,
მოსამართლემ ტრამპის ადმინისტრაციის მცდელობა - დაებლოკათ ნაციონალური უსაფრთხოების ყოფილი მთავარი მრჩევლის ჯონ ბოლტონის პუბლიკაცია - არ დააკმაყოფილა!
შაბათ დილით მოსამართლე როის ლამბერტმა სასამართლო დარბაზს თავისი 10 გვერდიანი გადაწყვეტილება წარუდგინა. მისი გადაწყვეტილების თანახმად, ტრამპის ადმინისტრაციის არგუმენტები წიგნის დაბლოკვის შესახებ სუსტია და მათზე დაყრდნობით პუბლიკაციის გამოცემის აკრძალვა უსამართლობაა. მოსამართლემ ასევე ხაზი გაუსვა იმ ფაქტს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ წიგნი ოფიციალურად სამშაბათს უნდა გამოცემულიყო, გარკვეული მონაკვეთები უკვე გავრცელებულია და სასამართლოს გადაწყვეტილება მის გავრცელებას მაინც ვეღარ აღკვეთავდა.
"კარგად ცნობილია ყველა ის მიზეზი, რის გამოც ამერიკის სამართლიანი სასამართლო არ აპირებს ხელი შეუშალოს პოლიტიკური მემუარების გამოცემას," წერს მოსამართლე.
სასამართლო დავა ბოლტონსა და ტრამპს შორის მას შემდეგ დაიწყო, რაც ბოლტონმა თავისი პოლიტიკური მემუარების გამოცემა გადაწყვიტა. თუმცა თავისი მნიშვნელობიდან გამომდინარე ამ დავამ სიმბოლურობა შეიძინა და სიტყვის თავისუფლებასა და ზღვაგადასულ ცენზურას შორის ბრძოლად შეფასდა.
პარასკევს მოსამართლე ლამბერტმა ორივე მხარის - ტრამპისა და ბოლტონის იურისტების 2 საათიანი მოხსენებები მოისმინა, სწორედ ამის შემდეგ გადაწყვიტა შემდეგი მოსმენა და გადაწყვეტილების გამოცხადება საჯარო ყოფილიყო და არა დახურული.
უნდა აღინიშნოს, რომ მიუხედავად მის სასარგებლოდ მიღებული გადაწყვეტილებისა, მოსამართლე ლამბერტმა ბოლტონი გააკრიტიკა, რადგან მან კულუარული ინფორმაცია ოფიციალურ განცხადებამდე გაახმაურა.
"მან შიდა ინფორმაცია მოკვლევის პროცესის დასრულებამდე გაიტანა სააშკარაოზე. ჩემი ვარაუდით, ეს ნაბიჯი გაყიდვებისა და პოპულარობის ზრდას ემსახურებოდა, მაგრამ პარალელურად უდიდეს რისკებს შეიცავდა. ბოლტონმა ყველაფერი ერთ ფსონად დადო: თუ კი მართალი აღმოჩნდებოდა და დადგინდებოდა, რომ წიგნი მართლაც არ შეიცავდა საიდუმლო ინფორმაციას - მას წარმატება ყველა ვარიანტში გარანტირებული ექნებოდა. ხოლო თუ კი განაჩენი მის წინააღმდეგ დადგებოდა - წირავდა ყველაფერს, საკუთარ თავსაც უფსკრულში იგდებდა და ნაციონალური უსაფრთხოებაც დიდი კითხვის ქვეშ დგებოდა. „
ლამბერტმა ასევე აღნიშნა, რომ ტრამპის ადმინისტრაცია პარასკევის მოსმენის დროს ცდილობდა დაერწმუნებინა იგი, რომ თემის ირგვლივ მაღალი ინტერესიდან და უსაფრთოების ინტერესებიდან გამომდინარე მომდევნო სხდომაც დახურულად ჩაეტარებინათ, თუმცა მოსამართლემ გადაწყვიტა საკითხი ღიად განხილულიყო და თანაც გადაწყვეტილება მხოლოდ მას შემდეგ მიეღო, რაც იუსტიციის დეპარტამენტიდან დამატებით ცნობებს მიიღებდა.
„საიდუმლო მასალების განხილვის შემდეგ, ისევე როგორც საჯარო დისკზე წარდგენილი დეკლარაციების საფუძველზე, ჩვენ დარწმუნებულები ვართ, რომ სასამართლო შესაბამის გადაწყვეტილებას მიიღებს. მოპასუხე ბოლტონი საფრთხეს უქმნის ეროვნულ უსაფრთხოებას საიდუმლო ინფორმაციების გამჟღავნების გზით“ - აცხადებდა ტრამპის ადმინისტრაცია პარასკევს.
ბოლტონის ადვოკატმა ჩარლზ კუპერმა ამ განცხადებას შაბათის მოსმენის დროს უპასუხა: ”ჩვენ პატივისცემით მოვისმინეთ მოწინააღმდეგე მხარის არგუმენტები, თუმცა არ ვეთანხმებით იმ ფაქტს, რომ ბოლტონმა მთავრობასთან არსებული კონტრაქტის რომელიმე ასპექტი რაიმე სახით დაარღვია, საშიშროება შეუქმნა ეროვნულ უსაფრთხოებას და დღეს სრული ჩანაწერის მოსმენის შემდგომ ამაში სასამართლოსაც დავარწმუნებთ“
"ამ საქმის ყველა დეტალი ჯერ კიდევ არაა ცნობილი, თუმცა ჩვენ უახლოეს მომავლში მათ სააშკარაოზე გამოვიტანთ“ - ეს სიტყვებიც ბოლტონის ადვოკატ ჩარლზ კუპერს ეკუთვნის.
ისტორიის სათავეებს რომ მივუბრუნდეთ, ირკვევა, რომ თავდაპირველად ბოლტონთან ეროვნული უსაფრთხოების რამოდენიმე წარმომადგენელი მუშაობდა. ისინი ერთად გადიოდნენ საკითხებს, რომლებიც წიგნში უნდა შესულიყო. თუმცა მოულოდნელად თანამშრომლობის სესიები შეწყდა და თეთრმა სახლმა გადაწყვიტა, რომ წიგნის გამოცემა სრულებით მიუღებელი იქნებოდა.
მიუხედავად ბოლტონის სასარგებლოდ მიღებული სასამართლო გადაწყვეტილებისა, ტრამპმა დღეს შემდეგი განცხადება გააკეთა:
"ბუნებრივია, რომ მას შემდეგ რაც წიგნის ფრაგმენტებმა უკვე შეუქცევადად გაჟონა სოციალურ მედიაში და მასზე წვდომა უკვე უამრავ ადამიანს აქვს, ვერც ერთი პატივსაცემი მოსამართლის გადაწყვეტილება გავრცელების პროცესს ვერ შეაჩერებდა. თუმცა ბოლტონი ცალსახად დამნაშავეა, მან დაარღვია კანონი სამშობლოს წინაშე ფულისა და დიდების გამო და ამისთვის შესაბამისი საზღაურის გადახდა მოუწევს.“
წიგნში საკმაოდ დაწვრილებითაა აღწერილი 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების მსვლელობა. ბოლტონის მტკიცებით ტრამპმა საარჩევნო კამპანიაში დახმარების თხოვნით ჩინეთის მთავრობას, კეროდ კი ქსაი ჯინპინგს მიმართა. სანაცვლად კი დახმარება ისეთ საჩოთირო საკითხებში აღუთქვა, როგორიცაა მაგალითად - ჩინეთის საკონცენტრაციო ბანაკების არსებობის მხარდაჭერა.
რამოდენიმე საინფორმაციო საშუალებამ, მათ შორის CNN-მა უკვე მოიპოვა წიგნის ასლები და უკვე ქვეყნდება სტატიები, რომლებიც ბოლტონის ტრამპის მიმართ ბრალდებებს განიხილავს.
აღსანიშნავია, რომ ჯერ კიდევ მაშინ, როცა დავის პროცესი დასრულებული არ იყო, ბოლტონის წიგნის გამომცემელ კომპანიას საიმონ&შულტერს უკვე დაბეჭდილი ჰქონდა წიგნის 200,000 ეგზემპლიარი, რომლებიც ამერიკის შეერთებულ შტატებში, კანადაში, დიდ ბრიტანეთში, ავსტრალიაში და ინდოეთში გადანაწილდა.
თავად გამომცემლობის აღმასრულებელი დირექტორი სასამართლოს ესწრებოდა, სადაც მან განაცხადა, რომ წიგნის გამოცემა საერთაშორისო მნიშვნელობისაა და მისი არგამოცემა უბრალოდ თავისუფალი სიტყვის აღკვეთა იქნებოდა. მას შემდეგ, რაც სასამართლო გადაწყვეტილების შესახებ ცნობილი გახდა გამომცემლობის წარმომადგენლებმა სამადლობელი მიმართვა გაავრცელეს, სადაც წერენ: „ მადლობლები ვართ ამერიკის თავისუფალი სასამართლოსი, რომ მათ ხელი არ შეუწყვეს გაუმართლებელ ცენზურას და ამერიკისა და მსოფლიოს მოსახლეობა შეულამაზებელ სიმართლეს საკუთარი თვალით წაიკითხავს.“
წიგნი დახლებზე 23 ივნისს გამოჩნდება და უკვე ეჭვი არაა, რომ ბესტსელერიც გახდება.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
