USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«The Times» (დიდი ბრიტანეთი): „ჩვენ ცარიელი სანქციებით რუსეთს ვერაფერს ვავნებთ“
дата:  229

ბრიტანულ გაზეთ „თაიმსში“ (The Times) გამოქვეყნებულია ცნობილი ჟურნალისტის, პოლიტოლოგისა და ექსპერტის, რუსეთის შესახებ მრავალი წიგნის ავტორის ედვარდ ლუკასის სტატია სათაურით „ჩვენ ცარიელი სანქციებით რუსეთს ვერაფერს ვავნებთ“, რომელშიც განხილულია დასავლეთის მიერ გამოცხადებული ანტირუსული სანქციების არაეფექტიანობის მიზეზები: რა შეცდომები დაუშვეს ევროკავშირმა და აშშ-მა კრემლის წინააღმდეგ ემბარგოს დაწესების დროს და როგორ შეიძლება სიტუაციის გამოსწორება.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

სასურველის სინამდვილედ გასაღება და ცარიელი ჟესტები - დასავლური საგარეო პოლიტიკის უბედურებას წარმოადგენს. ამის ნათელი მაგალითია ის სანქციები, რომლებიც რუსეთის წინააღმდეგ დიდმა ბრიტანეთმა, აშშ-მა და ევრვოკავშირმა შემოიღეს. თითქმის 13-რაუნდიანი ანტირუსული სანქციების შედეგად, რითაც დასავლეთი მოსკოვს განუწყვეტლივ სასჯელს უცხადებდა, დღეისათვის სანქცირებულია 11 ათასი კერძო პირი და 4600 საწარმო (კომპანია). სანქციები მოიცავს ენერგორესურსებს (ნავთობი და გაზი), საბანკო საქმეს, იმპორტსა და ექსპორტს, ფინანსურ ოპერაციებს და პროდუქციის ფიზიკურ მიწოდებებს. სანქციების მიზანი იყო კრემლის სამხედრო მანქანის მწყობრიდან გამოყვანა, მაგრამ აკრძალვა-ემბარგოებმა არ იმუშავეს - ისევე როგორც იმ 2600-მა სანქციამ, რომლებიც ომამდელ წლებში იქნა მიღებული დასავლეთის მიერ. ისმება კითხვა: რატომ?

მიზეზები საკმარისზე მეტია. ავიღოთ, მაგალითად, ფინანსური სანქციები, რომლებიც თავისი არსით ძალიან მკაცრია და მიმართულია იმ რუსული ბანკების წინააღმდეგ, რომლებიც დაკავშირებულნი არიან გაზის, ნავთობისა და ქვანახშირის გაყიდვასთან.

სანქციები დაწესდა, მაგრამ რა გამოვიდა? ჩვენ, უბრალოდ [ჩვენივე გადაწყვეტილების გვერდის ავლით], აქტივები სანქცირებული ბანკებიდან იმ ბანკებში გადავიტანეთ, რომლებზეც სანქციები არ ვრცელდებოდა. ჩვენ ისეთი სავაჭრო სანქციები დავაწესეთ იმდენი შენიშვნებით და გამორიცხვებით, რომ რუსეთმა იოლად იპოვა „ხვრელები“ და კარგად ისარგებლა - განსაკუთრებით ნავთობის გაყიდვის სფეროში.

იცით დიდი ბრიტანეთის მთავრობის მიერ სულ ბოლო დროს შემოღებული ანტირუსული სანქციები ვის ეხება? ვის და სადღაც ჩრდილოეთის პოლარული წრის მიღმა თუ ციმბირში მდებარე საპყრობილეს უფროსებს - იქ, სადაც ალექსი ნავალნი იხდიდა უკანონო სასჯელს. გამოცხადებული სანქციის თანახმად, საპყრობილეს ხელმძღვანელებს სასტიკად აეკრძალათ დიდი ბრიტანეთში ჩასვლა. კი, საკმაოდ ხმამაღლა ჟღერს - „სასტიკად აეკრძალათ“, მაგრამ პრაქტიკულად ეს სანქცია არაფრის მომტანი არ არის. უფრო მეტიც - ჩვენ ვთვალთმაქცობთ, როცა ვამბობთ, რომ რუსეთს ზიანს ვაყენებთ და ამ დროს მასთან ჩვენი კავშირების შენარჩუნებას ვცდილობთ.

ჩვენ რომ ორი წლის წინ დაგვეწყო საბრძოლო მასალების წარმოება და უკრაინისათვის საჭირო იარაღი ომის პირველივე თვეებში მიგვეცა - მაგალითად, შორი რადიუსით მოქმედი რაკეტები, ჰაერსაწინააღმდეგო დაცვის საშუალებები, ავიაგამანადგურებლები და სხვა ტექნიკა, რასაც კიევი ითხოვდა, დღევანდელი ომი სულ სხვაგვარი იქნებოდა.

ჩვენ დაყოვნებით ვმოქმედებთ. ჩვენმა დაგვიანებამ უამრავი საცხოვრებელი სახლი დაანგრია, უამრავი მშვიდობიანი ადამიანების სიცოცხლე შეიწირა, რომ არაფერი ვთქვათ სამხედრო მოსამსახურეებზე.. ჩვენი პოლიტიკოსები გასაკვირად გულგრილად უყურებენ ამ ყველაფერს.

საჭირო იყო უფრო ეფექტური სანქციების გამოცხადება და რაც გამოცხადდა, მათ მიმართ ეფექტური კონტროლი და არა [რუსი] პოტიომკინისავით საკუთარი თავის მოტყუება. ჩვენ შეგვეძლო რუსეთის ცენტრალური ბანკის 300 მილიარდიანი აქტივის დაყადაღება და მისი უკრაინისთვის გადაცემა. დიახ, არსებობს იურიდიული ბარიერები, მაგრამ რა ვუყოთ იმ საფრთხეს, რომელიც ჩვენ დაგვემუქრება, თუ უკრაინა ომს წააგებს?

ჩვენ შეგვეძლო იმ დასავლური (ანუ ჩვენივე) კომპანიების დასჯა, რომლებიც კრემლის სამხედრო ეკონომიკას ხელს უწყობენ. დიდი ბრიტანეთი, ჩვენდა სამარცხვინოდ, რუსული ნავთობით საერთაშორისო ვაჭრობის უდიდესი დამზღვევია, ანუ ჩვენი დახმარებით რუსეთმა ომის პირველ 18 თვეში 100 მილიარდი გირვანქა სტერლინგი მიიღო. არადა, ვერაფერს ვიტყვით: ყველაფერი კანონიერია...

ზოგიერთი დასავლური კომპანია რუსეთში საქმიანობას ძველებურად აგრძელებს. მაგალითად, კვების პროდუქტების მწარმოებელი „მონდელეზი“ (Mondelez) აცხადებს, რომ გმობს რუსეთის ომს უკრაინასთან, მაგრამ რუსეთის ბაზარს არ ტოვებს და ამას იმით ხსნის, რომ მომხმარებლების, თანამშრომლებისა და მომწოდებლების წინაშე ვალდებულებები გვაქვსო...

შეიძლებოდა სხვა ტაქტიკის გამოყენებაც - მკაცრად დასჯილიყვნენ ჩვენი კომპანიები, რომლებიც ხელს უწყობენ რუსეთს. უნდა დასჯილიყვნენ არა მათი ფიქტიური ფილიალები, რომლებიც სადღაც კარიბის ზღვის კუნძულებზე არიან რეგისტრირებულები, არამედ რეალური ადამიანები, მათი მფლობელები. მათთვის უნდა დაგვეკისრებინა დამატებითი გადასახადები... თუ უარს იტყოდნენ გადახდაზე, მათი აქტივების დაყადაღება მოხდებოდა, საბოლოოდ კი აუქციონზე გაყიდვა.  არ მოეწონებოდათ? მიმართავდნენ სასამართლოს, მაგრამ ეს იქნებოდა მათი მორალური სახის ჩვენება. კარგი იქნებოდა, თუ [მათი ქონების გაყიდვის შედეგად] მიღებული თანხები უკრაინაში გაიგზავნება.

წყარო: https://www.thetimes.co.uk/article/we-wont-hurt-russia-with-empty-sanctions-khkc0lb02

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати