USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
თბილისი
«The Globe and Mail» (კანადა): „უკრაინის ომისაგან დასავლეთის დაღლის გამო არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ვოლოდიმირ ზელენსკი ყურადღების მიღმა დარჩეს“
თარიღი:  367

კანადის გაზეთ The Globe and Mail-ში გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „უკრაინის ომისაგან დასავლეთის დაღლის გამო არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ვოლოდიმირ ზელენსკი ყურდღების მიღმა დარჩეს“ (ავტორი - კონრად იაკაბუსკი).

გთვაზობთ პუბლიკაციის ტექსტს მცირე შემოკლებით:

გასულ კვირას აშშ-ის თავდაცვის მინისტრმა ლოიდ ოსტინმა კიევში მოულოდნელი ვიზიტი განახორციელა, რათა უკრაინელები გაემხნევებინა და ეთქვა, რომ ამერიკას და მსოფლიოს უკრაინის ომი ახსოვთ და არ დავიწყებიათ. მისტერ ლოიდი დაბეჯითებით ცდილობდა დაერწმუნებინა პრეზიდენტი ზელენსკი, რომ ამერიკა მას ძველებურად მხარს უჭერს და რომ დახმარებას გააგრძელებს.

გასაგებია თეთრი სახლისა და პენტაგონის ძალისხმევა, მაგრამ იმ პირობებში, როცა უკრაინისათვის განკუთვნილი მნიშვნელოვანი დახმარების პაკეტის დამტკიცება კონგრესში სერიოზულ დაბრკოლებას აწყდება, ხოლო დასავლეთში „უკრაინის ომის გამო დაღლილობა მატულობს“, აშშ-ის თავდაცვის უწყების ხელმძღვანელის სიტყვები რაღაც არადამაჯერებლად ჟღერს.

ისრაელზე „ჰამასის“ თავდასხმის შემდეგ უკრაინის თემატიკა საერთაშორისო პრესის პირველ გვერდზე იშვიათად თუ შუქდება იმდენად, რამდენადაც მთელი მსოფლიოს ყურადღება უკვე ღაზას კონფლიქტს აქვს მონოპოლიზებული. რუსეთის შეჭრა უკრაინაში და „ჰამასის“ ისრაელზე თავდასხმას ერთმანეთთან ბევრი საერთო აქვთ: მათ მობილიზება გაუკეთეს აშშ-ის დაუძინებელ მტრებს - ირანისა და ჩრდილოეთ კორეის ჩათვლით და ეს ხდება ისეთ სიტუაციაში, როცა ამერიკას, ისრაელ-პალესტინის კონფლიქტის გამო, პოლიტიკური ჟანგბადის ნაკლებობა აქვს და სუნთქვა უძნელდება...

ეს კარგი ამბავია ვლადიმერ პუტინისათვის და ცუდი - ვოლოდიმირ ზელენსკისათვის. საკმაოდ ცუდი და არასასიამოვნოა, რომ რუსეთის მიერ ოკუპირებული ტერიტორიების დაბრუნების იმედით დაწყებული კონტრშეტევა, პრაქტიკულად ძალიან მცირე შედეგებით დასრულდა. ვოლოდიმირ ზელენსკის ოდესღაც უდაო ლიდერობა დრეს უკვე საეჭვო ხდება საკუთარი მთავრობისთვისაც კი... თვით პოლონეთიც კი, რომელიც რუსეთის დაუძინებელი მტერია, ისიც კი ყოყმანობს უკრაინისადმი მხარდაჭერაში. სულ ცოტა ხნის წინათ დასავლეთის ბევრი ქვეყნის ლიდერმა, როგორც ჩანს, დაიჯერეს პრეზიდენტ ზელენსკის განცხადება, რომ უკრაინის არმია რუსეთზე გაიმარჯვებდა... ახლა კი დასვლეთის მოთმინების ფიალა ევსება. ისეთი სიტუაციაა, რომ არ ჩანს, ომის სასწორი ვის მხარეზე გადაიხრება. კონფლიქტი ისეთ სახეს იძენს, რომელიც ძალების გამოფიტვისკენაა მიმართული. გაურკვეველი სიტუაცია აყოვნებს ამერიკის დახმარების გარანტიებსა: ვაშინგტონელი პოლიტიკოსები და კანონმდებლები ბოლომდე არ არ არიან დარწმუნებულნი, რომ 61 მილიარდი დოლარის დახმარების ახალი პაკეტი უკრაინის გამარჯვებას უზრუნველყოფს, ამიტომ მათი ყურადღება ისრაელისკენაა მიპყრობილი. უკრაინის ბედი ჯერ-ჯერობით გაურკვეველია.

და რაც კიდევ უფრო უარესია ვოლოდიმირ ზელენსკისათვის, ესაა ვარაუდები აშშ-ის პრეზიდენტად რესპუბლიკელი დონალდ ტრამპის არჩევის თაობაზე 2024 წელს. ამერიკელი რესპუბლიკელები უკრაინელებს და უკრაინის პრეზიდენტს არ სწყალობენ. ამიტომაც ბევრი ექსპერტი ომის საკითხის მოგვარებას გადაუდებლად მიიჩნევს. ზოგიერთები ღიად მოუწოდებენ ვოლოდიმირ ზელენსკის, რომ სანამ დროა და სიტუაცია კიდევ უფრო არ გაუარესებულა, სანამ ვლადიმერ პუტინის თაყვანისმცემელს დონალდ ტრამპს თეთრი სახლის ოვალური კაბინეტის სავარძელი არ დაუკავებია, ისარგებლოს მომენტით და მოლაპარაკება დაიწყოს ცეცხლის შეწყვეტის თაობაზე.

ანუ, როგორც საგარეოპოლიტიკური ექსპერტები რიჩარდ ჰაასი და ჩარლზ კუპჩანი წერენ „ფორინ პოლისში“ (Foreign Policy), „აშშ-მა და მისმა ევროპელმა მოკავშირეებმა კონსულტაციები უნდა დაიწყოს რუსეთთან და თავიანთი შემტევი აცენტი ახლა თავდაცვაზე უნდა გადაიტანონ. რასაკვირველია, კიევი უარს არ იტყვის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენაზე და კრემლის პარსუხიმგებლობაზე აგრესიის გამო, მაგრამ უკრაინამ იმავდროულად უნდა აღიაროს, რომ მისი პრიორიტეტები დროებით იცვლება - რუსეთის მიერ ოკუპირებული ტერიტორიების გათავისუფლების ნაცვლად, კიევი იწყებს იმ ტერიტორიის ეკონომიკურ აღდგენას  (ქვეყნის 80%), რომელსაც ჯერ კიდევ თვითონ აკონტროლებს.

ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როცა რიჩარდ ჰაასი და ჩარლზ კუპჩანი ცდილობენ რუსეთი და უკრაინა მოლაპარაკების მაგიდასთან მიიყვანონ. საქმე იმაშია, რომ ისინი ორივე რამდენიმე თვის წინათ შეხვდნენ რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრს სერგეი ლავროვს დიპლომატიური კომპრომისების მისაღწევად ცეცხლის შეწყვეტის თაობაზე. შესაბამისად, მათი პუბლიკაცია „ფორინ პოლისში“ ყურადღებით იქნა წაკითხული ვაშინგტონის პოლიტიკურ აუდიტორიაში, მათ შორის ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციაშიც.

„რეალობა ისეთია, რომ ცხელი საველე ომი დიპლომატიური ომით უნდა შეიცვალოს, ყირიმისა და დონბასის გასათავისუფლებლად. უკრაინამ უნდა გააცნობიეროს, რომ ეს ისეთი ომია, რომელშიც კიევი ვერ გაიმარჯვებს. უფრო უარესი - არის დიდი რისკი იმისა, რომ გავა მცირე დრო და უკრაინა დასავლეთის მხარდაჭერასაც დაკარგავს“.

ეს არგუმენტი, როგორც ჩანს, ეხმიანება იმას, რასაც ბევრი დასავლელი ოფიციალური პირი კერძო საუბრებში აღიარებს, მაგრამ ხმამაღლა და საჯაროდ ვერ ლაპარაკობენ. ვოლოდიმირ ზელენსკი ამას გრძნობს და შეშფოთებულია: როგორც მან თქვა ბრიტანელ საგარეო საქმეთა მინისტრთან - დევიდ კემერონთან გამართულ შეხვედრაზე ამ რამდენიმე დღის წინათ. „ჩვენ ნამდვილად არ გვაწყობს ყურადღების გადატანა [ისრაელზე]“.

მოკლედ, ფსონები უკრაინაში ძველებურად ისევ ისეთი მაღალია, როგორც 21 თვის წინათ, ომის დაწყების დღეებში იყო, მაგრამ რადგანაც ჩიხური სიტუაციის იგნორირება სულ უფრო რთულდება, ხოლო აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები სულ უფრო ახლოვდება, თუ ვოლოდიმირ ზელენსკი [რაიმე კომპრომისულ] ნაბიჯს არ გადადგამს რუსეთისაკენ, უეცრად იგი ძალიან მარტო დარჩება.

წყარო: https://www.theglobeandmail.com/opinion/article-ukraine-fatigue-risks-leaving-volodymyr-zelensky-out-in-the-cold/

 

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.