USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
თბილისი
"The New York Times" : „უკრაინისთვის მისაცემი ტანკების ძიებაში: ევროპის არმიებს მძიმე ჯავშანტექნიკა არ ჰყოფნით“
თარიღი:  397

„ერთი თვის შემდეგ, რაც ბერლინი თავისი მოკავშირეების თხოვნას დათანხმდა გერმანული ტანკების - „ლეოპარდების“ - უკრაინისთვის მიწოდების თაობაზე, აღმოჩნდა, რომ  მძიმე ტექნიკის ის „დიდი ნაკადი“, რასაც ევროპელი პოლიტიკოსები კიევს პირდებოდნენ, სინამდვილეში მხოლოდ „პატარა ნაკადული“ აღმოჩნდა“, - ნათქვამია ამერიკულ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულ სტატიაში „უკრაინისთვის მისაცემი ტანკების ძიებაში: ევროპის არმიებს მძიმე ჯავშანტექნიკა არ ჰყოფნით“ (ავტორები - ერიკა სოლომონი და სტივენ ერლანგერი).

გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:

„ზოგიერთმა ევროპულმა ქვეყანამ უცებ აღმოაჩინა, რომ მათი არმიების არსენალებში არსებული ტანკები ან სარემონტოა, ან სათადარიგო ნაწილებით არ არიან უზრუნველყოფილნი. სირთულეები გაჩნდა უკრაინელი ჯარისკაცების სამხედრო წრთვნების საკითხშიც - ტანკების ეკიპაჟების მომზადებაში. პოლიტიკოსები პირისპირ შეეჩეხნენ მოულოდნელ დაბრკოლებებს როგორც საკუთარ ორგანიზაციებში (ნატო, ევროკავშირი), ისე უშუალოდ ეროვნულ თავდაცვით სტრუქტურებშიც. ბევრი ქვეყნის თავდაცვის სამინისტროები იძულებულნი გახდნენ უკან მიეწვიათ პენსიაში გასული ინსტრუქტორები, რათა უკრაინელებისათვის მათთვის უცხო ტანკების მართვა ესწავლებინათ.

რუსეთთან მებრძოლი უკრაინისთვის „ლეოპარდების“ მიწოდების საკითხში შექმნილი პრობლემები მხოლოდ ერთ-ერთი გამოვლინებაა იმ რეალობისა, რომელსაც ევროპა დიდი ხნის განმავლობაში იგნორირებდა და ყურადღებას არ აქცევდა: ბრიუსელი, პარიზი, ბერლინი და ლონდონი თვლიდნენ, რომ ცივი ომის შემდეგ მსხვილმასშტაბიანი ომების საფრთხე უკვე წარსულს ჩაბარდა და „დათბობის“ პერიოდში სულაც აღარ იყო აუცილებელი დიდი სამხედრო ხარჯების გაწევა. შესაბამისად, არმიები ქრონიკულად დაუფინანსებელი რჩებოდა. როცა რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა, ევროპა ამ ფაქტს სრულიად მოუმზადებელი შეხვდა.

დღეს ევროპის ქვეყნების მცდელობა, რომელიც ორი სატანკო ბატალიონის (62 ტანკის შემადგენლობით) ჩამოყალიბებისათვის საჭირო მძიმე ჯავშანტექნიკის სხვადასხვა ქვეყნებში  ძებნით გამოიხატება, უკვე ყველასათვის ცნობილი გახდა.

ასეთი სიტუაციის ირონიულობა განსაკუთრებით ჩანს ტანკების მწარმოებელ სახელმწიფოს მდგომარეობაზე. ბევრი ევროპელი გერმანიას და მის კანცლერს ოლაფ შოლც აკრიტიკებდა და იმ გაუბედავი ნაბიჯების გამო, რასაც ბერლინი უკრაინის დახმარების საკითხში დგამდა. კანცლერი ანგარიშს უწევდა საზოგადოების განწყობას და თავს არიდებდა სიტუაციის ესკალაციას რუსეთ-უკრაინის ომში, თუმცა საბოლოო ჯამში მაინც დათანხმდა ნატოს წევრების თხოვნებს - ფრონტზე გაგზავნილიყო მათ ეროვნულ არმიებში არსებული გერმანული „ლეოპარდები“. მაგრამ... იმ ქვეყნებმა, რომლებიც გერმანიას აკრიტიკებდნენ, აღმოაჩინეს, რომ მათი „ლეოპარდები“ ისეთ გამართულ და საბრძოლო მდგომარეობაში არ არიან, როგორშიც უნდა ყოფილიყვნენ... მოკლედ, ტანკების მოგროვება ძნელად მიმდინარეობს.

თქვენ თვითონ განსაჯეთ:

ფინეთი, რომლის პარლამენტის წევრები, ქვეყნის ნატოში გაწევრიანების ფონზე, ყველაზე მეტად ლაპარაკობდნენ უკრაინის დახმარებაზე და ბერლინს მწარედ საყვედურობდნენ, ახლა აცხადებენ, რომ ჰელსინკს კიევისათვის სულ სამი „ლეოპარდის“ მიცემის საშუალება აქვს, ისიც მხოლოდ ისეთი მოდიფიკაციისა, რომელიც განნაღმვის ფუნქციას ასრულებს,  საბრძოლო „ლეოპარდები“ (200 ერთეული) კი ფინეთს თვითონ დაჭირდება - ქვეყანას რუსეთთან თითქმის ათასკილომეტრიანი საერთო საზღვარი აქვს და ახლა, როცა ნატოს წევრია, საკუთარი თავდაცვის დასუსტება არ სურს.

შვედეთმა, რომელიც ზეწოლას ახდენდა გერმანიაზე - „ნებართვა მომეცი შენი წარმოების ტანკები უკრაინას გავუგზავნოო“, 24 თებერვალს მორიდებულად განაცხადა, რომ ომში მხოლოდ 10 „ლეოპარდს“ გაგზავნის...

ესპანეთმა, რომელსაც თავის არმიაში 108 გერმანული ტანკი აქვს და ეგონა, რომ ყველა საბრძოლო მზადყოფნაში იყო, ახლა დარწმუნდა, რომ ბევრი „ლეოპარდი“ „დაჭრილია“ და „მკურნალობა“ - რემონტი ჭირდება, რაც თვეები გაგრძელდება. ამას ემატება ისიც, რომ სამთავრობო კოალიციის ერთ-ერთი წევრს პარტია „რამოსი“ წარმოადგენს, რომელსაც თითქმის პრორუსული განწყობა აქვს და ტანკების უკრაინისთვის გადაცემა არ სიამოვნებთ.

პოლონეთი, რომელსაც გერმანიასთან ბოლო წლებში რთული დამოკიდებულება აქვს, ოლაფ შოლცს გაუბედაობის გამო აკრიტიკებდა და იმუქრებოდა, რომ ტანკებს უკრაინას ბერლინის თანხმობის გარეშე მიაწოდებდა. რამდენიმე დღის წინათ კი ვარშავამ განაცხადა, რომ  მას მხოლოდ 14 ტანკის მიცემა შეუძლია (მათგან რამდენიმე „ლეოპარდი“ კიევს უკვე გადაეცა, პოლონეთი ახლა უკრაინულ ეკიპაჟებს ამზადებს, თუმცა სწავლება ჯერ არ დამთავრებულა).

იმის გამო, რომ „ლეოპარდ-2“-ის თანამედროვე ტანკების უკრაინისთვის გადაცემა პრობლემებს აწყდება, ნიდერლანდები, გერმანია და ბელგია გამოვიდნენ ინიციატივით, რომ უკრაინას ამ წლის ბოლომდე უფრო ძველი „ლეოპარდ-1“-ები გაუგზავნონ, მაგრამ როგორც ერთ-ერთმა გერმანელმა გენერალმა განაცხადა, ბუნდესვერის სარდლობა იძულებული გახდა ტანკის ამ ძველი მოდელის უკვე ასაკოვანი გადამდგარი მექანიკოსები და ტანკის მძღოლები მთელ ქვეყანაში მოეძებნა, უკრაინელი სამხედროების მოსამზადებლად.

წყარო: https://www.nytimes.com/2023/02/28/world/europe/ukraine-tanks.html

მოამზადა სიმონ კილაძემ

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.