USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
«Politico» : „სად დაიკარგა ემანუელ მაკრონი? საფრანგეთის პრეზიდენტი საარჩევნო კრიზისის დროს „რადარებიდან გაქრა“
თარიღი:  

ამერიკული გაზეთი „პოლიტიკო“ (Politico) თავის ევროპულ გამოცემაში, რომელიც ბრიუსელში იბეჭდება, აქვეყნებს სტატიას სათაურით „სად დაიკარგა ემანუელ მაკრონი? საფრანგეთის პრეზიდენტი საარჩევნო კრიზისის დროს „რადარებიდან გაქრა“ (ავტორი - ქლეა ქოლქათი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

როცა ემანუელ მაკრონი სულ ბოლოს საჯაროდ, საზოგადოების წინაშე გამოსული ნახეს, მას მოდური მზის სათვალეები ეკეთა, მუქი საზაფხულო ქურთუკი ეცვა და შავი „ბეისბოლის“ ქუდი ეხურა. პრეზიდენტი ტელეარხების კადრებში იმ დროს მოხვდა, როცა კვირას, 30 ივნისს ხმას აძლევდა საფრანგეთის პარლამენტის (ეროვნული კრების) არჩევნების დროს, საკურორტო ქალაქ ლე-ტუკში. თავი რომ დავანებოთ მის პიჟონურ გამოხტომებს, ბოლო დროს შესამჩნევია, რომ ფრანგი ლიდერი ცდილობს ჩრდილში იყოს და საზოგადოებას ზედმეტად არ დაენახვოს. ზოგიერთ საერთაშორისო შეხვედრაში მონაწილეობის გარდა, ემანუელ მაკრონი  თითქმის ორი კვირაა „მიმალვაშია“.

არჩევნების პირველი ტურის შემდეგ პრეზიდენტი ერთხელაც არ გამოსულა ტელევიზიით, რომ თავისი შეშფოთებული მხარდამჭერები გაემხნევებინა იმ კატასტროფული მარცხის შემდეგ, რაც პარტიამ და ალიანსმა განიცადეს. ამის ნაცვლად ელისეის სასახლემ მოკლე განცხადება გაავრცელა და პარტიას სიმტკიცისა და ერთიანობისაკენ მოუწოდა. ცენტრისტული ალიანსი, რომელიც ისედაც კარგად არის შეფერთხილი ევროპარლამენტის არჩევნებში განცდილი წარუმატებლობის გამო, ახლა იძულებულია ლიდერის გარეშე „თავგანწირულად“ იბრძოლოს და რაც მომხრეები ჰყავს დარჩენილი, ისიც არ დაკარგოს. რეალობა ისეთია, რომ პრეზიდენტის მოკავშირეებს წინასაარჩევნო კამპანიის დროს პრეზიდენტის დანახვა არ სურთ. ემანუელ მაკრონის ფოტოსურათები არ ჩანს არც სააგიტაციო პლაკატებზე და არც ბროშურებში.

„მას უთხრეს, რომ საარჩევნო კამპანიაში მონაწილეობა არ მიეღო. ვერ ვიტყვით, რომ იგი ნებაყოფლობით დათანხმდა ასეთ გაფრთხილებას. უფრო სწორი იქნება ვთქვათ, რომ ემანუელ მაკრონი აიძულეს“, - განაცხადა პრეზიდენტის პარტია „აღორძინების“ ერთ-ერთმა ლიდერმა, რომლმაც ამ ფრიად დელიკატური საკითხის კომენტირებისას ანონიმურობის დაცვა ითხოვა. „პრეზიდენტმა სათანადოდ ვერ შეაფასა, თუ რამდენად შემაზრზენია საზოგადოებისათვის მისი პიროვნება“, - დაამატა პარტიულმა ჩინოვნიკმა.

ვრცელდება ხმები, რომ პრეზიდენტის პარტიის ზოგიერთი „მძიმეწონიანი“ ჩინოვნიკი უკმაყოფილოა შექმნილი სიტუაციით და ისინი ამაში ბრალს ლიდერს სდებენ. ერთ-ერთმა საკვანძო მხარდამჭერმა მინისტრმა „დემაკრონიზაციის“ აუცილებლობაზე ილაპარაკა და განაცხადა, რომ „პრეზიდენტის იმიჯი გაცვდა“,

აქტიური და მჭევრმეტყველი 46 წლის პრეზიდენტისათვის, რომელსაც მუდამ მოვლენების ცენტრში ყოფნა უყვარს, ახალი იდეების შეთავაზება და ძველი ტრადიციების დარღვევა, რასაკვირველია, ასეთი ახალი რეალობა ძალზე არაკომფორტულია.

რა ხდება ელისეის სასახლის „ბუნკერში“

მაგრამ გადასახლებაში გაგზავნილი ნაპოლეონ ბონაპარტისაგან განსხვავებით, ემანუელ მაკრონი ელისეის სასახლის „ბუნკერში“ სამუშაო მაგიდასთან ზის და ახალი ბატალიებისათვის ემზადება - თუ როგორ უნდა მართოს ქვეყანა 7 ივლისს მოსალოდნელი მძიმე მარცხის შემდეგ. შესაძლოა, საფრანგეთის პრეზიდენტს მოუწევს „თანაარსებობის მთავრობაში“ მარინ ლე პენის პარტიასთან - „ეროვნულ გაერთიანებასთან“ ითანამშრომლოს, რომელსაც, აშკარაა, პარლამენტში ყველაზე დიდი ფრაქცია ეყოლება.

ხმები ხმებად, მაგრამ ბოლო დღეებში ემანუელ მაკრონი იმასაც ცდილობს, რომ მისი პარტიის კრიზისის მოსალოდნელი გაღრმავების ფონზე თავისი გავლენა როგორმე განამტკიცოს. მან ქვეყანაში რამდენიმე მაღალჩინოსანი შეცვალა და პარალელურად ევროკავშირისაგან ითხოვს, რომ მისი მოკავშირეები ბრიუსელის სტრუქტურებში მნიშვნელოვან პოსტებზე დაინიშნონ. ამის საპასუხოდ, მარინ ლე პენმა ემანუელ მაკრონი „ადმინისტრაციული გადატრიალების“ ორგანიზების მცდელობაში დაადანაშაულა.

მოკლედ, ჩრდილში მყოფი პრეზიდენტი მძიმე გამოცდისათვის ემზადება. ოთხშაბათს მთავრობის  ოფიციალურმა წარმომადგენელმა პოლიციასა და უშიშროების ორგანოებში ახალი პირების დანიშვნები გამოაცხადა. მნიშვნელოვანი საკადრო ცვლილებები განხორციელდა სახმელეთო ჯარებში, სამხედრო-საზღვაო და სამხედრო-საჰაერო ძალებში - ათობით ახალმა [პრეზიდენტის ერთგულმა] ჩინოვნიკმა ძველები ჩაანაცვლა.

მაკრონის ზოგიერთი მოკავშირის თქმით, შესაძლებელია მყიფე პარტიული კოალიციის შექმნა - ისეთისა, როგორის ჩამოყალიბება გერმანიაში და ესპანეთში მოხერხდა. „შესაძლოა ეს არის შანსი იმისა, რომ ჩვენი მმართველობის სისტემა შეიცვალოს“, - განაცხადა რადიოინტერვიუში პრემიერ-მინისტრმა გაბრიელ ატალმა. როგორც მან აღნიშნა, არჩევნების შემდეგ შეიძლება „პლურალისტული ეროვნული კრება“ ვიხილოთ, რომელშიც პოლიტიკური ფრაქციები - მემაჯვენეები, მემარცხენეები და ცენტრისტები ერთად იმუშავებენ და საინტერესო სახელმწიფოებრივ პროექტებს ურთიერთშეთანხმებებით განახორციელებენ“.

