USD 2.7117
EUR 3.1231
RUB 3.3487
თბილისი
«Foreign Affairs» (აშშ): „საუკეთესო გზა უკრაინისა და ნატოსათვის“
თარიღი:  

 „ჩვენ ზუსტად ვიცით, თუ რა არ მოხდება ნატოს ორდღიან საიუბილეო სამიტზე, რომელიც ვაშინგტონში 9 ივლისს გაიხსნა, სამხედრო ბლოკის შექმნის 75-ე წლისთავთან დაკავშირებით: უკრაინა ალიანსის 33-ე წევრი არ გახდება. სამაგიეროდ, კიევს, როგორც კომუნიკეს პროექტშია მითითებული, შესთავაზებენ ნატოში შესასვლელ „ხიდს“, რომელიც ნამდვილად არ არის ის, რაც უკრაინას სურს (ალიანსის წესდების მე-5 პუნქტი - კოლექტიური თავდაცვის პრინციპი). თანაც არის იმის საფრთხე, რომ „ნატოსთან დამაკავშირებელი ხიდი“ შეიძლება იქცეს „ხიდად არსაით“, თუ აშშ-ის პრეზიდენტად დონალდ ტრამპი იქნება არჩეული.“, - ასე იწყება ამერიკულ ჟურნალ „ფორინ ეფეარსში“ (Foreign Affairs) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „საუკეთესო გზა უკრაინისა და ნატოსათვის“ (ავტორი - მერი ელიზ საპოტე, ჯონ ჰოპკინსის უნივერსიტეტის პროფესორი).

„როგორ შეიძლება უზრუნველყოფილი იყოს უკრაინის მიღება ალიანსში უახლოეს პერსპექტივაში იმის გათვალისწინებით, რომ რუსეთის ჯარებს ქვეყნის ტერიტორია ხანგრძლივი დროის განმავლობაში ექნებათ დაკავებული?, - ასეთი კითხვაა დასმული პუბლიკაციაში.

„ისტორიაში არის პრეცედენტები იმისა, თუ როგორ ხდებოდნენ ნატოს წევრებად ორად გაყოფილი სახელმწიფოები და უფრო მეტიც, სპეციფიკურ მდგომარეობაში მყოფი ქვეყნები. რა თქმა უნდა, ისტორიული მოდელები ზუსტად არ ესადაგება უკრაინის შემთხვევას, მაგრამ მაინც ღირს მათი განხილვა სიტუაციის უკეთ გაცნობიერების მიზნით.

ნორვეგია: ნატოში, მაგრამ ნატოს ბაზების გარეშე

70 წლის წინათ ნორვეგიასაც იგივე სურდა, რაც დღეს უკრაინას სურს - ნატოში გაწევრიანება. ნორვეგიას მეორე მსოფლიო ომამდე ნეიტრალური სახელმწიფოს სტატუსი ჰქონდა, მაგრამ გერმანელი ფაშისტები ამ სტატუსმა ვერ შეაჩერა და ვერმახტმა ნორვეგიის ოკუპირება განახორციელა. ომის შემდეგ ოსლომ გადაწყვიტა უფრო მტკიცე მფარველი ეძებნა, რომ მეტი გარანტიები ჰქონოდა სუვერენიტეტის შესანარჩუნებლად. ნორვეგია გახდა ნატოს წევრი, მაგრამ გარკვეული პირობით: მისმა მთავრობამ განაცხადა, რომ ქვეყნის ტერიტორიაზე უცხიეთის სახელმწიფოების ჯარები (ბაზები) არ იქნებოდა მანამდე, სანამ ნორვეგიაზე უშუალო თავდასხმის საფრთხე არ შეიქმნებოდა. მოგვიანებით ნორვეგიელებმა ასევე მიიღეს გადაწყვეტილება არ განლაგებულიყო ქვეყნის ტერიტორიაზე ბირთვული იარაღი. აქვე გავიხსენოთ ერთი მომენტი: ნორვეგია მაშინ საბჭოთა კავშირს, ახლა კი რუსეთს ესაზღვრება.

რა თქმა უნდა, მოკავშირეებს (ამერიკას და სხვებს) იმ დროსაც და მოგვიანებითაც ნორვეგიის მთავრობის გადაწყვეტილებები არ მოსწონდათ. როცა ნატოს გაფართოების პირველი ტალღა დაიწყო, აშშ-ის პრეზიდენტმა ბილ კლინტონმა განაცხადა, რომ ნორვეგიის სპეციფიკური სტატუსი ახალ წევრებზე არ გავრცელდებოდა.

მიუხედავად იმისა, რომ ცივი ომის დროინდელ ნორვეგიის ნატოურ სტატუსსა და დღევანდელ უკრაინას შორის საკმაოდ ბევრი განსხვავება არსებობს, ნორვეგიული მოდელი შეიძლება აქტუალურად ჩავთვალოთ. ის აჩვენებს, რომ რუსეთის მოსაზღვრე სახელმწიფო, ანუ ისეთი, როგორიც უკრაინაა, შეუძლია ნატოს წევრი გახდეს ისე, რომ მოსკოვის მწვავე უკმაყოფილება და მტრობა არ გამოიწვიოს: არ განალაგოს თავის ტერიტორიაზე ალიანსის წევრი სხვა ქვეყნის სამხედრო ქვედანაყოფები და სამხედრო ინფრასტრუქტურა (ბაზების სტატუსით). ნორვეგიის უნიკალურმა სტრატეგიამ თავის მიზანს მიაღწია: მართალია, მის ტერიტორიაზე არსებობს ნატოს ჯარების ჩრდილოევროპული სარდლობის შტაბი და იარაღის საწყობები, მაგრამ ალიანსის სხვა წევრების ჯარები იქ არ იმყოფებიან. შესაბამისად, ნორვეგია და რუსეთი ერთმანეთის ანტაგონისტები არ არიან.

გერმანია: „ნატოს ნაწილობრივი წევრი“

1955 წელს ნატო წევრი გახდა დასავლეთი გერმანია - გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკა, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყნის აღმოსავლეთი ნაწილი ოკუპირებული იყო საბჭოთა კავშირის მიერ [იგულისხმება გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა, რომელიც „ოკუპაციის“ მიუხედავად, გაეროს სრულუფლებიან წევრს წარმოადგენდა]. უკრაინის აღმოსავლეთი ნაწილიც ოკუპირებულია და კიევს აქვს იურიდიული უფლება 1991 წლის საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრები აღადგინოს, მაგრამ რეალურად მას ამის ძალა არ შესწევს. სხვათა შორის, უკრაინის სახმელეთო საზღვარი აღიარებული ჰქონდა რუსეთსაც 2003 წლის ხელშეკრულებით (ვლადიმერ პუტინისა და ლეონიდ კუჩმას ხელმოწერებით), თუმცა შემდეგ კრემლმა დაარღვია.

კიევს შეუძლია დასავლეთგერმანული მოდელით სხვა მიმართულებითაც ისარგებლოს. 1955 წლის შემდეგ, როცა გერმანიის დასავლეთი ნაწილი - გფრ ნატოში გაწევრიანდა, მან მიიღო დასავლური დახმარება, თავისი ეკონომიკა ააღორძინა და დიდ წარმატებას მიაღწია.

მოკლედ, ნატოში უკრაინის ნაწილობრივი გაწევრიანებით მისი ტერიტორიის დიდ უმეტესობაზე - ცენტრალურ და დასავლეთ უკრაინაზე ნატოს გარანტიები გავრცელდება, რაც ძლიერ კოზირს წარმოადგენს. კიევს შეუძლია დასავლეთთან ინტეგრაცია ისე განახორციელოს, რომ ვლადიმერ პუტინისგან დათმობებს არ ელოდოს.

წყარო: https://www.foreignaffairs.com/ukraine/better-path-ukraine-and-nato

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.