USD 2.7117
EUR 3.1231
RUB 3.3487
თბილისი
«The Hill» (აშშ): „როგორ შეიძლება საქართველოში ჩატარებული არჩევნებით სერიოზული დარტყმა მიადგეს პუტინს, ან ამერიკას“
თარიღი:  1134

აშშ-ის გაზეთ „ჰილ“-ში (The Hill) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „როგორ შეიძლება საქართველოში ჩატარებული არჩევნებით სერიოზული დარტყმა მიადგეს პუტინს, ან ამერიკას“ (ავტორი - კოლინ მეინი, თბილისში გამართული საერთაშორისო კონფერენციის მონაწილე). მასალაში განხილულია საქართველოს დღევანდელი საშინაო მდგომარეობა, მიმდინარე პოლიტიკური პროცესები - წინასაარჩევნო სიტუაციისა  და ქვეყნის საგარეოპოლიტიკურ ორიენტაციის ჩათვლით.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებული სახით:

 „ოქტომბრის ბოლოს საქართველოში გადამწყვეტი საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდება, რომელსაც ამერიკული და ევროპული დემოკრატიული ძალები განიხილავენ როგორც ბოლო შანსს ავტოკრატიული ნიშნების მქონე ხელისუფლების შესაცვლელად, რომლის სულისჩამდგმელს რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი წარმოადგენს. საქართველოში ბევრი თვლის, რომ მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი და მისი ფაქტიური ლიდერი, მილიარდერ-ოლიგარქი ბიძინა ივანიშვილი, სხვაგვარად აზროვნების ჩასახშობად და ხელისუფლების კონსოლიდაციისათვის  ვლადიმერ პუტინის სტრატეგიით სარგებლობს, ამით იგი ხელს უშლის ქვეყნის ევროკავშირში ინტეგრირებას.

არჩევნებამდე თვენახევრით ადრე მმართველი პარტია „შეთქმულების თეორიებს“ ავრცელებს და აცხადებს, რომ დასავლეთი საქართველოში სახელმწიფო გადატრიალებას ამზადებს და ქვეყანას რუსეთის წინააღმდეგ მეორე ფრონტის გახსნისაკენ უბიძგებს. ამ მოტივ-საბაბით „ქართული ოცნება“ ზღუდავს თავისუფალ პრესას, დასავლეთისაგან დაფინანსებულ არასამთავრობო ორგანიზაციებს და „ლგბტ-საზოგადოების“ წარმომადგენლებს.

„საქართველოს მმართველი რეჟიმი რუსეთის ჰიბრიდული ომის განხორციელების ინსტრუმენტს წარმოადგენს“, - აცხადებს თამარ ჩორგოლეიშვილი, ფედერალისტთა პარტიის თანადამფუძნებელი. ამჟამად საქართველოში ათზე მეტი ოპოზიციური პარტია მოქმედებს, ისინი უპირისპირდებიან „ქართულ ოცნებას“ და ბიძინა ივანიშვილს, მაგრამ ხელისუფლების დამარცხების მეთოდებზე ვერ შეთანხმებულან. „ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც „ოცნება“ ხელისუფლებაში იმყოფება, ეს არის ბიძინა ივანიშვილი. სწორედ ის არის ხელისუფლების წყარო და არა ქართველი ხალხი. სწორედ მან მიიტაცა ხელისუფლება საქართველოში“, - ხაზს უსვამს თამარ ჩორგოლეიშვილი.

(...)

„ჩემი სიმპათია საქართველოს მიმართ გამომდინარეობს იქიდან, რომ (ამაში ევროპელებიც მეთანხმებიან) ჩვენ მოწმენი გავხდებით - საქართველო ძლიერი დემოკრატიული ქვეყანა იქნება და ამას მთელი მსოფლიო დაინახავს“, - ამბობს „ჰილ“-თან საუბარში მაიკ ტერნერი, ამერიკელი კონგრესმენი (რესპუბლიკელი ოჰაიოს შტატიდან), რომელიც აგვისტოში თბილისში იმყოფებოდა სენატორ ჯინ შაჰინთან ერთად, რათა „ქართული ოცნებისათვის“ მიენიშნებინათ: ამერიკელები, დემოკრატებიც და რესპუბლიკელებიც, გაერთიანებულნი არიან იმ მიზნით, რომ საქართველოში დემოკრატიისადმი საფრთხე განეიტრალებული იქნას.

„საქართველოსთვის დემოკრატიული სისტემის შენარჩუნება აუცილებელია - ქართველები ევროპისაკენ ისწრაფვიან. თუ ასე არ მოხდება, მაშინ საფრთხე შეექმნება დიდი დემოკრატიული პროექტის განხორციელებას, რომელსაც საფუძველი ბერლინის კედლის დაცემამ შეუქმნა“, - ამბობს მაიკ ტერნერი. თავის მხრივ, ჯინ შაჰინი The Hill-თან საუბარში აცხადებს, რომ თბილისში ყოფნისას ბიძინა ივანიშვილმა, რომელმაც ქონება რუსეთში დააგროვა, მათთან შეხვედრაზე უარი განაცხადა.

„ქართული ოცნების“ ხელისუფლების მიერ ბოლო დროს გატარებული სახიფათო ანტიდემოკრატიული პოლიტიკის შედეგია ის, რომ პარლამენტმა მიიღო „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის კანონი“, (ანუ კანონი „უცხოური აგენტების შესახებ“), რომელიც რუსული მსგავსი სამართლებრივი აქტის ერთგვარ არეკვლას წარმოადგენს და ანტისამთავრობო განწყობების ჩასახშობად არის მიმართული. კანონის მოწინააღმდეგეები აცხადებენ, „უცხოური აგენტების“ იარლიყის მიწებებით მთავრობა ცდილობს საქართველოში დარჩენილი დემოკრატიის ერთადერთი საყრდენიც დაიქვემდებაროს - სამოქალაქო საზოგადოება, დასავლეთისგან დაფინანსებული არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და თავისუფალი პრესის სახით.

„ჩვენ არ გვადარდებს, გაყინავს თუ არა ხელისუფლება ჩვენს საბანკო ანგარიშებს და დაგვაჯარიმებს“, - ამბობს ეკა გიგაური, Transparency International Georgia-ს ხელმძღვანელი, რომელიც 12 სექტემბერს აშშ-ის კონგრესში სენატის საერთაშორისო საქმეთა კომიტეტის წინაშე სიტყვით გამოვიდა, - „ჩვენ ყველაზე მეტად არჩევნების ბედი გვაღელვებს. საქმე იმაშია, რომ ჩვენ ხელი შეგვეშლება ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებისადმი დაკვირვებაში... ახლავე უკვე შესამჩნევია, რომ ხელისუფლება ბოროტად იყენებს ადმინისტრაციულ რესურსს და თავს ესხმის ოპოზიციას. ეს არჩევნები ქართველი ხალხისათვის ძალიან მნიშვნელოვანია და ერთგვარი რეფერენდუმის როლს შეასრულებს - საით უნდა წავიდეს ქვეყანა - დასავლეთისაკენ თუ რუსეთისაკენ“.

(...)

ამომრჩეველთა ხმების მისაღებად და 5%-იანი ბარიერის გადასალახავად ათზე მეტი პოლიტიკური პარტია იბრძვის, ზოგიერთები საარჩევნო ალიანსებს და ბლოკებს ქმნიან ცდილობენ პარლამენტში ადგილების მეტი რაოდენობა მიიღონ. მაგრამ რადგანაც საქართველოს პოლიტიკაში ტრადიციულად გავრცელებულია განხეთქილება, ეგოიზმი, პირადი უნდობლობა,  ურთიერთქიშპობა და იმედგაცრუება, წინასაარჩევნო სიტუაციის დაძაბულობა მწვავედ იგრძნობა.

მიუხედავად იმისა, რომ „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა“ ერთ-ერთ მსხვილ და კარგად ცნობილ პოლიტიკურ პარტიას წარმოადგენს, „ნაციონალები“ ერთგვარ იზოლაციაში იმყოფებიან სხვა პარტიებს შორის. ამის მიზეზია პარტიის დამაარსებლის, ქვეყნის ყოფილი პრეზიდენტის მიხეილ სააკაშვილის (უბრალოდ, „მიშა“) მდგომარეობა - იგი დაპატიმრებულია თანამდებობის ბოროტად სარგებლობის ბრალდებით.

ოდესღაც 2000-იანების დასაწყისში, მიხეილ სააკაშვილი პროევროპულ, დემოკრატიულ რევოლუციონერად და „დემოკრატიის შუქურად“ იქნა შერაცხული, მაგრამ ხელისუფლებაში თითქმის ათი წლით ყოფნამ მასში უარყოფითი ტენდენციები  გააჩინა - პარანოიდალური სწრაფვა ძალაუფლების შენარჩუნებისათვის. იგი მკაცრად ექცეოდა კრიტიკოსებს და დაუნდობლად უსწორდებოდა სავარაუდო პოლიტიკურ მტრებს, რის გამოც 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებში ამომრჩევლებმა ხმა მის პარტიას „ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას“ კი არ მისცეს, არამედ მხარი დაუჭირეს „ქართულ ოცნებას“. მიხეილ სააკაშვილის მომხრეები თავიანთ ლიდერს „ქართულ ოცნებასთან“ მებრძოლ „წამებულ გმირად“ თვლიან, რომელიც ძალადობივმა რეჟიმმა საპყრობილეში ჩაკეტა. როგორც ამბობენ, მას ჯანმრთელობა შერყეული აქვს.

(...)

„ოპოზიცია ამჟამად უფრო უკეთეს მდგომარეობაში იმყოფება, ვიდრე ორი თვის წინათ. ყალიბდება საარჩევნო ალიანსები. ოპოზიციის ძირითადი სტრატეგია გამოიხატება იმით, რომ ბიძინა ივანიშვილმა განხეთქილების ჩამოგდება ვერ შეძლოს და სიტუაციის პოლარიზება ვერ მოახერხოს, თუნდაც მიხეილ სააკაშვილის გამოყენებით“, - ამბობს თამარ ჩორგოლეიშვილი, რომლის მეუღლე გიგა ბოკერია ფედერალისტთა პარტიის თანადამფუძნებელია. იგი მიხეილ სააკაშვილის პრეზიდენტობის დროს უშიშროების საბჭოს მდივნის პოსტს იკავებდა, [ახლა კი ყოფილ პრეზიდენტთან მკვეთრად გამიჯნულია - ესეც ქართული პოლიტიკის ტრადიციას წარმოადგენს].

ნათია მეზვრიშვილი, პარტია „საქართველოსთვის“ თავმჯდომარის მოადგილე, აცხადებს, რომ მისი პარტია თანაბრად ცდილობს შორს იყოს როგორც „ქართული ოცნებიდან“, ასევე „ნაციონალური მოძრაობიდან“, ამიტომაც თავს არიდებს მოლაპარაკებებს კოალიციის შექმნის მიზნით. პარტიის დამაარსებელი გიორგი კვირიკაშვილი 2015-2018 წლებში „ქართული ოცნების“ მიერ ჩამოყალიბებული მთავრობის თავმჯდომარე, ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი იყო. „ჩვენ ამ არჩევნებში დამოუკიდებლად ვმონაწილეობთ... მთავარია შედეგების გაყალბება არ მოხდეს“, - ხაზს უსვამს ნათია მეზვრიშვილი.

(...)

როგორც გასულ თვეში საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიამ აღნიშნა თავის ანგარიშში, საქართველოში წინასაარჩევნო კამპანია ხასიათდება დაშინებებით და ძალადობის მუქარებით, რაც შეშფოთებას იწვევს საქართველოს საერთაშორისო მხარდამჭერებში - ისინი გამაფრთხილებლად აცხადებენ, რომ რუსეთ-უკრაინის ომში კიევის მიმართ გაძლიერებული დახმარების  ფონზე სამხრეთ კავკასიურ სახელმწიფოს ნაკლები ყურადღება ექცევა.

„საფრთხე იმაში გამოიხატება, რომ თუ ისეთი ქვეყანა, როგორიც საქართველოა, მოსახლეობის ევროატლანტიკური სტრუქტურებისაკენ სწრაფვისა და პროამერიკული განწყობის მიუხედავად, უკან დაიხევს, ეს მსოფლიოში დემოკრატიის დაცემის მაჩვენებელი იქნება“, - ამბობს დევიდ კრამერი, ჯორჯ ბუშის ინსტიტუტის აღმასრულებელი დირექტორი, - „და ეს ასევე იქნება მოსკოვის გამარჯვება და ბრიუსელ-ვაშინგტონის დამარცხება. საქართველოს ევროპაში თავისი ადგილის დაკავება სურს, მაგრამ მისი სურვილის შესრულება საფრთხის ქვეშაა“.

წყარო: https://thehill.com/homenews/4878570-how-georgias-election-could-deliver-a-major-blow-to-putin-or-the-us/

 

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.