11:02,
04/09
ბრიტანულ გაზეთ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) დაბეჭდილია სტატია სათაურიოთ „რატომ დუმს და არაფერს არ ამბობს დონალდ ტრამპი ჯო ბაიდენის სარაკეტო დარტყმაზე? რაზე ილაპარაკეს წამსვლელმა და მომსვლელმა პრეზიდენტებმა ბუხრის წინ?“ (ავტორი - ჯო ბარნსი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
როცა გასულ კვირას ჯო ბაიდენი და დონალდ ტრამპი თეთრ სახლში ბუხართან საუბრობდნენ, წამსვლელმა [„კოჭლმა იხვმა“] პრეზიდენტმა მომსვლელს ნათლად მიანიშნა, რომ უკრაინის მხარდაჭერა ამერიკის შეერთებული შტატების ინტერესებშია.
„თუ ამერიკა ნებას მისცემს ვლადიმერ პუტინს ბრძოლის ველზე წარმატებას მიაღწიოს, მაშინ საბოლოო ჯამში ვაშინგტონი რისკის წინაშე დგება, რომ მასშტაბურ ევროპულ სახმელეთო ომში ჩაბმული აღმოჩნდეს“, - უთქვამს ჯო ბაიდენს თავის ყოფილი მეტოქისათვის.
არადა, სწორედ ამ არგუმენტს უარყოფდა ჯო ბაიდენი მთელი თავისი საარჩევნო კამპანიის განმავლობაში.
მაგრამ რამდენადაც იგი თეთრ სახლში დასაბრუნებლად ემზადება იმ პირობით, რომ ომს პრეზიდენტობის პირველივე დღეს დაასრულებდა, ალბათ, არის მიზეზები, რომელსაც იგი ამჟამად ყურადღებას აქცევს.
დონალდ ტრამპი ამერიკელებს დაპირდა, რომ გარიგებას გააფორმებდა ვლადიმერ პუტინსა და ვოლოდიმირ ზელენსკის შორის სისხლიანი დაპირისპირების შესაწყვეტად. ისე, კაცმა რომ თქვას, მან რაღაცეები მართლაც იცის ძალის პოზიციით მოლაპარაკების თაობაზე.
ბუხართან საუბრის შემდეგ ერთი კვირა გავიდა, ჯო ბაიდენი კი უკრაინის შეაიარაღებას აგრძელებს. უფრო მეტიც - მან ნება დართო უკრაინის არმიას რუსეთის ტერიტორიისადმი დარტყმის მისაყენებლად ამერიკული შორი მოქმედების რაკეტებით ATACMS-ებით ისარგებლოს.
დონალდ ტრამპის ბევრმა მოკავშირემ, მისი შვილის ჩათვლით, აღშფოთება გამოხატეს ჯო ბაიდენის ამ გადაწყვეტილების გამო და ვარაუდი გამოთქვეს - ისევ მოახლოვდა მესამე მსოფლიო ომის საფრთხეო. მაგრამ თვითონ დონალდ ტრამპის უახლოესი გარემოცვის ყველა მნიშვნელოვანი პირი, რომლებისც ე.წ. „ქორებს“ წარმოადგენენ - ახალი სახელმწიფო მდივანი, მრჩეველი ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში და თავდაცვის მინისტრი - ორიოდე სიტყვის გარდა, მთლიანობაში დამთრგუნავ სიჩუმეს ინარჩუნებენ.
მაიკ უოლცი, რომელიც დონალდ ტრამპმა თავის მრჩევლად დანიშნა ეროვბული უსაფრთხოების საკთხებში, ჯო ბაიდენის გადაწყვეტილებას „ესკალაცია“ უწოდა, მაგრამ იმის ნაცვლად რომ ეს ნაბიჯი გაეკრიტიკებინა, თითქმის გაამართლა და თეთრი სახლის „ტაქტიკურ“ არჩევანად ჩათვალა. გარდა ამისა, Fox niews-ისათვის მიცემულ ინტერვიუში განაცხადა, რომ დონალდ ტრამპი ისეთ „გრანდიოზულ სტრატეგიას“ ამზადებს ომის შესაწყვეტად, რომლიც ყველაფერს პოზიტიურად გადაფარავსო.
ერთ-ერთი გეგმა, რომელიც დონალდ ტრამპის გარემოცვამ შეადგინა, გულისხმობს იმას, რომ ამერიკამ უკრაინა კარგად უნდა შეაიარაღოს და გააძლიეროს, რათა ვლადიმერ პუტინი იძულებული გახდეს მოლაპარაკების მაგიდას მიუჯდეს და რასაც ამერიკა და უკრაინა ეტყვიან, ყველაფერზე დათანხმდეს.
დობალდ ტრამპს პირდაპირი კავშირის ხაზი აქვს ვლადიმერ პუტინთან. მან უკვე ისაუბრა თავის უკრაინელ კოლეგასთან ტელეფონით პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ (როგორც ამბობენ, დონალდ ტრამპმა ვლადიმერ პუტინსაც დაურეკაო, მაგრამ რადგანაც მხარეებს ოფიციალურად არ დაუდასტურებიათ სატელეფონო საუბარი, საკითხი ღიად რჩება).
ზოგიერთები თვლიან, რომ დონალდ ტრამპს ნობელის მშვიდობის პრემიის მიღება სურს. თავის დროზე მას ამ პრემიის მიღება ბარაკ ობამამ დაასწრო, რომელიც ჯილდოზე 2012 წელს წარადგინეს.
უკრაინის კაპიტულაცია ვაშინგტონს შესაძლებლობას მისცემს მეტი ყურადღება დაუთმოს თავის აჟამინდელ ყველაზე მთავარ საგარეოპოლიტიკურ მიზანს - ჩინეთისადმი კონტროლს, მაგრამ პეკინი, სამხედრო-ეკონომიკური თვალსაზრისით, ვაშინგტონსა და მის მოკავშირეებს არც შეურიგდება არც მათ წინაშე არ დაიჩოქებს.
როგორც თეთრი სახლის წარმომადგენლები ამბობენ, ჯო ბაიდენმა გადაწყვეტილება ATACMS-ების რაკეტებთან დაკავშირებით ცალმხრივად მიიღო იმის შიშით, რომ დონალდ ტრამპი უკრაინას მიატოვებდა.
უკრაინის პოზიციები სუსტდება. მისი შეიარაღებული ძალები ცოცხალი ძალის უკმარისობას განიცდიან იმ დროს, როცა რუსეთი ნელა, მაგრამ შეუჩერებლად იპყრობს ახალ ტერიტორიებს ფრონტის ხაზის თითქმის მთლიან მონაკვეთზე.
ჯო ბაიდენმა ბრაზილიაში G20-ის („დიდი ოცეულის“) ლიდერებს უკრაინის დახმარებისა და გაძლიერებისაკენ მოუწოდა, სანამ დონალდ ტრამპი 20 იანვარს აშშ-ის პრეზიდენტის უფლებამოსილებას იურიდიულად მიიღებს.
თეთრი სახლი ასევე მოტივირებულია უკრაინის აქტიური დახმარებისთვის იმ მიზეზითაც, რომ რუსეთის კურსკის ოლქში ჩრდილოკორეული სამხედრო ქვედანაყოფები არიან თავმოყრილნი, რომ იქიდან უკრაინელები განდევნოს. კომუნისტური კორეის ჯარისკაცთა რაოდენობა, რომელიც კიმ ჩენ ინმა რუსეთს დასახმარებლად გაუგზავნა, ჯერ-ჯერობით 10-11 ათასია, თუმცა, კულუარული ხმებით, შესაძლოა მათი რიცხვი 100 ათასამდეც გაიზარდოს.
როგორც აშშ-ის ომის შემსწავლელი ინსტიტუტის მკვლევარი ჯორჯ ბაროსი ამბობს, ჯო ბაიდენის გადაწყვეტილება სწორედ ჩრდილოკორეელების მონაწილეობამ და არჩევნების შედეგმა (დონალდ ტრამპის გამარჯვებამ) განაპირობა: „ვფიქრობ, რომ ამ ორმა ფაქტორმა კატალიზატორის როლი შეასრულა“.
მაგრამ რა როლი შეასრულა - თუ ასეთი რამ საერთოდ მოხდა - დონალდ ტრამპმა ბუხრის წინ გამართულ საუბარში, გაანდო თუ არა მას ჯო ბაიდენმა სამომავლო გადაწყვეტილება და დაეთანხმა თუ არა მას დონალდ ტრამპი, ჯერ-ჯერობით ეს საიდუმლოდ რჩება.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
