USD 2.7102
EUR 3.1127
RUB 3.3361
Тбилиси
«Die Welt» (გერმანია): „1941 წელს, როცა საბჭოთა შინსახკომმა იოსებ სტალინის ბრძანებით დნეპროჰესის კაშხალი ააფეთქა“
дата:  536

უკრაინაში მდინარე დნეპრზე არსებული ნოვაია კახოვკას ჰესის კაშხლის აფეთქებასთან დაკავშირებით დასავლურ და განსაკუთრებით გერმანულ პრესაში ბევრი სტატია იბეჭდება.

გაზეთი „ველტი“ (Die Welt) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „1941 წელს, როცა საბჭოთა შინსახკომმა იოსებ სტალინის ბრძანებით დნეპროჰესის კაშხალი ააფეთქა...“ (ავტორი - იოჰან ალტხაუსი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

მდინარეებზე შექმნილი კაშხლები ადამიანის შემოქმედების ერთ-ერთ თვალსაჩინო პროდუქტად ითვლება, ბუნების გარდაქმნის მიზნით, ამიტომ ასეთი ნაგებობების დანგრევა ძალიან საშიშია - მათი დარღვევით გამოწვეული ზიანი ძალიან დიდია და მხოლოდ ბირთვული ობიექტები თუ შეედრებიან. ჯერ კიდევ 2022 წლის შემოდგომიდან სამხედრო ექსპერტები გამაფრთხილებლად აცხადებდნენ, რომ რუსეთის არმიას მდინარე დნეპრზე არსებული კახოვკის ჰესის კაშხლის (აშენდა 1950-55 წლებში) აფეთქება შეუძლიაო და როგორც ჩანს, 6 ივნისის ღამეს სწორედ ეს მოხდა.

მსგავსი აფეთქების ისტორიული პრეცედენტი უკვე არსებობს - ნოვაია კახოვკასგან ჩრდილოეთით მდებარე დნეპროჰესის კაშხლის დანგრევა მეორე მსოფლიო ომის დროს.

უკრაინის სსრ-ის ქალაქ ზაპოროჟიესთან ახლოს დნეპროჰესის მშენებლობა, რომელიც საბჭოთა სტალინური ინდუსტრიალიზაციის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს პროექტს წარმოადგენდა, 1927 წელს დაიწყო. მას სამი ძირითადი მიზანი ჰქონდა: მდინარე დნეპრი სანაოსნო გამხდარიყო, დნეპრის წყლით სასოფლო-სამეურნეო სავარგულები მორწყულიყო და გამომუშავებულიყო ელექტრონერგია. მშენებლობა, რომლიც აშშ-ის დახმარებით მიმდინარეობდა, 1932 წელს დასრულდა: იმ დროისთვის დნეპროჰესი ევროპის უდიდეს ელექტროსადგურად ითვლებოდა.

მეორე მსოფლიო ომის დროს, კერძოდ 1941 წელს, როცა გერმანიის არმიამ (ვერმახტმა) საბჭოთა წითელი არმია შეავიწროვა, ბოლშევიკმა დიქტატორმა იოსებ სტალინმა შინსახკომს („ენკავედეს“) უბრძანა, რომ გერმანული ჯარების წინსვლის შესაჩერებლად დნეპროჰესის კაშხალი აეფეთქებინა, რაც 1941 წლის 18 აგვისტოს, საღამოს 20 საათსა და 15 წუთზე  განხორციელდა. კაშხალი 20 ტონა დინამიტით ააფეტქეს, წარმოქმნილ 21 მეტრი სიმაღლისა და 175 მეტრი სიგრძის მქონე ნარღვევში დნეპრის წყალმა იხუვლა და რაც კი ქვემო დინების ტერიტორიაზე იყო, ყველაფერი განადგურდა - ქარხნები, სამდინარო ნავსადგურები და რაც მთავარია, ქალაქები და სოფლები.

შინსახკომს კაშხლის აფეთქების შესახებ არც მოსახლეობა არ გაუფრთხილებია და არც იქ მყოფი წითელი არმიის ქვედანაყოფების მეთაურები.

მსხვერპლის ზუსტი რაოდენობა დღემდე დაუდგენელია - არსებობს მონაცემები, რომ დაიღუპა 80 ათასიდან 100 ათასამდე ადამიანი, ძირითადად ადგილობრივი მოსახლეობა და წითელი არმიის ჯარისკაცები. რაც შეეხება გერმანიის არმიას, ვერმახტი არ დაზარალებულა - აფეთქებიდან 8 დღის შემდეგ ვერმახტმა დნეპრის მარჯვენა ნაპირი დაიკავა და ყირიმისა და აზოვის ზღვისაკენ გაიჭრა.

1941 წლის 4 ოქტომბერს გერმანელი სპეციალისტებმა დაზიანებული კაშხლის რემონტი დაიწყეს, 1942 წელს კი დნეპროჰესმა ელექტროენერგიის გამომუსავება ისევ დაიწყო, თუმცა შედარებით ნაკლები მოცულობით.

როცა ვერმახტი იძულებული გახდა 1943 წლის ოქტომბერში უკან დაეხია, კაშხალი ახლა უკვე გერმანელებმა ააფეთქეს, ძირითადად საარტილერიო ჭურვებით და ავიადაბომბვებით. მოხდა ისევ წყალდიდობა, მაგრამ ზარალი უცნობია. 1944 წელს  საბჭოთა ინჟინრებმა, ამერიკული General Electric-ის დახმარებით, დნეპროჰესის რეკონსტრუქცია განახორციელეს, 1950 წელს, როცა უკვე სტალინურ საბჭოთა კავშირსა და თავისუფალ დემოკრატიულ დასავლეთს შორის ცივი ომი დაწყებული იყო, დნეპროჰესმა ელექტროენერგიის გამომუშავება ისევ დაიწყო.

წყარო: https://www.welt.de/geschichte/zweiter-weltkrieg/article242140009/Staudamm-Sprengung-Als-der-Dnipro-1941-schon-einmal-entfesselt-wurde.html

 

общество
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати