USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
«The Independent» (დიდი ბრიტანეთი): „როცა ზელენსკის ავტოკრატს უწოდებენ, ეს ნიშნავს, რომ ყველა უნდა შევშფოთდეთ“
дата:  184

ბრიტანულ გაზეთ „ინდეფენდენთში“ (The Independent) გამოქვეყნებულია ცნობილი ბრიტანელი ჟურნალისტის მერი დეჟევსკის სტატია სათაურით „როცა ზელენსკის ავტოკრატს უწოდებენ, ეს ნიშნავს, რომ ყველა უნდა შევშფოთდეთ“, რომელშიც ავტორი აანალიზებს რუსეთ-უკრაინის ომის საერთაშორისო რეზონანსს და უკრაინის ხელმძღვანელთა პერსპექტივას. 

გთავაზობთ ამონარიდს პუბლიკაციიდან:

ახლო აღმოსავლეთის კრიზისის ჩრდილში მოქცეული რუსეთ-უკრაინის ომი ბოლო დროს საინფორმაციო სივრცეში ისევ დღის სინათლეზე გამოდის, მაგრამ შედარებით განსხვავებული  მასალებით, რომლებსაც ძველებურად ოპტიმისტურად ვეღარ ჩავთვლით.

ყველაზე შესამჩნევად ტენდენცია უკრაინის ხელისუფლების ცენტრში მიმდინარე მოვლენებით ჩანს, რომელთა მიხედვით, ვოლოდიმირ ზელენსკის, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში რუსეთთან წინააღმდეგობის გმირის შარავანდედით იყო შემკული, დღეს მისივე გარემოცვის წევრებიც კი აკრიტიკებენ. ავიღოთ, მაგალითად, კიევის მერი ვიტალი კლიჩკო, რომელმაც ჯერ შვეიცარიულ, შემდეგ კი გერმანული მედიისათვის მიცემულ ინტერვიუებში ქვეყნის პრეზიდენტს „რეალობისაგან დაშორებული ავტოკრატი“ უწოდა. უფრო ადრე ვოლოდიმირ ზელენსკი გააკრიტიკა უკრაინის ჯარების სარდალმა ვალერი ზალუჟნიმ ჟურნალ „ეკონომისტთან“ საუბარში...

ვოლოდიმირ ზელენსკის ამჟამად ცუდი დრო უდგას. ამერიკის დახმარების მოლოდინმა მას იმედები გაუცრუა. დასავლეთში უკრაინის პრეზიდენტისთვის არასასიამოვნო რეალობა ყალიბდება: დაღლილობა და გულგატეხილობა. დასავლური მასმედიის ოდესღაც მისი საქებარი ტონი მკვეთრად შეიცვალა კრიტიკულით. უფრო მეტიც - ნელ-ნელა ჩანს ალტერნატიული ხედვებიც: ოფიცრების კრიტიკული პოზიციები როგორც ფრონტზე დანაკარგების შესახებ, ასევე ქვეყნის ძველი პრობლემის - კორუფციის მიმართაც. ამას წინათ ამერიკულმა ჟურნალმა „თაიმმა“ პრეზიდენტს „რეალობისგან დაშორებული ლიდერი“ უწოდა. არადა, გავიხსენოთ, რომ იგივე ჟურნალმა ერთი წლის წინათ ვოლოდიმირ ზელენსკი „წლის ადამიანად“ დაასახელა.

ამასობაში აშშ-ის პოლიტიკურ წრეებში ცხელი დებატები მიდის უკრაინის მიმართ  დახმარება-არდახმარებაზე. კონგრესში რესპუბლიკელებსა და დემოკრატებს შორის აზრთა მკვეთრი სხვადასხვაობა შეიმჩნევა და საეჭვოა, რომ მიმდინარე წლის ბოლომდე კონსენსუსს მიაღწევენ. ტონი შეიცვალა ნატოს გენმდივანმა იენს სტოლტენბერგმაც, რომლის თქმით, „ჩვენ უკრაინას მხარი ყველა დროში მხარი უნდა დავუჭიროთ, მაგრამ თუ ცუდი რამ ხდება, იმ ცუდ ამბების მოსასმენადაც მზად უნდა ვიყოთ“.

ვოლოდიმირ ზელენსკისათვის ასეთი სიტუაცია კარგის მომტანი ნამდვილად არ არის. ნეგატიურმა მოვლენები ნელ-ნელა გაჩნდა: პირველი სიგნალი კონტრშეტევის წარუმატებლობა გახდა. დასავლეთი ყველანაირად ცდილობდა თვალი დაეხუჭა უარყოფით მოვლენებზე, მაგრამ საბოლოოდ ნათელი გახდა: უამრავმა ფინანსებმა და შეიარაღებამ თავისი პოზიტიური სედეგი არ გამოიღო. თავდაპირველი თავდაჯერებული მტკიცე განცხადება „უკრაინა გაიმარჯვებს“ ახლა შეიცვალა სასოწარკვეთილი შეძახილით „უკრაინამ უნდა გამარჯვოს“. ერთი შეხედვით, ცვლილება მცირეა, მაგრამ მრავლისმეტყველი.

არანაკლებ შემაშფოთებელია კითხვა - შეუძლია თუ არა რუსეთს გამარჯვება? და თუ შეუძლია, რა მოჰყვება კრემლის გამარჯვებას? ამ შემთხვევაში, რასაკვირველია, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს იმას, თუ რით განისაზღვრება გამარჯვება ან მარცხი, ანუ რა შინაარსი იქნება მათში ჩადებული.

ერთი მხრივ, შეიძლება ვთქვათ, რომ უკრაინამ მორალურ გამარჯვებას მიაღწია, განამტკიცა ეროვნული იდენტურობა და უეჭველია, დაიცვა თავისი სახელმწიფოებრიობის უფლება. თუ ეს ომი დამოუკიდებლობის შესანარჩუნებლად წარმოებდა, მაშინ უკრაინამ, ცხადია, დიდი დანაკარგის ფასად, მაგრამ მაინც გაიმარჯვა.

მეორე მხრივ, თუ რუსეთის მიზანს უკრაინის დაპყრობა და დამორჩილება წარმოადგენდა, ასეთ შემთხვევაში კრემლმა ომი წააგო. თუმცა მე პირადად ვთვლი, რომ ომის მიზანი სხვა იყო და ის გამოიხატებოდა უკრაინის დასავლეთთან სამხედრო დაახლოების თავიდან აცილებაში. იდეა იმის შესახებ, რომ უკრაინის შემდეგ ვლადიმერ პუტინი ტავს დაესხმება ბალტიისპირეთს ან პოლონეთს, ძირშივე მცდარია: რუსეთს სამხედრო ძალა არ ეყოფა და საერთოდ, ყველაფერი ამისათვის არ დაწყებულა.

უკრაინისსათვის ყველაზე დიდ სირთულეს ის წარმოადგენს, რომ კიევმა გამარჯვების თამასა ზედმეტად მაღლა ასწია. ვოლოდიმირ ზელენსკის პოზიციის მიხედვით, თუ უკრაინა ტერიტორიებს სრულად არ დაიბრუნებს, ყირიმის ჩათვლით, ომის ასეთი დასასრული უკრაინის მარცხი იქნება. საერთოდ, უნდა იქნას გათვალისწინებული, რომ პრინციპი „მიწა მშვიდობის სანაცვლოდ“ ძველ და ხშირად არაპოპულარულ იდეას წარმოადგენს. აქედან გამომდინარე, თუ რუსეთი უკან არ დაიხევს, ომი უკრაინისათვის შეიძლება კატასტროფულადაც კი დასრულდეს. იმავდროულად კი, თუ უკრაინა აბსოლუტურ გამარჯვებას ვერ მიაღწევს, ომი დასავლეთისათვის დამარცხებად ჩაითვლება. აშშ-ის პრეზიდენტი, ვინც არ უნდა იყოს იგი - ამჟამინდელი, რომელსაც პოსტის შენარჩუნება სურს და ძველი, რომელსაც პოსტის დაბრუნება უნდა, მსგავს სიტუაციაზე არ დათანხმდება, რადგან მისთვის სულ იარსებებს კითხვა - „ვინ დაკარგა უკრაინა“?

ევროპაში კი ასე არ არის. ევროპელმა ლიდერებმა უკრაინას მხარდაჭერა დაპირდნენ - „იმდენს, რამდენიც საჭირო იქნება“, მაგრამ მათ ამის გაკეთება აშშ-ის გარეშე არ ძალუძთ. მათ ასევე არ შეუძლიათ თავიანთ ტერიტორიაზე მილიონობით უკრაინელი ლტოლვილის ხანგრძლივად შეფარება და უკრაინის აღდგენა. ამ მხრივ განსაკუთრებით მოწყვლადი იქნება დიდი ბრიტანეთის ნებისმიერი მთავრობა, რომელიც უკრაინის მიმართ ყოფილი პრემიერის ბორის ჯონსონის ტიპიური ექსტრავაგანტური დაპირებების მემკვიდრე იქნება. რასაკვირველია, სასიამოვნო პერსპექტივა ნამდვილად არ არის, მაგრამ მის მიმართ შერიგება მაინც მოგვიწევს, ზარალის მინიმიზაციის იმედით.

წყარო: https://www.independent.co.uk/author/mary-dejevsky

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати