USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
Тбилиси
«The Guardian» : „ევროპელმა „მინი-ტრამპებმა“ ამერიკელი „დიდი ტრამპის“ დაცემა გადაიტანეს, ახლა კი იმედი აქვთ, რომ ექს-პრეზიდენტი თეთრ სახლში ისევ დაბრუნდება“
дата:  312

 „როცა დონალდ ტრამპს 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგად თეთრ სხლში ყოფნის უფლება წაერთვა, ევროპელმა პოლიტიკურმა პოპულისტებმა ძლიერი მოკავშირე და მფარველი დაკარგეს. და მაინც, ბევრმა ევროპელმა „მინი-ტრამპმა“ ამერიკის პრეზიდენტის დაცემა და მისი მომხრეების კაპიტოლიუმზე შეტევა მეტ-ნაკლებად გადაიტანეს და ახლა ისინი იმედოვნებენ, რომ მომავალი 2024 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგად რესპუბლიკელთა ლიდერი თეთრ სახლში დაბრუნდება და „ევროპული გემების იალქნებს ქარი დაუბერავს“, - ნათქვამია ბრიტანული გაზეთის „გარდიანის“ (The Guardian) ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპელმა „მინი-ტრამპებმა“ ამერიკელი დონალდ ტრამპის დაცემა გადაიტანეს, ახლა კი იმედი აქვთ, რომ ექს-პრეზიდენტი თეთრ სახლში ისევ დაბრუნდება“ (ავტორი - პოლ ტეილორი).

გთავაზობთ ამონარიდებს პუბლიკაციიდან:

დონალდ ტრამპმა, თავისი პრეზიდენტობის ოთხი წლის განმავლობაში ევროპის კავშირს „მტერი“ უწოდა, ხოლო ნატო „მოძველებულ ბლოკად“ შერაცხა. უფრო ადრე იგი ღიად მიესალმა დიდი ბრიტანეთის გადაწყვეტილებას Brexit-ის თაობაზე და მოუწოდა ევროკავშირის სხვა წევრებს ლონდონისათვის მიებაძათ. (...)

გასაკვირი არაა, რომ ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების მთავრობებში ბევრ მაღალჩინოსანს „შიშისაგან აკანკალებს“ იმ პერსპექტივის წარმოდგენის შემდეგ, თუ რა ბედი ეწევათ მათ დონალდ ტრამპის გამარჯვების შემთხვევაში - მიუხედავად იმისა, რომ ექს-პრეზიდენტს წინ სასამართლო პროცესები ელოდება წარდგენილი ბრალდებების გამო. იმის გათვალისწინებით, რომ დონალდ ტრამპი თავიდანვე ლიდერობს რესპუბლიკური პარტიის კანდიდატებს შორის, ევროპელების შიში სულ უფრო ძლიერდება - ვაითუ პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ მან თავისი ქადილი შეასრულოს და უარი განაცხადოს უკრაინის მხარდაჭერაზე, აგრეთვე ტარიფები დასწიოს ევროპული პროდუქციის იმპორტზე.

დონალდ ტრამპის პოლიტიკის მხარდამჭერები კონტინენტური ევროპიდან - ისეთები, როგორებიც არიან უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი ვიქტორ ორბანი და პოლონეთის ფაქტიური ლიდერი, მმართველი პარტიის „სამართალი და სამართლიანობის“ ხელმძღვანელი იაროსლავ კაჩინსკი, ბრიუსელთან მწვავე დავას აგრძელებენ ევროპული კანონების უზენაესობასთან, მიგრაციასთან და „ლგბტ-საზოგადოების“ წევრების უფლებებთან დაკავშირებით.

სულ მალე ვიქტორ ორბანს და იაროსლავ კაჩინსკის შეიძლება ახალი არალიბერალი მოკავშირე გამოუჩნდეთ - სლოვაკეთის ყოფილი პრემიერ-მინისტრი რობერტ ფიცო, რომელმაც თავისი ტაქტიკა პირდაპირ დონალდ ტრამპისგან გადაიღო და რომელიც, დიდი ალბათობით, 30 სექტემბრის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად, შეიძლება ხელისუფლებაში დაბრუნდეს. როგორც რობერტ ფიცო აცხადებს, სლოვაკეთის ამჟამინდელი პროევროპული და ლიბერალური მთავრობა ცდილობს არჩევნები ჩაშალოს  და კორუფციის ფაქტები მიჩქმალოსო.

რობერტ ფიცო, რომლის პარტია „სმერი“ ევროპელი სოციალისტებისა და სოციალ-დემოკრატების ალიანსში შედის, დასავლეთს ბრალს სდებს რუსეთ-უკრაინის ომის გაჩაღების წინაპირობების შექმნაში და აცხადებს, რომ არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში კიევს ყოველგვარ დახმარებას შეუწყვეტს. სლოვაკი ანალიტიკოსები შიშობენ, რომ Smer-ის ლიდერი ქვეყნის სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობას შეზღუდავს და ოპოზიციის წმენდას ჩაატარებს ისე, როგორც ეს გააკეთეს მეზობლებმა - ვიქტორ ორბანმა და იაროსლავ კაჩინსკიმ. გარდა ამისა, გამორიცხული არ არის, რომ რობერტ ფიცო შეუერთდეს ევროკავშირის მიგრაციული პაქტის მოწინააღმდეგეებსაც.

ბრატისლავური 30 სექტემბრის არჩევნების შემდეგ ევროპელი ტრამპისტების გამოცდის პროცესი ვარშავაში გაგრძელდება, სადაც 15 ოქტომბერს დანიშნულ საპარლამენტო არჩევნებში პოლონელი „სიმართლის მოყვარულები“ უპრეცედენტო მესამე ვადით დარჩენას ცდილობენ და ოპოზიციის - ლიბერალურ-მემარჯვენე ცენტრისტული მოძრაობის - ლიდერს დონალდ ტუსკს დემონად წარმოსახავენ. პოლონეთის მმართველი პარტია დღეს ყველას აკრიტიკებს - ბრიუსელს, მოსკოვს, ბერლინს და ახლა კიევსაც კი და მას პოლონელი ფერმერების გაკოტრების მცდელობას აბრალებს, უკრაინული მარცვლეულის ევროპაში ექსპორტის გამო.

უნგრელი ვიქტორ ორბანი, რომელმაც გასულ წელს ბუდაპეშტში ამერიკელი ულტრამემარჯვენე კონსერვატორების კონფერენციას უმასპინძლა და რომელიც „ფოქს ნიუსის“ ყოფილი ტელეწამყვანის თაკერ კარსლსონის მეგობარია, მასმედიას და სოციალურ ქსელებს მკაცრად აკონტროლებს. იგი უნგრულ ოპოზიციას „ბრიუსელის მარიონეტებს“ უწოდებს, რომლებიც ცდილობენ უნგრელ ხალხს და უნგრეთის განათლების სისტემას თავს მოახვიონ „გეი-პროპაგანდა“ და უნგრელ მოსწავლეებს სკოლაში ტრანსგენდერობა ასწავლონ.

პოლონეთის მმართველი პარტიის (PiS) მთავრობაც მსგავსი ტრიუკის განხორციელებას ცდილობს: არჩევნებთან ერთად რეფერენდუმიც ჩატარდება ოთხი კითხვით, რომელთაგან ერთ-ერთი ასე „მიმზიდველად“ ჟღერს: „მხარს უჭერთ თუ არა ათასობით არალეგალური მიგრანტის მიღებას ახლო აღმოსავლეთიდან და აფრიკიდან ისე როგორც ამას ევროპული ბიუროკრატია გვთავაზობს?“.

დონალდ ტრამპის ტაქტიკამ - შეუტიოს მასმედიის ძირითად საშუალებებს და უპირატესობა მისცეს მემარჯვენე გამოცემებს, რომლებიც „ალტერნატიულ ინფორმაციას“ ავრცელებენ - ევროპაში პოპულარობა მოიპოვა. იაროსლავ კაჩინსკიმ და ვიქტორ ორბანმა სამაუწყებლო კომპანიები თავიანთ კონტროლქვეშ მოაქციეს. ევროკავშირის ზოგიერთ ქვეყანაში, მაგალითად, საფრანგეთში, გაჩნდა ამერიკული Fox News-ის მსგავსი ულტრამემარჯვენე ტელეარხები (ვთქვათ, ფრანგული Cnews), რომელთა მეშვეობით მემარჯვენე რადიკალური პოლიტიკოსები თავიანთ იდეებს ავრცელებენ და ამით თავს არიდებენ სხვა მასმედიის ჟურნალისტების არასასიამოვნო კითხვებს. პოპულისტი პოლიტიკოსები ფართოდ სარგებლობენ სოციალური ქსელებითაც და მხარდამჭერებს იმრავლებენ.

(...)

Brexit-მა დიდი ბრიტანეთის ეკონომიკას აშკარა ზიანი მიაყენა. ამის შედეგად ევროპელმა რადიკალმა მემარჯვენეებმა უარი თქვეს თავიანთ მანიფესტურ დაპირებებზე ევროკავშირიდან გასვლის თაობაზე და ამის ნაცვლად გეზი „ევროპის ეროვნული სახელმწიფოების“ შექმნისაკენ აიღეს, რომელიც ზღუდავს საერთოევროპული კანონმდებლობის უზენაესობას ეროვნულთან შედარებით. ამ ახალი ტაქტიკით ისინი ევროპული ერთიანი საკანონმდებლო წესრიგის დანგრევას ცდილობენ.

არავინ იცის ზუსტად, დაბრუნდება თუ არა დონალდ ტრამპი თეთრ სახლში და თუ დაბრუნდება, რამდენად შეუწყობს ხელს მისი გაპრეზიდენტება მისსავე ევროპელ მეგობრებს და თაყვანისმცემლებს ერთიანი ევროსკეპტიკური მოძრაობის შექმნაში. მაგრამ აშკარაა, რომ თუ ასე მოხდება, ეს უამრავ პოლიტიკურ, დიპლომატიურ და სამხედრო პრობლემას გააჩენს, რისთვისაც ევროპის მთავრობები ცუდად არიან მოზადებულნი.

წყარო: https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/sep/26/europe-donald-trump-comeback-viktor-orban-eu

 

аналитика
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати