USD 2.7075
EUR 3.1583
RUB 3.3787
Тбилиси
„საქართველო - აშშ-ის ბურჯიდან ნეიტრალიტეტისაკენ“ - «Cumhuriyet» (თურქეთი)
дата:  493

თურქულ გაზეთ „ჯუმჰურიეთში“ (Cumhuriyet) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „შენიშვნები ჩრდილოეთიდან: „საქართველო - აშშ-ის ბურჯიდან ნეიტრალიტეტისაკენ“ (ავტორი - დენიზ ბერქტაი), რომელშიც, რუსეთისა და უკრაინის ომის ფონზე, განხილულია საქართველოს საშინაო და საგარეოპოლიტიკური კურსი.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტში მნიშვნელოვანია არამარტო ბრძოლის ველზე მომხდარი მოვლენები, არამედ მესამე ქვეყნების პოზიციაც.

ვაშინგტონის პროგნოზი, რომ მოსკოვი უკრაინაში შეჭრიდან სულ რაღაც ნახევარ წელიწადში იქნებოდა სანქციებით „მოხრჩობილი“, არ გამართლდა. ამის უმნიშვნელოვანესი მიზეზი ისაა, რომ დასავლეთმა ვერ შეძლო რუსეთის იზოლირება დანარჩენი მსოფლიოსაგან.

ამერიკის სეერთებულმა შტატებმა, ერთი მხრივ, მართლაც მოახერხა და დასავლეთი რუსეთის წინააღმდეგ გააერთიანა. ნატოში ფინეთის გაწევრიანება, ახლა კიდევ შვედეთის მიღება ალიანსში ისეთი მოვლენებია, რაც კრემლის ლიდერს ნამდვილად არ სურდა და რომლებსაც ვლადიმერ პუტინი გაურბოდა. თუმცა, მეორე მხრივ, რუსეთს მხარდაჭერა აღმოუჩინეს BRICS-ის წევრმა ქვეყნებმა - ბრაზილიამ, ირანმა, ინდოეთმა, ჩინეთმა და სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკამ, ასევე რიგმა სახელმწიფოებმა, რაც წინასწარ პროგნოზირებული არ იყო.  ერთ-ერთ ასეთ სახელმწიფოს საქართველო წარმოადგენს, რომელიც, აშშ-ისა და ევროკავშირის დაჯინებული მოთხოვნის მიუხედავად, დასავლეთის მიერ დაწესებულ ანტირუსულ სანქციებს არ შეუერთდა.

„ვარდების რევოლუციის“ შემდეგ

არადა, ოდესღაც საქართველო პოსტსაბჭოთა სივრცეში აშშ-ის ადმინისტრაციის ბურჯს  და ჯორჯ სოროსის „სიამაყის განსახიერებას“ წარმოადგენდა, რომელიც მხარს უჭერდა ე.წ.  „ფერად რევოლუციებს“ ყოფილ საბჭოთა კავშირის დაშლის შედეგად წარმოქმნილ ახალ სახელმწიფოებში. საქართველოს პერსპექტივა, რომელსაც საკვანძო მნიშვნელობა აქვს როგორც აზერბაიჯანული ნავთობისა და გაზის, ასევე ცენტრალური აზიის ენერგორესურსების ევროპაში გასატანად რუსეთის გვერდის ავლით, ყოველთვის შედიოდა აშშ-ის ინტერესებში. „ვარდების რევოლუციის“ შემდეგ, რომელიც 2003 წელს ჯორჯ სოროსმა დააფინანსა, საქართველოს ხელისუფლებაში მიხეილ სააკაშვილი მოვიდა. ახალმა ხელისუფლებამ ჯორჯ სოროსის ფონდის „ღია საზოგადოების“ ქართული ფილიალის ხელმძღვანელი ქვეყნის განათლების მინისტრად დანიშნა. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მიხეილ სააკაშვილის მთავრობამ ეროვნული განათლების დარგი ხელში ჯორჯ სოროსს ჩაუგდო, ანუ ამით მილიარდერს ვალი გადაუხადა.

რევოლუციის შემდეგ საქართველოში, აშშ-ის მითითებით, სწრაფი რეფორმების პროცესი დაიწყო და გადაიქცა ისეთ ქვეყნად, რომელსაც ვაშინგტონი სხვა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისათვის ნიმუშად, სამაგალითოდ მიიჩნევდა. უკრაინაში 2004 – 2005 წლებში მომხდარი „ნარინჯისფერი რევოლუციის“ შემდეგ, [როცა ვიქტორ იუშენკოს პრეზიდენტობის დროინდელი პროდასავლური უკრაინა 2014 წელს ვიქტორ იანუკოვიჩის პრეზიდენტობის პერიოდში რუსეთისაკენ გადაიხარა], აშშ-ის მითითებით, კიევში გაიგზავნა ქართველი სპეციალისტები, რომლებმაც ხელი შეუწყეს  „ევრომაიდნის რევოლუციის“ მოხდენას და უკრაინის დასავლურ ტრანსფორმაციას.

იზრდება შიდა დაძაბულობა

მაგრამ 2013 წლის შემდეგ საქართველო ამერიკის შეერთებულ შტატებს თანდათან დაშორდა. თბილისი არ შეუერთდა მოსკოვის წინააღმდეგ გამოცხადებულ სანქციებს და დაეთანხმა რუსეთის გადაწყვეტილებას საქართველოსთან ავიამიმოსვლის განახლების შესახებ. როგორც ქვეყნის პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა განაცხადა, მოსკოვსა და კიევს შორის მიმდინარე კონფლიქტის ერთ-ერთ მიზეზს უკრაინის ნატოში გაწევრიანების სურვილი წარმოადგენს, რაც ძალიან მოგვაგონებს რუსულ რიტორიკას.

მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ ირაკლი კობახიძემ აღნიშნა, რომ რადგანაც საქართველო ევროკავშირის წევრი ჯერ არ არის, ამიტომ ქვეყანა ევროკავშირის მიერ დადგენილ ანტირუსულ სანქციებს ვერ შეუერთდება.

ქართული ოპოზიცია ეწინააღმდეგება ქვეყნის მთავრობის ასეთ პოლიტიკას, ატარებს საპროტესტო აქციებს, მაგრამ მათ მიერ ორგანიზებულმა მიტინგებმა და დემონსტრაციებმა ფართო მასების მხარდაჭერა ვერ მიიღო. თუმცა, რასაკვირველია, ძნელი არ არის იმის პროგნოზირება, რომ დასავლეთი არ შეურიგდება თბილისის ასეთ [პრორუსულ] პოზიციას და ამიტომ, შემოდგომის მოახლოების კვალობაზე, საქართველოში შიდა დაძაბულობის ზრდას უნდა ველოდოთ.

წყარო: https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/deniz-berktay-ile-kuzeyden-notlar-abdnin-kalesinden-tarafsizliga-gecis-2088025

 

аналитика
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати