ისრაელსა და ჰეზბოლას შორის მიმდინარე კონფლიქტი 2024 წელს კვლავ სერიოზულ ფაზაში შევიდა. რეგიონული დაძაბულობის ეს ფაზა ისრაელის ჩრდილოეთ საზღვართან გამწვავდა, რაც ჰეზბოლას მიერ ანტი-ტანკური რაკეტების სროლით და ისრაელის საპასუხო საჰაერო დარტყმებით გამოიხატა. ეს შეტაკებები განსაკუთრებით დაკავშირებულია რეგიონში არსებული გეოპოლიტიკური ცვლილებებით, სადაც ირანი ჰეზბოლას მხარდამჭერია, ხოლო ისრაელი ცდილობს მის გავლენის შეკავებას.

კონფლიქტის ფესვები

ჰეზბოლა ისრაელის ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული სამხედრო და პოლიტიკური ოპონენტია ლიბანში. 1982 წლის ისრაელის ინვაზიის შემდეგ ჰეზბოლა ჩამოყალიბდა როგორც მნიშვნელოვანი სამხედრო დაჯგუფება, რომელიც მიზნად ისახავს ისრაელის გავლენის შეწყვეტას ლიბანში და რეგიონში. ამ დაძაბულობის ისტორიული ფესვები მოიცავს არაერთ შეტაკებას, თუმცა ყველაზე მნიშნელოვანი იყო 2006 წლის ომი, როდესაც ჰეზბოლამ ისრაელის ჩრდილოეთით სარაკეტო დარტყმები განახორციელა, რამაც სრული კონფლიქტი გამოიწვია(

2024 წლის ესკალაცია

2024 წლის განმავლობაში, სროლები ლიბანის საზღვარზე და ისრაელთან სერიოზულ კონფლიქტში გადაიზარდა. ჰეზბოლას ბოლო დარტყმები, მათ შორის ანტი-ტანკური რაკეტების გამოყენება, და ისრაელის საჰაერო დარტყმები ჰეზბოლას სამიზნეებზე, აჩვენებს, რომ კონფლიქტი კვლავ აქტიურ ფაზაშია. ისრაელი იყენებს უმაღლეს სამხედრო ტექნოლოგიებს და უპილოტო მფრინავ აპარატებს ჰეზბოლას პოზიციების გასანადგურებლად, მაგრამ ეს კონფლიქტი აძლიერებს რეგიონულ დაძაბულობას ირანსა და სხვა გეოპოლიტიკურ მოთამაშეებს შორის(

საერთაშორისო ჩარევა და დიპლომატიური მცდელობები

საერთაშორისო საზოგადოების წევრები, როგორიცაა შეერთებული შტატები და ევროპული ქვეყნები, მოუწოდებენ ორივე მხარეს შეწყვიტონ სამხედრო ოპერაციები და მიაღწიონ მშვიდობას. ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი, ასევე სხვა ქვეყნები, ცდილობენ დიპლომატიურ ძალისხმევას, რათა თავიდან აიცილონ ფართომასშტაბიანი კონფლიქტი. ერთ-ერთი ძირითადი მიზანი ისრაელის ჩრდილოეთიდან ჰეზბოლას ძალების უკან დახევაა, თუმცა ჰეზბოლა თავს არიდებს ზეწოლას, განსაკუთრებით ირანის მხარდაჭერის გათვალისწინებით(

პროგნოზი უახლოესი 2-3 დღის განმავლობაში

მიუხედავად დიპლომატიური მცდელობებისა, უახლოეს პერიოდში მოსალოდნელია, რომ კონფლიქტი კვლავ გააქტიურდება. ისრაელი აგრძელებს ჰეზბოლას პოზიციების მიზანმიმართულ დარტყმებს, ხოლო ჰეზბოლას მხრიდან სარაკეტო დარტყმები ისრაელის ტერიტორიაზე შეიძლება გაგრძელდეს. განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ ირანი განაგრძობს ჰეზბოლას მხარდაჭერას, ესკალაცია შეიძლება ფართომასშტაბიან ომში გადაიზარდოს. თუმცა, არსებობს მცირე იმედი, რომ საერთაშორისო ზეწოლის პირობებში, დროებითი ცეცხლის შეწყვეტა ან სამხედრო მოქმედებების შეზღუდვა მოხერხდება. კონფლიქტის განახლება საფრთხეს უქმნის არა მხოლოდ ისრაელისა და ლიბანის მოსახლეობას, არამედ მთელს რეგიონს, რაც გლობალურ მასშტაბზე დიდ ზეგავლენას მოახდენს.

ჰეზბოლას ლიდერები

ჰეზბოლას ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და გავლენიანი ლიდერი არის ჰასან ნასრალა (Hassan Nasrallah), რომელიც 1992 წლიდან ჰეზბოლას გენერალური მდივანია. ნასრალა განიხილება როგორც ძლიერი ლიდერი, რომელმაც ჰეზბოლას სამხედრო და პოლიტიკური სიძლიერე გააძლიერა. ის აქტიურად უჭერს მხარს ისრაელის წინააღმდეგობას და ცდილობს ჰეზბოლას პოზიციის განმტკიცებას რეგიონში. მისი რიტორიკა ხშირად მიმართულია ისრაელთან პირდაპირი კონფლიქტისკენ, რაც აისახება ჰეზბოლას მიერ განხორციელებულ სამხედრო მოქმედებებში.

ნასრალას გვერდით, მნიშვნელოვანი ფიგურაა ნაიმ ყასემი (Naim Qassem), ჰეზბოლას მთავარი მოადგილე და მეორე პირი ორგანიზაციაში. ყასემი განიხილება როგორც ნაკლებად მჭიდროდ ჩართული სამხედრო ოპერაციებში, თუმცა აქტიურად მონაწილეობს ჰეზბოლას პოლიტიკურ და იდეოლოგიურ სტრატეგიებში.

რაც შეეხება კონფლიქტის ესკალაციას, ჰასან ნასრალა განსაკუთრებით აქტიური და მოწადინებულია, რომ ჰეზბოლამ ისრაელთან წინააღმდეგობა განაგრძოს და გააღრმავოს. ნასრალას რიტორიკა ხშირ შემთხვევაში კრიტიკულად რეაგირებს ისრაელის სამხედრო ქმედებებზე, რაც შემდგომ სამხედრო ესკალაციას უწყობს ხელს. მისი დამოკიდებულება ესკალაციისკენ ირანისა და სხვა რეგიონული მოთამაშეების მხარდაჭერით კიდევ უფრო ძლიერდება(

სხვა მნიშვნელოვანი ფიგურები:

მუსტაფა მუგნიე (Mustafa Mughniyeh) – სამხედრო ოპერაციების ერთ-ერთი მთავარი ხელმძღვანელი და ლიდერი. მუგნიე განსაკუთრებით ჩართულია ისრაელის წინააღმდეგ სამზადისში.

ვაფიქ საფა (Wafiq Safa) – ჰეზბოლას უსაფრთხოების დანაყოფის ხელმძღვანელი, რომელიც მუშაობს ჰეზბოლას უსაფრთხოების ოპერაციებზე, მათ შორის სამხედრო და სადაზვერვო მოქმედებებზე.

ეს ლიდერები ქმნიან ჰეზბოლას სტრატეგიას რეგიონში და გავლენას ახდენენ კონფლიქტის მიმართულებაზე.