USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
«Frankfurter Algemeine Zeitung» (გერმანია): „რატომ არის რუსეთის ეკონომიკა მდგრადი: მოსკოველი ტექნოკრატები კარგად მუშაობენ, მაგრამ მიმდინარე წლის ბოლოს სიტუაცია შეიძლება გაუარესდეს“
дата:  229

გერმანულ გაზეთში „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაიტუნგში“ (FAZ – Frankfurter Algemeine Zeitung) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „რატომ არის რუსეთის ეკონომიკა მდგრადი: მოსკოველი ტექნოკრატები კარგად მუშაობენ, მაგრამ მიმდინარე წლის ბოლოს სიტუაცია შეიძლება გაუარესდეს“ (ავტორი - ოლივერ კემკპენსი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

დასავლეთის სამრეწველო განვითარებული ქვეყნების ექსპერტები გაკვირვებულები არიან, რომ რუსეთის ეკონომიკამ უკრაინის ომთან დაკავშირებით გამოცხადებული სანქციები მეტ-ნაკლებად ნორმალურად გადაიტანა. მართალია, შიგადაშიგ გარკვეული პრობლემები ჩნდებიან ხოლმე, მაგრამ კომპეტენტურ მოსკოველ ტექნოკრატებს არ სძინავთ - ისინი საკმაოდ მოხერხებულად და უნარიანად მუშაობენ მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) მოცულობის შენარჩუნებისათვის ქვეყნის მასშტაბით, რომელიც ძირითადად, ცენტრალიზებული წესით იქმნება.

საერთაშორისო ექსპერტთა პროგნოზებით, რუსეთის მშპ-ის ზრდა 2023 წელს დაახლოებით 1%-მდე იქნება. საერთაშორისო სავალუტო ფონდის გათვლით, მინიმალური ზრდა 0,3%-ით იქნება გამოხატული, ხოლო 2024 წელს თითქმის 2,4%-მდე მოიმატებს. მთლიანობაში მსოფლიოს ყველაზე დიდი ქვეყნის ეკონომიკა, ომთან დაკავშირებული კოლოსალური ხარჯების მიუხედავად, არცთუ ცუდად ვითარდება. „რუსეთის ეკონომიკა კრახს განიცდის“, - ამბობდა გერმანიის ეკონომიკის მინისტრი რობერტ ხაბეკი გასული წლის ივნისში, მაგრამ მისი პროგნოზი მცდარი აღმოჩნდა. ასევე არასწორი გამოდგა სხვა დასავლელი პოლიტიკოსების, მაღალჩინოსნებისა თუ ექსპერტების პროგნოზები, რომლებსაც იმედი ჰქონდათ - რუსეთში 1990-ინი წლები განმეორდებაო.

რუსეთის ეკონომიკის მდგრადობის მიზეზები საკმაოდ ბევრია. ერთი მხრივ, ისინი დაკავშირებულია პოლიტიკურ სისტემასთან, მეორე მხრივ კი, ეკონომიკური თავისუფლებით, რომელსაც პოლიტკური სისტემა უზრუნველყოფს და მესამე - ჩვენი მცდარი წარმოდგენებით სანქციების გავლენის აღქმის თაობაზე.

უმკაცრესი სანქციების პირობებში, როგორც არ უნდა გაგვიკვირდეს და დაუჯერებელი გვეგონოს, რუსეთის სახელმწიფო ბიუჯეტი არ დაზარალებულა. ფორმალურად ბიუჯეტი ნავთობის ფასების საფუძველზე ყალიბდება. ენერგომატარებლებზე მაღალი ფასების წყალობით, რუსეთმა დამატებითი შემოსავლები მიიღო. ამას ემატება ის გარემოება, რომ ბიუჯეტის დეფიციტი 3,3 ტრილიონი რუბლის მოცულობით (დაახლოებით 40 მილიარდი ევრო) შეიძლება დაიფაროს როგორც სახელმწიფოს ფონდებიდან, ასევე სახელმწიფო კომპანიების განსაკუთრებული შენატანებით.

რა თქმა უნდა, კრიზისმა და სანქციებმა ცალკეული დარგები დააზარალა. უფრო ყურადღებით თუ შევხედავთ რუსეთის ეკონომიკას, დარგების მიხედვით, ნათელი გახდება, რომ ყველაზე მეტი კლება მრეწველობაში მოხდა 2021 წლის 6,3%-იანი მაჩვენებლიდან 2022 წლის 0,6%-მდე. თუმცა არის იმედი, რომ მიმდინარე წელს მრეწველობა“ ამოქაჩავს“. საინტერესო ტენდენციებია რუსეთის საცალო ვაჭრობის ქსელში, რომელიც ბოლო თვეებში მთლიანად გადავიდა შესყიდვების ახალ სტრატეგიაზე: შექმნილია უცხოური პროდუქციის შემსყიდველი რუსული კომპანიები არაბთა გაერთიანებულ საემიროებში, რომელსაც, თურქეთისა და სერბეთისაგან განსხვავებით, დასავლური სანქციები არ ეხება. მოკლედ, ალტერნატიული პარალელური იმპორტის მექანიზმი კარგად მუშაობს. რუსეთის ქალაქებში ისევ შეხვდებით მსოფლიოს ცნობილი ბრენდების პროდუქციას, აზიური ბანკები კი, მიმდინარე გადახდების უზრუნველყოფის მიზნით,  რუს კოლეგებთან სიამოვნებით თანამშრომლობენ

როგორც ჩანს, 2023 წელი რუსეთისათვის, 2022 წელთან შედარებით, უფრო რთული არ იქნება: ბიუჯეტი კონსოლიდირებულია, მიუხედავად იმისა, რომ აუცილებელი რეფორმები არ ხორციელდება. ოქროსა და ვალუტის რეზერვები მაღალ დონეზე - იმის მიუხედავად, რომ საზღვარგარეთ არსებული მათი ნაწილი „გაყინულია“. ეკონომიკაში ზოგიერთი დარგი ისევ მოგებით მუშაობს. სამომავლოდ, როგორც არ უნდა ცუდად წავიდეს საქმე, რუსეთის ეკონომიკა გრძელვადიან პერსპექტივაში, „შეიკუმშება“, მაგრამ არ დაეცემა.

საბჭოთა კავშირის დაშლის მომენტიდან 1990-იანი წლებიდან მოყოლებული დღევანდელ პერიოდამდე რუსული საზოგადოება თითქმის ყოველ 7-9 წელიწადში ეგზისტენციალურ კრიზისებში ვარდებოდა (ჩეჩნეთის ომი, Lehman Brothers-ის სისტემის კრახი, კონფლიქტები კავკასიაში და დონბასში), რომლებსაც კრემლი კარგად უმკლავდებოდა.

რამდენ ხანს დარჩება რუსეთის ეკონომიკა ასეთი მდგრადი, ეს უპირველესად დამოკიდებულია უკრაინასთან ომის ხანგრძლივობაზე, რომლის მსვლელობის დროს კრემლი კრეატიულად აზროვნებს და მოქმედებს.

წყარო: https://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/warum-russlands-wirtschaft-so-robust-ist-18798088.html

 

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати