,
აშშ-ის გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „უკრაინაში მუშახელის მწვავე დეფიციტი იგრძნობა, რადგან მამაკაცები ომში ჯარისკაცებად იბრძვიან“ (ავტორი - იზაბელ ხურშუდიანი). პუბლიკაციაში აღნიშნულია, რომ კადრების გადინება ფრონტზე ეკონომიკას ამუხრუჭებს, უკრაინის ქარხნებში, ფაბრიკებში და სოფლის მინდვრებში მამაკაცებს ქალები ცვლიან.
გთავაზობთ პუბლიკაციის მოკლე შინაარსს:
რადგანაც რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ უკრაინის მცხოვრებთა მნიშვნელოვანმა ნაწილმა - მილიონობით ადამიანმა - ქვეყნის ტერიტორია დატოვა და საზღვაგრეთ წავიდა, ათი ათასობით უკრაინელი მამაკაცი კი ჯარში, ფრონტის საჭიროების გამო იქნა გაწვეული, ბევრი ადგილობრივი საწარმო სამუშაო ძალისა და კადრების მწვავე ნაკლებობას განიცდის. ახლა როცა კიევი მობილიზაციას აფართოებს, ბიზნესი ვარაუდობს, რომ თანამშრომელთა პოვნა კიდევ უფრო გართულდება.
კვალიფიციური კადრების მწვავე დეფიციტზე ჩივიან არამარტო სამრეწველო საწარმოების მფლობელები, არამედ სოფლის მეურნეობაში დაკავებული ბიზნესმენებიც - არ ჰყოფნით მექანიზატორები, აგრონომები, ვეტერინარები.... კომპანიები პრობლემის მოგვარებას იმით ცდილობენ, რომ სულ უფრო მეტ ქალებს იწვევენ იმ სფეროში სამუშაოდ, სადაც ადრე ძირითადად მხოლოდ მამაკაცები იყვნენ დასაქმებულები - მეტალურგიულ ქარხნებში, ქვანახშირის შახტებში... და მაინც, საკადრო პრობლემების მოგვარება ზალიან რთულია.
თავის მხრივ, საკადრო დეფიციტი ეკონომიკას ამუხრუჭებს, რომელიც დასავლეთზე ადამოკიდებული. ომმა უკრაინის ეკონომიკა დაანგრია: 2022 წლის მონაცემებით, მთლიანი შიდა პროდუქტი (მშპ) 29%-ით შემცირდა, მომდევნო წლებში მშპ მეტ-ნაკლებად აღდგა (თავდაცვის საწარმოებისა და შავი ზღვის ნავსადგურების ამუშავებით), მაგრამ უკრაინა მაინც დასავლურ ფინანსურ დახმარებაზეა დამოკიდებული.
ეკონომიკის კიდევ ერთ ბედურებას წარმოადგენს ელექტროენერგიის ხშირი გათიშვები და საერთო უკმარისობა. საწარმოები იძულებულნი არიან შეიძინონ ძვირადღირებული მძლავრი გენერატორები და მათი მუშაობისათვის აუცილებელი საწვავი. ელექტროენერგიის დეფიციტი უცხოელ ინვესტორებს აფრთხობს.
მიმდინარე წლის ბოლოს მოსალოდნელია უკრაინის ეკონომიკის 4%-იანი ზრდა, თუმცა, ის უფრო მეტი იქნებოდა, სამუშაო ძალის ნაკლებობა რომ არ იყოს.
როგორც კიეველი ეკონომისტი სერგეი ფურსა ამბობს, ჯარში ახალი გაწვევა არამარტო ჩაშლის ეკონომიკურ ზრდას, არამედ ბევრ უკრაინელს შეაშინებს და ისინი საზღვარგარეტ გაქცევის გზებს დაუწყებენ ძებას.: ‘თუ კიდევ 200 ან 300 ათასი ადამიანი იქნება ომში მობილიზებული, ბევრი იტყვის, რომ უკეთესი იქნება გაწვევისაგან დამალვა, ვიდრე სამუშაოზე წასვლა. ასეთი დამოკიდებულება შრომის ბაზარს დიდ სირთულეებს შეუქმნის.
პავლოგრადის ქვანახშირის შახტის ხელმძღვანელობა დარწმუნებული არ არის, რომ ქალების მუშაობა მიწისქვეშა მავნე პირობებში მხოლოდ დროებითი მოვლენას წარმოადგენს. არავინ იცის, ომი როდის დამთავრდება და თუ დამთავრდება, რა მოხდება, როცა მამაკაცები სამუშაოზე დაბრუნდებიან. დიდი ალბათობით, ქალები უმუშევრებად დარჩებიან.
თავის მხრივ, ის ქალები, რომლებიც მეშახტის მათთვის უჩვეულო და მძიმე პროფესიას დაეუფლნენ, იმედოვნებენ, რომ რაღაც ადგილს მოძებნიან.
წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/07/23/ukraine-workforce-soldiers-labor-shortage/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
