USD 2.7456
EUR 3.1012
RUB 3.3356
თბილისი
სამხრეთ კავკასიის ეკონომიკებს ოთხმაგი შოკის გადატანა მოუწიათ
თარიღი:  861

ფინანსისტები და ეკონომისტები თანხმდებიან, რომ სამხრეთ კავკასიის ეკონომიკებს, პანდემიური კრიზისის პარალელურად, მოუწიათ სხვა შოკებთან გამკლავებაც:  ნავთობის შარშანდელი მკვეთრი გაიაფება, ლოკდაუნები, ყარაბაღის ომი და პოლიტიკური კრიზისი.

პოლიტიკური კრიზისის ნეგატივი ეკონომიკაში განსაკუთრებით მაღალი სომხეთსა და საქართველოში აღმოჩნდა და ეკონომისტების შეფასებით, ყველაზე ცუდი ისაა, რომ 2021 წელს პრობლემა კიდევ უფრო გაიზარდა და გამწვავდა, რაც პოლიტიკური არასტაბილურობის ეკონომიკურ ფასს ზრდის და მისი გადახდა ძვირად დაუჯდება მოსახლეობას და ბიზნესს.  საქართველოში კრიზისი საპარლამენტო არჩევნებს მოჰყვა, ხოლო სომხეთში ყარაბაღის ტერიტორიების დაკარგვას. 

პოლიტიკურ ფაქტორს, მიმდინარე წლიდან კავკასიის ეკონომიკებს დამატებითი პრობლემები შეუქმნა ე.წ. მეორე ლოკდაუნმა. შეზღუდვების გამკაცრება პირველი ლოკდაუნით დასუსტებულ ეკონიომიკაზე მძიმედ აისახა. კავკასიის ქვეყნებიდან  ყველაზე მკაცრი შეზღუდვები საქართველოში იყო. საქართველოში შეზღუდვების სიმკაცრე 100 ქულიდან 83.8-ით შეფასდა, რამაც ჩვენი ქვეყანა ყველაზე მკაცრი შეზღუდვების მქონე ქვეყნებს შორის მსოფლიოში მე-6 პოზიციაზე დააფიქსირა. შედეგმაც არ დააყოვნა და იანვარში საქართველოს ეკონომიკა რეგიონში ყველაზე მეტით, 11.5%-ით შემცირდა. 

რეგიონის სხვა ქვეყნებთან შედარებით, აზერბაიჯანი კორონავირუსის საპრევენციო შეზღუდვებმა ყველაზე ნაკლებად დააზარალა. საქმე ისაა, რომ აზერბაიჯანის ეკონომიკაში დიდი წილი ნავთობინდუსტრიაზე მოდის და იმის გამო, რომ შეზღუდვები ამ იდუსტრიაზე არ გავრცელებულა, აზერბაიჯანის ეკონომიკა იანვარში მხოლოდ 2.5%-ით შემცირდა. გასულ წელს ამ ქვეყნის ეკონომიკის კლება 4.3%-იან ნიშნულზე იყო, რაც რეგიონში ყველაზე დაბალი მაჩვენებელია. ნავთობინდუსტრიის გარეშე, იანვარში აზერბაიჯანს ეკონომიკა 0.1% -ით გაიზარდა. გასულ წელს კი ნავთობინდუსტრიაში შექმნილმა დოვლათმა აზერბაიჯანის ეკონომიკის 29.9% შეადგინა. ამიტომაც, ნავთობზე მოთხოვნისა და ფასების ზრდის გათვალისწინებით, ანალიტიკოსებს სულაც არ უკვირთ აზერბაიჯანის შედარებით უკეთესი ეკონომიკური მდგომარეობა.

რაც შეეხება სომხეთს, სომხეთის ეკონომიკას სტრუქტურით ეკონომისტები საქართველოს ამსგავსებენ. სომხეთის ეკონომიკა პანდემიამ და ღარაბაღის 47-დღიანმა ომმა შარშან 7.5%-ით შეამცირა. ამავე მოცულობითაა შემცირებული ამ ქვეყნის ეკონომიკა მიმდინარე წლის იანვარშიც.

ექსპერტები ხაზს უსვამენ, რომ ნავთობის ბაზრის ცვლილება აზერბაიჯანის ეკონომიკაზე პირდაპირ, ხოლო სომხეთისა და საქართველოს ეკონომიკებზე საგარეო ვაჭრობის არხით აისახა. ნავთობზე მოთხოვნა და ფასების ზრდა იანვარშიც გაგრძელდა, რაც, პირველ რიგში, ნავთობექსპორტიორ ქვეყნებზე დადებითად აისახა. ამ დადებითი იმპულსის გარდა, აზერბაიჯანის ეკონომიკაში პოზიტიურ მოლოდინებს აჩენს ისიც, რომ სამხრეთ კავკასიის რეგიონში დღესდღეობით იმუნიზაციის პროცესი მხოლოდ აზერბაიჯანში დაწყებული, ხოლო სომხეთში ჯერჯერობით მოსახლეობის მცირე ჯგუფია აცრილი. საქართველოში ვაქცინა ამ ეტაპისთვის საერთოდ ხელმიუწვდომელია. ეკონომისტები ამტკიცებენ, რომ ეკონომიკური კრიზისის დაძლევა მთლიანად იმუნიზაციის ტემპზეა დამოკიდებული და სწორედ ამიტომ ანალიტიკოსებს საქართველოს და სომხეთის ეკონიომიკებში სახარბიელო მოლოდინები არ აქვთ. 

მსოფლიო ბანკის პროგნოზით კი საქართველოს ეკონომიკა წლის განმავლობაში 4.0%-ით გაიზრდება, სომხეთში კი 3.1%-იანი ზრდაა ნავარაუდევი, აზერბაიჯანის მშპ-ს ზრდას 2021 წელს 1,9% -ით ელიან, 2022 წელს ეკონომიკური ზრდის 4,5% -მდე დაჩქარდებას ვარაუდობენ.

წყარო:https://report.ge/

გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.