USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
რა მდგომარეობაა ამ დროისთვის უკრაინაში
თარიღი:  275
2023 წლის 10 აპრილის შეჯამება უკრაინაში:
- რამდენიმე დღეა პენტაგონიდან სხვადასხვა ინფორმაცია უკანონოდ გამოდის - "იჟონება" - უკრაინაში დანაკარგების, სამხედროების მომზადებისა და აღჭურვილობის შესახებ. დღეს პენტაგონმა დაადასტურა გამოჟონილი ინფორმაციის ავთენტურობა (სინამდვილე). ინფორმაცია დაახლოებით ექვსი კვირის წინანდელ მდგომარეობას შეიცავს, მაგრამ მთელ რიგ საკითხებს მიმოიხილავს. პირველ რიგში კი საუბარია დანაკარგებზე, რომლის მიხედვითაც რუსებს 223 ათასი მოკლული ან დაჭრილი სამხედრო ჰყავთ, ხოლო უკრაინელთა მხრიდან ეს ციფრი 125 ათასს შეადგენს.
პენტაგონიდან გამოტანილ ინფორმაციაში საუბარია იმაზეც, რომ უკრაინელებს იარაღში დეფიციტი აქვთ და პრაქტიკულად დასავლეთიდან მიწოდებული ჭურვებითა და რაკეტებით სულდგმულობენ.
ამავე ინფორმაციით უკრაინის ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემებს რესურსი ეწურებათ და რუსები ამ დაწოლას თუ გააძლიერებენ მალე შესაძლოა საჰაერო დომინაციის მოპოვებაც კი შეძლონ.
დოკუმენტები საუბრობენ მიყურადებებზეც - აშშ რუსეთში სადაზვერვო ქსელის შექმნას ცდილობს. თუმცა უკრაინაშიც არ ენდობა უკრაინულ ინფორმაციას და თავადაც ქმნის დამოუკიდებელ სანდო წყაროებს და უთვალთვალებს ყველას, მათ შორის პრეზიდენტ ზელენსკისაც.
სწორედ ამ გამოჟონილი ინფორმაციით შეშფოთებულმა უკრაინელებმა შეტევის გეგმები და იძულებულები შეიქმნენ მთელი რიგი მიმართულებები დაეკორექტირებინათ.
ეს ყველაფერი კი ოფიციალური განცხადებებია - ახლა კი სხვა მხრიდან უნდა წავიკითხოთ ეს ყველაფერი. აღნიშნული გამოჟონილი ინფორმაცია ძალიან მაღალი ალბათობით მიზანმიმართული, მართვადი ქმედებაა და რუსეთის დაბნევას ემსახურება მიზნად. ცხადია, "გამოჟონილი" ინფორმაცია სრულიად ტყუილი ვერ იქნება და იქ ისეთი სიმართლის კომპონენტები უნდა იყოს, რომელიც რუსულ დაზვერვას დააჯერებს ინფორმაციის სინამდვილეში - ყველაზე მეტად მაშინაა ტყუილი დასაჯერებელი თუკი მასში სიმართლეც ურევია.
თუმცა ამ ყველაფერს თუ ჩვენ ვხვდებით ცხადია რუსებიც ხვდებიან, ჰო? დიახ, ცხადია, მაგრამ რადგან არავინ იცის რეალური ინფორმაციის გარდა ზუსტად რა არის სინამდვილე და რა არა, ამით უფრო მეტი დაბნეულობა იქმნება და მისი გადამოწმების აუცილებლობა დგება. იქნებ მართლაც დეფიციტია უკრაინულ ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემებში? ამის გადამოწმებისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი რესურსების გაღება შეიძლება მოუწიოს რუსულ ავიაციას ან სარაკეტო არსენალს, რადგან მხოლოდ სადაზვერვო საქმიანობით ასეთი ინფორმაციის გადამოწმება ადვილად და დამაჯერებლად ვერ მოხდება.
ამასთან უკრაინის დასუსტებულ მდგომარეობაში წარმოჩენა ძალიან რთულ მდგომარეობაში აყენებს კრემლს და მის ამჟამინდელ ყოფას კიდევ უფრო დამამცირებელს ხდის. მარტივად რომ ვთქვათ, თუკი ასეთი დასუსტებულია უკრაინა რატომ ვერ იგებს რუსეთი ომს?! ეს კი რუსული ნაწილების თავდაცვაში ყოფნის მდგომარეობას კიდევ უფრო უმწეოს ხდის.
დოკუმენტების ნაწილი თუკი უკრაინის სისუსტეზე მიუთითებს სხვაგან განსხვავებულად საუბრობს - პრეზიდენტი ზელენსკი როსტოვზე დასარტყამ სამხედრო სამიზნეებს თავად ადგენს და დრონების შეტევაც მასთან იყო შეთანხმებულიო. სწორედ ასეთი ორაზროვნება - სუსტი უკრაინა, რომელიც ბომბავს რუსეთს - დოკუმენტების ფსიქოლოგიური წნეხის ეფექტს ზრდის ძალიან.
რაც შეეხება მომზადებას - ის, რომ დოკუმენტების მიხედვით უკრაინას დეფიციტი აქვს და შესაძლოა წარმატებული შეტევა ვერც განახორციელოს, ეს რუსულ თავდაცვას უფრო თავდაჯერებულს ხდის. ეს კი რეალურად შეიძლება დიდ შოკად ექცეთ თუკი უკრაინული მასირებული კონტრშეტევა დაიწყება და რუსული ფორტიფიკაციები გაირღვევა. დაისმება კითხვა: როგორ მოხდა რომ სუსტმა უკრაინამ გაარღვია ფრონტი?!
კარგი და როგორ მიიღეს რუსეთში აღნიშნული "გამოჟონილი" ინფორმაცია? ომის მიმომხილველებმა, როგორც მოსალოდნელი იყო, სასიხარულო კომენტარები დაწერეს და ელოდებიან რომ მალე უკრაინა ჩამოიშლება თუმცა საკუთარ დანაკარგებზე შფოთავენ. უფრო ორაზროვნები არიან სამთავრობო პროპაგანდისტები ზოგს უხარია და ლაპარაკობს, ზოგიც ერიდება. აქ ისე არაა რაც გაწყობს ის ინფორმაცია აღიარო და რაც არა - უარყო. თუკი ერთის ავთენტურობას აღიარებ რთულია სხვაზე თქვა ეგრე არ არისო. ამიტომაც შეფასებებისას ყველანაირ სცენარს განიხილავენ, ზოგჯერ ბრაზობენ და ამბობენ სპეციალურად აქვთ ეს ციფრები მოყვანილი დასავლეთში, განსაკუთრებით რუსულ დანაკარგებთან მიმართებით რომ ჩვენი დემორალიზება მოახერხონო. მაგრამ რეალურად რაც უფრო სუსტად იქნება წარმოდგენილი მოწინააღმდეგე, მაგრამ რეალურად მით უფრო ძლიერი აღმოჩნდება ის - უფრო დიდი იქნება შოკი. ეს იციან და ამიტომაც ბოლომდე დამაჯერებელ განცხადებებს ვერ აკეთებენ.
მარტივად რომ შეფასდეს ეს ამბავი - აშშ რუსეთს ფსიქოლოგიურ ომს უგებს თითქმის ყველა ამბავში. ბოლო თვეებია ორაზროვანი განცხადებები მოდის - ხან უკრაინა ძალიან ძლიერია და ნებისმიერ დროს უზარმაზარ შეტევას დაიწყებსო და ხან პირიქით, უკრაინას ძალიან უჭირსო. ამასთან, რუსეთში სადაზვერვო ქსელის შექმნის ინფორმაცია ისეთი ანკესივით განცხადებაა, რომ რუსული კონტრდაზვერვის დიდი რესურსები მის გამოაშკარავებაზე წარიმართება და თან ისე, რომ შესაძლოა ეს ქსელი არც კი არსებობდეს. მით უფრო იმ ფონზე რომ პენტაგონმა თავად დაადასტურა ინფორმაციული გაჟონვა. ამის უბრალოდ უგულებელყოფა და გატარება უბრალოდ ვერ მოხდება.
და თუკი გამოჟონილი ინფორმაცია ნამდვილია? ამის შანსიც ცხადია არსებობს (თუმცა მინიმალური; და სინამდვილეს ალბათ ვერც გავიგებთ) მაშინ უკრაინელებმაც და ამერიკელებმაც არსებულ გამოწვევებს უნდა გადახედონ და პრობლემების სწრაფ აღმოფხვრაზე იზრუნონ. მაგრამ ამ ამბავმა რომ თავისი მისია უკვე შეასრულა ეს ნათელია. რეალურად, დაზვერვაში ამას Psychological Warfare-დ იხსენიებენ და ისეთ ტერმინადაც მოიხსენიებენ, როგორც "საინფორმაციო წყლის ამღვრევაა". მარტივად რომ ვთქვათ - თუ დაიჯერე ყველაფერი ა სასურველს რეალურად აქცევ, რაიმე სხვანაირად თუკი აღმოჩნდება მიიღებ შოკს. თუ არ დაიჯერებ შეიძლება სინამდვილე აღმოჩნდეს და ბევრი რამ გამოგეპაროს. თუკი ნაწილს დაიჯერებ და ნაწილს არა, უნდა არკვიო რა იყო სიმართლე და რა - არა.
- უკრაინულმა არტილერიამ დაიწყო რუსულ ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემებზე აქტიური საარტილერიო ნადირობა. უკრაინული დრონების მიერ კოორდინატების დადგენის შემდეგ არტილერია იწყებს მოქმედებას. მას შემდეგ რაც დასავლეთის მიერ უკრაინისათვის გადაცემული მრავალფუნქციური გამანადგურებლები ჰაერში აღმოჩნდებიან, სასურველია რუსული ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემები მაქსიმალურად იქნას დასუსტებული.
- რუსებმა ფრთოსანი რაკეტით დაბომბეს მდინარე ჩერნიჰივის ოლქში, მდინარე სუდოსტზე გადასასვლელი ხიდი, რომელიც რუსეთში, ბრიანსკის ოლქში მიემართება. სავარაუდოა, რომ რუსები შიშობენ უკრაინული დივერსიული ან შემტევი ჯგუფების მხრიდან რუსეთის ტერიტორიაზე ისეთ ან უფრო მძლავრ დარტყმაზე, როგორც ეს მარტის დასაწყისში განახორციელეს ე.წ. "თავისუფალი რუსული ლეგიონის" მეშვეობით.
- ქალაქი ბახმუტის 75% რუსების ხელშია. ძალიან მაღალი ინტენსივობით მიმდინარეობს შეტაკებები მთელი სარკინიგზო ქსელის გასწვრივ, რომელიც ქალაქის დასავლეთ ნაწილში გადის. ამასობაში, ბახმუტში დონეცკელი რუსი სეპარატისტების ლიდერი დენის პუშილინი ჩავიდა. ქალაქიდან უკრაინული ინფორმაცია მაქსიმალურად შეზღუდულია.
- ქალაქი დონეცკის ჩრდილოეთით, ავდიივკას მიმართულებით უკრაინელებმა ორი რუსული შვეულმფრენი ჩამოაგდეს - მი-24 და Ка-52. სავარაუდოდ, ერთ-ერთი მათგანი ანტენებს გამოედო და ისე ჩამოვარდა, მეორეს კი ჰაერსაწინააღმდეგო რაკეტა მოხვდა.
ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.