USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«The New York Times» (აშშ): „ რუსეთის ლიდერი იმედოვნებს, რომ BRICS-ის გაერთიანებას აშშ-სა და ევროკავშირის წინააღმდეგ გამოიყენებს“
дата:  263

ამერიკულ გაზეთ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ვლადიმერ პუტინი ისეთ ეკონომიკებს აერთიანებს, რომლებსაც დასავლეთის დაჩრდილვა შეუძლიათ // რუსეთის ლიდერი იმედოვნებს, BRICS-ის გაერთიანებას აშშ-სა და ევროკავშირის წინააღმდეგ გამოიყენებს“ (ავტორები - ვალერი ჰოპკინსი და დევიდ პირსონი). პუბლიკაციაში განხილულია BRICS-ის წევრი ქვეყნების ლიდერთა სამიტის მნიშვნელობა, რომელიც დღეს, 22 ოქტომბერს იწყება რუსეთის ქალაქ ყაზანში.

„2022 წლის თებერვლის ბოლოს, უკრაინაზე რუსეთის თავდასხმის შემდეგ, დასავლეთმა კრემლის წინააღმდეგ მრავალრიცხოვანი ეკონომიკური და პოლიტიკური სანქციები დააწესა, რის შედეგადაც რუსეთს შესაძლებლობა აღარ აქვს მსოფლიო საბანკო სისტემისადმი წვდომაზე და საერთოდ, ვაშინგტონი და ბრიუსელი შეეცადნენ, რომ მოსკოვი მსოფლიო ურთიერთობის სისტემიდან გაერიყათ. მაგრამ Зრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს განზრახული აქვს დასავლეთს დემონსტრაციულად აჩვენოს, რომ კრემლს საიმედო და მნიშვნელოვანი მოკავშირეები ჰყავს.

BRICS-ის  გაერთიანების ძირითადი წევრები არიან ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი, ჩინეთი, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა, ეგვიპტე, ეთიოპია, ირანი, არაბთა გაერთიანებული საემიროები. BRICS-ის  წევრობა სურთ კიდევ ათამდე სახელმწიფოს. საინტერესოა, რომ უცნაური სახელწოდება BRICS-ი („ბრიკსი“) მოიფიქრა 2001 წელს ერთ-ერთმა ამერიკელმა ბანკირმა, რომელმაც აბრევიატურა მასში თავდაპირველად მონაწილე ქვეყნების სახელთა საწყისი ასოებით შეადგინა. დღეისათვის BRICS-ში შედიან ისეთი ქვეყნები, რომელთა მოსახლეობა დედამიწის მცხოვრებთა ნახევარს უდრის და რომელთა ეკონომიკა პლანეტის ეკონომიკის 35%-ს შეადგენს.

BRICS-ის კონფერენციის მიზანია აჩვენოს დანარჩენ მსოფლიოს თავისი ეკონომიკური ძლიერება, აგრეთვე მიიზიდოს სხვა ქვეყნები გაერთიანებაში გაწევრიანებისათვის, რომლის გამოყენებას რუსეთი ახალი მსოფლიო წესრიგის შექმნისათვის ცდილობს, დასავლეთის დომინირების გარეშე.

„BRICS-ის სამიტი ყაზანში - დასავლეთისადმი ვლადიმერ პუტინის ერთგვარ საპასუხო დარტყმას წარმოადგენს“, - განაცხადა ალექსაბდრე გაბუევმა, აშშ-ის კარნეგის ფონდის რუსულ-ევრაზიული ცენტრის დირექტორმა ბერლინში, - „ვლადიმერ პუტინს სურს მოახდინოს ძველი საერთაშორისო წესრიგის დანგრევა და ახალის მშენებლობა, მაგრამ უკვე დასავლეთის საპირისპიროდ“.

რუსეთის პრეზიდენტი ბოლოს დროს, როცა სამიტი მოახლოვდა, განსაკუთრებით ხაზს უსვამდა „ბრიკსის“ ქვეყნების წევრთა ეკონომიკურ ძლიერებას - „ბოლო ათწლეულში გლობალური მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდა (40%) სწორედ BRICS-ის წევრ ქვეყნებში ხდება, ხოლო „დიდი შვიდეულის“ სახელმწიფოებში მცირდება“, - აცხადებდა იგი მოსკოვში რუს და უცხოელ ბიზნესმენებთან გამართული შეხვედრის დროს.

