19:25,
04/08
„იტალია უკრაინისათვის ნატოს სამშვიდობო გარანტიის მომხრეა, მაგრამ მისი გეგმები საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის მხრიდან წინააღმდეგობას აწყდება“, - წერს გაზეთი „კორიერე დელა სერა“ (Corriere della Sera) სტატიაში სათაურით „უკრაინაში სამშვიდობო ძალების სავარაუდო განლაგების გამო მოკავშირეებს შორის დაძაბულობა გაჩნდა: მელონიმ ჰკითხა მაკრონის - „რატომ წახვედი ვაშინგტონში?“ (ავტორი - მარკო გალუცი). იტალიის პრემიერ-მინისტრი ჯორჯა მელონი უკმაყოფილოა, რომ საფრანგეთი აშშ-სთან მიმართებით ევროკავშირთან შეთანხმების გარეშე მოქმედებს. მისი აზრით, ომისშემდგომი სიტუაციის დარეგულირების უზრუნველსაყოფად გაეროს როლი უნდა გაიზარდოს.
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
რამდენიმე დღის წინათ რომ ჯორჯა მელონისათვის რომ გეკითხათ, თუ როგორ წარმოუდგენია მას იდეალური გადაწყვეტილება უკრაინაში საომარი მოქმედებების შეჩერებისა და სამშვიდობო შეთანხმების დადებისათვის, იგი ყოველგვარი ყოყმანისა და ეჭვების გარეშე გიპასუხებდათ: „იდეალური გადაწყვეტილება იქნებოდა ნატოს გარანტიების დადგენა კიევისათვის, ალიანსში მისი ფორმალური გაწევრიანების გარეშე“. ეს ტექნიკურად რთული გადაწყვეტილება იქნებოდა, მაგრამ სწორედ ის ითვლება იტალიის მთავრობის მიერ გატარებული დიპლომატიის რეალური მიზანი: უსაფრთხოების გარანტიების უზრუნველყოფა ნატოს ევროპული ქვეყნების ძალების მიერ, აშშ-ის ნაკლები ჩარევით“.
გაურკვეველია, მოეწონებათ თუ არა ეს ამერიკელებს და საერთოდ, განხორციელდება თუ არა პრაქტიკაში, ამიტომ იტალიის მტავრობას მოუწევს საქმე ჰქონდეს მისთვის ყველაზე არასასურველ სცენართან, რომელსაც ანგლოსაქსები „მიწისზედა ოპერაციას“ უწოდებენ, ანუ სახმელეთო ჯარების განთავსებას უშუალოდ უკრაინაში. რატომ არ მოსწონს ეს იდეა რომს? იმიტომ, რომ იტალიელი ჯარისკაცების განთავება უკრაინის ტერიტორიაზე უკავშირდება საფრთხეს, რომელიც მათ სიცოცხლეს დაემუქრება. გარდა ამისა, გამოიწვევს კონფლიქტს ჯორჯა მელონის (პარტია „იტალიელი ძმების“ ლიდერის) და მატეო სალვინს (მისი მოადგილე, პარტია „ჩრდილოეთის ლიგის“ ლიდერს) შორის. მატეო სალვინი კატეგორიული წინააღმდეგია იტალიის რეალური სამხედრო ჩარევა-მონაწილეობისა უკრაინის საქმეებში. შესაბამისად, ბოლო დროს დგაჩნდა იდეა იმისა, რომ თუ იტალია უკრაინის მშვიდობის უზრუნველყოფაში მონაწილეობას მიიღებს, მაშინ ეს უნდა მოხდეს მხოლოდ გაეროს ეგიდით და გაეროს წესდების ჩარჩოებში.
გაერო (United Nations) - ეს ის მაგიური სიტყვაა, რომელიც იტალიის მთავრობის ყოველ წევრზე პოზიტიურად მოქმედებს. რა თქმა უნდა, შეიძლება ვინმეს გაუკვირდეს კიდეც - იმიტომ, რომ ბოლო წლებში გაერომ საკუთარი თავის დისკრედიტაცია მოახდინა, მაგრამ ახლა აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობისას კვლავ თავის ცენტრალურ როლს იძენს (გავიხსენოთ უშიშროების საბჭოს ბოლო დღეებში მიღებული ამერიკულ-რუსული რეზოლუცია უკრაინის შესახებ!). გარდა ამისა, გაეროს როლის გაფართოება უკრაინის პრობლემის მოგვარების დროს ვლადიმერ პუტინისთვისაც დამამშვიდებელი იქნება, რადგან მას ნატოს სახელის ხსენებაც კი არ სიამოვნებს. ანუ თუ სამშვიდობო-სამხედრო კონტინგენტი უკრაინის ტერიტორიაზე არა ნატოს ევროპული ძალების სახით, არამედ გაეროს მანდატით განთავსდება, ამ იდეას რუსეთიც დაეთანხმდება. „ძალიან კარგი იქნება, თუ ამ იდეის რეალიზებაში ჩინეთიც შემოგვიერთდება. პეკინის ნაბიჯი უსაფრთხოების მნიშვნელოვანი გარანტია იქნებოდა გეოპოლიტიკური თვალსაზრისით“, - განაცხადა ჯორჯა მელონიმ.
სწორედ ამიტომ გამოთქვა საყვედური იტალიის თავდაცვის მინისტრმა გვიდო კროზეტომ საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის გასაგონად, რომ ისინი „თვითნებურად“, ევროკავშირისა და ნატოს სხვა წევრებისაგან „ჩუმად“ ცდილობენ ესოდენ დელიკატური და რთული ინიციატივების რეალიზებას და ვაშინგტონში დადიან...
მას შემდეგ, რაც საფრანგეთის პრეზიდენტი ვაშინგტონში აშშ-ის პრეზიდენტს შეხვდა და ევედრებოდა უკრაინაში „ევროპული ძალების“ განლაგების იდეას დათანხმებულიყო, ჯორჯა მელონიმ ემანუელ მაკრონს პირდაპირი კითხვა დაუსვა: „მუსიე მაკრონი, მე მინდა ვიცოდე, რატომ წახვედით ვაშინგტონში?“, რაზედაც მან უპასუხა, რომ „მე მხოლოდ საფრანგეთის სახელით ვმოქმედებდიო“. იტალიის პრემიერ-მინისტრმა საჭიროდ ჩათვალა ეთქვა, რომ ევროკავშირის ყველა წევრმა უკრაინის საკითხში ერთმანეთთან შეთანხმებულად უნდა იმოქმედონ. მოკლედ, პარიზსა და რომს შორის უკრაინაში სამშვიდობო ძალების განლაგების თაობაზე (რომელი ორგანიზაციის ეგიდით) აშკარა დაძაბულობა არსებობს.
ამ ყველაფრის გარდა, ერთი მხრივ, საფრანგეთს და დიდ ბრიტანეთს, ხოლო მეორე მხრივ, იტალიას შორის ამჟამად ღრმა პოლიტიკური ბზარი ჩნდება: ფაქტიურად, ორმა ბირთვულმა სახელმწიფომ, საფრანგეთმა და დიდმა ბრიტანეთმა, რომლებსაც გაეროს უშიშროების საბჭოში ვეტოს უფლება აქვთ, უკვე მიიღეს გადაწყვეტილება უკრაინაში „ნატოს ევროპული სამშვიდობო ძალების“ განლაგებაზე (მათ ამერიკაც ეთანხმება, მაგრამ საკუთარი მონაწილეობის გარეშე), რაც იტალიას ძალიან არ მოსწონს. ჯორჯა მელონის ჰყავს მომხრეები ევროკავშირში, მაგალითად, გერმანია და პოლონეთი, მაგრამ ძალები უთანასწოროა...
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
