთადერთი, რომელიც ყოფილი საბჭოთა რესპუბლიკიდან - უშუალოდ უკრაინიდან არის.

თებერვალში ვიქტორია სპარტცი მიუნჰენის უსაფრთხოების ყოველწლიურ კონფერენციაში მონაწილეობდა და ევროპელ ლიდერებს არწმუნებდა, რომ უკრაინისათვის მეტი დახმარება გაეწიათ და საკუთარი თავდაცვისუნარიანობის განსამტკიცებლადაც მეტი თანხები დაეხარჯათ.

როგორც ვაშინგტონის ანალიტიკური ცენტრის ვიცე-პრეზიდენტი სეთ ჯონსი ამბობს, ვიქტორია სპარტცი ერთ-ერთი ის კანონმდებელია, რომელიც, სხვებისაგან გამორჩეულად დიდ ყურადღებას უთმობს ჩინეთისა და რუსეთის კავშირების საფრთხეს ამერიკისათვის.

2023 წლის თებერვალში ვიქტორია სპარტცმა განაცხადა, რომ სავარაუდოდ, კონგრესიდან წავიდოდა, რათა თავისი ორი შვილის აღსაზრდელად მეტი ყურადღება დაეთმო, მაგრამ შემდეგ გადაიფიქრა იმ მიზეზით, რომ ის კანდიდატი-რესპუბლიკელები, რომლებიც კონგრესში მის ნაცვლად მივიდოდნენ, მუშაობას სათანადო დონეზე ვერ შეძლებდნენ. მას ახლა განზრახული აქვს რესპუბლიკური პარტიის პრაიმერიზში მონაწილეობა  მეორე ვადით არჩევის მიზნით, რომელიც 7 მაისს არის დანიშნული. მისი მთავარი კონკურენტია რესპუბლიკელი ჩაკ გუდრიჩი, ინდიანას შტატის ადგილობრივი მდიდარი კანონმდებელი, რომელმაც უკვე დახარჯა მილიონნახევარი დოლარი წინასაარჩევნო რეკლამისათვის და ვიქტორია სპარტცს მწვავედ აკრიტიკებს უკრაინის დახმარების გამო.

„ვიქტორია სპარტცი ჩვენი, ამერიკელების ფულს უკრაინაში გზავნის, ამ დროს კი საზღვარი საზღვარს არ ჰგავს, ყველა უკონტროლოდ შემოდის და გადის. რატომ აყენებს ვიქტორია წინა ადგილზე უკრაინას და უკან სწევს საკუთარი ქვეყნის ინტერესებს?“, - ნათქვამია ჩაკ გუდრიჩის 30-წამიან წინასაარჩევნო ვიდეორგოლში. გამოდის, რომ ვიქტორია სპარტცს იმის გამო აკრიტიკებენ, რისი მოწინააღმდეგეც თვითონ არის.

წყარო: https://www.wsj.com/politics/policy/victoria-spartz-ukraine-aid-69ef4ed1?mod=hp_lead_pos8

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.