,
„პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის „რუსეთზე გამარჯვების გეგმის“ რეალიზებასთან დაკავშირებით პრობლემები აქვს: შეუძლებელი ხდება დოკუმენტის ერთ-ერთი მთავარი პუნქტის შესრულება - უკრაინისათვის უსაფრთხოების გარანტიების უზრუნველყოფა, რომელიც ნატოს ბლოკში გაწევრიანებას გულისხმობს. ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის ზოგიერთი საკვანძო წევრი არ არის დაინტერესებული იმით, რომ უკრაინა ნატოს წევრი გახდეს’, - ნათქვამია აშშ-ის გაზეთ „პოლიტიკო“-ში (Politico - ევროპული ვერსია, გამოდის ბელგიაში) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ვაშინგტონი და ბერლინი ნატოში უკრაინის მიწვევას არ ჩქარობენ, ვოლოდიმირ ზელენსკის კი ალიანსში მიღება დაუყონებლივ სურს“ (ავტორები - სტიუარტ ლაუ, რობი გრამერი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
ამერიკელი და ნატოელი მაღალჩინოსნების, აგრეთვე ზოგიერთი დიპლომატის თქმით (მათ ანონიმად დარჩენა ისურვეს, როცა შიდა დისკუსიის მომენტებს გვიზიარებდნენ ), „გერმანია და აშშ არიან ის მსხვილი და გავლენიანი სახელმწიფოები, რომლებიც არ ჩქარობენ მოწოდებით მიმართონ დანარჩენ წევრებს - დაუყონებლივ შევთავაზოთ უკრაინას ალიანსის წევრობაო“.
ვოლოდიმირ ზელენსკის დიდი ხანია უნდოდა დაუყონებლივი მიწვევა ნატოს წევრად მიღების მიზნით, მაგრამ იგი თვითონვე აღიარებდა, რომ ალიანში მიღება შესაძლებელი გახდება მხოლოდ რუსეთთან ომის დასრულების შემდეგ. მაგრამ ამ კვირაში პრეზიდენტმა დაბეჯითებით მოითხოვა, რომ „უკრაინისათვის პრინციპულად მნიშვნელოვანია ნატოში მიწვევა სწორედ ომის დროს მიიღოსო“.
მაგრამ ალიანსის საკვანძო ქვეყნები შეშფოთებულები არიან იმით, რომ შესაძლოა ისინი რუსეთთან ომში აღმოჩნდნენ ჩათრეულნი.
„პოლიტიკოსათვის“ მიცემულ ინტერვიუში ამერიკელმა დიპლომატმა ჯულიანა სმიტმა (აშშ-ის წარმომადგენელი ნატოში, რომელიც თავის პოსტს მალე დატოვებს) ხაზი გაუსვა ამერიკის პოზიციას: „ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსს დღესდღეობით ჯერ კიდევ არ მიუღწევია იმ წერტილამდე, რომ უკრაინას ნატოს წევრობა შესთავაზოს“.
ვოლოდიმირ ზელენსკიმ აღიარა, გერმანიის კანცლერი ოლაფ შოლცი, რომელიც უკრაინისათვის იარაღის მსხვილ მიმწოდებელ წარმოადგენს (მოცულობით მხოლოდ ამერიკას თუ ჩამოუვარდება) მხარს არ დაუჭერს ქვეყნის სწრაფ გაწევრიანებას ნატოში.
„მე ოლაფ შოლცთან ძალიან კარგი დამოკიდებულება მაკავშირებს. დიდი მადლობა შოლცს უკრაინის დახმრებისათვის. გერმანია მეორე ადგილზეა დახმარების თვალსაზრისით“, - უჩხრა“, - უთხრა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ჟურნალისტებს ამ კვირის დასაწყისში, - მაგრამ ის, რომ გერმანული მხარე სკეპტიკურად უყურებს ჩვენს მიწვევას ნატოს წევრად, ეს ფაქტი ფაქტად რჩება... ჩვენ ყველას ბევრი მუშაობა მოგვიწევს გერმანულ მხარესთან, თუმცა უფრო უარესადაა საქმე აშშ-სთან მიმართებით“.
გერმანია და აშშ ერთადერთნი არ არიან, ვინც ხელს უშლის უკრაინას მიზნის შესრულებაში.
უნგრეთი და სლოვაკეთი ასევე წინააღმდეგნი გამოდიან, თუმცა მათ სულ სხვა მიზეზები აქვთ უკრაინასთან მიმართებით. მათი დღევანდელი ლიდერები - პოპულისტები ვიქტორ ორბანი და რობერტ ფიცო პროკრემლურ პოლიტიკას ატარებენ. უნგრეთის პრემიერი მუდმივად ბლოკირებს უკრაინის დასახმარებლად თანხების გამოყოფას და არ მონაწილეობს პროგრამაში, რომელიც კიევისათვის ლეტალური იარაღის გაგზავნას ითვალისწინებს.
სოციალური ქსელებში გამოქვეყნებულ თავის ჩანაწერში ვიქტორ ორბანმა ვოლოდიმირ ზელენსკის „გამარჯვების გეგმას“ „საშინელებაზე უფრო მეტი“ უწოდა.
რობერტ ფიცომ კი ამ რამდენიმე დღის წინათ გამაფრთხილებელი განცხადება გააკეთა, რომლის თანახმად, უკრაინის ნატოს წევრად მიღება კარგი საფუძველი იქნება მესამე მსოფლიო ომის დაწყებისათვის“ და მტკიცედ აღნიშნა, რომ იგი არასოდეს არ დათანხმდება ასეთ გადაწყვეტილებას.
არის კიდევ რამდენიმე ქვეყანა, რომლებიც დაინტერესებულნი არ არიან სწრაფად იმოქმედონ კიევის თხოვნის შესასრულებლად, მაგრამ ისინი უპირატესობას ჩრდილში დარჩენას ანიჭებენ. „ისეთი ქვეყნები, როგორებიცაა ბელგია, სლოვენია ან ესპანეთი, აშშ-სა და გერმანიის ზუსრგს უკან იმალებიან. მათ არ სურთ ხელი შეუწყონ კიევის მიზნის განხორციელებას“, - თავა ერთ-ერთმა ნატოელმა ჩინოვნიკმა. ალიანსის ცენტრალური აპარატიდან კიდევ ერთმა საქმეში გარკვეულმა პიროვნებამ აღნიშნა, რომ „ზოგიერთი ქვეყანა ზოგადად, აბსტრაქტულად, მხარს უჭერს უკრაინის სურვილის განხორციელებას, მაგრამ როგორც კი საქმე საქმეზე მიდგება, ისინი საჯაროდ დაიწყებენ ამ იდეის წინააღმდეგ გამოსვლას“.
ასეთი სახელმწიფოები უპირისპირდებიან ისეთ ქვეყნებს, როგორებიც არიან პოლონეთი და „პატარა“ ბალტიისპირელები - ლიეტუვა, ლატვია და ესტონეთი, რომლებიც უკრაინის ნატოში მიღებისათვის უფრო მეტ ენთუზიაზმს ამჟღავნებენ.
„ვარშავა მომხრეა, რომ ნატომ უკრაინას პერსპექტივა გაუხსნას“, - თქვა პოლონეთის პრემიერ-მინისტრმა დონალდ ტუსკმა გასულ კვირას, ევროკავშირის ლიდერების სამიტზე, - ჩვენ პოზიცია არ შეგვიცვლია და ყოველთვის სოლიდარულები ვართ უკრაინასთან“.
მაგრამ ამ შედარებით პატარა ქვეყნებს უწევთ ხოლმე, რომ განზე გადგნენ და გზა დაუთმონ ბერლინისა და ვაშინგტონის გაერთიანებულ ფრონტს.
ოლად შოლცმა გასულ კვირას, გერმანიაში აშშ-ის პრეზიდენტის ჯო ბაიდენის ვიზიტის როს, ჟურნალისტებს ასე განუცხადა: „ჩვენ ყველაფერს ვაკეთებთ, რომ ნატო ომის მონაწილე არ გახდეს, რათა ეს ომი უფრო დიდ კატასტროფაში არ გადაიზარდოს“.
თუმცა ის ოფიციალური პირები, რომლებსაც „პოლიტიკო“ ესაუბრა, ცდილობდნენ ხაზი გაესვათ, რომ არც აშშ და არც გერმანია არ გამორიცხავენ უკრაინის სავარაუდო გაწევრიანებას ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში.
ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის პოზიცია დიდი ხნის განმავლობაში გამოიხატებოდა იმით, რომ უკრაინის ნატოში წევრად მიღება მხოლოდ ომის დასრულების შემდეგ მოხდებოდა, მაგრამ ვადების განსაზღვრის გარეშე, რათა რუსეთის ლიდერის ვლადიმერ პუტინი არ განრისხებულიყო.
მართალია, ჯო ბაიდენმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ნატოს გააქტიურებასა და გაფართოებაში, გახდა უკრაინის სამხედრო დახმარების მთავარი დონორი, მაგრამ მისი ადმინისტრაციაც ასევე თვლის, რომ ბევრი ევროპული დედაქალაქი მხარს არ დაუჭერს ნატოს უფრო მეტ გააქტიურებას უკრაინასთან მიმართებით მოკლევადიან პერსპექტივაში. ერთ-ერთი ამერიკელი ჩინოვნიკის თქმით, კიევისადმი ნებისმიერი სამომავლო შეთავაზება ნატოს მხრიდან დაკავშირებული იქნება რფორმების გატარებასთან და კატასტროფული დონის კორუფციის აღმოფხვრასთან.
თეთრ სახლს რეაქცია არ გამოუხატავს იმის გამო, რომ ვოლოდიმირ ზელენსკის შეუძლია ნატოს წევრებზე ზეწოლის კამპანია გააძლიეროს, რათა ალიანსისაგან გარანტიებს მიაღწიოს აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებამდეც კი - იმის შიშით, რომ თუ დონალდ ტრამპი გახდება პრეზიდენტი, იგი მკვეთრად შეამცირებს კიევისადმი დახმარებას.
წყარო: https://www.politico.eu/article/volodymyr-zelenskyy-ukraine-nato-bid-us-germany/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
