USD 2.6935
EUR 3.1336
RUB 3.3397
თბილისი
ნიკო ნიკოლაძე - ციკლიდან ყველაზე დიდი ქუთაისელები
თარიღი:  1150
1918 წლის მაისში, ბათუმში, საქართველოსთვის უმნიშვნელოვანეს გადაწყვეტილებების დროს, მოლაპარაკებების დარბაზის კარი გაიღო და ახალგაზრდა გერმანელი გენერალი ოტო ფონ ლოსოვი შემოვიდა. მან დარბაზში მყოფი პირები შეათვალიერა და მოულოდნელად პირდაპირ ქართულ დელეგაციაში მყოფ ნიკო ნიკოლაძისკენ გამოემართა.
თქვენ ხომ ნიკო ნიკოლაძე ბრძანდებით? თავაზიანად იკითხა გენერალმა.
დიახ, თქვენ საიდან იცით?!
თქვენ ჩემს სახლში ხშირად მინახიხართ გერმანიაში, იმიტომ რომ მამაჩემის მეგობარი ხართ - მიუგო გენერალმა.
ამ ნაცნობობამ და ოტო ფონ ლოსოვის კეთილგანწყობამ ჩვენი აზრით ერთ-ერთი გამორჩეული როლი ითამაშა მოლაპარაკების შემდეგ რაუნდებში.
მოგეხსენებათ ძვირფასო მკითხველო, რომ ამ დროისათვის თურქეთის ჯარმა 1878 წელს რუსეთ-თურქეთის ომის დროს დატოვებული ტაო-კლარჯეთისა და აჭარის ტერიტორიები კვლავ დაიკავა და ჩოლოქამდე მოვიდა. მაშინდელმა ახლადჩამოყალიბებულმა ამიერკავკასიის სეიმმა, რომელიც საქართველოს, სომხეთისა და აზებაიჯანისგან შეგდებოდა, ბათუმში მოსალაპარაკებლად სამივე ერის წარმომადგენლებით დაკომპლექტებული დელეგაცია გაგზავნა. დელეგაციას საგარეო საქმეთა მინისტრი აკაკი ჩხენკელი ხელმძღვანელობდა. აკაკი ჩხენკელის გარდა ქართველების მხრიდან დელეგაციაში კიდევ ორი წარმომადგენელი ზურაბ ავალიშვილი და ნიკო ნიკოლაძე იყვნენ. ნიკო ნიკოლაძე სწორედ იმიტომ იყო შერჩეული, რომ ის იმ დიდი თერგდალეულთაგან შემორჩენილი უკანასკნელი მოჰიკანი და XIX-XX საუკუნის მიჯნაზე მოღვაწე უპირველესი ევროპელი იყო, რომელმაც საუკუნეების შემდეგ ევროპა სიტყვით და საქმით ხელახლა შემოიტანა საქართველოში. ამიტომ დელეგაციაში ვინ უნდა ყოფილიყო თუ არა ის, რადგანაც ევროპულ გერმანიასთან აპირებდნენ მოლაპარაკებას. დელაგაციის მიზანი კი იყო გერმანული მხარე დაერწმუნებინათ, რათა მათ აეძულებინათ მოკავშირე თურქეთი შეეწყვიტა ექსპანსია და ჯარები უკან გაეყვანა - სწორედ გერმანიის წარმომადგენელი იყო ზემოთხსენებული გენერალი და ნიკო ნოლაძის მეგობრის შვილი - ოტო ფონ ლოსოვი.
ბევრი ბჭობისა და მსჯელობის შემდეგ ოტო ფონ ლოსოვმა ცალკე გამოყო ქართველები და მათ შესთავაზა, რომ მთლიანად ამიერავკასიის სამივე ქვეყნისთვის არა, მაგრამ შესაძლებელი შეიძლება ყოფილიყო საქართველოსთვის გაეწიათ მფარველობა და პროტექტორობა. მაგრამ ამისათვის საქართველო უნდა გამოსულიყო ამიერკავკასიის სეიმიდან, რადგან აზერბაიჯანი და თურქეთი ისედაც თანამოაზრეებად ითვლებოდნენ, სომხებს კი სხვა მიზნები ჰქონდათ. თუმცა მხოლოდ ეს არ იყო საკმარისი, ქართულ მხარეს უნდა დაესაბუთებინა თუ რითი შეიძლება ყოფილიყო საქართველო საინტერესო გერმანიისათვის. ოტო ფონ ლოსოვი დაჰპირდა ნიკო ნიკოლაძეს და ქართულ მხარეს, რომ საკმარისი დასაბუთების წარდგენის შემთხვევაში ის უშუამდგომლებდა საქართველოს გერმანიის მთავრობასთან.
როგორც დელეგაციაში მყოფი ზურაბ ავალიშვილი თავის წიგნში "საქართველოს დამოუკიდებლობა" წერს, დაჯდა ნიკო ნიკოლაძე და ერთ ღამეში ჩამოაყალიბა გეგმა, რომელშიც მრავალ ასპექტთან ერთად მთავარი აქცენტები გააკეთა სასარგებლო წიაღისეულსა და ბუნებრივ რესურსებზე - როგორიცაა ჭიათურის მანგანუმი, ტყიბულის ქვანახშირი, სვანეთის ხე-ტყე, ასევე მის მიერვე დაპროექტებული ამიერკავკასიის რკინიგზა და სხვა მრავალი. მაგრამ მთავარი და უპირველესი, მან როგორც საქართველოს საზღვაო კარიბჭის ფოთის ამშენებელმა, პირველმა გააჟღერა იდეა რომელზეც ჯერ კიდევ ნახევარი საუკუნის წინ 1871 წელს ზოგადად დაწერა - ეს იყო საქართველოზე გამავალი უძველესი და უმოკლესი სავაჭრო გზის აღდგენა ევროპიდან აზიამდე. მოცემულ დოკუმენტში კი ნიკო ნიკოლაძემ ამ გზას უწოდა ბერლინი - ფოთი - პეკინი.
ნიკო ნიკოლაძის თეზისებად ჩამოწერილი სახელმწიფოებრივი გეგმა ფონ ლოსოვმა მაშინვე გადაუგზავნა მის მთავრობას, საიდანაც იმავე დღის შუადღისთვის მოვიდა პასუხი, რომ გერმანია იღებდა პროტექტორობას საქართველოს სახელმწიფოზე, თუ კი საქართველო მიიღებდა დამოუკიდებლობას და გახდებოდა ცალკე სახელმწიფო. საგარეო საქმეთა მინისტრმა აკაკი ჩხენკელმა მაშინვე დარეკა თბილისში და მოითხოვა, რომ ვიდრე გვიან არ იყო საქართველოს სასწრაფოდ მიეღო დამოუკიდებლობა. და მართლაც, 1918 წლის 26 მაისს შეიკრიბა საქართველოს ეროვნული საბჭო და 5 საათსა და 10 წუთზე გამოცხადდა საქართველოს დამოუკიდებლობა.
ამის შემდეგ საქართველოსა და გერმანიის ურთიერთობა გაგრძელდა იმით, რომ საქართველომ როგორც უკვე დამოუკიდებელმა სახელმწიფომ ოფიციალურად გააგზავნა დელეგაცია გერმანიაში, სადაც ზემოთხსენებული გეგმის საფუძველზე გერმანიამ პირობა შეასრულა ხელი მოაწერა და პროტექტორობა აიღო საქართველოზე. რათქმაუნდა ამ დელეგაციაში იმყოფებოდა ამ გეგმის ავტორი - ნიკო ნიკოლაძე. ამ ყველაფრით კი საქართველომ მიიღო დამოუკიდებლობა და შეინარჩუნა სუვერენიტეტი. ასე რომ ძვირფასო მკითხველო თუ დააკვირდებით დამოუკიდებლობის აღდგენაში ნიკო ნიკოლაძის, ამ დიდი ქუთაისელის წვლილი განსაკუთრებულად დიდია.
კი მართალია, რომ ეს სუვერენიტეტი ქვეყანამ მხოლოდ 3 წელი შეინარჩუნა და 1921 წელს ბოლშევიკურმა რუსეთმა კვლავ დაგვიპყრო, მაგრამ 70 წლის შემდეგ, 1918 წლის საქართველოს დამოუკიდებლობის აქტზე დაყრდნობით ჩვენმა ქვეყანამ 1991 წლის წლის 9 აპრილს კვლავ გამოაცხადა დამოუკიდებლობა.
ამ დამოუკიდებელ ქვეყანაში ნელ-ნელა გაცოცხლდა იგივე ჩამონათვალი, რაც დიდმა ნიკომ გერმანიის სახელმწიფოს (ანუ ევროპას) ჩამოუწერა და მათ შორის უმთავრესი იდეა ევროპისა და აზიის უმოკლესი სავაჭრო გზა - ბერლინი - ფოთი - პეკინი კვლავ დაიძრა, რომელსაც 1993 წელს ედუარდ შევარდნაძემ ჯერ ტრანსეკას პროექტი და შემდეგ უძველესი სახელი - დიდი აბრეშუმის გზა უწოდა, თუმცა როგორც ნიკო ნიკოლაძის ირგვლივ ხშირად ხდება ხოლმე შევარდნაძეს არც კი უხსენებია ეს უდიდესი გენიალური ქართველი, რომელმაც საუკუნით ადრე დაწერა და ხელახლა გააჟღერა ამ უძველესი გზის აღდგენის იდეა.
რამოდენიმე დღის წინ, 14 დეკემბერს თვითონ ევროპამ ამ იდეას უკვე ოფიციალურად გაუხსნა გზა და მოგვანიჭა ევროკავშირის კანდიდატის ქვეყნის სტატუსი, რაც საქართველოს სძენს ორივე კონტინენტისთვის ზემოთხსენებული უმოკლესი სავაჭრო გზის ფუნქციას. აქედან გამომდინარე კი როგორც კარგად მოგვეხსენება, ეს ჩვენი ერისთვის და მისი სუვერენიტეტისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია!
ასე რომ ნელ-ნელა და წვალებ-წვალებით, ბევრი და იგივე ოკუპანტი სახელმწიფოს ხელშეშლის მიუხედავად, საქართველო ხელახლა იბრუნებს გეოსტრატეგიულ ფუნქციას და "უძღები შვილი" კვლავ უბრუნდება საკუთარ ოჯახს - რასაც ევროპა და ევროკავშირი ქვია. ამით კი სრულდება და ფრთები ესხმება დიდი და უპირველესი ქართველი ევროპელის, ნიკო ნიკოლაძის ოცნებას და მის გენიალურ იდეებს, რომლებსაც მისი შთამომავალნი ადრე თუ გვიან მაინც მიიყვანენ ბოლომდე!
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.