USD 2.7242
EUR 3.1925
RUB 3.4779
თბილისი
რა მდგომარეობაა ამ დროისთვის უკრაინაში
თარიღი:  275

2023 წლის 13 ივლისის შეჯამება უკრაინაში:

- Wall Street Journal-ის მიხედვით, როგორც მოსალოდნელი იყო, რუსულ არმიაში სერიოზული წმენდაა. დაკავებულია ათზე მეტი მაღალი რანგის რუსი ოფიცერი, ხოლო 15-მდე გათავისუფლებულია დაკავებული თანამდებობიდან. მათ შორისაა 58-ე არმიის სარდალი გენერალი პოპოვი. მისი გათავისუფლების უშუალო მიზეზი უცნობია, მაგრამ იგი ღიად აკრიტიკებდა რუსეთის არმიის ხელმძღვანელობას და აცხადებდა, რომ კონტრბატარეულ ბრძოლაში (საარტილერიო დუელში), რუსეთი მძიმედ მარცხდებოდა და გრძელვადიანი პერსპექტივა კარგი არ ექნებოდა.

პრიგოჟინის ამბოხმა რუსული არმიის შიგნით წმენდის მოლოდინი შექმნა. ამაზე ადრეც ვსაუბრობდით. მაგრამ სავარაუდოა, რომ ეს მხოლოდ დასაწყისია, რადგან უნდობლობა და პოლიტიკური გადაწყვეტილებები საომარი მდგომარეობისას საკმაოდ მძიმედ უჯდება ხოლმე სახელმწიფოს.

- საინტერესოა, რომ რუსეთის საგარეო დაზვერვის უფროსმა სერგეი ნარიშკინმა დაადასტურა აშშ-ს ცენტრალური სადაზვერვო სამსახურის უფროსთან, უილიამ ბარნსთან საუბარი, რომელიც რამდენიმე კვირის წინ, პრიგოჟინის ამბოხების შემდეგ შედგა. საუბარი უკრაინას ეხებოდა. როგორც ჩანს აშშ ამ გავლით სთავაზობს რუსეთს ჯარების გაყვანას და ყოველი უარის შემდეგ კიდევ უფრო მეტად აძლიერებს დაწოლას მასზე.

- მთელი ზაპორიჟიასა და დონეცკის სამხრეთ ნაწილის მიმართულებით, ვუჰლედარიდან ვასილივკამდე მონაკვეთზე დღის განმავლობაში ინტენსიური შეტაკებები მიმდინარეობს. უკრაინელები ორიხივი-ტოკმაკის მონაკვეთზე, რობოტინესა და მის შემოგარენში ცდილობენ გარღვევას. დაწოლა იმდენად ინტენსიურია (თუმცა არა მასშტაბური), რომ უკრაინელები ან შეძლებენ წინააღმდეგობის გადალახვას, ან დამატებით დიდი ძალების ჩართვა მოუწევთ.

- უკრაინელებმა დაბომბეს ტოკმაკი და მელიტოპოლი, ზაპორიჟიას ოლქში. სამიზნეები არა იარაღის საწყობი, არამედ კვლავ სამეთაურო პუნქტები და სამხედრო ადმინისტრაციები იყო. ამ ბოლო დღეების დაბომბვებს საშუალო და მაღალი ოფიცრების გარდა 200 რუსი სამხედრო შეეწირა. ამათ ემატებათ კოლაბორაციონისტები და ინფორმატორებიც, რომლებიც სამხედრო-სამეთაურო პუნქტებსა და გასამხედროებულ ადმინისტრაციებში იმყოფებიან ხოლმე.

- რუსები ფიქრობენ, რომ უკრაინელებმა უკვე მიიღეს კასეტური ბომბები და რომ აქტიურად იყენებენ მას. დასავლურ მედიაში ინფორმაცია ჯერ არ დადასტურებულა. გამოყენების ფაქტებს რაც შეეხება, რუსები აღნიშნავენ უკრაინელთა მხრიდან კასეტური შეიარაღების გამოყენებას, მაგრამ ეს არავის დაუდასტურებია.

- უკრაინის თავდაცვის მინისტრმა აღნიშნა, რომ უკრაინა დამატებით დასავლურ შეიარაღებას და ზოგიერთ ისეთ იარაღსაც მიიღებს, რომელზეც ღიად საუბარი არ შეუძლია. ამასთან, ბულგარეთი 100 ქვეითთა საბრძოლო მანქანას გადასცემს უკრაინას. თუმცა გარკვეული გაუგებრობაც იყო - ბრიტანეთის თავდაცვის მდივანმა, ბენ უოლესმა აღნიშნა, რომ გაერთიანებული სამეფო ამაზონი არ არის იარაღი შეუკვეთო და ჩამოგივიდესო. ეს უკრაინის ოფიციალური პირების მხრიდან განხორციელებული ზეწოლის პასუხად იყო, რომელიც დიდი რაოდენობით იარაღის სწრაფ მიწოდებაზე აკეთებს აქცენტს. იარაღის გადაცემა სწრაფად ლოჯისტიკურადაც მართლაც შესამჩნევად რთულია, ხოლო რაოდენობა, ხშირ შემთხვევაში შეზღუდულია - საკუთარი არმიიდან მძიმე ტექნიკის მოხსნას ასე ადვილად არ თანხმდებიან ხოლმე. ახლის წარმოებას ან რეზერვიდან ამოღებას კი თავისი დრო და პროცედურები აქვს. თუმცა სამიტზე უმთავრესი შედეგი რაც იყო არის ის, რომ უკრაინისათვის მხარდაჭერა იქნება ბოლომდე მიყვანილი.

მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე

ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).

გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:

 „ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა,  ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.

„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.

ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.

„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.

„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.

პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.