USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«The Economist» (დიდი ბრიტანეთი): „ცაიტნოტში მყოფი უკრაინა ფრონტის ხაზს ამაგრებს“
дата:  303

უკრაინის არმიას დიდი პრობლემები აქვს - აკლია საბრძოლო მასალები და ვერ ახერხებს ცოცხალი ძალით შევსებას. რასაკვირველია, საბრძოლო მასალების საკითხში კიევი მთლიანად არის დამოკიდებული მოკავშირეებზე, მაგრამ რაც შეეხება ცოცხალი ძალით შევსებაში შექმნილ რთულ სიტუაციას, ეს უკვე უკრაინამ საკუთარ თავს უნდა დააბრალოს, - ნათქვამია ბრიტანულ ჟურნალ „ეკონომისტში“ (The Economis) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ცაიტნოტში მყოფი უკრაინა ფრონტის ხაზს ამაგრებს“.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ჯერ კიდევ შარშან, ზაფხულის კონტრშეტევის ჩაშლის შემდეგ, დაიწყო მითქმა-მოთქმა, რომ უკრაინის ომი ჩიხში შევიდა, დღეს კი ისეთი მძიმე მდგომარეობაა, რომ ომის „ჩიხური ვერსიაც“ კი ოპტიმისტურ სცენარად მოჩანს. ჰორიზონტზე საგანგაშო ვითარების ნიშნები გამოიკვეთა და, დიდი ალბათობით, უახლოესი რამდენიმე თვის განმავლობაში ფრონტზე მნიშვნელოვანი ცვლილებაა მოსალოდნელი: რუსეთის არმია უკრაინის თავდაცვას გაარღვევს და ქვეყნის შიგნით კიდევ უფრო ღრმად შეაღწევს.

(...)

კაცმა რომ თქვას, უკრაინის არმიამ უკვე მოახდინა სასწაული - რუსეთის სანაქებო შავი ზღვის ფლოტი ძალიან დააზარალა, მას უკან დაახევინა და ოდესის ნავსადგურიდან ხორბლის ექსპორტი აღადგინა. გარდა ამისა, უკრაინის სამხედრო სტრუქტურები ისეთ შორეულ საავიაციო და სარაკეტო რეიდებს ახორციელებენ დრონებითა და რეაქტიული არტილერიით, რომ ადრე ვერავინ ვერ წარმოიდგენდა: უკრაინელები ბომბავენ რუსეთის საომარ ინფრასტრუქტურას და განსაკუთრებით ნავთობგადამამუშავებელ ქარხნებს. დარტყმები იმდენად ძლიერი აღმოჩნდა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატებიც კი შეშფოთდა - ვაითუ ნავთობზე მსოფლიო ფასებმა მოიმატოსო და უკრაინას კონფიდენციალურად ურჩია, რომ ნავთობის გადამუშავების ობიექტების დაბომბვისაგან თავი შეეკავებინა.

მაგრამ საბრძოლო მოქმედებები უმთავრესად ხმელეთზე მიმდინარეობს, რომლის დროსაც თავს უამრავი პრობლემა იჩენს, მათ შორის საბრძოლო მასალების დეფიციტი. სწორედ ჭურვების უკმარისობამ აიძულა უკრაინელები ავდეევკიდან უკან დაეხიათ. მართალია, დრონები ჭურვების უკმარისობის ნაწილობრივ კომპენსირებას ახდენენ, მაგრამ უპილოტო საფრენი აპარატები, თავიანთი გარკვეული უპირატესობის მიუხედავად, არტილერისაგან განსხვავებით, საბრძოლო პოზიციების მასირებული დაბომბვისათვის არ გამოდგებიან.

(...)

რუსეთის არმია ფრონტზე უკრაინის ქვემეხების თითოეულ ბათქს ერთბაშად ხუთი ზალპით პასუხობს. რატომ იგვიანებს მოკავშირეების დახმარება? თავი რომ დავანებოთ ამერიკელი ტრამპისტი კონგრესმენების მიერ „დამარხულ“ კანონპროექტს, რომელიც საპრეზიდენტო არჩევნების მსხვერპლი აღმოჩნდა, რას აკეთებს ევროპა? რატომ არ მუშაობენ სამხედრო ქარხნების სრული დატვირთვით? რუსეთი წელიწადში დაახლოებით სამ მილიონ ჭურვს ამზადებს და დამატებით კიდევ ირანისაგან და სამხრეთ კორეისაგან იღებს, ამ დროს კი ევროპა წლის ბოლოსათვის მხოლოდ 1,4 მილიონი ჭურვის გამოშვებას გეგმავს. ორი მილიონი ჭურვის დამზადება, სავარაუდოდ, მხოლოდ 2025 წლის ბოლოსათვის თუ მოხდება.

უკრაინის მძიმე მდგომარეობის შემსუბუქებისათვის ყველაზე საუკეთესო იქნება ჩეხეთის იმ ინიციატივის რეალიზება, რომლის მიზანს მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნებში სათანადო კალიბრის ჭურვების ძიება და მათი მოგროვება წარმოადგენს. ჩეხებმა უკვე დაიწყეს მსოფლიოს მრავალ სახელმწიფოს საწყობებში სიარული და ამ დროისათვის თითქმის 800 ათასამდე ჭურვი მოიძიეს, რომელთა საყიდლად ფულს  გერმანია, ნიდერლანდები, დანია და კანადა დადებენ.

(...)

თუ საბრძოლო მასალებით უზრუნველყოფის საკითხში უკრაინა მთლიანად არის დამოკიდებული მოკავშირეებზე, ამას ვერ ვიტყვით არმიის ჯარისკაცებით შევსებაზე. კიევი ვერავის ვერ გადააბრალებს იმას, რომ დღემდე ვერ მოაგვარა ჯარში გაწვევა-მობილიზაციის პრობლემა. უკრაინული არმიის პირადი შემადგენლობის საშუალო ასაკი 43 წელს შეადგენს. მართალია, ჯარისკაცთა საბრძოლო სული შენარჩუნებულია, მაგრამ ორწლიანი განუწყვეტელი ბრძოლებისაგან დაღლილი სამხედრო მოსამსახურეების როტაცია აუცილებელია.

რუსეთის მთავრობა თავის არმიის ცოცხალი ძალით შესავსებად ასეთ ქმედით ღონისძიებებს ახორციელებს: კრემლი ღარიბი ოჯახების წევრ ახალგაზრდა მამაკაცებს ისეთი რაოდენობის ფულს სთავაზობს, რომლის გაფიქრება მათ არასოდეს არ შეეძლოთ, ამიტომაც კონტრაქტის დადების მსურველები საკმაოდ არიან. როგორც ექსპერტი კონრად მუზიკა თვლის, ყოველთვიურად ფრონტზე მყოფი რუსული არმიის ქვედანაყოფები 30 ათასამდე ახალ, ძალ-ღონით სავსე ახალწვეულებით შევსებას იღებენ. ეს ძალა საკმარისია იმისათვის, რომ ახლო მომავალში ე.წ. „სახორცე შეტევები“ გაგრძელდეს - ისე როგორც ეს ავდეევკის შტურმის დროს ხდებოდა.

(...)

ვოლოდიმირ ზელენსკი ასევე თავს ვერანაირად ვერ გაიმართლებს თავდაცვითი ზღუდეების მშენებლობის გაჭიანურების გამოც. ჯერ კიდევ გასული ზაფხულის კონტრშეტევის ჩაშლამ ცხადჰყო, თუ რა მნიშვნელობა აქვს ფრონტის წინა ხაზზე აგებულ თავდაცვის კომპლექსურ სისტემას: უკრაინის ჯარმა, დიდი ბრძოლების მიუხედავად, რუსულ გამაგრებულ ხაზს ვერაფერი დააკლო, პრეზიდენტმა ზელენსკიმ კი ეს გაკვეთილი ვერ აითვისა - მან საინჟინრო ჯარებს და სამოქალაქო მოიჯარეებს დავალება გამაგრებული ხაზის შესაქმნელად მხოლოდ ნოემბერში მისცა. ეშელონისებური თავდაცვა, რომელიც გულისხმობს ტანკსაწინააღმდეგო თხრილების გაკეთებას, „დრაკონის კბილების“ დადგმა-მოწყობას, ადგილების დანაღმვას, საცეცხლე წერტილების განლაგებას და მიწაყრილების მოწყობას ქვეითების დასაცავად, ჯერ მხოლოდ გრძელდება და მათი დასრულება შორს არის. „ამიტომაც, როგორი საკვირველიც არ უნდა იყოს, ჩიხური სიტუაციის გაგრძელება ამ ეტაპზე უკრაინისათვის ყველაზე საუკეთესო სცენარად რჩება“, - ასკვნის კონრად მუზიკა.

წყარო: https://www.economist.com/europe/2024/03/25/ukraine-is-in-a-race-against-time-to-fortify-its-front-line

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати