USD 2.7143
EUR 3.2143
RUB 3.2694
თბილისი
«The Daily Telegraph»: „როგორ დაკარგა უკრაინამ დასავლელი მოკავშირეების მიერ ნაჩუქარი პირველი F-16 ავიაგამანადგურებელი“
თარიღი:  527

 

ბრიტანული გაზეთი „დეილი ტელეგრაფი“ (The Daily Telegraph) აქვეყნებს სტატიას „როგორ დაკარგა უკრაინამ დასავლელი მოკავშირეების მიერ ნაჩუქარი პირველი F-16 ავიაგამანადგურებელი“ (ავტორი - ჯო ბარნსი), რომელშიც განხილულია 26 აგვისტოს საჰაერო ბრძოლის დროს თვითმფრინავის ჩამოვარდნის გარემოებები.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებული სახით:

უკრაინამ უკვე დაკარგა ერთი ავიაგამანადგურებელი F-16 დაკარგა მას შემდეგ, რაც სულ რაღაც ორიოდე კვირის წინ კიევს ნაჩუქარი ამერიკული წარმოების თვითმფრინავების პირველი პარტია გადაეცა.

როგორც იტყობინებიან, F-16 26 აგვისტოს იმ დროს ჩამოვარდა, როცა უკრაინა რუსული რაკეტებისა და დრონების ყველაზე მასირებულ დარტყმას იგერიებდა. მაგრამ როგორც ამერიკული წყაროები ირწმუნებიან (მაგალითად, გაზეთი „უოლ სთრით ჯორნელი“), ავიაკატასტროფა, ალბათ, მფრინავის შეცდომამ გამოიწვია, ან ტექნიკურმა უწესივრობამ. ყოველ შემთხვევაში, F-16 რუსებს არ ჩამოუგდიათ.

ბოლო მომენტში ცნობილი გახდა კიდევ ერთი ვერსია - ამერიკული „შევარდენი“ ე.წ. „მეგობრული ცეცხლის“ შედეგად იქნა განადგურებული, ანუ უკრაინის ჰაერსაწინააღმდეგო დაცვის ძალებმა, შეუთანხმებლობის შედეგად, თავისი თვითმფრინავი თვითონვე ჩამოაგდეს (ამბობენ, საზენიტო-სარაკეტო კომპლექსის „პეტრიოტის“ მეშვეობით, ვოლინის ოლქში, ლუცკთან).

F-16-ის პილოტი, პირველი კლასის მფრინავი - პოდპოლკოვნიკი ალექსი მესი დაიღუპა. მან მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა უკრაინის ლობირებაში დასავლელი მოკავშირეების წინაშე, რათა კიევს ამერიკული ავიაგამანადგურებლები გადაცემოდა, მისი ინტერვიუები ქვეყნდებოდა ევროპულ მასმედიაში, რომლებშიც იგი უკრაინისათვის F-16-ების გადაცემის აუცილებლობას ასაბუთებდა.

უკრაინის სამხედრო-საჰაერო ძალებმა და გენერალურმა შტაბმა პილოტის დაღუპვა დაადასტურეს: „26 აგვისტოს ალექსი მესი თავის უკანასკნელ საჰაერო ბრძოლაში გმირულად იგერიებდა სამშობლოს ცაში შემოჭრილ მტრის რაკეტებს. მან სიკვდილის წინ სამი ფრთოსანი რაკეტა და ერთი დამრტყმელი დრონი გაანადგურა“.

ის ამბავი, რომ უკრაინამ პირველი თავისი ძვირადღირებული თვითმფრინავი დაკარგა, კიევისათვის სერიოზულ დარტყმას ნიშნავს.

ვოლოდიმირ ზელენსკიმ, უკრაინის პრეზიდენტმა, დაადასტურა ამ კვირაში, რომ F-16-ები პირველად იქნენ გამოყენებულნი რუსული რაკეტებისა და დრონების შემოსევის წინააღმდეგ მიმართულ საჰაერო ბრძოლაში. უკრაინის ხელისუფლება იმედოვნებდა, რომ დასავლური ავიაცია ქვეყნის სახმელეთო ჯარებს უპირატესობას მისცემდა - F-16-ები გაანადგურებდნენ რუსულ დრონებს და დააფრთხობდნენ რუსეთის ავიაციას, რომელიც ფრონტის ხაზზე და ზურგის ობიექტებზე დიდი დამანგრეველი ძალის ბომბებს ყრიდა.

მაგრამ F-16-ების ერთ-ერთი ყველაზე გამოცდილი პილოტის სიკვდილი უფრო მძიმეა, ვიდრე თვითმფრინავის დაკარგვა. ამერიკელი ოფიციალური პირების განცხადებით, პოდპოლკოვნიკი ალექსი მესი ერთ-ერთი იყო იმ შვიდი უკრაინელი მფრინავიდან, რომელმაც „F-16 - ფალკონის“ მართვა შეისწავლა.

ერთი ამერიკული ავიაგამანადგურებლის ღირებულება შეიძლება დაახლოებით 60 მილიონ დოლარს აღწევდეს. ფასი დამოკიდებულია თვითმფრინავის კონფიგურაციასა და მის შესაძლო მოდერნიზაციაზე. თუმცა „დეილი ტელეგრაფი“ ადრე წერდა, რომ ნიდერლანდების მიერ უკრაინისათვის გადაცემული F-16-ები (6 ერთეული) მაინცდამაინც ახალ ტექნოლოგიურ მოდელს არ წარმოადგენენ. ამიტომ ნაკლებსავარაუდოა, რომ უკვე ნაჩუქარი თვითმფრინავები ფრონტის ხაზზე იფრენენ - არსებობს რისკი იმისა, რომ მათ რუსული ავიაგამანადგურებლები ჩამოაგდებენ. არადა, როგორც ნიდერლანდების ჯარების სარდალი, გენერალი ოტო ეიჰელჰაიმი აცხადებს, ნაჩუქარი F-16-ები „თავიანთ ფუნქციებს კარგად ასრულებენ“ და უკრაინას შეუძლია ისინი რუსეთის სიღრმეში განლაგებული სამხედრო ობიექტების დასაბომბადაც გამოიყენოსო.

მაგრამ ფრონტის ხაზზე შექმნილი მძიმე სიტუაციისა და ნატოს წევრი სხვა ქვეყნების ნეგატიური პოზიციის გათვალისწინებით, F-16-ების გამოყენება რუსეთის ზურგში მდებარე ობიექტების დასაბომბად ნაკლებადსავარაუდოა.

აღსანიშნავია, რომ ნიდერლანდები უკრაინას საბოლოო ჯამში 24 საბრძოლო „F-16 ფალკონს“ მიაწოდებს, ხოლო რუმინეთს - 18 სასწავლო თვითმფრინავს, უკრაინელი პილოტების მოსამზადებლად. „ჩვენ რუმინეთში კარგი სასწავლო ცენტრი გვაქვს შექმნილი უკრაინელი შედარებით ასაკოვანი მფრინავების გადასამზადებლად. მათ კარგად იციან რუსული საბჭოთა „მიგე“-ების მართვა, ახლა კი F-16-ებზე ფრენასაც შევასწავლით“, - ამბობს ოტო ეიჰელჰაიმი.

მფრინავების მომზადების სრული კურსი საკმაოდ ძვირადღირებულია, დიდ შრომასა და დროს მოითხოვს.

მოამზადა სიმონ კილაძემ

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/world-news/2024/08/29/ukraine-loses-first-f-16-fighter-donated-by-western-allies/

 

თბილისი
თბილისის რომელ ქუჩებს გაეთიშებათ დენი 18 სექტემბერს?

სხვადასხვა სამუშაოების ჩატარების გამო 18 სექტებერს ელექტრომომარაგება დროებით შეიზღუდება

დიდუბის და ჩუღურეთის რაიონები

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარ მეფის  გამზირის, წერეთლის გამზირის (ნაწილობრივ), ნორიოს აღმართის, ცაბაძის (ნაწილობრივ), ფიფიების, ვორონინის, თევდორე მღვდლის, გორის, ბათუმის, ფოთის, ბაგრატიონის, ევდოშვილის, აბასთუმნის, ჩუბინაშვილის, ფოცხვერაშვილის, გოგოლის, გროზნოს, მამრაძის, დონდუას, ქინქლაძის, ჩიტაიას, ცხრა ძმა ხერხეულიძის, თვალჭრელიძის, ცოტნე დადიანის, ართვინის, კაპანაძის, ფარავნის, მამარდაშვილის, თეთნულდის, კიკვიძის, პალიასტომის, მარუაშვილის და ზაზიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: გარდაბნის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), ლოტკინის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), რეხის დასახლების, ხაჩატურიანის, რეხის, ენუქიძის, გაბისკირიას, ყუბანეიშვილის, ჟორდანიას, თამარ და აკაკი პაპავების, ჯინჭარაძე, ლოლაძის, მახათას, ცაიშის, დადიანი-ანჩაბაძის, აგიაშვილის, ივერთუბნის, ბარაკონის, კარტოზიას, ხორნაულის, ყანჩელის, დოლიძის, გაბუნიას, ბეთაშვილის, ალავერდის, ახალი რეხის, ვალერიან კანდელაკის,  მახათას, თამარ მამულაშვილის, მარინე უთმელიძის, გურამ გაბისკირიას, რაულ ეშბას, ალოიზ მიზანდარის და ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთლის ქუჩების მოსახლეობას. 

კრწანისის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: რუსთავის გზატკეცილის (ნაწილობრივ), სოფელი ფონიჭალას, ფონიჭალის დასახლების, ქვემო ფონიჭალის დასახლების, ვაგზლის, გულიკო გოდოლაძის, ევსტათი მცხეთელის, შოთა ნიშნიანიძის და სადგურის ქუჩების მოსახლეობას. 

ვაკის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), მოსაშვილის, ბერძენიშვილის, დარიალის, კავსაძის და ფალიაშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 19:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), დიდიმ მირცხულავას, ირაკლი აბაშიძის, ფალიაშვილის, არაყიშვილის და ბაზალეთის ქუჩების მოსახლეობას. 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.