მაგრამ ასეთი ალიანსის გაჩენა 7 ივლისის ხმის მიცემის შედეგებზეა დამოკიდებული. გარდა ამისა, ეს შესაძლებელი იქნება: ა) იმ შემთხვევაში, თუ ემანუელ მაკრონი უკიდურესდ მემეარცხენეებთან ერთად მუშაობაზე დათანხმდება და ბ) თუ სოციალისტები, მწვანეები და კომუნისტები (ანუ მემარცხენე ძალების წარმომადგენელები) კავშირს გაწყვეტენ თავიანთ პარტნიორ პარტია „დაუმორჩილებელ საფრანგეთთან“, რომლის ლიდერს ჟან-ლუკ მელანშონი წარმოადგენს. ერთიც და მეორეც, დღევანდელი მონაცემებით, ნაკლებსავარაუდოა.

ძველებურად ისევ ანგარიშგასაწევი?

მაგრამ განა რამდენ ხანს აარიდებს თავს პრეზიდენტი ტელეკამერებს? როგორც ჩანს, არცთუ ისე დიდხანს. როცა კვირა საღამოს ნათელი გახდება მარინ ლე პენის პარტიის „ეროვნული გაერთიანების“ გამარჯვების მასშტაბები, პრეზიდენტს მოუწევს ახალი პრემიერ-მინისტრის დანიშვნაზე იზრუნოს. თუ პარლამენტში მემარჯვენეებს აშკარა უმრავლესობა არ ეყოლებათ, მაშინ მთავრობის მეთაურის დანიშვნას და მინისტრთა კაბინეტის ჩამოყალიბებას შეიძლება კვირეები დაჭირდეს.

„მაკრონი ისევ თავის ხელში აიღებს ინიციატივას როგორც საფრანგეთის ინსიტუტების ხელისუფლების გარანტი“, - ამბობს ზემოთხსენებული ანონიმური პარტიული ჩინოვნიკი. თუ მემმარჯვენეები გაიმარჯვებენ და აბსოლუტურ უმრავლესობას მიიღებენ, ემანუელ მაკრონი იძულებული გახდება პრემიერ-მინისტრის პოსტზე მარინ ლე პენის პარტიის წარმომადგენელი ჟორდან ბარდელა წამოაყენოს. თუ მემარჯვენეები უმრავლეს ადგილებს ვერ დაიკავებენ, მაშინ პრეზიდენტი ხანგრძლივ მოლაპარაკებას დაიწყებს კოალიციის შესაქმნელად იმ პარტიებთან, რომლებიც დღეს მისი მეტოქეები არიან - მემარცხენე და მემარჯვენე ფლანგიდან.

მაგრამ ძალზე ძნელია წინასწარ იმის პროგნოზირება, თუ როგორ შეიძლება  ურთიერთობის დამყარება ემანუელ მაკრონის ლიბერალ მოკავშირეებთან და მათი რეპუტაციის გაუმჯობესება ფართო საზოგადოების თვალში იმ დროს, როცა მაკრონისტების რეიტინგი და პოპულარობა, უბრალოდ, დაინგრა, რასაც ბოლო საზოგადოებრივი გამოკითხვები ადასტურებს.

გაბრიელ ატალი, რომელიც ერთ-ერთი იშვიათი მეტ-ნაკლებად პოზიტიური ფიგურაა მაკრონის მომხრეებიდან და რომელიც ჯერ კიდევ ინარჩუნებს გარკვეულ პოპულარობას, როცა მის შეფს აკრიტიკებენ, ფართოდ იღიმება და თან ბრაზისაგან კბილებს აკრაჭუნებს. ფრანგული პოლიტიკა კრიზისშია, ემანუელ მაკრონს „უგუნურს“, „ქაოსის აგენტს“ უწოდებენ და ადანაშაულებენ, რომ სწორედ ის არის ფიასკოს ავტორი.

როგორც ჩანს, უახლოეს პერსპექტივაში პრეზიდენტის ვერავითარი ქარიზმა, ვერავითარი მოდური ქურთუკები და ჰოლივუდის ბლოკბასტერებით რეკლამირებული სათვალეები სიტუაციას ვერ შეცვლის.

წყარო: https://www.politico.eu/article/emmanuel-macron-france-president-elections-2024-marine-le-pen-brussels-national-rally/

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.