2023 წლის 16-17 სექტემბრის შეჯამება უკრაინაში:
- ბახმუტის სამხრეთით, ანდრიივკას გათავისუფლების შემდეგ კლიშჩიივკაც თავისუფალია. კლიშჩიივკას დაკარგვა ბახმუტის სამხრეთ-დასავლეთის ფლანგის კონტროლისათვის კრიტიკული მნიშვნელობა აქვს - ის არამხოლოდ რკინიგზის ხაზზე მდებარეობს, არამედ ბახმუტისაკენ მიმავალ გზაზე ერთ-ერთ ცენტრალურ ფარს ქმნიდა. მეტიც, დღეს უკრაინელებმა ბახმუტი-კლიშჩიივკას გზაზე რუსულ პოზიციაზე მიიტანეს საარტილერიო იერიში და იარაღის საწყობი და სამხედრო შეჯგუფება გაანადგურეს.
ამასთან, ცნობილია, რომ რუსებმა ანდრიივკას შენარჩუნების მცდელობისათვის იმაზე დიდი ძალები დაკარგეს, ვიდრე მოსალოდნელი იყო. რუსი ოფიცრები აიძულებდნენ სამხედროებს ისეთი პოზიციების კონტროლს, რომლის შენარჩუნებაც მოცემულ პირობებში თითქმის შეუძლებელი. ერთი თვე ანდრიივკა რეალურ ხორცსაკეპად იქცა. ასეთი რამ მიმდინარეობდა და მიმდინარეობს კლიშჩიივკასა და მის შემოგარენში.
- უკრაინული პორტების ბლოკადა რუსეთს ძალიან უჭირს. ყოველდღიურად რუსულ სამხედრო-საპატრულო ხომალდებზე თავდასხმები ან თავდასხმის მცდელობები გრძელდება, რაც რუსულ ხომალდებს პორტებიდან გასვლას ურთულებს. ამ ფონზე უკრაინის პორტები სატვირთო ხომალდებისათვის ფაქტია რომ ჩაკეტილი ვერ და არ არის.
- მარცვლეულის საკითხზე პოლიტიკური თვალსაზრისით ცოტა უფრო რთულადაა საქმე უკრაინის სახმელეთო საზღვრებზე. უნგრეთი, სლოვაკეთი და პოლონეთი უარს აცხადებენ უკრაინული ხორბლის მიღებასა და გატარებაზე. პოლონეთს ეშინია უკრაინული ხორბლის ქვეყანაში შედინება, რადგან ჭარბი მიწოდება ადგილობრივი ხორბლის ფასს დააგდებს. იმ ფონზე, რომ პოლონეთის ხელისუფლება ცენტრალურ და აღმოსავლეთ მხარეებში მცხოვრები აგროსფეროში მომუშავე პოლონელების მხარდაჭერაზე დგას და რამდენიმე კვირაში არჩევნებიცაა, ისინი ერიდებიან უკრაინული ხორბლის ქვეყანაში შედინებას. მსგავსი მიზეზი იქნა წამოყენებული უნგრეთისა და სლოვაკეთის მხრიდანაც. თუმცა ბრიუსელი ამ გადაწყვეტილებით უკმაყოფილოა და მოუწოდებს ამ ქვეყნებს გადახედონ თავიანთ მიდგომას.
- ლუგანსკის ოლქში, სვატოვესაკენ მიმავალ გზაზე მდებარე რაიჰოროდკას მიმართულებიდან რუსები შეტევაზე გადავიდნენ. იერიშის ჩავარდნის შემდეგ უკან, ისევ საკუთარი პოზიციებისაკენ გადაინაცვლეს, რასაც უკრაინელთა მხრიდან საპასუხო საარტილერიო დარტყმები მოჰყვა. ასეთი ჩავარდნილი შეტევებისას რუსეთს გამორჩეულად დიდი აქვს ხოლმე დანაკარგი.
- შეტაკებები გრძელდება სამხრეთში, ზაპორიჟიაში, ვერბოვესა და ნოვოპროკოპივკას მისადგომებთან. არიან ტყვეებიც. საველე პირობებში საბრძოლო მოქმედებები განსაკუთრებით რთულია. შეზღუდულია ინფორმაციაც. ISW-ს ცნობით რუსებს პოზიციების შენარჩუნება ძალიან უჭირთ. ამასთან, ირკვევა ისიც, რომ რუსები ახალ თავდაცვის ზღუდეს უშუალოდ ტოკმაკის სიახლოვეს ამაგრებენ. სავარაუდოდ, უჭირთ უკვე ჩამოშლაზე მყოფი პირველი ხაზის შენარჩუნება, რის გამოც ახორციელებენ მეორე ხაზის გამაგრებას.
- ვაშინგტონპოსტში დაწერილ სტატიაში რუსეთის კლანურ სისტემაზე საუბრისას აღნიშნული იყო ერთი დეტალი: პუტინმა იცის, რომ შოიგუ ძალიან სუსტი თავდაცვის მინისტრია, მაგრამ სწორედ ამავე მიზეზით ტოვებს ის მას თანამდებობაზე. მარტივად რომ ვთქვათ როცა დრო მოვა განტევების ვაციც შეუძლია ჰყავდეს. ამასთან, მას არ მოსწონს წარმატებასთან ასოცირებული კადრები, მით უფრო პრიგოჟინის ამბოხების შემდეგ. მას უნდა, რომ გამარჯვება მას მიეწეროს, ხოლო მარცხი - სხვას.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).
გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:
„ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა, ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.
ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.
„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.
ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.
როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.
„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.
„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.
პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.