USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«Die Welt» (გერმანია): „სვანეთში - „კავკასიის გვირგვინში“ - მოთხილამურეები ერთადერთობის შეგრძნებას განიცდიან“
дата:  821

გერმანულ გაზეთ „დი ველტში“ (Die Welt) რუბრიკით „რეგიონული კვლევები“ გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „სვანეთში - „კავკასიის გვირგვინში“ - მოთხილამურეები ერთადერთობის განცდას გრძნობენ“ (ავტორი - შტეფან ვაისებორნი). პუბლიკაციაში განხილულია საქართველოს მაღალმთიანი რეგიონის - სვანეთის ისტორია და თანამედროვეობა, წარსულისა და დღევანდელობის ურთიერთკავშირი, ადგილობრივი კოლორიტი, ტრადიციები და რეგიონის განვითარების პერსპექტივა.

გთავაზობთ სტატიას მცირე შემოკლებით:

მხოლოდ ერთ გზას მივყავართ კავკასიონის იმ მაღალი მწვერვალებისკენ, რომლითაც სვანეთი - საქართველოს მთიანი მხარეა განთქმული. სვანეთში მდებარეობს სოფელი უშგული, ყველაზე მაღალმთიანი სოფელი, რომელსაც ზემოდან შხარა - საქართველოს ყველაზე მაღალი მწვერვალი (5201 მეტრი) გადმოჰყურებს.

სვანეთი წინათ და ახლა

როცა 1996 წელს იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში უშგული შეიტანა, თავისი კარგად შენახული შუასაუკუნეობრივი კოშკებით, გზები უსაფრთხო არ იყო. სვანეთს ბანდიტური დაჯგუფებები აკონტროლებდნენ: საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო უცხოელ მოგზაურებს აფრთხილებდა, რომ გამორიცხული არ იყო შეიარაღებული თავდასხმები, ძარცვები და ადამიანთა გატაცებები.

დღეს საქართველოს ტერიტორიაზე მხოლოდ ორი რეგიონში არ არის რეკომენდებული ყოფნა - ახაზეთში და „სამხრეთ ოსეთში“, რომლებიც რუსეთის მიერ არიან ოკუპირებულნი. ქვეყნის დანარჩენი ნაწილი სტაბილურად და უსაფრთხოდ ითვლება, მათ შორის სვანეთიც, რომელიცსამხრეთ კავკასიაში ტურისტებისათვის ერთ-ერთ ყველაზე უძველეს, ხელუხლებელ და იმავდროულად მიმზიდველ მხარედ ითვლება, თავისი შორი მდებარეობის გამო.

სვანური ტრადიციები და ენის გაქრობის საფრთხე

სვანეთი ხასიათდება ძნელადმისადგომი ხეობებით, მაღალმთიანი უღელტეხილებით, მყინვარებითა და პლატოებით. ამ მხარის გაკონტროლებმა რუსეთის ხელისუფლებამ მხოლოდ მე-19 საუკუნის შუახანებში შეძლო. სვანეთის დაუმორჩილებელი მოსახლეობის გამო პრობლემები ჰქონდა საბჭოთა ხელისუფლებასაც. დღესაც სვანების ცხოვრების წესი და კულტურა მხოლოდ უმნიშვნელოდ არის შეცვლილი.

ადგილობრივი მოსახლეობა გამოირჩევა როგორც უძველესი, ქრისტიანობამდე არსებული ადათ-წესებით, ასევე შუა საუკუნეების ტრადიციებით, მითიური ფოლკლორით, ცეკვებით და ინსტრუმენტებით, რომლებიც ზოგიერთებს შეიძლება არქაულად მოეჩვენოს. გარდა ამისა, სვანებს საკუთარი სალაპარაკო ენა აქვთ, რომელიც ქართული ენის მონათესავედ ითვლება, თავისი ბევრი ხმოვანი ბგერებით, თუმცა სვანური ენით მხოლოდ 30 ათასამდე მცხოვრები სარგებლობს. ამიტომ იუნესკოს კლასიფიკაციით, სვანურ ენა „გაქრობის საფრთხის წინაშე მდგარ ენად“ ითვლება.

სვანეთი - ევროპის ყველაზე მაღალი მხარე

სვანეთს ხშირად „კავკასიის გვირგვინსაც“ უწოდებენ. სპორტის ზამთრის სახეობების მოყვარულებისათვის სვანეთის მთები ნამდვილ საოცრებას წარმოადგენს - აქ არის პრაქტიკულად ხელუხლებელი ბუნება, უსასრულო თოვლიანი ფერდობებით და სიწყნარით, განმარტოებით, მშვიდი ადგილებით, რასაც შედარებით უფრო განვითარებულ ალპებში ვერ იპოვით.

სვანეთის მთებში მდებარე სამთო-სათხილამურო ბაზები მცირეა, მაგრამ თანამედროვე ტექნოლოგიებით მოწყობილი. ტურიზმი ძირითადად ბოლო წლებში გახდა პოპულარული. 30 წლის წინათ, ეკონომიკური პრობლემების გამო სვანეთი (განსაკუთრებით ზემო სვანეთი) ბევრმა ადგილობრივმა მცხოვრებმა დატოვა, დღეს კი ისინი უკან ბრუნდებიან - ტურიზმის განვითარება შემოსავლების წყარო ხდება.

2016 წელს სვანეთში სამთო-სათხილამურო კურორტი „თეთნულდი“ გაიხსნა, რომელიც 4858 მეტრ სიმაღლეზე მდებარეობს და რამდენიმე მეტრით აღემატება ევროპის ალპების ყველაზე მაღალ მწვერვალს - მონბლანს. „თეთნულდში“ არის 14-კილომეტრიანი სათხილამურო ტრასა და მუშაობს ხუთი საწეველა. კურორტი „ხაცვალი“ მხარის ადმინისტრაციულ ცენტრთან - მესტიასთან ახლოს მდებარეობს, გამოირჩევა იდეალური  ხუთკილომეტრიანი ტრასით. ჯერ-ჯერობით გაურკვეველია, რეალიზდება თუ არა უშბის გიგანტური მყინვარის ათვისების პროექტი გონდოლების მეშვეობით, სადაც ზაფხულშიც შეიძლება თხილამურებით სრიალი.

სვანური სამზარეულო: კუპდარი

მსოფლიოს ბევრი ქვეყნისა და ხალხის სამზარეულოში შეხვდებით ცომის ღვეზელს შიგთავსით, რომელსაც სხვადასხვა სახელი ჰქვია. სვანეთში მას კუპდარს ეძახიან - ცხვრის ან ღორის ხორცის შიგთავსით, რომელსაც შერეული აქვს სანელებლები.

კუპდარს ცხელს მიირთმევენ, სპირტიანი სასმელის - ჭაჭის არაყის - თანხლებით, რომელიც თითქმის მთელ საქართველოშია გავრცელებული.

„სვანეთი“ - ვარსკვლავი კოსმოსში

დედამიწას „სვანეთთან“ - ციურ სხეულთან - თითქმის 300 მილიონი კილომეტრი აშორებს: „სვანეთი“ ასტეროიდს წარმოადგენს, რომელიც მარსსა და იუპიტერს შორის სივრცეში მოძრაობს. ის 1978 წელს საბჭოთა ასტრონომმა ნიკოლაი ჩერნიხმა აღმოაჩინა ყირიმის ობსერვატორიიდან და მას კავკასიის რეგიონში მდებარე კოლორიტული მხარის - სვანეთის სახელი ეწოდა. იმ დროს სვანეთი და მთლიანად საქართველო საბჭოთა კავშირის სემადგენლობაში შედიოდა.

„სვანები - ყველაზე მამაცი და გაბედული ხალხი მსოფლიოში“

ძველ ბერძენ გეოგრაფს სტრაბონს სვანები ჯერ კიდევ ჩვენს ერამდე პირველი საუკუნეში ჰყავს მოხსენიებული. მან კარგად იცოდა, რომ კავკასიიდან აღმოსავლეთით საქარავნო გზა მიემართებოდა და სვანებს იმდროინდელ მსოფლიოში უშიშარ მეომრებად თვლიდა.

ტრადიციული არქაული სამართლებრივი ადათ-წესები სვანეთში დღესაც არის შემორჩენილი - გვარის უხუცესიდან დაწყებული, რომელიც ყოველდღიურ ცხოვრებას არეგულირებს, სისხლის აღებით (შურისძიებით) დამთავრებული, რომელიც ამჟამადაც ნაწილობრივ არის გავრცელებული.

წყარო: https://www.welt.de/reise/nah/article249301052/Georgien-Swanetien-ist-ein-Paradies-zum-Skifahren-und-Freeriden.html

 

аналитика
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати