,
ჩეხი პროგრამისტების ჯგუფმა უფასოდ დაამზადა და მთავრობას გადასცა ვებსაიტი, რომელიც მთავრობამ სხვა ფირმას დაუკვეთა. პროგრამისტებმა ეს ტრანსპორტის სამინისტროს მხრიდან ფლანგვაზე პროტესტის ნიშნად გააკეთეს: მათი აზრით, ჩინოვნიკებმა დაუსაბუთებლად ძვირი კონტრაქტი გააფორმეს. ისტორიამ ჩეხეთის პრემიერ-მინისტრის ყურამდე მიაღწია, რომელმაც ტრანსპორტის მინისტრი თანამდებობიდან გადააყენა.
ყველაფერი კი დაიწყო ტენდერით ფასიან ავტომაგისტრალებზე გადახდის სერვისის შემუშავებაზე. 16 მილიონი ევროს ეკვივალენტის სახელმწიფო შეკვეთა მოიცავდა ინტერნეტ-მაღაზიისა და ორი – ანდროიდ და iOS აპლიკაციების დამზადებას. ოთხწლიანი კონტრაქტი საიტის შემუშავებასა და მხარდაჭერაზე ღია კონკურსის გარეშე გაუფორმეს Asseco Central Europe-ს.
ამ სახელმწიფო დაკვეთამ ჩეხი პროგრამისტების აღშფოთება გამოიწვია მთავრობის მხრიდან “აშკარა ფლანგვის” გამო. კომპანია Actum Digital-ის მფლობელმა ტომაშ ვონდრაჩეკმა ტენდერს აბსურდული უწოდა და დაამატა, რომ სურვილის შემთხვევაში, იგივე სამუშაოს შესრულება ორიოდე დღეში შეიძლებოდა. “ვისურვებდი, რომ მომავალში არავინ მოეპყრას საზოგადოების საერთო სახსრებს ისე, როგორც ამას ახლა ჩვენი მთავრობა აკეთებს.”
ვონდრაჩეკმა ადგილობრივ პროგრამისტებს შესთავაზა გაერთიანებულიყვნენ და ჩაეტარებინათ ჰაკათონი სახელმწიფო დაკვეთის ანალოგიური სერვისის შესაქმნელად. ყველაფრის გაკეთება ერთ შაბათ-კვირას პრაღაში მდებარე Actum Digital-ის ოფისში დაიგეგმა. გეგმის მიხედვით, საიტი დასრულების შემდეგ საჩუქრად გადაეცემოდა ჩეხეთის მთავრობას იმის საჩვენებლად, თუ როგორ იფლანგება მოქალაქეების გადასახადები.
მოწოდებას სოციალურ ქსელებში 300-ზე მეტი ჩეხი პროგრამისტი გამოეხმაურა. პარასკევს, 24 იანვარს, ჰაკათონზე სახელად #Znamkamarada 60 ადამიანი შეიკრიბა და მუშაობა დაიწყო. კვირა საღამოსთვის მათ მზად ჰქონდათ პლატფორმა fairznamka.cz, რომელიც 16 მილიონ ევროდ შეფასებული დაკვეთის მოთხოვნებს თითქმის მთლიანად აკმაყოფილებდა.
სამუშაო პროცესში პროგრამისტები მოინახულა ჩეხეთის პრემიერ-მინისტრმა ანდრეი ბაბიშმა. “ვფიქრობ, რომ პოლიტიკოსები უბრალოდ შოკში არიან იმით, რაც აქ ხდება”, – განაცხადა ვონდრაჩეკმა ჟურნალისტებთან მუშაობის მეორე დღეს.
უკვე ორშაბათს, 27 იანვარს, საიტი სატესტო რეჟიმში ამუშავდა. ის ჯერ კიდევ არაა მიერთებული სახელმწიფო სისტემას, თუმცა მისი უმთავრესი ფუნქციების იმიტირებას ახდენს. პირველ დღეღამეში სერვისი 175000-ზე მეტმა მომხმარებელმა მოინახულა, რომლებმაც საიტი დატვირთვაზე გამოსცადეს და პირველი შესყიდვებიც გააკეთეს. მაგისტრალებით სარგებლობის სერვისის შესყიდვა საიტზე ჯერ კიდევ შეუძლებელია, თუმცა შემოსული თანხები ქველმოქმედებას მოხმარდება.
ჩეხეთის მთავრობა თავდაპირველად აპირებდა პროგრამისტებისთვის მომსახურების ანაზღაურებას, თუმცა საბოლოოდ მან საიტი fairznamka.cz საჩუქრად მიიღო, როგორც თავიდანვე იყო ჩაფიქრებული. პრემიერმა ბაბიშმა ხაზი გაუსვა, რომ ტრანსპორტის სამინისტრო ღია კონკურსს ჩაატარებს იმ კომპანიის გამოსავლენად, რომელიც ჰაკათონის შედეგად შექმნილ რესურსს 2020 წლის 1-ლი დეკემბრისთვის ოფიციალურად აამუშავებს. ვონდრაჩეკმა ამისთვის საჭირო სამუშაოები ტენდერის თავდაპირველი თანხის 25%-ად შეაფასა და დაამატა, რომ მისი კომპანია არ მიიღებს მონაწილეობას აღნიშნულ კონკურსში.
ამ მსხვილ სახელმწიფო დაკვეთასთან დაკავშირებული ისტორიის გამო ჩეხეთის ტრანსპორტის მინისტრი ვლადიმერ კრემლიკი თანამდებობიდან გაათავისუფლეს, ხოლო თავდაპირველად გამარჯვებული კომპანიის წარმომადგენლებმა განაცხადეს, რომ მზად არიან გაწყვიტონ პირველი კონტრაქტი კომპენსაციის მოთხოვნის გარეშე. თანამდებობის დატოვების შემდეგ კრემლიკმა აღნიშნა, რომ პატივს სცემს პრემიერის გადაწყვეტილებას, თუმცა დაამატა, რომ მის პრიორიტეტებში იყო “შეუფერხებელი” სისტემის შექმნა, რის გამოც კონკურსი დახურულ ხასიათს ატარებდა.
ვონდრაჩეკის აზრით, პროტესტის ნიშნად საიტის შექმნის ამბავი პრეცენდენტი იქნება, რის შემდეგაც ჩეხეთში დაფიქრდებიან, თუ რაზე იხარჯება მოქალაქეების გადასახადები. “ვფიქრობ, რომ დაუსაბუთებლად გაძვირებული სახელმწიფო დაკვეთების დრო გათავდა”, – განაცხადა მან.
წყარო: https://at.ge
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