გასულ წელს ვლადიმერ პუტიმა ვერ შეძლო სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში გამართულ BRICS-ის სამიტში მონაწილეობა - იმიტომ, რომ სამხრეთ აფრიკა სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს რომის სტატუტის წევრია და რადგან რუსეთის ლიდერზე დაპატიმრების ორდერია გაცემული (უკრაინაში ჩადენილი დანაშაულის გამო), კრემლის ბინადარმა აფრიკაში გამგზავრება ვერ გაბედა - მიუხედავად იმისა, რომ ადგილობრივი ხელისუფლება უსაფრთხოებას პირდებოდა.

„ყაზანის კონფერენციაში მონაწილე მსოფლიოს ყოველი სახელმწიფოს ლიდერი, რომელიც ვლადიმერ პუტინთან საერთო ფოტოსურათს გადაიღებს, იმას ნიშნავს, რომ რუსეთი იზოლაციაში არ იმყოფება“, - აცხადებს ალექსანდრე გაბუევი, რომელიც რუსეთიდან „უცხოეთის აგენტის“ იარლიყით არის გაძევებული, - „რუსეთი მსოფლიო ქვეყნების საზოგადოების წევრია, მაგრამ მისი გარიყვა მხოლოდ დასავლეთს სურს. აქედან გამომდინარე, დასავლეთი უმცირესობაშია, რომელიც რუსეთს ოსტრაკიზმს უწყობს“.

პეკინი და მოსკოვი დაინტერესებულები არიან BRICS-ის გაფართოებით, ამიტომ კრემლმა ყაზანის სამიტში 20 მეტი სახელმწიფოს ლიდერი (წარმომადგენელი) მიიწვია, რომლებიც გაერთიანებაში გაწევრიანებით არიან დაინტერესელნი. რუსეთიც და ჩინეთიც მსოფლიო ფინანსური სისტემის შეცვლის ინიციატივით გამოდიან. არის იდეა, რომ საერთაშორისო სავალუტო ფონდი ჩანაცვლდეს ახალი ორგანიზაციით, რომელსაც BRICS-ის წევრები დააფუძნებენ.

ანალიტიკოსები დააკვირდებიან, თუ როგორი ურთიერთობა ექნებათ სამიტის დროს ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის თავმჯდომარეს სი ძინპინსა და ინდოეთის პრემიერ-მინისტრს ნარენდრა მოდის - იქიდან გამომდინარე, რომ ამ ორ სახელმწიფოს შორის ამას წინათ სასაზღვრო კონფლიქტი მოხდა ჰიმალაებში. „თუ სი ძინპინი და ნარენდრა მოდი ერთმანეთს ხელს ღიმილით ჩამოართმევენ და მსოფლიოს აჩვენებენ, რომ მათ ბირთვულ ქვეყნებს შორის დაძაბულობა მცირედ მაინც არის შესუსტებული, ეს ძალიან კარგი იქნება“, - ამბობს ერიკ ოლანდერი, ამერიკული ვებ-საიტის China Global South Project-ის რედაქტორი.

BRICS-ის გაფართოება ჩინეთის ერთ-ერთ პრიორიტეტად ითვლება: პეკინის მიზანია როგორმე დაასუსტოს თავისი მთავარი გეოპოლიტიკური მეტოქე - ამერიკის შეერთებული შტატები. ჩინეთის დასავლეთთან ურთიერთობის გაუარესების კვალობაზე, რომელიც პეკინის მოსკოვთან პოზიტიური დამოკიდებულებით არის განპირობებული (უკრაინის ომის ფონზე), ჩინეთი იძულებული ხდება მეტი ყურადღება დაუთმოს განვითარებად და ნეიტრალურ ქვეყნებთან ურთიერთობას. ანალიტიკოსთა აზრით, „ბრიკსში“ სულ უფრო მეტი ქვეყნის გაწევრიანების ფონზე, პეკინსა და მოსკოვს შეუძლიათ ამტკიცონ, რომ მათი ლეგიტიმურობა, როგორც მსოფლიოს ძლიერი ქვეყნებისა, უფრო მეტია, ვიდრე ვაშინგტონისა და მისი კლუბის მდიდარი წევრებისა.

„ჩინეთი ისწრაფვის, რომ „ბრიკსი“ გლობალური სამხრეთის ქვეყნების კოალიციად წარმოადგინოს დასავლეთის წინააღმდეგ, რომელსაც აშშ მეთაურობს“, - ამბობს იუნ სუნი, ვაშინგტონის სტიმსონის ცენტრის ჩინური პროგრამების დირექტორი, - მაგრამ ნიუანსი ისაა, რომ რაც უფრო დიდია კოალიცია და მრავალრიცხოვანი, მით უფრო ძნელია მისი პოლიტიკური კოორდინირება და სუსტია ერთიანობა“.

მართალია, ჩინეთს შეუძლია იმედი ჰქონდეს ანტიდასავლურად განწყობილი ქვეყნების იმედი ჰქონდეს (მაგალითად, რუსეთისა და ირანის სახით). მას ასევე შეუძლია გარკვეულწილად დაარწმუნოს დიდი დემოკრატიული სახელმწიფოები (ბრაზილია, ინდოეთი და სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა) პეკინის კეთილგანწყობაში მათ მიმართ, მაგრამ სი ძინპინი ვერ შეძლებს იმას, რომ ისინი აშშ-ის წინააღმდეგ აამხედროს. ექსპერტები თვლიან, რომ ბრაზილიას, ინდოეთს და სამხრეთ აფრიკას BRICS-ი ერთგვარ შუამავლად მიაჩნიათ პეკინსა და ვაშინგტონს შორის ურთიერთობებში და არა იმის შესაძლებლობად, რომ ამა თუ იმ მხარის მოკავშირედ გამოვიდნენ.

იგივე შეიძლება ითქვას BRICS-ის კიდევ ერთი დამფუძნებლის - რუსეთის მიმართაც, რომელსაც თავისი კერძო ინტერესებიც აქვს. ცხადია, მოსკოვი პეკინს ბევრად ჩამოუვარდება ეკონომიკური ძლიერებით, მაგრამ კრემლს სურს გარკვეული გავლენა ჰქონდეს ეგვიპტეზე და საუდის არაბეთზე - ნავთობით მდიდარ ქვეყანაზე. გასული წლის დეკემბერში ვლადიმერ პუტინი ერ-რიაში ვიზიტით ყოფნის დროს მემკვიდრე პრინცს მუჰამედ ბენ-სალმანს სეხვდა და განაცხადა, რომ მათმა ორმხრივმა ურთიერთობამ „უპრეცედენტო დონეს“ მიაღწია, მაგრამ ნავთობით მდიდარი საუდის არაბეთი ერთმნიშვნელოვნად კრემლის მხარეს არ იჭერს და ცდილობს დააბალანსოს თავისი დამოკიდებულება როგორც მოსკოვთან, ასევე ვაშინგტონთან და საერთოდ, დასავლეთთან.

დასამალი არაა, რომ BRICS-ის გაერთიანება რიგი მიზეზებით თანდათან მტკიცდება - მაგალითად, ბრაზილიის ხელისუფლებაში პრეზიდენტის სტატუსით დაბრუნდა ლუის ინასიო სილვა და ლულა, რომელიც ვლადიმერ პუტინს 2025 წლიდან BRICS-ის თავმჯდომრედ ჩაანაცვლებს. გავიხსენოთ, რომ სწორედ ბრაზილიელი ლიდერი იყო ის ადამიანი, რომელმაც, თავისი პრეზიდენტობის პირველ პერიოდში (2003-2011 წლებში), რუსეთისა და ჩინეთის ლიდერებთან ერთად, საფუძველი ჩაუყარა BRICS-ის გაერთიანების შექმნას და ენთუზიაზმით გამოდიოდა განვითარებად ქვეყნებთან თანამშრომლობის გასაღრმავებლად.

წყარო: https://www.nytimes.com/2024/10/21/world/europe/russia-china-brics.html

 

аналитика
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати