გერმანულ გაზეთში „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაიტუნგში“ (FAZ – Frankfurter Algemeine Zeitung) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „რატომ არის რუსეთის ეკონომიკა მდგრადი: მოსკოველი ტექნოკრატები კარგად მუშაობენ, მაგრამ მიმდინარე წლის ბოლოს სიტუაცია შეიძლება გაუარესდეს“ (ავტორი - ოლივერ კემკპენსი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
დასავლეთის სამრეწველო განვითარებული ქვეყნების ექსპერტები გაკვირვებულები არიან, რომ რუსეთის ეკონომიკამ უკრაინის ომთან დაკავშირებით გამოცხადებული სანქციები მეტ-ნაკლებად ნორმალურად გადაიტანა. მართალია, შიგადაშიგ გარკვეული პრობლემები ჩნდებიან ხოლმე, მაგრამ კომპეტენტურ მოსკოველ ტექნოკრატებს არ სძინავთ - ისინი საკმაოდ მოხერხებულად და უნარიანად მუშაობენ მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) მოცულობის შენარჩუნებისათვის ქვეყნის მასშტაბით, რომელიც ძირითადად, ცენტრალიზებული წესით იქმნება.
საერთაშორისო ექსპერტთა პროგნოზებით, რუსეთის მშპ-ის ზრდა 2023 წელს დაახლოებით 1%-მდე იქნება. საერთაშორისო სავალუტო ფონდის გათვლით, მინიმალური ზრდა 0,3%-ით იქნება გამოხატული, ხოლო 2024 წელს თითქმის 2,4%-მდე მოიმატებს. მთლიანობაში მსოფლიოს ყველაზე დიდი ქვეყნის ეკონომიკა, ომთან დაკავშირებული კოლოსალური ხარჯების მიუხედავად, არცთუ ცუდად ვითარდება. „რუსეთის ეკონომიკა კრახს განიცდის“, - ამბობდა გერმანიის ეკონომიკის მინისტრი რობერტ ხაბეკი გასული წლის ივნისში, მაგრამ მისი პროგნოზი მცდარი აღმოჩნდა. ასევე არასწორი გამოდგა სხვა დასავლელი პოლიტიკოსების, მაღალჩინოსნებისა თუ ექსპერტების პროგნოზები, რომლებსაც იმედი ჰქონდათ - რუსეთში 1990-ინი წლები განმეორდებაო.
რუსეთის ეკონომიკის მდგრადობის მიზეზები საკმაოდ ბევრია. ერთი მხრივ, ისინი დაკავშირებულია პოლიტიკურ სისტემასთან, მეორე მხრივ კი, ეკონომიკური თავისუფლებით, რომელსაც პოლიტკური სისტემა უზრუნველყოფს და მესამე - ჩვენი მცდარი წარმოდგენებით სანქციების გავლენის აღქმის თაობაზე.
უმკაცრესი სანქციების პირობებში, როგორც არ უნდა გაგვიკვირდეს და დაუჯერებელი გვეგონოს, რუსეთის სახელმწიფო ბიუჯეტი არ დაზარალებულა. ფორმალურად ბიუჯეტი ნავთობის ფასების საფუძველზე ყალიბდება. ენერგომატარებლებზე მაღალი ფასების წყალობით, რუსეთმა დამატებითი შემოსავლები მიიღო. ამას ემატება ის გარემოება, რომ ბიუჯეტის დეფიციტი 3,3 ტრილიონი რუბლის მოცულობით (დაახლოებით 40 მილიარდი ევრო) შეიძლება დაიფაროს როგორც სახელმწიფოს ფონდებიდან, ასევე სახელმწიფო კომპანიების განსაკუთრებული შენატანებით.
რა თქმა უნდა, კრიზისმა და სანქციებმა ცალკეული დარგები დააზარალა. უფრო ყურადღებით თუ შევხედავთ რუსეთის ეკონომიკას, დარგების მიხედვით, ნათელი გახდება, რომ ყველაზე მეტი კლება მრეწველობაში მოხდა 2021 წლის 6,3%-იანი მაჩვენებლიდან 2022 წლის 0,6%-მდე. თუმცა არის იმედი, რომ მიმდინარე წელს მრეწველობა“ ამოქაჩავს“. საინტერესო ტენდენციებია რუსეთის საცალო ვაჭრობის ქსელში, რომელიც ბოლო თვეებში მთლიანად გადავიდა შესყიდვების ახალ სტრატეგიაზე: შექმნილია უცხოური პროდუქციის შემსყიდველი რუსული კომპანიები არაბთა გაერთიანებულ საემიროებში, რომელსაც, თურქეთისა და სერბეთისაგან განსხვავებით, დასავლური სანქციები არ ეხება. მოკლედ, ალტერნატიული პარალელური იმპორტის მექანიზმი კარგად მუშაობს. რუსეთის ქალაქებში ისევ შეხვდებით მსოფლიოს ცნობილი ბრენდების პროდუქციას, აზიური ბანკები კი, მიმდინარე გადახდების უზრუნველყოფის მიზნით, რუს კოლეგებთან სიამოვნებით თანამშრომლობენ
როგორც ჩანს, 2023 წელი რუსეთისათვის, 2022 წელთან შედარებით, უფრო რთული არ იქნება: ბიუჯეტი კონსოლიდირებულია, მიუხედავად იმისა, რომ აუცილებელი რეფორმები არ ხორციელდება. ოქროსა და ვალუტის რეზერვები მაღალ დონეზე - იმის მიუხედავად, რომ საზღვარგარეთ არსებული მათი ნაწილი „გაყინულია“. ეკონომიკაში ზოგიერთი დარგი ისევ მოგებით მუშაობს. სამომავლოდ, როგორც არ უნდა ცუდად წავიდეს საქმე, რუსეთის ეკონომიკა გრძელვადიან პერსპექტივაში, „შეიკუმშება“, მაგრამ არ დაეცემა.
საბჭოთა კავშირის დაშლის მომენტიდან 1990-იანი წლებიდან მოყოლებული დღევანდელ პერიოდამდე რუსული საზოგადოება თითქმის ყოველ 7-9 წელიწადში ეგზისტენციალურ კრიზისებში ვარდებოდა (ჩეჩნეთის ომი, Lehman Brothers-ის სისტემის კრახი, კონფლიქტები კავკასიაში და დონბასში), რომლებსაც კრემლი კარგად უმკლავდებოდა.
რამდენ ხანს დარჩება რუსეთის ეკონომიკა ასეთი მდგრადი, ეს უპირველესად დამოკიდებულია უკრაინასთან ომის ხანგრძლივობაზე, რომლის მსვლელობის დროს კრემლი კრეატიულად აზროვნებს და მოქმედებს.
წყარო: https://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/warum-russlands-wirtschaft-so-robust-ist-18798088.html