USD 2.7102
EUR 3.1127
RUB 3.3361
თბილისი
"Financial Times-ის" ჟურნალისტთა პროგნოზები 2023 წლისათვის: რუსეთ-უკრაინის ომი, საპრეზიდენტო არჩევნები თურქეთში, პროტესტები ირანში
თარიღი:  525

ბრიტანული გაზეთი „ფაინენშელ თაიმსი“ (Financial Times) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ფაინენშელ თაიმსის“ ჟურნალისტთა პროგნოზები 2023 წლისათვის“, რომელშიც მოკლედ არის მიმოხილული 2022 წლის პროგნოზების გამართლების შედეგები და მოცემულია 2023 წლის პროგნოზები.

„ისევე როგორ სხვა გაზეთების პოლიტიკური მიმომხილველები, 2022 წელს „ფაინენშელ თაიმსის“  მიმომხილველებიც შეცდნენ, როცა ლოგიკის პრინციპზე დაყდნობით აცხადებდნენ - ვლადიმერ პუტინი უკრაინაში არ შეიჭრებაო. სამწუხაროდ პირიქით მოხდა - ვლადიმერ პუტინმა ლოგიკის პრინციპები დაარღვია და ავანტიურული ნაბიჯი გადადგა“, - ნათქვამია სტატიაში სათურით მთლიანობაში ჩვენი გაზეთის მიმომხილველების 2022 წლის პროგნოზებიდან უკრაინის ომის გარდა, კიდევ ხუთი არ გამართლებულა: პირველი - ვამბობდით, რომ ტესლას აქციების ფასი დაეცემოდა, მაგრამ არ დაეცა; მეორე - ვთქვით, რომ დემოკრატები სენატში უმრავლესობას დაკარგავდნენ, მაგრამ არ დაუკარგავთ; მესამე - ვამბობდით, რომ მოხდებოდა „დიდი დათხოვნა სამსახურებიდან“ - კოვიდის პანდემიის გამო, მაგრამ არ მოხდა; მეოთხე - ვთქვით, რომ გაჩნდებოდა კოვიდის უფრო საშიში შტამი, „ომიკრონზე“ უარესი, მაგრამ არ მსგავსი რამ არ მომხდარა; მეხუთე - ჩინეთი სწრაფად დააღწევდა თავს პანდემიას, მაგრამ დღეს იქ უარესი მდგომარეობაა“, - ნათქვამია სტატიაში.

გაზეთის პოლიტიკური მიმომხილველები აკეთებენ 2023 წლის პროგნოზებსაც. გთავაზობთ ზოგიერთ მათგანს:

მოხერხდება თუ არა ზავის დადება რუსეთ-უკრაინის ომში?

ტონი ბარბერი, პოლიტიკური მიმომხილველი: არ მოხერხდება. 2023 წელს არ შეიქმნება ისეთი მდგრადი და სტაბილური სიტუაცია, რომელიც ხელს შეუწყობს ზავის დადებას. კონფლიქტის გაყინვა ამჟამინდელი პოზიციების გათვალისწინებით კი არ აწყობს არც უკრაინას და არც რუსეთს. ამასთან, ვლადიმერ პუტინი ვერ წაართმევს უკრაინას დამოუკიდებლობას და ვერც იმ ოთხი ოლქის ნაწილების სრულად გაკონტროლებას შეძლებს, რომელთა ანექსია მოსკოვმა ომის მსვლელობაში, სექტემბერში განახორციელა. ვლადიმერ ზელენსკი არ შეურიგდება დაზავების ისეთ პირობებს, რომლის თანახმად, უკრაინის შემადგენლობაში აღარ იქნება ის ტერიტორიები, რომელთა ანექსია რუსეთმა მოასწრო, დონბასთან და ყირიმთან ერთად. ამ ტერიტორიების დასაბრუნებლად უკრაინას ისეთი იარაღი ჭირდება, რომელთა მისაცემად დასავლეთი მზად არის. რუსეთი თავის მოსახლეობას ხანგრძლივი ომისათვის ამზადებ. დიდი ალბათობით, საომარი მოქმედებები მთელი 2023 წლის განმავლობაში გაგრძელდება.

ელოდება თუ არა ევროპას ელექტროენერგიის ვეერული გამორთვები?

დევიდ შეპარდი, ეკონომიკური მიმომხილველი: დიახ, ელოდება. გამორთვები შეიძლება აპრილამდეც დაიწყოს, თუ გაზაფხულის ამინდი ჩვეულებრივზე ცივი იქნება. მომდევნო ზამთარში წლევანდელზე მეტი პრობლემა იქნება. 2022 წელს რუსულ გაზს ევროპა ივნისამდე იღებდა და შესაბამისად, მეტი გაზი იყო - ამჟამად გაზსაცავები ბოლომდე სავსეა, მაგრამ მარტის დასაწყისისთვის დაცარიელდება და აპრილისათვის მათი შევსება ძალიან პრობლემატური გახდება. იმის გამო, რომ მილსადენის გაზი აღარ იქნება, თხევადი გაზი მოსახლეობას და ეკონომიკას არ ეყოფა. ევროპას შეუძლია ენერგორისკები შეამციროს, თუ ქვანახშირის მოხმარებაზე გადავა. საფრანგეთს ატომური ელექტროსადგურები მუშა მდგომარეობაშია, პარიზს ენერგოდეფიციტი ისეთი არ ექნება, როგორც დანარჩენ ევროპას, მაგრამ იმდენად, რამდენადაც ფრანგული ენერგოსისტემა წელიწადნახევარია დაძაბული რეჟიმით მუშაობს, პრობლემის გაჩენის რისკი იზრდება.

დააყენებს თუ არა ჯო ბაიდენი თავის კანდიდატურას აშშ-ის პრეზიდენტად მეორე ვადით არჩევის მიზნით?

კორტნი უივერი, პოლიტიკური მიმომხილველი: დიახ, დააყენებს. ცხადია, ყველას გვახსოვს პრეზიდენტის ასაკი. არჩევნების დროისათვის, 2024 წელს,  ჯო ბაიდენი 81 წლისა იქნება, ინაუგურაციის მომენტში კი - 82 წლის, მაგრამ მაინც არ უნდა გამოვრიცხოთ მისი ხელახალი ბალატირების შესაძლებლობა. შუალედურ არჩევნებში დემოკრატიული პარტიის საკმაოდ „მოსავლიანი“ წლის შემდეგ, ჯო ბაიდენი, როგორც ჩანს, ქვეყნის მეთაურის სამომავლო არჩევნებში ყველაზე საუკეთესო კანდიდატად რჩება. დღევანდელი ვიცე-პრეზიდენტი კამალა ჰარისი ავტორიტეტის მოპოვებაში მოიკოჭლებს, ამიტომ იგი პრეზიდენტობის კანდიდატად არ გამოდგება. რასაკვირველია, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ 2024 წლის საპრეზიდენტო რბოლაში სხვა დემოკრატი კანდიდატები მონაწილეობას არ მიიღებენ...

დასრულდება თუ არა თურქეთში რეჯეფ ერდოღანის მმართველობის ეპოქა 2023 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებით?

ლაურა პიტელი, პოლიტიკური მიმომხილველი: არა, არ დასრულდება. რეჯეფ თაიფ ერდოღანი ალბათ, უამრავი მეთოდით ისარგებლებს - პატიოსანით და არაპატიოსანით, რომ ქვეყნის მესაჭედ დარჩეს, მისი პოპულარობის დაცემის მიუხედავად. თუ მისი მმართველობა მესამე ათწლეულშიც გაგრძელდება, ამას ძალზე ნეგატიური შედეგები მოჰყვება ისედაც პრობლემური ეკონომიკისათვის. რეჯეფ ერდოღანის მესამედ არჩევა ქვეყნის პრეზიდენტად კიდევ უფრო დააქვეითებს მოსახლეობის ცხოვრების დონეს და შეზღუდავს მოქალაქეთა პირად თავისუფლებას. საინტერესოა, რამდენად იმოქმედებს სიტუაციაზე სტამბოლის მერის ეკრემ იმამოღლუს პატიმრობა, რომელიც რეჯეფ ერდოღანის მეტოქედ აღიქმება საპრეზიდენტო აჩევნებში? მოხდება თუ არა წინასაარჩევნო კამპანიის პერიოდში მძლავრი საპროტესტო გამოსვლები და განმტკიცდება თუ არა ოპოზიციის მდგომარეობა...

დამთავრდება თუ არა საპროტესტო გამოსვლები ირანში?

ენდრიუ ინგლანდი, პოლიტიკური მიმომხილველი: არა, არ დასრულდება. ირანში მრავალათვიანი დემონსტრაციების მიზეზს, რომლის მონაწილეებს შორის ძალიან ბევრი ქალებიც არიან, მოქალაქეთა დემოკრატიული უფლებების დეფიციტი წარმოადგენს, ისლამური რეჟიმის პირობების მიუხედავად. დემონსტრანტები თეოკრატიული სისტემის შერბილებას და მის გადემოკრატიულობას ითხოვენ. პროტესტების ხასიათი ისეთია, რომ ხან ნელდება, ხან ძლიერდება და თუ ის იმდენად გაძლიერდება, რომ ხელისუფლება სერიოზულ საფრთხეს იგრძნობს, ისლამურმა რეჟიმმა შეიძლება უფრო მკაცრი ზომები გამოიყენოს. რამდენადაც ირანის ეკონომიკა ისედაც დასავლური სანქციების ქვეშ არის, მოსახლეობას ბევრი რამ აკლია, ამიტომ არ არის გამორიცხული, რომ მოსახლეობის სულში დაგროვილი მრისხანების გამოვლენის პროცესი არ შეჩერდება. ანუ რაც არ უნდა გააკეთოს ხელისუფლებამ, პროტესტები, ამა თუ იმ ფორმით,  მაინც გაგრძელდება.

წყარო:

https://www-ft-com.ezp.lib.cam.ac.uk/content/9784cc74-1193-4e1b-bf61-8ecaf19f569e

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.