USD 2.6711
EUR 2.8453
RUB 2.8623
Tbilisi
სიყვარულის ისტორია- დალი და გალა
Date:  2567

ამ ლეგენდარული წყვილის ისტორია ათასჯერ მაინც დაიწერა, მაგრამ ყველაფრის მიუხედავად, მისი ხელახლა მოსმენისა და წაკითხვის სურვილი არ ცხრება. ასეთი ისტორიები ხომ გვარწმუნებენ ნამდვილი სიყვარულის არსებობაში.

პირველად გალა და დალი ერთმანეთს 1929 წლის ზაფხულში შეხვდნენ, მაგრამ მხატვარი ამტკიცებდა, რომ თავისი მუზა გაცილებით ადრე ნახა, როდესაც პირველ კლასში სწავლობდა.

ერთმა მეგობარმა ავტოკალამი აჩუქა. შუშის ბურთულაში ფაფუკ ქურქიანი გოგონა იყო გამოსახული. მოგვიანებით დალი იხსენებს:

„თეთრ ბეწვში გახვეულ ჩემს რუს გოგონას სადღაც მიაქანებდა მარხილი. თითქმის სასწაულით გადაურჩა ველური ელვარე თვალებიანი მგლების ხროვას. მე მიყურებდა, მზერას არ მაშორებდა და ისეთი სიამაყე იყო მის სახეზე, რომ გული მღელვარებისგან მეკუმშებოდა... ეს იყო გალა. არასდროს შემპარვია ეჭვი - ის იყო“.

სალვადორ დალი 1904 წლის 11 მაისს ესპანეთში, კატალონიურ ქალაქ ფიგერასში დაიბადა. 1914 წელს დალიმ მუნიციპალურ სამხატვრო სკოლაში დაიწყო სწავლა. თანაკლასელები უცნაურ ბავშვად მიიჩნევდნენ, ყველასთან უმიზეზოდ ჩხუბობდა. დალიმ თავისი ექსცენტრიული ქცევებით მთელ სკოლაში გაითქვა სახელი. მალე კი მადრიდში სან-ფერნანდოს სამხატვრო აკადემიაში ჩააბარა. დიდი ნიჭის მიუხედავად, დალიმ აკადემიაში მხოლოდ ოთხ წელიწადს ისწავლა. 1926 წელს სასწავლებლიდან პედაგოგების მიმართ ქედმაღლური დამოკიდებულების გამო გარიცხეს.

მალე ის პარიზში მიემგზავრა, სადაც პიკასო გაიცნო. ამ დროს გალას, რომელიც დალიზე ათი წლით იყო უფროსი, უკვე მოესწრო ქმართან, ქალიშვილთან და საყვარელთან გაყრა. გალა (ელენა დიაკონოვა) 1894 წელს ყაზანში დაიბადა. მან ყოველთვის იცოდა, რომ გაბრწყინდებოდა და პროვინციაში არ ჩაიკარგებოდა. ელენა თავის დღიურში წერდა:

„არასდროს ვიქნები უბრალოდ დიასახლისი. ბევრს წავიკითხავ, ძალიან ბევრს. ყველაფერს გავაკეთებ, რაც მომინდება, მაგრამ ქალურ მომხიბვლელობას აუცილებლად შევინარჩუნებ“.

მანამდე, 1912 წელს, მშობლებმა გოგონა შვეიცარიაში ტუბერკულოზის სამკურნალოდ გაგზავნეს. იქ გაიცნო პოეტი ეჟენ ემილ პოლ გრენდელი. მოგვიანებით მას პოლ ელუარი უწოდა, თავად კი სახელი შეიცვალა და გალა დაირქვა. მათი რომანი ქორწინებით დასრულდება, გალა პარიზში გადავიდა. სალვადორ დალის გაცნობის დროისთვის, ის აღარ იყო ავადმყოფი, მორცხვი გოგონა რუსეთიდან, გალა ნამდვილ პარიზელ ქალად გადაიქცა, რომელიც ყველაზე ამაყ და ქედმაღალ მამაკაცებსაც კი თავბრუს ახვევდა.

1929 წელს პოლ ელუარი ცოლთან ერთად სოფელ კადაკესში ახალგაზრდა ესპანელი მხატვრის, სალვადორ დალის სახლში მიიწვიეს. აქედან დაიწყო გალასა და დალის მღელვარე რომანი, რომელიც 1982 წლამდე გაგრძელდა.

სამი წლის შემდეგ გალა ქმარს გაშორდა, დალისთან გადავიდა და იმავე წელს დაქორწინდნენ, მაგრამ ჯვრისწერა მხოლოდ 1958 წელს, პოლ ელუარის გარდაცვალების შემდეგ გაიმართა. ყოფილი ქმრის პატივისცემის გამო, გალამ თავს უფლება არ მისცა, მის სიცოცხლეში სხვასთან დაეწერა ჯვარი.

სალვადორ დალისა და გალას წყვილი ყოველთვის იყო ფოტოკამერების სამიზნე. ისინი აქტიურ საჯარო ცხოვრებას ეწეოდნენ და გამუდმებით ხვდებოდნენ ჟურნალების ყდებზე.

1934 წელს ცოლ-ქმარი ამერიკაში გაემგზავრა. შეერთებულ შტატებში მათ ექსტრავაგანტურად დახვდნენ. აშშ “სიურეალისტურმა ციებ-ცხელებამ“ მოიცვა. დალის პატივსაცემად, იმართებოდა მეჯლისები, რომელსაც ნიუ-იორკის ბომონდი ესწრებოდა. ამერიკიდან დალი და გალა მდიდრები და ცნობილები დაბრუნდნენ. წყვილის ქონება იზრდებოდა, მაგრამ გალა სილამაზესა და ძალას კარგავდა. იგი კვლავინდებურად პოზირებდა თავისი მხატვრის წინაშე. ერთ-ერთ ნახატში ქრისტეფორე კოლუმბს უჭირავს დროშა გალას პორტრეტით, რომელზედაც წერია შემდეგი სიტყვები:

“მე მიყვარს გალა დედაზე, მამაზე, პიკასოზე და ფულზე მეტადაც კი“. ასეთი რამის პატიება ოჯახს დალისთვის არ შეეძლო, მაგრამ მხატვრისთვის სულ ერთი იყო: გალას აღმერთებდა და ეს ქალი თავისი შთაგონების წყაროდ, ცოლად და დედად მიაჩნდა. დრო გადიოდა. გალა ბერდებოდა, ახალგაზრდა საყვარლების ცვლაც კი აღარ ანიჭებდა სიმშვიდესა და სიხარულს. მისი ბოლო გატაცება მომღერალი ჯეფ ფენჰოლტი გახდა, რომელმაც მთავარი როლი შეასრულა როკ-ოპერაში „იესო ქრისტე - სუპერვარსკვლავი“.

გალამ მის ცხოვრებაში დიდი წვლილი შეიტანა. დაეხმარა კარიერის დაწყებაში და ლონგ-აილენდში მდიდრული სახლიც აჩუქა. დალი ცოლის ინტრიგებზე დუმდა. გალა კი ამბობდა:

„სალვადორისთვის ყველაფერი სულ ერთია, თოთოეულ ჩვენგანს თავისი ცხოვრება აქვს“.

ასე იყო თუ ისე, მათ შორის კამათისა და ჩხუბის მომსწრე არავინ ყოფილა, ისინი შეხმატკბილებულად ცხოვრობდნენ 1982 წლამდე, როდესაც ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ გალა გარდაიცვალა. დაკრძალვის ცერემონიას დალი არ დასწრებია. გალას სიკვდილის შემდეგ სალვადორ დალიმ კიდევ შვიდ წელიწადს იცოცხლა. ის 1989 წლის 23 იანვარს გარდაიცვალა. დალი ფიგერასში, საკუთარი სახლის ეზოშია დასაფლავებული.

culture
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way